بنزین ۲ نرخی گلوگاه فساد
این روزها تک‌نرخی یا دونرخی بودن بنزین منتظر تصمیم‌گیری‌های نمایندگان مجلس است و به زودی مجلس تکلیف نرخ بنزین و جمع‌آوری کارت‌های سوخت را مشخص می‌سازد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از آرمان ، در این زمینه اسدا... قره‌خانی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس می‌گوید: « اصل اینکه کارت ملی یا هر کارت دیگری جایگزین کارت سوخت شود چندان تفاوتی ندارد. اصل موضوع دسترسی به اطلاعات آماری است که از بروز برخی فسادها بتوان جلوگیری کرد.»
اکنون که اصلاحیه بودجه سال ۹۵ مورد بررسی مجلس قرار گرفته، چه تصمیماتی در رابطه با نرخ بنزین اتخاذ شده است؟
بررسی اصلاحیه بودجه سال ۹۵ هنوز به کمیسیون انرژی نیامده است. اما در این رابطه دو موضوع مطرح می‌شود که یکی تک نرخی کردن بنزین و دیگری حذف کارت‌های سوخت است. در بحث اول اکثریت نمایندگان مجلس بر سر تک نرخی کردن بنزین متفق‌القول هستند. البته در این رابطه منتظر این هستیم که ببینیم در صحن علنی مجلس ادله افراد چه خواهد بود. در قسمت دوم، یعنی استفاده از کارت سوخت دو نظر وجود دارد و چالش اصلی اینجا مطرح می‌شود و نمی‌توان قضاوت درستی در این باره داشت. گروه‌هایی همانند دولت بر این باورند که نگهداری و شارژ کارت سوخت مستلزم تقبل هزینه‌های سنگینی است و به همین جهت با وجود کارت سوخت مخالف هستند. در وهله دوم استفاده از کارت سوخت را زمان‌بر می‌دانند و ثالثا معتقدند این کارت‌ها هیچ اثر و خاصیتی برای کشور ندارد و همانطور که مشاهده می‌کنیم لایحه‌‌ای هم به در این باره به مجلس پیشنهاد کرده است. اما برخی از گروه‌های دیگر بر این باورند که چون هزینه سنگینی در گذشته صورت گرفته و مردم هم از نظر فرهنگی آمادگی لازم برای استفاده از کارت سوخت را پیدا کرده‌اند، ما به وسیله این کارت سوخت نه تنها در حال حاضر می‌توانیم به یک سری از اطلاعات دست پیدا کنیم، بلکه اگر قصد داریم برنامه‌ها و سیاست‌هایی را در آینده به اجرا بگذاریم به وسیله کارت‌های سوخت می‌توانیم اعمال کنیم. در ارتباط با معاینه فنی خودرو، بیمه خودرو، شناسایی خودروهای فرسوده و مستهلک، استفاده آماری و ... می‌توان از کارت‌های سوخت بهره گرفت و در تمامی این موارد کارت سوخت را به شکل شبکه‌ای استفاده کرد. البته به گفته عده‌ای هم ما هنوز در این مرحله قرار نگرفته‌ایم که به مراودات بین‌المللی اطمینان داشته باشیم. به همین دلیل افرادی متفق‌القول هستند که این کارت‌های سوخت باقی بماند. کمیسیون انرژی مجلس هم منتظر این است که در زمان مشخص مدافعان و مخالفان لایحه، ادله خود را مطرح کنند تا بر اساس آن تصمیم‌گیری کند.
دو نرخی بودن سوخت و از جمله بنزین آیا موجبات گسترش فساد را فراهم نمی‌کند؛ به ویژه آنکه در کشورهای همسایه سوخت با قیمت بالاتری نسبت به ایران توزیع می‌شود؟
هر نوع تفاوت نرخ در قیمت یک کالا یا خدمات به طور حتم فسادآفرین است و شرایط را برای سودجویان مهیا می‌سازد. ما هم به همین دلیل مخالف دو نرخی بودن سوخت در کشور هستیم. پس ما برای توزیع بنزین باید بر اساس یک مکانیزم روشن عمل کنیم و وجود دو قیمت را از بین ببریم، زیرا این خود گلوگاه فساد است. برای مثال در سال‌های گذشته برخی از مشاغل و خودروها بنزین یارانه‌ای دریافت می‌کردند و برای جلوگیری از ایجاد فساد، ارائه اسناد و مدارک ضروری بود. مشخص است که در چنین شرایطی اولا جعل مدرک فراگیر می‌شود و گذشته از آن افرادی هم که از تسهیلات برخوردارند ممکن است برای کسب سود به سوداگری روی آورند. در آن دوره حتی نامه‌نگاری‌های غیر واقعی گسترش پیدا کرد و افراد با ایجاد رانت‌هایی به منافع ملی آسیب وارد کردند. حال اگر در آینده هم نمایندگان به بنزین تک نرخی رای ندهند باز هم چنین اتفاقاتی روی می‌دهد و شفافیت از بین می‌رود.
نظر شما درباره پیشنهادی مبنی بر استفاده از کارت‌های بانکی به جای کارت سوخت چیست؟
گذشته از کارت‌های بانکی، کارت‌های دیگری هم مانند کارت ملی وجود دارد. قرار بود در همین کارت‌های ملی که اطلاعات متعددی اعم از اطلاعات خاص شناسنامه‌ای، اطلات شغلی، درمانی و ... ذکر شود. این بار هم نام کارت‌های بانکی مطرح شد و این کارت هم می‌تواند جایگزین مناسبی برای کارت سوخت باشد. به عبارتی امروزه دانش و فناوری به مرحله‌ای رسیده است که می‌تواند هر کاری را انجام دهد. حال اصل اینکه کارت بانکی یا هر کارت دیگری جایگزین کارت سوخت شود چندان تفاوتی ندارد. اصل موضوع دسترسی به اطلاعات آماری است که از بروز برخی فسادها بتوان جلوگیری کرد.
چه زمانی تکلیف لایحه مربوط به بنزین در مجلس مشخص می‌شود؟
اکنون بحث مربوط به اصلاح لایحه در مجلس مطرح است هنوز به طور مشخص نمی‌توان زمان مشخصی را برای تعیین تکلیف آن مشخص کرد. البته قرار است بعد از تعطیلات مجلس شخص وزیر نفت را به اتفاق چهار شرکت اصلی و معاونان به کمیسیون دعوت کنیم و و سوالاتی را پیرامون اصلاح این لایحه مطرح کنیم.
