طلا در سرازیری، بازار در انتظار
با اینکه بانک مرکزی در جدیدترین اطلاعیه خود هرگونه دستورالعمل در مورد جزئیات مرحله جدید پیشفروش سکه را منوط به درج در پایگاه اطلاعرسانی این بانک کرده است، اما تحولات قیمتها نشان میدهد که بازار در انتظار تصمیمهای جدید است.
با اینکه خبر جزئیات پیشفروش سکه شامگاه چهارشنبه شب به گونهای هماهنگ و همزمان بر روی سایتهای خبری رسمی قرار گرفت و حتی برخی مقامات اقتصادی نیز در خصوص مالیات بر ارزش افزوده آن اظهاراتی را مطرح کردند، روابط عمومی بانک مرکزی اخبار منتشر شده را موضع رسمی این بانک ندانسته و اعلام کرده است که در صورت نهایی شدن دستورالعمل مربوطه، از طریق پایگاه اطلاعرسانی بانک مرکزی اعلام خواهد شد. ممکن است امروز تصمیمات جدید بانک مرکزی در بازار خبرساز شود یا تغییر اندکی به طور مثال در فاصله قیمتی تمام شده سکه با قیمت روز بازار ایجاد شود که البته باید برای اطلاع دقیقتر منتظر اطلاعیه نهایی بانک مرکزی تا قبل از روز سهشنبه اول اسفند صبر کرد. این اتفاق در حالی است که روز پنجشنبه بازار ارز و سکه با افزایش قیمتها همراه بود.در بازار برخی جزئیات اعلام شده را هم به عنوان عامل مهمی در افزایش قیمتها دانسته و شرایط اعلام شده را برای جذب نقدینگی بازار ارز و سکه کافی و جذاب ندانستهاند. جزئیات اعلام شده نحوه پیش فروش سکه در خبرها آمده بود، پیشفروش سکه از اول اسفند در شعب منتخب بانک ملی آغاز میشود؛ در این مرحله سقف ثبتنام 10 سکه تعیین شده و دوره تحویل نیز از زمان ثبتنام فعلا 6 ماهه در نظر گرفته شده است؛ پیش پرداخت علیالحساب یک میلیون تومان تعیین شده و قیمت نهایی در زمان تحویل 18 درصد کمتر از قیمت بازار است.خریدارانی که پیش از سررسید از تحویل سکه انصراف دهند، مبلغ پرداختی خود را حتی اگر قیمت زمان استرداد به کمتر از یک میلیون تومان رسیده باشد، دریافت خواهند کرد. بازار نسبت به فاصله 18 درصدی نرخ تمام شده سکه زیر قیمت روز بازار و همچنین تعیین سقف 10 سکهای ثبتنامی راضی به نظر نمیرسد. در این میان البته 6 درصد مالیات بر ارزش افزوده را نیز باید در نظر گرفت که باید بر مابهالتفاوت پرداخت شده از سوی متقاضیان افزود. مالیات ۶ درصدی ارزش افزوده معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی گفت: مالیات بر ارزش افزوده سکههای پیشفروش در زمان تحویل و به نرخ روز از مشتری اخذ میشود. علیرضا طاریبخش در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس در مورد تصمیم جدید بانک مرکزی مبنیبر پیشفروش سکه در مهلتهای 6 و 8 ماهه که با 18 درصد تخفیف عرضه میشود، گفت: از نظر سازمان امور مالیاتی زمان انجام پیشفروش معامله قطعی تلقی نمیشود، بلکه موقع تحویل سکه در سررسید، معامله قطعی و فروش تحقق یافته تلقی میشود. وی افزود: طبق قانون در روز تحویل سکه از سوی بانک مرکزی به مشتری، مالیات ارزش افزوده به نرخ روز از مشتری دریافت میشود و این نرخ به قیمت قطعی سکه -که از سوی بانک مرکزی اعلام میشود- اضافه خواهد شد. نرخ مالیات بر ارزش افزوده که در سال جاری 5 درصد است، براساس قانون برنامه پنجم در سال 92 یک