به نام نمایش و به کام فروش
روز گذشته در حالی بیست و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به کار خود پایان داد که پس از سال‌های متوالی برگزاری در مصلای تهران، امسال نمایشگاه برای نخستین بار در محل شهر آفتاب بر پا شد.
جدا از مشکلاتی مانند دوری راه، دسترسی دشوار به پارکینگ، ترافیک سنگین و... که موجب گلایه‌مندی بازدیدکنندگان شده بود، ظاهرا برخی از مشکلات قدیمی نمایشگاه کتاب همچنان نمود داشت و حتی برخی از مشکلاتی که در سال‌های اخیر در مصلی حل شده بود، بار دیگر در شهر آفتاب بروز کرده بود. به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از فرصت امروز ، البته در مجموع ناشران میزان استقبال مردم را خوب و قابل قبول ارزیابی کردند. اما درحالی‌که برخی معتقدند باید نمایشگاه کتاب صرفاً کارکرد نمایشگاهی داشته باشد و نه فروشگاه، برخی دیگر بر این باورند که این نمایشگاه تنها فرصتی است که ناشران می‌توانند اقدام به فروش نقدی کتاب کنند و حداقل بخشی از هزینه‌های خود را تأمین کنند. این در حالی است که در حالت عادی، ناشران کتاب را در اختیار مراکز پخش قرار می‌دهند ولی چک 10 ماهه تا یک ساله دریافت می‌کنند و نمی‌توانند فروش نقدی داشته باشند. این روزنامه در گفت‌وگو با تعدادی از ناشران، کارکرد مطلوب نمایشگاه کتاب و فروش کتاب در این رویداد را بررسی کرده است. *** مختار صحرایی: استقبال از کتاب سیر نزولی زیادی داشته است مختار صحرایی، مدیر
انتشارات رشد معتقد است که در حدود 10 سال اخیر، استقبال از کتاب سیر نزولی زیادی داشته و بیشتر مشکل هم ناشی از آن است که مردم تمایل کمی به مطالعه دارند و وجود شبکه‌های مجازی هم بر این موضوع تاثیر بسیار زیادی گذاشته است. در زمان برگزاری نمایشگاه کتاب گلایه‌مندی و انتقاد برخی از ناشران این بود که کیفیت برگزاری نمایشگاه در محل قبلی آن یعنی مصلای تهران بسیار بهتر بود و در شهرآفتاب این نمایشگاه با کیفیت مناسبی برگزار نشد. نظر شما در رابطه با این موضوع چیست؟ اعتقاد من این است که شهرآفتاب یک مکان کاملا حرفه‌ای برای برگزاری نمایشگاه است. البته در مقایسه با مصلی راه آن دورتر است و به همین نسبت میزان استقبال کمتر بود، اما قاعدتاً به‌تدریج مردم به آن عادت می‌کنند. منهای موضوع دوری راه نواقص دیگری هم در رابطه با شهرآفتاب وجود دارد اما به اندازه‌ای نیست که به شکل جدی مطرح شود. اما به نظر من در مجموع شهرآفتاب فضای مناسب‌تری برای برگزاری نمایشگاه کتاب دارد و طراحی مناسبی برای این کار دارد به خصوص سالن‌ها، البته مقداری کمبود جا وجود دارد اما امیدواریم در سال‌های آینده تا حدود زیادی این مشکلات برطرف شود.
با توجه به دوری راه نمایشگاه شهرآفتاب که به آن اشاره کردید، میزان استقبال از نمایشگاه کتاب امسال را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ البته در مجموع استقبال از نمایشگاه کتاب چندان خوب نبود که بخش کوچکی از آن به دوری راه مربوط می‌شود ولی بخش عمده این است که مردم استقبال کمی از کتاب و کتابخوانی دارند و حدود 10 سال اخیر، استقبال از کتاب سیر نزولی زیادی داشته است. بیشتر مشکل هم ناشی از آن است که مردم تمایل کمی به مطالعه دارند و وجود شبکه‌های مجازی هم تاثیر بسیار زیادی گذاشته است. برخی معتقدند که نمایشگاه کتاب تنها عنوان نمایشگاه را دارد اما کارکرد یک فروشگاه بزرگ را دارد. نظر شما در رابطه با این موضوع چیست؟ بله، دقیقا همین‌طور است. البته نمی‌توان تفکیک قائل شد زیرا زمانی‌که یک بازدید‌کننده چنین فضای وسیعی را با تعداد بالای کتاب جدید می‌بیند، بعدا امکان تهیه برای او بسیار سخت است. برخلاف سایر اصناف که کالاهای عمده و بزرگی را تولید می‌کنند و می‌توان از تمام بازار اقدام به تهیه آنها کرد، بازار کتاب بسیار ریز و گسترده است و تهیه کتاب برای مخاطب سخت است که کتاب را در نمایشگاه ببیند و بخواهد
