چرا پکن با برگزیت مخالف است؟

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، بسیاری از نگرانی‌های واشنگتن نسبت به برگزیت سخن می‌گویند اما تحلیل‌های کمی وجود دارد که چین هم مانند ایالات متحده یکی از متضرران بزرگ برگزیت خواهد بود. جدا شدن انگلیس از اتحادیه اروپا می‌تواند ضربه سیاسی و اقتصادی سختی به چین وارد کند و این همان چیزی است که پکن را به‌شدت نگران کرده است. به همین دلیل چین در خفا اما قاطعانه مخالف برگزیت است. گفته می‌شود، شی جین پینگ، رییس‌جمهوری چین، در سفر اکتبر ماه 2015 به انگلیس این مخالفت خود را به اطلاع دولتمردان انگلیسی رسانده است. رییس‌جمهوری چین در جریان این دیدار با کنار گذاشتن سیاست طولانی‌مدت پکن مبنی بر عدم دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر، اعلام کرد که پکن امیدوار است شاهد اروپایی مرفه و متحد باشد. سخنانی که پیام آن کاملا روشن بود. اما چرا چشم‌انداز برگزیت چین را عمیقا نگران می‌کند؟ برای پاسخ دادن به این پرسش باید ابتدا اهمیت روابط چین و انگلیس را درک کرد. سه دلیل مهم برای نگرانی چین نسبت به برگزیت وجود دارد. نخست و در درجه اول، پکن امیدوار است از روابط نزدیک رو به توسعه خود با انگلیس برای اعمال نفوذ بر سیاست‌های اتحادیه اروپا در قبال چین استفاده کند. چین که این روزها از جانب ایالات متحده و ژاپن در آسیا تحت فشار است، برای ترغیب موقعیت‌های اقتصادی بیش از پیش به سوی اروپا متمایل شده است. این چرخش به سوی اروپا یکی از رویکردهای پس پرده استراتژی «یک جاده، یک کمربند» است. با توجه به همین مساله، چین در سال‌های اخیر تلاش کرده تا رابطه سیاسی و اقتصادی نزدیک‌تری را با انگلیس طرح‌ریزی کند، به این امید که لندن به متحد کلیدی پکن در اتحادیه اروپا و یکی از حامیان آن در این اتحادیه تبدیل شود. رهبری چین همواره تلاش ویژه‌یی داشته که علاقه حزب حاکم محافظه‌کار انگلیس را جلب کند، به ویژه اینکه جورج آزبورن، وزیر خزانه‌داری فعلی از این حزب، جانشین احتمالی دیوید کامرون خواهد بود. این استراتژی چین در حال حاضر در دو بخش به ثمر نشسته است. دولت انگلیس، با وجود مخالفت‌های داخلی و بین‌المللی، برای به رسمیت شناختن اقتصاد بازار چین توسط اروپایی‌ها لابی کرده است، که به پکن اجازه می‌دهد تهدیدهای جدی ناشی از قوانین ضددامپینگ بر کالاهای چینی را به حداقل برساند. لندن همچنین آشکارا از توافق چند میلیارد دلاری تجارت آزاد اتحادیه اروپا ـ چین حمایت کرده است، توافقی که از نظر چین فرصتی منحصر به‌فرد برای توسعه تجارت و روابط سرمایه‌گذاری با اروپاست. از نظر چین، چنین توافقی می‌تواند به نتیجه رسیدن پیمان تجارت آزاد ترانس آتلانتیک که مورد حمایت ایالات متحده است را دشوارتر کند. اما رای انگلیسی‌ها به خروج کشورشان ار اتحادیه اروپا ضربه شدیدی به برنامه‌های پکن برای نفوذ در اتحادیه اروپا با کمک انگلیس خواهد بود. برگزیت همچنین می‌تواند اتحادیه اروپا را به عنوان شریک بالقوه اقتصادی و سیاسی چین تضعیف کند. دوم، انگلیس دسترسی چین به بازار بزرگ اروپا را فراهم می‌کند، بازار بزرگی که نفوذ به آن بسیار دشوار است. شرکت‌های چینی بسیاری به امید گامی برای نفوذ به بازارهای اتحادیه اروپا با قوانین سخت نظارتی و بیش از 500 میلیون مشتری بالقوه، در اقتصاد انگلیس سرمایه‌گذاری کرده‌اند. این سرمایه‌گذاری‌های استراتژیک در سال‌های اخیر بسیار بیشتر شده است، به‌طوری که شرکت‌های چینی فعالیت‌های زنجیره‌یی خود را به ویژه در حوزه خدمات در انگلیس بیش از پیش گسترش دادند. آن هم در شرایطی که شرکت‌های چینی برای سرمایه‌گذاری در کشورهای دیگر مانند ایالات متحده با محدودیت‌های بسیاری مواجه بودند. طبیعتا، برگزیت دسترسی چین به بازار اتحادیه اروپا