ترکیه، قهرمان اقتصادی جنگ عراق
در حالی که عراق روز به روز با افزایش فروش نفت، سرمایه و ثروت خود را افزایش می‌دهد، بازار این کشور در جایی که بحران اقتصادی بازار اروپا را به شدت دچار رکود کرده، فرصتی اساسی برای ترکیه فراهم ساخته که این فرصت به اندازه‌ای طلایی است که ترکیه در صدد است عراق را به عنوان نخستین بازار صادراتی خود جایگزین آلمان کند.
آن گونه که مشخص است، آمریکا جنگ عراق را برد، ایران صلح را برد، اما ترکیه بازار صادرات عراق را از آن خود کرد. در سال ۲۰۱۲ میزان صادرات ترکیه به عراق معادل ۲۵ درصد یا ۱۰.۸ میلیارد دلار افزایش یافته است. بنا بر این گزارش، در واقع مجوز ندادن ترکیه به آمریکا برای استفاده از مرزهای این کشور در حمله به عراق، بازخورد مثبت اقتصادی را برای ترکیه در پی داشت. امروز ترکیه دومین تأمین کننده کالاهای وارداتی به عراق است، در حالی که طی سی سال گذشته، واردات کالای ترک به عراق ممنوع شده بود. چندی پیش اردم باشکی، فرماندار مرکزی ترکیه، اعلام کرد: ترکیه می‌خواهد صادرات خود را از بازار در حال رکود اروپا به سمت عراق منتقل و همچنین در صدد است، بازار آلمان را به عنوان نخستین بازار با بازار عراق جایگزین کند. وی اعلام کرده بود: احتمالا در سال جاری، عراق را به عنوان نخستین بازار صادرات محصولات ترک جایگزین آلمان خواهیم کرد. در این صورت عراق، نخستین بازار صادرات ترکیه خواهد شد. آمار حاکی از آن است که در سال ۲۰۱۲ صادرات ترکیه به عراق، برابر با ۱۰.۸ میلیارد دلار بوده و نسبت به سال گذشته ـ که ۸.۳ میلیارد دلار بوده ـ رشد مهم و چشمگیری را نشان می‌دهد. در همین حال صادرات ترکیه به آلمان با کاهش اندکی در سال ۲۰۱۲ از رقم ۱۳.۹۵ میلیارد دلار به ۱۳. ۱۳ میلیارد دلار رسیده است. باشکی اعلام کرد: هم‌اکنون نزدیک ۳۰ درصد از صادرات ترکیه روانه عراق می‌شود و این رقم افزایش نیز خواهد داشت. تا پیش از این، اروپا مهم‌ترین بازار هدف ترکیه بوده و سال ۲۰۱۰ نزدیک ۶۰ درصد از محصولات ترکیه روانه این بازار می‌شد. اما اکنون ترکیه در صدد است که به بازار‌های صادراتی خود تنوع ببخشد. تحلیلگران بر این باورند که ارتباط متجانسی میان عراق و ترکیه در حال شکل گیری است. اعتقاد ایشان بر این است که در عین حال که عراق از قبل فروش نفت خود در حال به دست آوردن ثروتی یکباره است، تقاضا برای کالاهای ترک سالیانه معادل دو میلیارد دلار ظرفیت افزایش دارد. از سویی مقامات عراقی نیز به ترکیه به عنوان نخستین گزینه برای بازسازی و راه اندازی زیر‌ساخت‌های اقتصادی این کشور نگاه می‌کنند. سال گذشته پیمانکاران ترک برابر با ۳.۵ میلیارد دلار پروژه‌های عمرانی را در عراق به پیش برده‌اند. شرکت نفتی کالیک انرژی، اکنون در حال ساخت دو واحد توربینی گاز در موصل و کربلاست که ارزش آن برابر با ۸۰۰ میلیون دلار است. بازار عراق برای ترکیه تنها یک بازار محدود به کالای ترک نیست، بلکه محدوده‌ای گسترده از نفت، کالا زیر‌ساخت و خدمات را در بر می‌گیرد. بخش مهمی از موفقیت اقتصادی ترکیه در عراق، ناشی از ارتباط این کشور با اقلیم خودمختار کردستان عراق است؛ منطقه‌ای که به تنهایی ۷۰ درصد از صادرات ترکیه به عراق به سمت آن سرازیر می‌شود. این ۷۰ درصد شامل هزار گونه انواع کالا و خدمات از جمله خدمات بانکی و توریسم است.
