راه تجزیه عراق با نفت هموار شده است؟

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از عصر نفت ٬ تولید نفت عراق روند صعودی را طی می کند و افزایش تولید از میادین دست نخورده اغلب گروه های سیاسی را به طمع واداشته و آنها را علاقمند کرده است مانند اقلیم کردستان به فکر استقلال و «گروهی سازی» منافع نفت باشند. اقلیم کردستان طی چند سال گذشته اختلافات بسیاری با بغداد داشته است؛ آنها می گویند تولید نفت این منطقه مربوط به خودشان است و حکومت مرکزی نباید در آن دخالت کند در حالی که بغداد معتقد است نفت کردستان باید زیر نظر حکومت مرکزی باشد و همه چیز تحت حمکرانی آنها. کردها زیر بار نمی روند و حتی پذیرفته اند که قید تخصیص بودجه عراق را بزنند تا تنها حربه حکومت مرکزی برای تهدید آنها نیز از کار بیفتد.

اوج رقابت کردستان عراق با بغداد به روزهایی بر می گردد که کردها با قراردادهای مشارکت در تولید٬ شرکت های بزرگ نفتی را به اقلیم کشاندند تا در امور اکتشاف٬ توسعه و بهره برداری صاحب سود هنگفتی شوند؛ مدل جذاب قراردادهای کردستان٬ بسیاری از شرکت های نفتی را وسوسه کرد تا در منطقه شمالی عراق «حاضری» بزنند. همین موضوع خشم بغداد را بر انگیخت و تهدیدها آغاز شد. عراقی ها معتقد بودند برای امضای قرارداد باید مجوز بغداد دریافت شود وهمه چیز تحت نظر آنها باشد ولی کسی توجه نکرد. در نهایت عراق برگه آخر را روی میز قرار داد و اذعان کرد در صورت انعقاد هر قراردادی در کردستان عراق٬ طرف دوم قرارداد در لیست سیاه بغداد قرار خواهد گرفت و همه قراردادهای آن در جنوب عراق فسخ می شود.بغداد یک شرکت آمریکایی را هدف گرفته بود:«اکسون موبیل».  بغداد توافقات اکسون موبیل با کردستان را غیرقانونی خواند و گفت این منطقه هیچ اختیاری برای امضای قراردادهای مستقل نفتی ندارد و تهدید کرد اگر اکسون از این منطقه خارج نشود قرارداد تولید مشترک نفت با این شرکت را در میدان قرنه غربی یک در جنوب عراق لغو خواهد کرد.

زعمای بغداد سرخوش از این تهدید٬ منتظر خروج شرکت های نفتی از کردستان بودند ولی نه تنها خروجی صورت نگرفت بلکه اکسون موبیل آمریکا رسما اعلام کرد در کردستان باقی خواهد ماند و عطای همکاری با «مرکز» را به لقایش می بخشد. خشم عراقی ها برانگیخته شد زیرا هیچگاه فکر نمی کردند آمریکایی ها از قرارداد 50 میلیارد دلاری خود صرف نظر کنند.

این اختلافات به کنار٬ اما بسیاری از صاحب نظران معتقدند «کارت زدن» شرکت آمریکایی در کردستان٬ حاصل یک برنامه مدیریت شده میان کاخ سفید و این شرکت نفتی است تا تجزیه عراق را رقم بزنند. این شرکت کمک های بسیاری را برای استقلال کردستان اجرایی کرده است و مبالغ بسیاری را در قالب های مختلف به کردها پرداخت کرد. خبرگزاری های کرد زبانان بارها به این مسائل اشاره و گزارش های افشا کننده ای را در این باره مخابره کردند.

از سوی دیگر٬ باراک اوباما در همین برنامه مشخص٬ امنیت شرکت های آمریکایی را تضمین کرد؛ چندی پیش بود که بسیاری از شرکت های نفتی فعال در اقلیم کردستان تولید نفت در این منطقه را به حالت تعلیق درآورده اند و شرکت های نفتی آمریکایی اکسون موبیل و شورون کارمندان خود را از کردستان عراق خارج کردند. شرکت های نفتی خواستار حملات هوایی بیشتر آمریکا به مواضع داعش بودند تا اوضاع منطقه تثبیت شود و ایمنی و آرامش لازم برای ادامه فعالیت این شرکت ها فراهم شود. باراک اوباما هم  دستور داد تا بمباران هوایی محدود و هدفمند مواضع داعش در شمال عراق آغاز شود. البته بهانه اوباما برای صدور این دستور حمایت و حفاظت از ایزدی هایی بوده که از ترس اقدامات داعش به کوهستان‌های کردستان پناه برده اند.

*فروش نفت کردستان

کردها نفت خود را از طریق ترکیه به بازارهای جهانی بویژه اسرائیل می رسانند؛ ترکیه نقش کلیدی را در این میان ایفا و بندر جیهان این کشور نفت کردستان را به کشورهای مشخص پمپاژ می کند. در میان این کشورها٬ اسرائیل در اولویت نخست قرار دارد که از دیرباز با کردها رابطه ای گرم داشت. بخشی دیگر از نفت هم در آمریکا دیده شد که بلافصله با شکایت بغداد همراه شد. یک میلیون بشکه نفت یک ماه روی آب قرار داشت تا آنکه دادگاهی در آمریکا حکم توقیف محموله مورد مناقشه میان اربیل و بغداد را لغو کرد. قاضی آمریکایی تاکید کرد صادرات بدون مجوز نفت از کردستان عراق ممکن است ناقض قوانین عراق باشد اما نقض قوانین دریایی آمریکا نیست.

کردها چه در بخش اکتشاف و توسعه میادین نفتی و چه در بحث فروش٬ گارانتی بزرگی را از غرب دریافت کرده اند و با توجه به سودی که از این موضوع می برند صدایشان را برای استقلال دائمی٬ فراتر و رساتر کرده اند و این همان بزنگاهی است که می تواند دینامیت تجزیه عراق را به شمارش معکوس بیاندازد. در این میان نقش آمریکا بسیار کلیدی است که برای مهیا کردن شرایط٬ از بازوی شرکت های نفتی بهره گرفته است.