گردشگری فصلی چالش درآمدی هتلها
صنعت گردشگری در ایران مانند بسیاری از کشورهای جهان با نوسانهای بسیاری همراه است. بهطور کلی در فصل پرگردشگر میزان سفر گردشگران به بالاترین حد خود رسیده و در فصل کم گردشگر، سفر گردشگران به کمترین میزان خود میرسد.
این نوسان در سفر گردشگران، روی حوزهها و مشاغل بسیاری در صنعت گردشگری تاثیر میگذارد، یکی از این حوزهها هتلداری است که از حلقههای موثر این صنعت بهشمار میرود. در ایران زمان پیک گردشگری با فصل کمرونق گردشگری تفاوت بسیاری دارد و فعالیت گردشگری در این ۲ فصل به شدت با یکدیگر تفاوت دارند. در بسیاری از شهرها و استانهای معتدل و گرمسیر کشور از اواخر شهریور تا اوایل زمستان و از فروردین تا اوایل تابستان زمان پیک گردشگری و همچنین از اوایل تابستان تا اواخر شهریور و فصل زمستان فصل کم فعالیت یا کمرونق گردشگری است اما در استانهای سردسیر ایران به جز ایام نوروز که پیک گردشگری است تابستان از فصلهای پررونق و پرفعالیت گردشگری و زمستان از فصول کم رونق بهشمار میروند. بسته به آبوهوا و اقلیم استانهای مختلف، فصلهای گردشگری استانهای کشور نیز متفاوت هستند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از صمت ، به گفته بسیاری از کارشناسان هتلداری، سطح اشغال هتلها در فصلهای فعال گردشگری از ۶۰ تا ۸۰درصد و در فصل کمرونق گردشگری از ۳۰ تا ۵۰درصد است. بسیاری از هتلداران در فصل کمرونق گردشگری متضرر میشوند اما به دلیل قوانین حاکم بر هتلداری موظف به فعالیت و ارائه خدمات حتی به یک مسافر بوده و هرگز نباید فعالیت هتلهای خود را در هیچ زمانی متوقف کنند. ارائه تخفیفات و بهبود خدماترسانی از راهکارهایی است که میتوانند هتلداران در فصلهای کمرونق گردشگری در نظر بگیرند.
جبران ضرر
به گفته مدیران هتلها، هتلداران ضررهای فصل کمرونق گردشگری را با فعالیت خود در فصل فعال و پیک گردشگری جبران میکنند. جمشید حمزهزاده، رییس جامعه هتلداران ایران گفت: جامعه هتلداران ایران در رابطه با هتلهای ایران هیچ اطلاعاتی در دست ندارد! هتلها از نظر درجه، تعداد و کیفیت، درآمد و فعالیت متغیر هستند اما حدود ۳۰درصد از درآمد هتلها به عوارض مختلف اختصاص داده میشود.
او افزود: درآمد هتلها در فصلهای پیک گردشگری و فصلهایی که میزان گردشگران به کمترین حد خود میرسد بسیار متغیر است بهطوریکه در ماههایی که سفر به کمترین میزان خود میرسد درآمد هتلها به شدت کاهش مییابد و بسیاری از هتلهای کشور متضرر میشوند.
حمزهزاده بیان کرد: درآمد میانگین سالانه ضررهای فصلهای کمگردشگر را جبران میکند. گردشگری در ایران فصلی بوده و این یکی از چالشهای اصلی صنعت گردشگری به شمار میرود که به هتلداران نیز ضرر وارد میکند.
به گفته او تفاوت درآمد هتلها در فصلهای کمگردشگر و فصول پیک گردشگری بیش از ۵۰درصد است. او درباره غیرفعال شدن هتلهای کشور در فصلهای کمگردشگر اظهار کرد: هتلها هرگز غیرفعال نمیشوند و حتی اگر یک اتاق خود را اجاره داده باشند نیز موظف هستند چراغها را روشن نگاه داشته و رستورانها دایر و آماده خدماترسانی باشد.
او افزود: با اینکه ظرفیتهای گردشگری ایران بسیار هستند اما تعداد اندکی از آنها فعال بوده و در نتیجه مقاصد گردشگری محدودی داراست. تنها تعداد محدودی از استانهای کشور مقصد گردشگری به شمار میروند و بسیاری از استانهای کشور به دلیل معرفی نشدن و نبود تبلیغات، زیرساختها و خدمات مناسب گردشگری از حضور گردشگران محروم شدهاند.
