آثار خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بر قیمت نفت
بهبود سه ماهه بهای نفت با تصمیم مردم بریتانیا برای خروج از اتحادیه اروپا به خطر افتاده است؛ قیمت نفتی که به سختی و تحت تاثیر کاهش عرضه، پس از مدتها کمی بهبود پیدا کرده بود، روز جمعه پنج درصد کاهش پیدا کرد و دیروز هم روند کاهشی خود را حفظ کرد.
آخرین روز هفته هم قیمت نفت در همه سطوح معاملات جهانی با کاهش روبهرو بود. بر این اساس هر بشکه نفت امریکا با افتی 0/7درصدی ٤٧دلار و ٦٤ سنت معامله شد. نفت وستتگزاس اینترمدییت افتی پنج درصدی را تجربه کرده بود. قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال هم با افتی 1/5درصدی در هفته به ٤٧ دلار و٦٤ سنت رسید. واقعیت آن است که تصمیم انگلستان برای خروج از اتحادیه اروپا، معاملهگران را نسبت به سرمایهگذاری در بازارهای کالا محتاط کرد و آنان را به سوی خرید دلار سوق داد. این میان خبر بازگشت نفت خام کانادا به تولید، تاثیر منفی بر قیمت نفت خام جهانی برجای گذاشت و اثر کاهش ذخیرهسازیهای نفت خام در امریکا را جبران کرد. (پیشتر تولید نفت آلبرتای کانادا به دلیل آتشسوزی متوقف شده و به دلیل همین افت عرضه قیمت نفت اندکی بهبود پیدا کرده بود.) از سوی دیگر تا حدودی نگرانی بازار در مورد تداوم ناآرامیها در نیجریه برطرف شده بود و این هم اثری منفی بر بازار نفت گذاشته بود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد ، حالا بهبود قیمتهای نفت خام بسیار شکننده خواهد بود؛ چرا که بازار همچنان با مازاد عرضه روبهرو است. این میان سخنان آلکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه سبب شد بازار نسبت به بهبود قیمتهای نفت دچار ناامیدی شود که تاثیر منفی خود را بر قیمتهای نفت خام به دنبال داشت. او گفته بود: عدم همکاری میان روسیه و عربستان برای مدیریت بیشتر بازار منجر به ناامیدی در بهبود بیشتر قیمتها و در نهایت از سرگیری سقوط آزاد بهای طلای سیاه در بازار شده است.
کاهش ٤ میلیون دلاری درآمد نفتی ایران این کاهشها اثر چشمگیری هم بر بازار نفت ایران داشتند: روزانه بیش از چهار میلیون دلار از درآمد نفت ایران کم شد. ایرانی که بهتازگی در حال بازپسگیری سهمش از فروش نفت در بازارهای جهانی است، با رکودی عمیق دستوپنجه نرم میکند و اقتصادش به این مایع سیاه وابسته است. براین اساس قیمت نفت خام سبک و سنگین صادراتی ایران هم متاثر از سایر شاخصهای معتبر جهانی در معاملات روز جمعه با کاهشی بیش از دو دلار به ازای هر بشکه همراه شد. بهای هر بشکه نفت خام سبک صادراتی ایران با ثبت کاهش دو دلار و شش سنتی در محدوده ۴۵ دلار و ۵۲ سنت و قیمت هر بشکه نفت خام سنگین صادراتی با کاهش دو دلاری در محدوده ۴۳ دلار و ۵۴ سنت در بازار معامله شده است. با ثبت این کاهش قیمت، در مجموع از ابتدای سال جاری میلادی متوسط قیمت فروش هر بشکه نفت خام سبک صادراتی ایران ۳۵ دلار و ۹۹ سنت و بهای هر بشکه نفت خام سنگین صادراتی کشور در محدوده ۳۳ دلار و ۵۹ سنت به فروش رسیده است. از سوی دیگر با توجه به صادرات روزانه دو میلیون بشکهای نفت خام ایران به بازار جهانی، کاهش حدود دو دلاری بهای هر بشکه نفت صادراتی ایران دست کم منجر به کاهش روزانه چهار میلیون دلاری درآمد نفتی کشور شده است.
