شکست دورجدید تحریم باکمک ۵ کشور

اسداله عسگراولادی عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران به نقد فضای بعد از پیروزی انقلاب و به طور خاص دهه اخیر پرداخت. این اظهارات پس از آن مطرح شد که از عسگراولادی خواسته شد به مقایسه‌ فضای اقتصادی قبل و بعد از انقلاب بپردازد. عسگراولادی در این بخش واکنش‌های برخی مسئولان نسبت به تحریم‌ها و کاغذ پاره خواندن آن‌ها را اشتباه و بستر ساز مشکلات کنونی اقتصاد می‌داند. او معتقد است نیمی از درآمدهای هنگفت نفت به خصوص در 5 - 6 سال اخیر می‌توانست صرف غلبه بر تحریم‌ها شود که به دلیل سوء مدیریت چنین توفیقی حاصل نشده است. بازرگان تراز اول کشور البته شاید به اقتضاء محافظه‌کاری ذاتی اقتصاد تاکید می‌کند انتقاداتش را به گونه‌ای منتقل نکنیم که به دردسر بیندازدش. * اگر بخواهیم دوران قبل و بعد از انقلاب را مقایسه کنیم،این دو دوره را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ عسگراولادی: به جز در ده سال اخیر که من به آن انتقاد مدیریتی داریم ما در حرکت به سمت جلو بوده‌ایم. در دوران جنگ هزار میلیارد دلار از خانه‌های مردم کالا خارج شد و به میادین جنگ رفت. جنگ را امام رهبری می‌کرد اما مردم کمک مالی می‌کردند،بعد از اینکه سازندگی و به تبع آن طیف اختلافات سیاسی شروع شد، هنوز در دنیا برو بیایی داشتیم. از 8 تا 10 سال پیش آرام آرام دچار سوءمدیریت شدیم. افراط و تفریط ها در دولتمان شروع شد. من سوءمدیریت را در تیم اقتصادی 5-6 سال اخیر می‌بینم. به نظرم تیم اقتصادی دولت کارایی لازم برای مدیریت اقتصادی کشور را نداشت و کشور 6-7 سال عقب رفت. ما به راحتی می‌توانستیم جلوی تحریم‌ها را بگیریم. * یعنی فقط سوء مدیریت اقتصادی بود؟ عسگراولادی: سیاسی و اقتصادی با هم. تیم اقتصادی باید کار خود را بکند و تیم سیاسی هم مکمل آن حرکت و کار کند، بخش خصوصی می‌توانست برود و تعامل کند، برای اینکه همه غربیها گفتند تحریم بر علیه دولت است نه بر علیه ملت. اما با سوءمدیریت، تحریم علیه ملت اجرا شد و ما مخصوصاً در دو سال اخیر خیلی صدمه خوردیم. همین دلاری که می‌بینید در زمان انقلاب ما 7 تومان بوده، شد 13 تومان، در پایان دوره ریاست جمهوری آیت‌اله خامنه‌ای شد 175 تا 200 تومان، در 8 سال ریاست جمهوری آقای هاشمی رسید به 300 تومان در زمان آقای خاتمی رسید به 795 تومان. من بارها گفته‌ام دکتر مصدق وقتی دچار بحران شد یک بازرگان معروف بنام محمد غازی را از شیراز آورد و مشاور کرد و او خیلی از کارهای مصدق را در صحنه‌های بین‌المللی جلو برد. اگر کودتا نشده بود برنده شده بودند کودتا نگذاشت و آن را هم آمریکایی‌ها کردند. تیم اقتصادی ما می‌توانست در کنار تیم سیاسی قرار گیرد و مشکل را حل کند، منتها وقتی افزایش تحریم علیه ما به صورت قطعنامه درآمد، مسئول رسمی مملکت ما گفت این کاغذ پاره است، هر چه داد زدیم این کاغذ پاره نیست ... * آقای احمدی‌نژاد؟ عسگراولادی: بله ایشان با تعصب گفت این کاغذ پاره است. * این اصطلاح را ظاهراً برای دلار هم به کار برده‌اند؟ عسگراولادی: بله، در حالی که ما به آن نیاز داریم. به این می‌گویند مدیریت و من به این مدیریت‌ها اشکال دارم. خود ایشان به جای خود، تیم اقتصادیش در این دو سال اخیر توفیق نداشته است. تحریم‌ها بوده و خیلی هم اثر بد داشته، اما چرا نتوانسته است تحریم‌ها را به خوبی دور بزند و مدیریت کند. نتوانستیم. تعارف کردیم که توانسته‌ایم، بله، من هم فریاد می‌زنم که توانسته‌ایم،صادرات ما رسید و به مرز 40 میلیارد دلار، اما ایشان وقتی دولت را تحویل گرفت دلار 900 تومان بود، با دلار 850 تا 900 تومان ما 10 میلیارد دلار صادرات داشته‌ایم الان با دلار 3500 تومان 40 میلیاردیم. پس ما کاری نکردیم. دلار 4 برابر شده و صادرات ما هم 4 برابر شده است. وقتی اینها را کنار هم می‌گذاریم می‌بینیم ما صادرات را افزایش نداده‌ایم. افزایش، افزایش پولی‌مان است، ما 10 میلیارد دلار صادرات داشته‌ایم با دلار 1000 تومان، 40 میلیارد صادرات داریم با دلار4000 تومان. اینکه اثری ندارد. ما می‌گوئیم تضعیف ریال مخصوصاً در دو سال اخیر حُسن مدیریت نبوده است. * شاه خودش ادعا می‌کرد که غربیها باعث سقوطش شدند این را قبول دارید؟ عسگر اولادی: قبول دارم و قبول ندارم، حماقت‌های خودش در داخل به خارجی‌ها امکان داد،الان دعواهایی که در داخل می‌شود چه کسی بهره‌برداری می‌کند؟ غربیها . این دعوای اخیر دولت و مجلس دعوای بی‌ادبانه‌ای بود، حال من نه سیاسی کارم، نه سیاست‌باز اما چه کسی از حادثه آن روز بهره‌برداری می‌کند؟ غرب اولین حرکت این بود که دلار 3000 تومان بود ‌شد 3900 تومان، ظرف 48 ساعت. * دور جدیدی از تحریم‌های آمریکا از 18 بهمن شروع می‌شود، محور اصلی آن هم این است که نتوانیم در ازاء نفت یورو، دلار و حتی طلا دریافت کنیم،بلکه می‌توانیم کالا وارد کنیم. فکر می‌کنید چقدر این تحریم ما به ما فشار بیاورد؟ عسگر اولادی: فشار می‌آورد. چین و هند هنوز این تحریم‌ها را قبول نکرده‌اند، ترکیه هم قبول نکرده است. * بعضی‌ها می‌گویند این تحریم، پیشنهاد ترکیه بوده است؟ عسگر اولادی: ترکیه اینکار را نمی‌کند، ترک‌ها می‌دانند که ما شاهرگشان هستیم. در این 30 سال ما ترکیه را ترکیه کردیم. 20 سال قبل تورم ترکیه 70 درصد بود. ما سالی 40-50 میلیارد دلار از آنها خرید کردیم. مستقیم و غیرمستقیم قاچاق و غیرقاچاق. ترکیه هنوز نفت و گاز ما را می‌خرد. دور جدید تحریم اثر نمی‌گذارد به شرطی که 5 کشوری که الان با ما مبادلات تجاری زیادی دارند،یعنی چین، هند، ترکیه، مالزی و روسیه،زیر بار نروند، تحریم‌ها اثری ندارد اینها قبلاً همه تحریم‌هایشان را کرده‌اند. * به هر حال دور جدید، تحریم‌های فراگیر شورای امنیت نیست. عسگر اولادی: بله، تحریم‌های شورای امنیت نیست و اجباری ندارد. از طرفی آلمانها یواش یواش پشیمانند. برای اینکه