سکاندار فروریزش درپایتخت

  مسوولان مدیریت آب و فاضلاب تهران می‌گویند 24 درصد از کل آب مصرفی پایتخت در ردیف آب بدون درآمد طبقه‌بندی می‌شود به این معنا که دولت بابت این میزان آب مصرفی (تقریبا یک‌چهارم آب استفاده شده در تهران) هزینه‌ای دریافت نمی‌کند اما هم برداشت و هم محل استفاده این حجم آب (بدون درآمد) کاملا قابل ردیابی است. به گزارش دنیای اقتصاد ، بررسی‌های انجام شده از سوی آبفای تهران نشان می‌دهد 14 درصد از آب بدون درآمد در حال مصرف در تهران مستقیم از سفره‌های آب زیرزمینی و از طریق حفرچاه برداشت می‌شود طوری که مدیریت شهری تهران، عامل اصلی برداشت غیرمجاز از این چاه‌ها به حساب می‌آید. طبق اعلام مسوولان وزارت نیرو، شهرداری تهران برای تامین آب موردنیاز فضای سبز پایتخت، بیش از حد مجاز تعیین شده در حال برداشت از سفره‌های آب زیرزمینی است به گونه‌ای که میزان مصرف غیرمجاز شهرداری از منابع آب زیرزمینی بیش از دو برابر مصرف مجاز تعیین شده است.

در حالی که پیشتر موضوع نشت لوله‌های آب شرب به‌عنوان مظنون اصلی فروریزش زمین در تهران مطرح شده بود، مسوولان آب پایتخت با رد این فرضیه، منشأ فروریزش‌های اخیر را برداشت بی رویه و البته غیرمجاز منابع آب زیرزمینی تهران عنوان می‌کنند که به این ترتیب عاملان حفر چاه‌های غیرمجاز سکاندار اصلی فروریزش‌های پایتخت می‌تواند باشد. اخیرا سازمان زمین‌شناسی کشور و مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در دو گزارش جداگانه نسبت به افت سطح آب سفره‌های زیرزمینی شهر تهران که ناشی از برداشت بی‌رویه از آنها است، هشدار داده بودند و پدیده غیرطبیعی افزایش حفر چاه‌های مجاز و غیرمجاز را در پوک شدن لایه‌های زیرین زمین و شکل‌گیری مغار(فضاهای خالی زیرزمین) تاثیرگذار معرفی کردند.

آنچه در حال حاضر درباره فروریزش زمین و وقوع حوادث مکرر از این جنس طی چهار ماه اخیر مطرح است به برداشت غیرمجاز از سفره‌های زیرزمینی، افت سطح آب در این سفره‌ها و شکل‌گیری مغار مربوط می‌شود به ویژه آنکه حفاری‌های مکرر و بدون در نظرگرفتن تمام جوانب ایمنی، زیرزمین را مترصد فروریزش کرده است. کارشناسان حوزه آب به شهرداری تهران توصیه کرده‌اند با توجه به وضعیت خاص زیرسطح تهران که در اثر برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی خالی و پوک شده است، ادامه برداشت آب برای آبیاری فضای سبز را محدود و از پساب استفاده کند.

در عین حال از مجموع 24درصد آب بدون درآمد شهر تهران، 10 درصد مربوط به هدر رفت آب است. هر چند که به گفته مسوولان حوزه آب پایتخت تمامی لوله‌های مورد استفاده در شبکه آب شهر تهران از جنس چدن است که دارای عمری بالا هستند. بنابراین به نظر می‌رسد این میزان هدررفت از شبکه لوله‌های آب شرب پایتخت الزاما به معنی نشت آب از لوله‌های فرسوده نیست. بلکه ترکیدگی لوله‌های آب که ممکن است ناشی از نشست زمین و نهایتا جاری شدن آب باشد منجر به هدررفت 10 درصدی می‌شود. مسوولان حوزه آبفای پایتخت با تاکید بر این سرنخ‌ها عنوان می‌کنند که نمی‌توان نشت لوله‌های آب را عامل اصلی فروریزش‌های اخیر مطرح کرد.