مدتی دیگر اقدام به تهیه آن کند بنابراین بهتر است که مخاطبان بتوانند در نمایشگاه اقدام به تهیه کتاب‌های مورد علاقه خود کنند. گفته می‌شود بخش عمده‌ای از فروش کتاب در نمایشگاه کتاب اتفاق می‌افتد. به نظر شما نمایشگاه کتاب چه تاثیری در فروش دارد؟ حداقل تجربه‌ای که از چندین دوره حضور در نمایشگاه کتاب دارم این است که این نمایشگاه محل خوبی برای عرضه کتاب‌های جدید است و معمولا این‌گونه است که اگر هر ناشری بتواند از هر عنوان کتاب یک پنجم تا یک ششم تیراژ خود را به فروش برساند، مطمئنا فروش خوبی داشته است. علاوه بر اینکه کتاب در سراسر کشور توزیع می‌شود، توسط خریداران و مخاطبان معرفی و کمتر نیاز به تبلیغ دارد. *** مجید حمیدا: ناشران نمایشگاهی مانع فروش خوب هستند مجید حمیدا، مدیر انتشارات کلک آزادگان معتقد است که فروش نقدی در نمایشگاه کمک زیادی به ناشران می‌کند، اما در سال‌های اخیر این‌گونه نبوده است زیرا وجود پدیده‌ای به نام ناشران نمایشگاهی موجب شده در زمان برگزاری نمایشگاه تعدادی کتاب را کپی کنند و به فروش برسانند. امسال نمایشگاه کتاب در فضای متفاوتی نسبت به
سال‌های گذشته برگزار شد و این شائبه وجود داشت که ممکن است استقبال کمی از این نمایشگاه انجام شود. با توجه به پایان رسیدن نمایشگاه کتاب ارزیابی شما از کیفیت برگزاری و میزان استقبال مردم چیست؟ محیط شهر آفتاب بسیار بهتر از مصلی است زیرا مصلی کمی برای برگزاری نمایشگاه دلگیر بود ولی چون چندین دوره در آنجا برگزار شده بود، از نظر امکانات رفاهی بهتر بود. اما در مجموع برگزاری نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب رضایتبخش بود به‌خصوص که پیش از برگزاری نمایشگاه در شبکه‌های اجتماعی مختلف این موضوع بین مردم مطرح بود که از ناشران حمایت کنند و حضور و استقبال مردم فوق‌العاده بود. البته در روز اول و دوم برگزاری نمایشگاه مشکلاتی وجود داشت اما در همان اوایل نمایشگاه این مشکلات برطرف شد. به نظر شما نمایشگاه کتاب باید صرفا یک ویترین باشد یا باید فروش و اقتصاد نشر در این رویداد پر رنگ باشد؟ زمانی‌که ناشر اقدام به فروش کتاب می‌کند، آن را در اختیار مراکز پخش قرار می‌دهد و از روزی که این اتفاق می‌افتد تا روزی که ناشر دریافتی داشته باشد، حدود 8 تا 10 ماه طول می‌کشد. از همین رو فروش نقدی در نمایشگاه کمک زیادی به
ناشران می‌کند، منتها در سال‌های اخیر دیگر این‌گونه نیست، زیرا با پدیده‌ای به نام ناشران نمایشگاهی مواجه هستیم و از زمانی‌که کپی و چاپ دیجیتال آمده است، بسیاری از ناشران جدید تعدادی کتاب را کپی می‌کنند فقط به خاطر اینکه از فروش نمایشگاه استفاده کنند. این موضوع موجب شده فروش ناشرانی که حرفه‌شان این است و در سراسر سال اقدام به انتشار کتاب می‌کنند، لطمه ببیند و فضای نمایشگاهی برای ناشران اصلی کم شود. به همین دلیل میزان فروش کتاب در نمایشگاه مانند گذشته نیست اما در کل فروش در نمایشگاه برای ناشرانی که در حالت عادی چک‌های بلندمدت دریافت می‌کنند، بسیار مناسب است. برخی معتقدند که 90 درصد فروش ناشران در نمایشگاه کتاب اتفاق می‌افتد. آیا واقعا اینچنین است؟ خیر، اینچنین نیست و میزان فروش در نمایشگاه بسیار کمتر از این مقدار است. به‌عنوان مثال اگر من به‌عنوان یک ناشر در طول یک سال گردش مالی خود را تقسیم کنم، در زمان نمایشگاه یک دوازدهم کل فروش سال را می‌توانم انجام دهم. البته ممکن است در مورد ناشران نمایشگاهی که در خصوص آنها توضیح دادم، میزان فروش بسیار بالا باشد. بنابراین نمایشگاه کتاب در رونق
