مشاوره پیش از ازدواج جلسه‌ای نیم میلیون تومان!
یکی از مشاوران مشهور که استاد دانشگاه شهید بهشتی در رشته روانشناسی است برای مشاوره پیش از ازدواج جلسه‌ای ۵۰۰ هزار تومان از زوجین دریافت می‌کند.
منشی او در مورد این دکتر روانشناس می‌گوید: «مطب تابلو ندارد اما خیلی‌ها به دلیل اسم و رسم ایشان و سواد زیادش برای مسائل مختلف زندگی از او مشاوره می‌گیرند. دکتر به صورت صد درصدی و تضمین شده بعد از چند جلسه مشاوره به فرد می‌گوید که انتخابش برای همسر چقدر درست است و در سایر موارد هم به صورت قطعی فرد را در انتخاب تصمیم کمک می‌کند.»
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از روزنامه «آرمان»؛ «ابتدای ماه جاری، صبحی، مدیرکل دفتر ازدواج و تعالی خانواده وزارت ورزش و جوانان با بیان این که بیش از نیمی از طلاق‌ها در پنج سال اول زندگی زوج‌ها اتفاق می‌افتد، خاطرنشان کرد: «شیب طلاق در کشور در حال افزایش است. در حال حاضر ۱۴ درصد از طلاق‌ها زیر یک سال و ۵۰ درصد از طلاق‌ها زیر پنج سال از آغاز زندگی مشترک به وقوع می پیوندد.»
بر اساس آمارهای سال ۹۰، از هر صد ازدواج، ۱۶ مورد به طلاق می‌انجامید در حالی که آمار فعلی نشان می‌دهد از هر صد ازدواج ۲۴ مورد به طلاق منجر می‌شود. گاهی طلاق یا همان جدایی زن و شوهر خوب است اما بی‌تردید هیچ وقت طلاق توصیه کردنی نیست، با این همه گاه شرایطی در زندگی مشترک پیش می‌آید که جدایی تنها گریزگاه است.
آمارهای نگران کننده و سرسام‌آوری درباره طلاق در سالهای اولیه زندگی مطرح می‌شود اما علاجی تحت عنوان «مشاوره پیش از ازدواج» به عنوان حلقه گمشده ازدواج قبل از خوانده شدن عقد رسمی مغفول می‌ماند. مشاوره پیش از ازدواج در ایران به یک کلاس ۴۵ دقیقه‌ای در کنار مراحل آزمایش و تست اعتیاد محدود می‌شود و در این کلاس هم طبیعی است که هیچ زوجی نمی‌تواند پیش‌بینی کند چقدر در شناخت طرف مقابلش درست عمل کرده است. سن ازدواج و جوان و خام بودن دو طرف بر تمام تصمیمات مهم زندگی آنها از جمله ازدواج سایه می‌اندازد و آنها شاید سال‌ها بعد و بعد از ازدواج یا حتی بعد از تولد بچه تازه به اشتباه بودن تصمیم خود پی ببرند. مائده زن ۲۹ سالهای که شش سال قبل از همسرش جدا شده در مورد مشاوره پیش از ازدواج می‌گوید: «در مرکز بهداشت و درمان تجریش یک روز از صبح تا حدود ساعت سه، همه کارهای تست اعتیاد و آزمایش و کلاس‌های تنظیم خانواده را انجام دادیم و البته یادم نمی آید در آن کلاس ۴۵ دقیقه‌ای که بیشتر آن در مورد چگونگی روش‌های پیشگیری از بارداری و اطلاعات پزشکی بود، حرفی از شناخت زوجین قبل از ازدواج و امکان وجود خطا در آن به میان بیاید.»
این زن جوان می‌گوید: «زمانی که من برای مشاوره پیش از ازدواج به این مرکز رفتم سن کمی داشتم و اگر تنها یک فرد آگاه چند دقیقه با من صحبت می کرد می‌توانست مرا متوجه اشتباه بودن تصمیمم بکند.»
مائده می‌افزاید: «میان من و همسرم اختلافات بزرگ و فاحشی وجود داشت و بعد از ازدواج تقریبا تمام مشاورانی که ما را با هم دیدند این مساله را تایید کردند.»