درصد به آن اضافه میشود و با توجه به اینکه تحویل سکههای پیشفروش شده جدید در سال 92 خواهد بود، بنابر این از نرخ نهایی که بانک مرکزی با تخفیف 18 درصد اعلام میکند، باید مشتری هنگام تحویل گرفتن سکه 6 درصد به عنوان مالیات ارزش افزوده به دولت بپردازد. در بازار البته دلایل دیگری برای افزایش قیمتها ذکر میشد که بیشتر حول محور تحولات منطقهای و سیاسی بود؛ اما آن بخشی که بیشتر از شرایط ثبتنام سکه متاثر است، شرایط جدید را چندان رضایت بخش ارزیابی نکرده است. دبیرکل بانک مرکزی؛ اما در این زمینه نظر دیگری دارد. محمود احمدی گفته است که قیمتها در بازار با آغاز ثبتنام پیشفروش سکه افت شدیدی خواهد کرد. دبیر کل بانک مرکزی گفت: از آنجا که پیشفروش سکه منجر به سقوط قیمت سکه و ارز در بازار میشود، بانک مرکزی مصمم به اجرای این طرح است و سکهها در این مرحله برای ایجاد ثبات در بازار و در نهایت جمعآوری نقدینگی موجود پیشفروش میشود. «محمود احمدی» در گفتوگو با خبرنگار ایرنا افزود: بانک مرکزی به منظور جمعآوری نقدینگی از بازار سکه، اقدام به پیشفروش سکه کرده است که امید میرود با این اقدام نقدینگی موجود تا حد قابلتوجهی جمعآوری شود. وی با اشاره به تمهیدات بانک مرکزی برای انجام هر چه بهتر امور جهت عرضه سکه در سری جدید پیشفروش اظهار کرد: کمیته کارشناسی و تخصصی در بانک مرکزی با بهرهگیری از تجربه سال گذشته، در نظر گرفتن شرایط بازار و انجام بررسیهای کارشناسی، برنامهریزیها و هماهنگیهای لازم را انجام داده است تا این مرحله عرضه به بهترین وجه ممکن صورت پذیرد. روز پنجشنبه قیمت سکه تا 1 میلیون و450 هزار تومان افزایش یافت. این در حالی است که تا بعد از ظهر سهشنبه قیمت سکه از این میزان در کف بازار تقریبا 50 هزار تومان ارزانتر بود. نیم سکه تا 730 هزار تومان تعدیل شد. قیمت آن روز سه شنبه 10 هزار تومان ارزانتر بود. ربع سکه هم به 430 هزار تومان رسید که 10 هزار تومان گرانتر از روز قبل شد. در بازارهای جهانی قیمت هر اونس طلا نزدیک به 20 دلار افت داشت و تا 1626 دلار پایین آمده است. یکی از دلایل مهم افت قیمت طلا در روزهای اخیر مربوط به فروش و کاهش سهم برخی از سرمایهداران کلان در صندوقهای ارزی با پشتوانه طلا عنوان شده است. George Soros و Louis Moore Bacon دو تن از این افراد هستند که از آنها به عنوان میلیاردرهای حرفهای این گونه صندوقها یاد میشود. این افراد سالهای گذشته نیز با افزایش یا کاهش داراییهای خود در این صندوقها شوکهای بزرگی به بازار طلا داده بودند. در همین حال در کنار فروش سهام طلا از سوی «سوروس» و «مور باکن» دلیل دیگری برای نوسان قیمتها ذکر شده است. بر اساس گزارش خبرگزاریها، اختلاف و چالش وزرای دارایی کشورهای گروه 20 نیز از نوسان قیمتها است. چالشی که برخی از آن با نام جنگ ارزی جدید یاد میکنند. جنگی که برخی کشورها با کاهش ارزش پول ملی خود برای تقویت صادرات به آن دامن میزنند. این چالش موجب شده قیمت طلا با کاهش ارزش روبهرو شود؛ زیرا ارزش دلار افزایش مییابد. از آنجا که ارزش دلار و طلا تقریبا معکوس است این روند به کاهش بهای اونس منجر شده است.