بررسی 4سال‌فعالیت صندوق‌های‌سرمایه‌گذاری

صندوق سرمایه گذاری مجموعه ای از سهام، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار است که مدیر یا مدیران سرمایه گذاری با هدف کسب سود آن ها را جمع آوری می کنند. صندوق های سرمایه گذاری با توجه به اندازه خود، انواع مختلفی دارند و نحوه فعالیت هر صندوق در امیدنامه قید شده است. امیدنامه باید شامل فهرستی از اوراق بهاداری باشد که صندوق نگه می دارد. از همین رو صندوق های سرمایه گذاری فعالیت خود را بر آن اساس بنا می کنند. صندوق های سرمایه گذاری ابزاری است برای تبدیل سرمایه گذاری مستقیم به غیرمستقیم، تا افرادی که فرصت لازم برای پیگیری اخبار بازار سرمایه را ندارند، به راحتی بتوانند در این بازار حضور یابند. سرمایه گذاران می توانند با خرید واحدهای صندوق در سود و زیان آن شریک شده و به جای سرمایه گذاری مستقیم در بازار سهام، از تجربیات مدیران سرمایه گذاری بهره مند شوند. سرمایه گذاران و تازه واردهای بورس اوراق بهادار با خرید واحدهای صندوق سرمایه گذاری می توانند سبد متنوعی از سهام را در اختیار بگیرند. صندوق های سرمایه گذاری مشترک دارای سایت های اینترنتی هستند و ارزش هر واحد آن ها به صورت لحظه ای نمایش داده می شود. در صندوق های سرمایه گذاری برخی هزینه ها از جمله هزینه های تأسیس، هزینه های برگزاری مجامع صندوق، کارمزد مدیر، کارمزد متولی، کارمزد ضامن، حق الزحمة حسابرس، حق الزحمه و کارمزد تصفیة صندوق، حق پذیرش و عضویت در کانون ها از محل دارایی های صندوق پرداخت می شود و کارمزد صدور و ابطال از جمله هزینه‌هایی هستند که مستقیماً توسط سرمایه‌گذار پرداخت می شوند. صندوق سرمایه گذاری از کجا آمد؟ برخی شواهد حاکی از این است که صندوق سرمایه‌گذاری مشترک اولین بار در سال 1822 و در کشور هلند معرفی شد و اولین صندوق سرمایه‌گذاری به شکل امروزی در سال 1924 در شهر بوستون آمریکا تشکیل شد. بر اساس قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، صندوق سرمایه گذاری «نهادی مالی است که فعالیت اصلی آن سرمایه گذاری در اوراق بهادار می باشد و مالکان آن به نسبت سرمایه‌گذاری خود، در سود و زیان صندوق شریک‌اند». انواع صندوق های سرمایه گذاری صندوق های سرمایه گذاری بر اساس اهدافی که دنبال می کنند، انواع مختلفی دارند. از مهم ترین انواع آن که در ایران نیز فعال هستند می توان به موارد زیر اشاره کرد. صندوق های سرمایه گذاری با اهدف بلندمدت این صندوق ها معمولا دارای هدف سرمایه گذاری بلندمدت (بیش تر از یک سال) هستند که به سه گروه اصلی صندوق های سرمایه گذاری اوراق قرضه، صندوق های سرمایه گذاری سهام، صندوق های سرمایه گذاری دوگانه تقسیم می شوند. صندوق های سرمایه گذاری با اهداف کوتاه مدت این صندوق ها معمولا دارای هدف سرمایه گذاری کوتاه مدت (کم تر از یک سال) هستند. این گروه از صندوق ها هم به دو گروه صندوق های مشترک سرمایه گذاری بازار پول مشمول مالیات و صندوق های مشترک سرمایه گذاری بازار پول معاف از مالیات تفسیم می شوند. صندوق شاخصی این صندوق ها، صندوق های سرمایه گذاری هستند که عملکرد آن ها مبتنی و برابر با شاخص قیمت سهام است. بر این اساس، عملکرد و نرخ بازده این صندقو ها کاملا هماهنگ با رفتار شاخص است. در عین حال، صندوق های دیگری با نام های صندوق بازار پول، صندوق رشد و توسعه، صندوق های قابل معامله در بورس، صندوق های اوراق قرضه شهرداری ها و صندوق سرمایه گذاری بین المللی نیز در سایر کشورها فعال هستند. مزیت های صندوق · داشتن مدیران حرفه ای و مسلط به امور مدیریت سرمایه گذاری · خرید و فروش سهام بر اساس تحلیل های تکنیکال و بنیادی · تنوع پرتفوی · کاهش ریسک · کارآمدتر شدن بازار · تسهیل در خرید و فروش واحدهای صندوق · وجود ضامن در صندوق ها، نقد شوندگی را تضمین می کند تا سرمایه گذاران یگ گام در قیاس با خرید سهام جلوتر باشند و درگیر صف های فروش نشوند. · صرفه جویی در مقیاس معایب صندوق های سرمایه گذاری · تنوع در پرتفوی صندوق، از یک سو ریسک سرمایه گذاری را کاهش می دهد، اما از سوی دیگر، تنوع زیاد می تواند موجب کاهش سودآوری شود. · صندوق های سرمایه گذاری طبق امیدنامه خود موظف به سرمایه گذاری بر روی سایر اوراق بهادار هستند و از این رو در شرایط صعودی بازار، گاهی از بازدهی بورس اوراق بهادار عقب می مانند. صندوق ها در جهان در بازارهای سرمایه کشورهای پیشرفته، بخش عمده سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار، از طریق شرکت ها یا صندوق های سرمایه گذاری و به صورت غیرمستقیم انجام می گیرد. هم اکنون بیش از 80 میلیون نفر در آمریکا در صندوق های سرمایه گذاری مشترک، سرمایه گذاری کرده اند. برای این تعداد از سرمایه گذاران، بورس همان صندوق سرمایه گذاری است. صندوق های سرمایه گذاری در سطح جهان، بر روی اوراق دارایی (سهام)، اوراق بدهی (اوراق قرضه شرکتی)، اوراق قرضه و اوراق مشارکت دولتی (بدون ریسک) سرمایه گذاری می کنند و از طریق NAV هایشان ارزیابی می شوند. صندوق ها در ایران عمر فعالیت صندوق های سرمایه گذاری در ایران چندان طولانی نیست. صندوق سرمایه گذاری کارآفرین، نخستین صندوق سرمایه گذاری است که در سال 87 بر اساس قانون بازار اوراق بهادار فعالیت خود را آغاز کرد. با ورود صندوق های سرمایه گذاری به بازار سهام، مدیران حرفه ای وارد بازار شده و خرید و فروش های افراد غیرحرفه ای تا حدودی کاهش یافته است. با افزاش فعالیت این صندوق ها، عمق بازار نیز افزایش می یابد و در مجامع شرکت های بورسی نیز شاهد حضور سرمایه گذاران حرفه ای تر خواهیم بود. صندوق سرمایه گذاری کارآفرین، نخستین صندوق سرمایه گذاری مشترک است که فعالیت خود را در بورس اوراق بهادار آغاز کرده است. این در حالی است تا پایان دی ماه امسال تعداد 87 صندوق، متشکل از 24 صندوق با درآمد ثابت، 5 صندوق مختلط، 5 صندوق در سهام با اندازه بزرگ، 52 صندوق در سهام با اندازه کوچک و یک صندوق شاخصی در بورس اوراق بهادار فعالیت می کنند. در مجموع ارزش این صندوق ها بالغ بر 24 هزار و 405 میلیارد ریال است.