موقعیت جدید نفتی ایران

 این رقم نسبت به سال گذشته بیش از دو برابر افزایش نشان می‌دهد، در‌حالی‌که آمارهای رسمی ایران حاکی است تولید محصولات نفتی در کشور در چند سال گذشته افزایشی نداشته است. به این ترتیب، علت کاهش چشمگیر مصرف داخلی محصولات نفتی است که ایران را به‌ صادرکننده عمده گازوئیل و نفت کوره تبدیل کرده؛ صادرات ماهانه دو میلیون تن برابر صادرات روزانه نزدیک به ۵۰۰ هزار بشکه محصولات نفتی رقم چشمگیری است.

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق ، با نگاهی به آمارهای ایران، مشاهده می‌شود مصرف داخلی سوخت مایع در پالایشگاه‌ها در چند سال گذشته به‌شدت افت کرده، چراکه ایران در سه سال گذشته تحویل گاز به نیروگاه‌ها را ۲۰ میلیارد مترمکعب در سال افزایش داده است.

آمارهای وزارت نیروی ایران نشان می‌دهد تحویل گاز به نیروگاه‌های این کشور در نیمه نخست سال جاری ۸.۲ درصد افزایش داشته و به نزدیک ۳۸ میلیارد مترمکعب رسیده است. ایران در نظر دارد تحویل گاز به نیروگاه‌ها را در سال جاری به ۶۵ میلیارد مترمکعب برساند. این رقم در سال ۱۳۹۲ تنها ۳۵ میلیارد مترمکعب بود. افزایش گازرسانی به نیروگاه‌ها مصرف سوخت مایع را به‌طور چشمگیری کاهش داده است.

برای مثال، ایران در سال ۱۳۹۲ حدود ۲۴ میلیارد لیتر نفت گاز و نفت کوره در نیروگاه‌هایش مصرف کرد درحالی‌که این رقم در نیمه نخست سال جاری تنها دومیلیاردو ۳۵۰ میلیون لیتر بود که کاهشی پنج‌برابری نسبت به مدت مشابه در سه سال قبل دارد.

* نمودار  روند مصرف سالانه انواع سوخت‌ها در نیروگاه‌های ایران و ظرفیت عملی تولید برق را نشان می‌دهد:

ایران همچنین از سال ۹۴ برای اولین‌بار در زمینه گاز مایع «ال‌پی‌جی» به خودکفایی رسید و بنا به گفته محسن قمصری، مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت، ایران ماهانه ۱۴۰ هزار تن «ال‌پی‌جی» صادر می‌کند. این موضوع نیز به گازرسانی بیشتر به خانوارهای ایرانی در سال‌های گذشته برمی‌گردد، به‌طوری‌که مصرف «ال‌پی‌جی» (گازی که در کپسول‌ها فروخته می‌شود) در بخش خانگی ایران از ۲.۴ میلیون تن در سال ۱۳۹۰ به زیر دو میلیون تن در سال ۱۳۹۳ کاهش یافته و تولید گاز مایع نیز بیش از یک میلیون تن افزایش یافته است. درحال‌حاضر، حدود ۸۲ درصد خانوارها در ایران از گاز طبیعی استفاده می‌کنند. ایران می‌خواهد تا سه سال آینده این رقم را به ۹۶ درصد برساند.

کاهش مصرف سوخت مایع در بخش نیروگاهی، ایران را به یک صادرکننده عمده محصولات نفتی، دست‌کم در منطقه خاورمیانه، تبدیل کرده است. به گفته قمصری، درحال‌حاضر ایران حدود ۶۰۰ هزار تن نفت‌گاز و ۱.۴ میلیون تن نفت کوره در ماه صادر می‌کند. این ارقام معادل صادرات ۲۲.۶ میلیون لیتر نفت‌گاز در روز و ۵۲ میلیون لیتر نفت کوره در روز است که هر دو رکورد محسوب می‌شوند. در سال گذشته، کل صادرات و بانکرینگ گازوئیل و مازوت ایران به ترتیب حدود شش میلیون لیتر و ۴۰ میلیون لیتر در روز بود.

چشم‌انداز صادرات محصولات نفتی: براساس اسناد رسمی وزارت نفت، ایران برنامه‌ریزی کرده است تا سال ۱۴۰۰ ظرفیت پالایش روزانه نفت و میعانات گازی را از ۱.۸ میلیون بشکه کنونی به ۳.۱ میلیون بشکه در روز برساند. طبق این اسناد، چند پالایشگاه بزرگ تا سال ۱۴۰۰ به بهره‌برداری خواهند رسید. پالایشگاه ستاره خلیج فارس، مجتمع پالایشی سیراف، پالایشگاه آناهیتا و پالایشگاه بهمن گنو به ترتیب روزانه ۳۶۰ هزار بشکه، ۴۸۰ هزار بشکه، ۱۵۰ هزار بشکه و ۳۰۰ هزار بشکه به ظرفیت پالایشی ایران اضافه خواهند کرد. سال گذشته، ایران به ترتیب حدود ۶۷ میلیون لیتر بنزین، ۸۹ میلیون لیتر نفت گاز، ۱۰ میلیون لیتر نفت سفید و ۶۴ میلیون لیتر نفت کوره تولید کرد.

فعلا ایران فقط در حوزه بنزین کمبود دارد، به‌طوری که در سال گذشته روزانه بیش از ۹ میلیون لیتر واردات بنزین داشت و در نیمه اول سال جاری این رقم را به ۱۲ میلیون لیتر رساند؛ اما در نیمه دوم ظاهرا واردات را به چهار میلیون لیتر کاهش داده که به‌دلیل کاهش مصرف داخلی بوده است. ایران در نظر دارد تا سال ۱۴۰۰ روزانه ۴۲‌میلیون لیتر صادرات بنزین و ۶۵ میلیون لیتر صادرات گازوئیل داشته باشد.

* نمودار زیر برنامه ایران را برای صادرات انواع محصولات نفتی در سال‌های پیش‌رو نشان می‌دهد:

* انرژی نشریه تخصصی Natural Gas World و مدیر اخبار ایران بخش انگلیسی خبرگزاری ترند آذربایجان