حمزهزاده درباره تعداد هتلهای کشور بیان کرد: هزار و ۱۳۰ هتل و حدود ۵۵۰ هتل آپارتمان در ایران وجود دارد. این آمار مربوط به اماکن اقامتی بخش خصوصی است. اکنون بیش از ۷۰۰ هتل و هتل آپارتمان در ایران در حال احداث است. به گفته او فصلهای گردشگرپذیر و فصول کمگردشگر در هر استانی متفاوت است.
نوسان بسیار در اشغال هتلها
ضریب اشغال هتلهای استانهای گردشگرپذیر نیز نوسان بسیاری را در دو فصل کمرونق و فعال گردشگری تجربه میکنند. سید حسن سیادتان، رییس جامعه هتلداران استان فارس گفت: فصل پر سفر گردشگری در استان فارس ماههای فروردین، اردیبهشت، مهر، آبان و آذر بوده وفصل کم سفر این استان نیز ماههای دیگر سال هستند.
او افزود: ضریب اشغال هتلهای استان فارس در فصل شلوغ گردشگری بیش از ۸۵درصد بوده و در ماههای تیر، مرداد و شهریور حدود ۴۵درصد، در ماههای مهر، آبان و آذر ۸۵درصد و در زمستان ۴۵درصد است. بهطور متوسط سطح اشغال هتلهای گردشگری استان فارس ۴۵ تا ۵۰درصد است. در ماه رمضان و محرم هتلها به طور کامل خالی از مسافر میشوند. سیادتان راهکارهای نزدیک کردن فصلهای شلوغ گردشگری و فصلهای کمگردشگر را اینگونه بیان کرد: به منظور سفر باید انگیزه ایجاد شود و این انگیزه بر اساس درآمد مردم ایجاد میشود. زمانی که درآمد مردم کافی نباشد سفر از سبد خانوار مردم حذف میشود.
وی افزود: هتلهای استان فارس ۱۰ تا ۳۰ درصد تخفیف برای فصلهای کمگردشگر در نظر گرفتهاند. کشورهایی مانند ترکیه که هتلهای آنها تخفیفهای کلان میدهند از دولت یارانه و بستههای تشویقی دریافت میکنند.
به گفته سیادتان خدماترسانی هتلها در فصول مختلف سال یکسان است. او افزود: ۷۱ هتل در استان فارس وجود دارند که از این تعداد، ۲۰ هتل ۵ ستاره، ۷ هتل ۳ ستاره و مابقی هتلهای ۲ و یک ستاره هستند. همچنین ۱۳۴ مسافرخانه نیز در این استان وجود دارند.
ویلاها رقیب سرسخت هتلها
هتلها در استانهایی مانند مازندران به دلیل فعالیت ویلاهای شخصی با چالشهای بسیاری در جذب گردشگران مواجه بوده و به نظر میرسد در رقابت با ویلاها شکست خورده و میدان را به رقیبان واگذار کرده باشند. جمشید سلطان مرادی، رییس جامعه هتلداران استان مازندران گفت: با توجه به اینکه اکنون فصل کار است سطح اشغال هتلهای ما ۶۰درصد است. در فصل پر سفر سطح اشغال هتلهای استان مازندران ۶۰درصد است. او افزود: بیشتر مسافران استان ما در ویلا اقامت میکنند. در فصل کم سفر نیز سطح اشغال هتلهای استان ما ۳۰درصد است. فصل فعال گردشگری در استان مازندران از اواخر شهریور تا بهار است.
تخفیفات، نجاتدهنده هتلها
تخفیفات تا ۷۰ درصد در فصل کمرونق گردشگری به مسافران و قیمتهای مناسبی که برای هتلها در نظر گرفتهاند موجب شده تا هرگز متضرر نشوند. محمد قانعی، رییس جامعه هتلداران استان خراسان رضوی نیز گفت: در فصل کمگردشگر که بهار و پاییز و بخشی از تابستان است در استان خراسان رضوی سطح اشغال هتلها بیش از ۸۰درصد است. در فصلهای کمگردشگر تخفیفهایی تا ۷۰درصد ارائه میشوند اما میانگین تخفیفات هتلها در استان ما ۵۰درصد است. او افزود: در سالهای آینده هتلهای استان خراسان رضوی تا دو برابر نیز میرسد و قیمتهای این هتلها نیز کاهش خواهد داشت و کیفیت خدماترسانی نیز افزایش خواهد یافت. قانعی بیان کرد: در ماه رمضان و محرم سفری به استان خراسان رضوی انجام نمیشود. از اواسط اردیبهشت نیز کاهش چشمگیر مسافر را شاهد هستیم. او افزود: تعداد هتلهای مشهد ۱۹۸ بوده و دیگر شهرهای استان محدود هستند.