از طریق انگلیس را قطع می‌کند. وانگ جیان‌لین، یکی از چند میلیونر بزرگ چینی که املاک و مستغلات بسیاری داشته و یکی از بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران چینی در انگلیس به شمار می‌رود، هشدار داده است که برگزیت نمی‌تواند یک انتخاب هوشمندانه برای انگلیسی‌ها باشد چرا که موانع بسیاری را برای حضور سرمایه‌گذاران در بازارهای انگلیسی به وجود خواهد آورد. وانگ جیان‌لین حتی از این هم فراتر رفته و پیش‌بینی کرده است که در صورت وقوع برگزیت، بسیاری از شرکت‌های چینی در نظر دارند که دفاتر خود را در انگلیس به کشورهای اروپایی دیگر منتقل کنند. ناظران داخلی چینی نیز می‌گویند، شرکت‌های چینی تقریبا بیشتر معاملات خود را با انگلیس به حالت تعلیق درآورده و با نگرانی در انتظار نتایج رفراندوم هستند. سوم، لندن در طرح چین برای بین‌المللی کردن واحد پولی خود، یوان، نقش بسیار مهمی دارد. لندن به عنوان پیش‌روترین مرکز مالی جهان که در قلب اتحادیه اروپا قرار گرفته و به لحاظ منطقه زمانی بازارهای شرق آسیا، اروپا و امریکا را پوشش می‌دهد می‌تواند سکوی پرش مناسبی برای ترویج یوآن به عنوان پولی بین‌المللی در خارج از مرزهای آسیا باشد. در اینجا درک این مساله بسیار مهم است که بین‌المللی شدن یوآن یکی از اهداف کلیدی دولت چین است. جهانی شدن یوآن به پکن اجازه می‌دهد که اوراق قرضه را به یوآن منتشر کند، رشد مالی خود را سرعت ببخشد، خود را از وابستگی به ارزهای خارجی رها کند و ثابت کند که یوآن ارز باثباتی است که کشورهای دیگر می‌توانند در معاملات خود با چین از آن استفاده کنند. اساسی‌تر اینکه جهانی شدن یوآن، چین را قادر می‎کند که یکی از مهره‌های تعیین‌کننده در بازارهای مالی جهان باشد و واقعا یک ابرقدرت باشد، زیرا همان‌طور که رابرت ماندل، اقتصاددان بزرگ و برنده جایزه اقتصاد نوبل گفته است: «قدرت‌های بزرگ، ارزهای قدرتمند نیز دارند.» با توجه به این مساله، انتخاب لندن به عنوان محور استراتژی جهانی شدن یوآن از اهمیت بسیاری برای چین برخوردار است. نخستین نشانه‌ها مبنی بر اینکه این استراتژی چین می‌تواند موثر واقع شود، نمایان شده است. پس از اینکه شاهد افزایش مداوم معاملات یوآن در سال‌های اخیر بودیم، لندن اکنون پس از هنگ‌کنگ به دومین مرکز تجارت یوان تبدیل شده است. در حالی که سیستم بازار ارزی پکن، یک شرکت تابعه از بانک مرکزی چین، تنها اعلام کرده که قصد دارد شعبه‌یی در لندن داشته باشد. در چنین شرایطی اگر انگلیس اتحادیه اروپا را ترک کند، مشخص نیست که آیا لندن همچنان به عنوان مرکبی مناسب برای تحقق جاه‌طلبی‌های چین برای جهانی شدن یوآن باقی خواهند ماند یا خیر. در واقع با خروج انگلیس از اتحادیه اروپا سرنوشت طرح‌های چین برای ایفای نقش مهم‌تر در بازارهای مالی جهان نیز در هاله‌یی از ابهام قرار خواهد گرفت. به‌طور خاص نقش کلیدی لندن به عنوان مرکز خدمات مالی اروپا که در واقع گذرنامه‌یی را که اجازه می‌دهد هر شرکت مالی مستقر در این شهر در تمام کشورهای عضو اتحادیه اروپا فعالیت داشته و شعباتی در این کشورها دایر کند، با خروج انگلیس از اتحادیه اروپا شدیدا آسیب خواهید دید. فراتر از این دلایل استراتژیک، چین همچنین نگران تبعات فوری برگزیت بر اتحادیه اروپا به عنوان بزرگ‌ترین متحد تجاری خود است. چین و اتحادیه اروپا در سال 2015 میلادی بیش از 520 میلیارد یورو مبادلات کالا و خدمات داشته‌اند. خروج انگلیس از اتحادیه اروپا می‌تواند تاثیری جدی بر اتحادیه اروپا و حتی اقتصاد جهان داشته باشد، به‌طوری که حتی چشم‌انداز رشد اقتصادی را برای سال آینده یا حتی دو سال آینده تیره کند. برای چین صادرات‌گرا که در حال حاضر با کاهش رشد اقتصادی مواجه است، چنین سناریویی می‌تواند یک چالش تمام‌عیار باشد.