او می‌گوید: «همیشه آرزو می‌کردم کاش این مشاوره‌ها را پیش از ازدواج گرفته بودم تا در تصمیمم کمتر عجله می‌کردم.»
فقط مشاوره پزشکی و زناشویی
مرکز بهداشت و درمان شمیرانات ظهر یک روز خیلی گرم. حدود ۲۰ زوج جوان منتظرند تا مراحل دریافت پرونده و پرکردن فرم انجام شود و بعد از مراحلی مثل تست خون و تالاسمی یا کلاس‌های مشاوره برگه تاییدیه آزمایشگاه را برای دفترخانه برده و عقد جاری شود. چهره‌ها همه بشاش و خندان و مشخص است همه افراد از تصمیمی که گرفته‌اند خوشحال و راضی هستند.
یاسمن ۲۶ ساله در مورد این کلاس‌ها می‌گوید: نمی‌دانم این همه وقت تلف کردن و معطلی برای چیست؟
او می‌افزاید: این طور که من متوجه شدم قرار است تا عصر اینجا باشیم تا آزمایشات انجام شود و کلاسی برای من برگزار شود و تازه جواب آزمایش چند روز بعد آماده می‌شود.
یاسمن بعد از اتمام کلاس در مورد آن روز و کلاس‌های مشاوره پیش از ازدواج می‌گوید: در کلاسی حدودا ۴۵ دقیقه‌ای از مسائل زناشویی و مراقبت‌های پزشکی که ما در گذشته در کلاس‌های تنظیم خانواده آن را خوانده بودیم و البته در همه کتاب‌های پزشکی هم وجود داشته و این روزها با یک جست‌وجوی کوتاه در اینترنت می‌توانی جواب همه آنها را پیدا کنی صحبت کردند و در نهایت به ما گفتند برای گرفتن جواب آزمایش چند روز بعد مراجعه کنیم. وقتی از یاسمن پرسیدم آیا در این کلاس‌ها در مورد شناخت قبل از ازدواج و احتمال خطا بودن انتخاب صحبتی شد، او در پاسخم گفت : به جز مسائل پزشکی و زناشویی در مورد هیچ مساله دیگری حرفی نزدند.
پزشک این مرکز که مسئول توضیح این موارد برای افراد است، در مورد این که چرا مشاوره‌های روانشناسی که اهمیت بیشتری از مشاوره‌های پزشکی دارد در این مراکز وجود ندارد، می‌گوید: «مشاوره و خدمات روانشناسی پرخرج است و قرار نیست در قالب مرکز بهداشت همه این خدمات ارائه شود.»
هر ۴۵ دقیقه خدمات روانشناسی ۵۶ هزار تومان!
مشاوره و خدمات روانشناسی در ذهن ما ایرانی ها بر خلاف اکثر کشورهای دیگر دنیا حتی توسعه‌نیافته‌ترینشان، امری لوکس و غیرضروری است در حالی که دنیای امروز و تحولات بشری بر این مساله مهم صحه گذاشته که روح و روان افراد بسیار بیشتر از جسم و ظاهر آنها به مراقبت و بازنگری نیاز دارد. همه ما ایرانی‌ها حتی تحصیلکرده‌ترین‌هایمان وقتی صحبت از رفتن نزد روانشناس به میان می‌آید تصور می‌کنیم باید حتما فرد اختلال روانی داشته باشد. در حالی که در نظر اکثر مردم دنیا این قضیه برعکس است. در کشورهای دیگر مردم از نوجوانی و حتی کودکی عادت دارند به مشاورانی غیر از خانواده که در محیط‌های مختلف در اطرافشان هستند، اعتماد کنند و بنابراین رفتن نزد مشاور و مشورت خواستن از آنها نه تنها امری بدیهی است، بلکه یک الزام است. در کشورهای توسعه‌یافته افراد برای امور مختلف مانند انتخاب رشته تحصیلی، انتخاب شغل، ازدواج و هر تصمیم ریز و درشت دیگر به روانشناس مراجعه می‌کنند و البته هزینه‌ای نیز برای این کار پرداخت نمی‌کنند زیرا کلیه خدمات مشاوره رایگان و تحت پوشش بیمه‌هاست. در ایران اما نرخ هزینه‌های مشاوره همچنان سرسام آور است. چندی پیش عباسعلی اللهیاری، رئیس سازمان روانشناسی، از نظارت سه ماه به سه ماه به مراکز تخصصی مشاوره خبر داد. او گفت: «متخصص‌ترین روانشناسان و مشاوران که بالاترین رتبه دانشگاهی را دارند بر اساس تعرفه‌های سازمان نظام روانشناسی و مشاوره برای یک جلسه حداکثر ۵۶ هزار تومان می‌گیرند در حالی که هم‌تراز متخصص ما برای ۱۰ دقیقه ۳۵ هزار تومان دریافت می‌کنند ولی متخصص ما برای ۴۵ دقیقه این مبلغ را می‌گیرد.»
