انتقاد زنان بازرگان از تصمیم‌های اقتصادی دولت

زنان بازرگان می‌گویند: برنامه‌های دولت برای دورکاری کارمندان، گزینش جنسیتی دانشگاه‌ها و محدودیت‌های تجاری افزایش بی‌ثباتی بازار کار را به ویژه برای زنان به همراه داشته است. روز گذشته تعدادی از اعضای اتاق بازرگانی تهران در نشستی خبری به مناسبت برگزاری همایش کارآفرینی زنان به نقش زنان در اقتصاد کشورها پرداختند و به برخی موانع در راه افزایش حضور زنان اشاره کردند. فاطمه دانشور، عضو اتاق بازرگانی تهران در این زمینه به برخی سیاست‌های دولت اشاره کرد و گفت: به طور مثال دولت در یک سال گذشته در تلاش برای اجرای طرح دورکاری کارمندان به ویژه زنان بوده است که این تبعات نامطلوبی را برای زنان جامعه به همراه خواهد داشت. دانشور این طرح را شکست خورده ارزیابی کرد و گفت: در صورت پافشاری دولت بر دورکار کردن زنان، تمایل کارفرمایان به استفاده از مردان افزایش می یابد. او با این توضیح به نقش مشورتی نهادهای خصوصی از جمله اتاق‌های بازرگانی اشاره و تاکید کرد: یکی از اهداف راه اندازی اتاق‌ها کمک به دولت در تصمیم‌گیری‌ها بوده است، اما دولت بدون مشورت با بخش خصوصی طرح‌هایی را اجرا می‌کند که نه تنها فایده‌ای ندارند، بلکه گاهی زیان‌بار هم هستند. دانشور با استناد به تنایج بررسی‌های علمی، مهم‌ترین موانع در کارآفرینی زنان در ایران را دست‌اندازهای فرهنگی، عرفی، حرکت کند زنان و ضعف فعالان زن در تعامل با دولت و بخش خصوصی عنوان کرد. او در این مورد مثالی زد و با بیان اینکه از ابتدای سال تحصیلی جاری تحصیل دختران در 77 رشته دانشگاهی ممنوع شده است، گفت: اگر قدرت تعامل تشکل‌های زنان بالا بود، می‌توانستند با کسانی که نسبت به ممنوعیت حضور زنان در برخی از رشته‌های تحصیلی دانشگاهی تصمیم گرفته‌اند، به طور موثرتری مذاکره کنند، در این شرایط شاید این تصمیم اعمال نمی‌شد. دبیر علمی نهمین همایش کارآفرینی زنان در عین حال با بیان اینکه تجارت زن و مرد نمی‌شناسد و قوانین هم حضور زنان را در این عرصه منع نکرده است، یادآوری کرد: پس از پیروزی انقلاب اسلامی از نظر قانونی منعی برای فعالیت زنان در عرصه بازرگانی وجود نداشت، اما حضور آنان در این عرصه، حداقلی بود. به گفته او در میانه دهه 70 زنان در شکل‌گیری اتاق‌های مشترک بازرگانی نقش پیدا کردند و توانستند به هیات رییسه برخی اتاق‌های مشترک بازرگانی نیز راه یابند. به طوری که در دهه 70 حضور زنان در این عرصه به طور چشمگیری افزایش یافت، که با وجود نبود آمار دقیقی از حضور زنان در عرصه تجارت، بر اساس تعداد کارت‌های بازرگانی صادر شده، می‌توان به آمار حضور زنان در این عرصه تا حدودی دست یافت. به این ترتیب تا سال 81 برای 1269 زن کارت بازرگانی صادر شده بود که این آمار تا سال 89 به 4956 کارت رسید. البته این امر نشان‌دهنده رشد 290 درصدی حضور زنان در عرصه بازرگانی در این دهه بوده است. دبیرعلمی نهمین همایش کارآفرینی زنان با بیان اینکه یکی از دلایل حضور چشمگیر زنان در عرصه تجارت، افزایش میزان تحصیلات آنان بوده است، اظهار کرد: در این دهه زنان کرسی‌های دانشگاهی را تا حد زیادی اشغال کرده‌اند. از سوی دیگر افزایش درآمد نفت باعث بالا رفتن سطح زندگی مردم شد. در نتیجه هزینه‌های زندگی بیشتر شد، در این شرایط مردان به تنهایی از عهده مخارج خانه برنمی‌آمدند و زنان نیز به عرصه تجارت وارد شدند. علاوه بر آن در این دهه تشکل‌های اقتصادی زنان شکل گرفت و رشد یافت. دبیر علمی نهمین همایش کارآفرینی زنان افزود: عرصه توانمندسازی زنان در جهان شکل گرفته است، ولی به کندی پیش می‌رود. روند حرکت این عرصه در ایران نیز کند است و در این همایش تلاش می‌کنیم زمینه انتقال تجربیات زنان موفق در عرصه تجارت را فراهم کنیم. دانشور در ادامه گفت: شناخت چالش‌ها و بازیگران اصلی عرصه تجارت و عوامل موثر در افزایش و کاهش قیمت ارز، به فعالان اقتصادی در زمینه تصمیم‌گیری درست در تنگنای تحریم‌ها و تبدیل تهدیدها به فرصت کمک می‌کند. انتقاد از تحریم‌های داخلی در مورد مشکل‌های زنان در عرصه کسب و کار ایران فریال مستوفی، دیگر عضو اتاق بازرگانی تهران نیز به اقدام دولت برای گزینش جنسیتی دانشجویان اشاره کرد و گفت: انجمن‌های فعال در زمینه کسب و کار زنان باید صدای زنان را به گوش مسوولان رساتر برسانند، اما متاسفانه بر خلاف انتظار پس از حذف دختران از 77 رشته دانشگاهی هیچ واکنشی از سوی این انجمن‌ها مشاهده نشد. عضو کمیته علمی همایش کارآفرینی اظهار کرد: علاوه بر اینها، در چند ماه گذشته دولت با ابلاغ بخشنامه‌هایی در حوزه صادرات و واردات بازرگانان را با تحریم‌های داخلی روبه‌رو کرده است. مستوفی معتقد است: در حال حاضر نه تنها زنان بلکه مردان بازرگان نیز به خاطر بخشنامه‌های سختگیرانه دولت در تنگنا قرار گرفته‌اند. همایش کارآفرینی با موضوع «کسب و کار زنان در عرصه بازرگانی» 24 بهمن ماه در سالن همایش سازمان توسعه تجارت برگزار می‌شود. در این همایش هفت مقاله ارائه و همچنین میزگردی نیز با حضور مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت و هیات نمایندگان اتاق بازرگانی در زمینه چالش‌های فراروی بازرگانی در شرایط اقتصادی کنونی برگزار خواهد شد. در پایان این همایش قطعنامه‌ای از خواسته‌های زنان بازرگان صادر می‌شود به زهرا نقوی، دبیر اجرایی نهمین همایش کارآفرینی زنان از جمله مخاطبان این همایش، دانش‌آموختگان رشته کارآفرینی، زنانی که مرحله اول کارآفرینی را طی کرده‌اند و در حال رشد و توسعه کسب و کار خود به شمار می‌آیند. این زنان می‌توانند با نیروهای جدید، شبکه‌ای را ایجاد و در کنار هم کار کنند. آسیب‌شناسی توانمندی‌های علمی و مهارتی در بقا و توسعه کسب و کارهای تجاری از جمله محورهای این همایش است بنابراین در این همایش تلاش می‌شود زمینه‌ای فراهم شود تا با انتقال تجربیات، افراد دیگر به این سرنوشت دچار نشوند.