فروش تاثیر دارد اما این تاثیر محدود است و خیلی گسترده و چشمگیر نیست؟ بله همین‌طور است و فقط خلأهای مالی را که داریم ممکن است پر کند. ولی بحث مهم برای ناشران فعال و پرکار این است که در نمایشگاه، کتاب‌ها را به مردم معرفی می‌کنند. این معرفی کتاب برای ما اهمیت زیادی دارد و حتی در مواردی نویسنده و مترجم را دعوت می‌کنیم تا کتاب را راحت‌تر به مخاطبان بشناسانند. هر چند ممکن است میزان فروش در نمایشگاه خیلی بالا نباشد اما به دلیل این معرفی کتاب در ماه‌های بعد از برگزاری نمایشگاه می‌توان تاثیرات آن را در میزان فروش دید. *** مسعود کریمی: فروش نقدی کتاب مزیت نمایشگاه است مسعود کریمی، مدیر انتشارات ناهید معتقد است که تفاوت فروش در نمایشگاه کتاب با غیر از نمایشگاه این است که به خصوص ناشرانی که ویترین و فروشگاه ندارند، طی این مدت می‌توانند فروش نقدی داشته باشند، زیرا در حالت عادی ناشران کتاب را در اختیار مراکز پخش قرار می‌دهند ولی چک 10ماهه تا یک ساله دریافت می‌کنند. برخی معتقدند نمایشگاه کتاب به شکلی که هر ساله در کشور ما برگزار می‌شود، عنوان نمایشگاه را دارد، اما در
واقع کارکرد یک فروشگاه بزرگ را دارد. در عین حال برخی دیگر بر این باورند که در نمایشگاه کتاب باید بحث فروش هم مطرح باشد تا به اقتصاد نشر کمک کند. شما با کدام یک از نظرات بیشتر موافق هستید؟ به نظر من در واقع نمایشگاه کتاب یک فروشگاه بزرگ است. البته بهتر است نمایشگاهی برگزار شود که در آن فروش کتاب نباشد و در همان ایامی که این نمایشگاه برگزار می‌شود، می‌توانیم فروش کتاب را با تخفیف به تمام کتابفروشی‌های سراسر کشور بسپاریم. در واقع در همان مدت 10 روزی که نمایشگاه کتاب برگزار می‌شود، کتابفروشی‌ها هم با تخفیف اقدام به ارائه و فروش کتاب کنند، زیرا این کتابفروشی‌ها هستند که در طول سال خاک این کار را می‌خورند و بهتر است فروش در دست آنها باشد و نمایشگاه صرفاً نمایشگاه باشد. پس شما معتقدید که باید نمایشگاه کتاب صرفاً کارکرد نمایشگاهی داشته باشد؟ اگر به این سمت برویم، بهتر است. حتی می‌توانیم در مکانی مانند باغ کتاب نمایشگاه برگزار کنیم که حالت دائمی داشته باشد. تلقی من این است که بهتر است فروش کتاب را به کتابفروشی‌ها بسپاریم تا آنها هم بتوانند درآمدی را از این راه کسب کنند. جدا از بحثی
که در مورد لازمه تعریف کارکرد دیگری برای نمایشگاه کتاب داشتید، به نظر شما به‌طور کلی این نمایشگاه چه تأثیری در فروش ناشران دارد؟ زیرا برخی معتقدند که بخش عمده‌ای از فروش کتاب در نمایشگاه کتاب اتفاق می‌افتد. خیر، این‌طور نیست. تفاوت فروش نمایشگاه با غیر‌نمایشگاه این است که به خصوص ناشرانی که ویترین و فروشگاه ندارند، طی این مدت می‌توانند فروش نقدی داشته باشند، زیرا در حالت عادی کتاب نسیه است و ما کتاب در اختیار مراکز پخش قرار می‌دهیم ولی چک 10 ماهه تا یک ساله دریافت می‌کنیم و فکر نمی‌کنم چنین شرایطی در سایر اصناف وجود داشته باشد، اما در نمایشگاه کتاب به صورت مستقیم فروخته می‌شود و این موضوع به خصوص در مورد ناشرانی که فروشگاه ندارند، فرصت مغتنمی است. در مدت زمان برگزاری نمایشگاه انتقاداتی در مورد برگزاری نمایشگاه کتاب در شهر آفتاب مطرح شد. شما شهر آفتاب را برای برگزاری نمایشگاه کتاب چگونه ارزیابی کردید؟ ترافیک سنگین اتوبان و همچنین پارکینگ نمایشگاه به خصوص در برخی ساعات برای بازدیدکنندگان بسیار آزاردهنده بود. همچنین بعد مسافت پارکینگ نمایشگاه تا سالن‌های برگزاری و جابه‌جایی با اتوبوس
بسیار وقت‌گیر بود. البته تمام این موارد می‌تواند منجر به کسب تجربه برای سال آینده شود. در واقع ترافیک خیابان بهشتی در زمان برگزاری نمایشگاه به اتوبان تهران - قم انتقال یافت.
ارسال نظرات