آلمان سالی 5 میلیارد به ما جنس می‌فروخت، دیدار وزیر خارجه آلمان یا آقای صالحی نقطه عطفی است در اروپا. چرا تحریم بانک ملت را رفع کردند. این آغازی است بر اینکه اروپایی‌‌ها خط‌شان را از آمریکا جدا می‌کنند. اگر دولتهای اروپا نمی‌خواستند هرگز دادگاه‌های اروپا به نفع بانک ملت رأی نمی‌دادند. * هر جنگ و تنشی در تاریخ نقطه پایانی دارد، به نظرتان تنش‌های ایران و غرب کجا به پایان می‌رسد؟ عسگر اولادی: هیچ چیز ابدی نیست. اگر مدیریتمان تغییر کند به مدیریتی که با حفظ ارزشها تعامل را بفهمد آرام آرام راه را باز می‌کنیم. من (نوعی) می‌روم در اتاق بازرگانی نیویورک و لندن می‌نشینم و یک سری کارها را حل می‌کنم، مثلاً سفارت انگلیس بسته بود من و آقای خاموشی رفتیم انگلیس، با یک لرد ملاقات کردیم، سفارت انگلستان باز شد. * چقدر الان از پتانسیل بخش خصوصی استفاده می‌شود؟ عسگر اولادی: الان هیچ چیز. اصلاً مشورت نمی‌کند. همه حرف من الان با دولت این است که چرا مشورت نمی‌کند؟ مشورت کن، اگر دیدی به درد نمی‌خورد به کار نبر. * الان برای مشورت دیر نیست؟ عمر دولت، دیگر تمام شد. عسگر اولادی: نه، تمام نشده ایشان تا اوایل مهر سال آینده هستند. * فکر می‌کنید اگر آقای احمدی‌نژاد حاضر باشند در این مدت تعامل کنند اثرگذار باشد؟ عسگر اولادی: قهرمان می‌شود و می‌رود اما اگر خدا نکرده اینگونه ادامه دهد ... ما در 30 سال انقلاب خیلی کار کردیم، سالانه 120 میلیون تن تولید محصول کشاورزی داریم. در خاورمیانه بهترین کارخانه‌ها را داریم. * اما وضعیت صنعت الان خوب نیست. عسگر اولادی: خود صنعت خوب است، اشتغال صنعت خوب نیست. مدیریت صنعت خوب نیست چون کمکش نمی‌کنند، می‌گویند نفت را بفروشیم و جنس را از چین برداریم بیاوریم. الان می‌خواهیم 8 میلیون گندم بیاوریم می‌توانستیم، نصف این را هزینه کنیم و خودمان تولید کنیم. در دولت آقای هاشمی نفت بین 8 تا 20 دلار بود. دوره خاتمی از 12 دلار شروع شد و رفت تا 30 دلار دوره آقای احمدی‌نژاد از 60 دلار شروع شد رسید به 120 دلار. چه کردیم این پول را؟ * تحریم هزینه‌های ما را افزایش داد. عسگر اولادی: قسمتی را به خدا خرج سوء مدیریت کردیم، خیلی راحت می‌توانستیم قسمتی را هزینه کنیم که تحریم نشویم. وجدان‌ها در دنیا نرخ دارد. تحریم هم برای کشورهای مختلف نرخ دارد. این دنیا دنیای معامله است. *به قول شما 9 ماه مانده ریاست جمهوری آقای احمدی‌نژاد تمام شود، پیشنهادتان به ایشان چیست؟ عسگر اولادی: همین مدت هم شروع کند با بخشهای اقتصادی غیردولتی مشورت کنند، با اساتید دانشگاه‌ها، با اساتید بازارهای سراسر کشور، ما در سراسر کشور کارشناسان اقتصادی ارزنده‌ای داریم، شیراز، اصفهان، تبریز ، یزد و ... یزد از نظر تجارت سرآمد بود مرتب با اینها جلسه بگذارد، جلساتش را از این حالت خشک سیاسی در بیاورد 5 ماه وقتش را برای اقتصاد بگذارد.هر کس اعتقاد به گفت‌وگو ندارد توفیق هم ندارد.