مشاوره پیش از ازدواج جلسه‌ای ۵۰۰ هزار تومان
مبلغی که برخی مشاوران و روانشناسان برای مشاوره پیش از ازدواج از افراد می‌گیرند، بسیار زیاد است. این افراد بر اساس تشخیص خودشان و البته بر پایه تخصص و مدارک علمی که دارند نرخ مشاوره و سقف آن را حتی به جلسه ای ۵۰۰ هزار تومان می‌رسانند.
یکی از مشاوران مشهور که استاد دانشگاه شهید بهشتی در رشته روانشناسی است برای مشاوره پیش از ازدواج جلسه‌ای ۵۰۰ هزار تومان از زوجین دریافت می‌کند. منشی او در مورد این دکتر روانشناس می‌گوید: «مطب تابلو ندارد اما خیلی‌ها به دلیل اسم و رسم ایشان و سواد زیادش برای مسائل مختلف زندگی از او مشاوره می‌گیرند. دکتر به صورت صد درصدی و تضمین شده بعد از چند جلسه مشاوره به فرد می‌گوید که انتخابش برای همسر چقدر درست است و در سایر موارد هم به صورت قطعی فرد را در انتخاب تصمیم کمک می‌کند.»
خانم منشی در پاسخ به این که با توجه به این که در مشاوره پیش از ازدواج از آزمون‌های روانی استفاده می‌شود و این آزمون‌ها مسلما محدودیت هایی دارند، نتیجه‌ای که حاصل می‌شود تا چه اندازه قابل اطمینان است، می‌گوید: «ما در مشاوره پیش از ازدواج صرفا به آزمون‌ها اکتفا نمی کنیم بلکه روانشناس علاوه بر آزمون‌ها و جلسات مصاحبه نظر کلی خود را اعلام می کند و توجه زوج‌ها را به کم و کاستی‌های رابطه و زنگ خطرها جلب می‌کند. زوج‌ها باید با مشورت با افراد صاحب صلاحیت و بزرگان فامیل در کنار نظر روانشناس تصمیم نهایی را اتخاذ کنند.»
با وجود این به نظر نمی رسد دختر و پسری که در آستانه ازدواج مشتاق با هم بودن هستند و البته با توجه به مخارج سنگین ازدواج دوست دارند در همه هزینه‌ها صرفه‌جویی کنند، به مشاورانی با این دستمزدها مراجعه کنند و برای مهم‌ترین تصمیم زندگی‌شان هم پول خرج کنند. در مورد طبقات متوسط و ضعیف جامعه هم که این مخارج چیزی اضافی و غیرضروری به نظر می‌رسد. این که نیمی از طلاق‌ها در پنج سال اول زندگی رخ می‌دهد، یعنی قبل از ازدواج هیچ شناختی حاصل نشده است و البته با توجه به برخی محدودیت‌ها این مساله گریزناپذیر به نظر می‌رسد. برخی افراد توانایی زیادی در مخفی کردن عیوب خود و پنهان‌کاری دارند و با توجه به زندگی مجزا زوج‌ها کمتر این مسائل بروز می‌کند که وجود یک مشاور و فردی با تجربه می‌تواند در این شناخت به فرد کمک زیادی کند.»