دومینوی خروج قیمت نفت را بهبود میبخشد «اثر کوتاهمدت تصمیم بریتانیا برای خروج از اتحادیه اروپا بر بازار نفت به سرعت نمایان شد و برای تحلیل اثر بلندمدت آن باید دقت شود که آیا این خروج به انگلستان منحصر میماند یا کشورهای ناراضی دیگر هم به این روند میپیوندند. به نظر میرسد که این جدایی میتواند بر مجموعه اقتصاد اتحادیه اثر منفی بگذارد؛ چرا که اگر رشد اقتصادی اینها منفی شود، به راحتی میتواند اقتصاد کشورها را تضعیف کند و این کاهش رشد به راحتی بر میزان تقاضای نفت جهانی اثر میگذارد.» این را محمدعلی خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک به «اعتماد» میگوید. او ادامه میدهد: نتیجه هم روشن است؛ کاهش تقاضای نفت به راحتی قیمت را کاهش میدهد.
این تحلیلگر نفتی میگوید: جدایی انگلستان از اتحادیه اروپا یک گسست قابل تامل است که از انگلستان شروع شده و ممکن است مانند دومینو کشورهای بسیاری از اعضای اتحادیه را دربرگیرد. اعضایی که دل خوشی از این اتحادیه ندارند؛ چرا که قوانین سختگیرانه، استانداردهای اقتصادی بسیار بالا و اجبار برای تن دادن همه اعضا به آنها بسیاری از کشورها را به ستوه آورده است. به بیان او این قوانین شاید برای کشورهای قدرتمندتر قابل تحمل باشد، اما برای کشورهای کوچک برآمدن از پس آنها بسیار دشوار است.
خطیبی توضیح میدهد که به گمان من این کشورهای اتحادیه اروپا به شکل مجرد بهتر بتوانند اقتصاد و مسیر توسعه خودشان را شکوفا کنند. هرچند برخی کشورهای قوی همچون آلمان بتوانند از پس این قوانین به آسانی برآیند اما کشورهای کوچکتر یا اقتصادهای ضعیفتر مانند یونان به راحتی در این قوانین خرد میشوند. این دیپلمات ادامه میدهد: زمانی که این کشورها از زیر بار مسوولیت قوانین اتحادیه اروپا خارج شوند بهتر میتوانند خود را بروز دهند، سیاستهای سختگیرانه و تصمیمهای جمعی نمیتواند بر آنها اثر بگذارد.
خطیبی میگوید: اگر دومینو شروع به ریزش کند به نظر میرسد به بهبود بازار جهانی نفت کمک کند اما اگر تنها انگلستان باشد، در دراز مدت قیمت نفت روندی را که پیش از این در پیش گرفته بود ادامه خواهد داد. به گفته او مثلا یک نمونه اثرگذار در قیمت نفت با خروج کشورهای متعدد از اتحادیه اروپا این است که اینها برای صرفهجویی در مصرف انرژی قوانین بهشدت سفت و سختی دارند در حالی که اگر از اتحادیه مجرد شوند نبودن این الزام به راحتی میتواند میزان تقاضای نفت خام را بالا برد.
دو نکته برای اثر بر بازار نفت عضو اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی هم در مورد اثر خروج بریتانیا بر قیمت جهانی نفت توضیح میدهد: اینکه این جدایی چگونه در دراز مدت بر بازار جهانی نفت اثر میگذارد، به زمان خروج، نحوه خروج و اینکه دلار تا چه حد برابر پوند و یورو تقویت شود، بستگی دارد؛ چرا که نفت به دلار خرید و فروش میشود و از همینرو نفت برای کشورهای اروپایی گرانتر خواهد شد. در واقع ممکن است قیمت اسمی نفت کاهش پیدا کند. به گفته حسینی آثار این جدایی بر سطح رشد اقتصادی کشورهای دنیا هم دیگر نکتهای است که میتواند در دراز مدت بر قیمت جهانی نفت اثرگذار باشد.