برجام، عربستان را در تنگنای اقتصادی قرار داد
وزیر امور اقتصادی و دارایی سابق پاکستان درخصوص دلیل تحرکات جدید عربستان برای رهایی اقتصاد این کشور از وابستگی مطلق به نفت، آن را تا حد قابل توجهی ناشی از برجام و آغاز حرکت ایران به سمت روزهای اوج اقتصاد خود به ویژه در حوزه تولید و صادرات نفت دانست.
دولت عربستان که با کسری بودجه شدید مواجه است، روز ششم اردیبهشت ماه با هدف کاهش قابل توجه اتکای این کشور عضو اوپک به نفت، طرحی را برای اصلاحات اقتصادی گسترده تصویب کرده که کارشناسان معتقدند اجرایی کردن آن برای کشوری که همواره اقتصادش به پول نفت متکی بوده و در شرایط کنونی بهای نفت، کار چندان آسانی نخواهد بود. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ایرنا، 'سلمان شاه' گفت: اقتصاد عربستان به عنوان یک کشور تک محصولی، فقط وابسته به نفت است و اقتصادهای تک محصولی، حتی اگر این محصول کالای فوق العاده باارزشی مثل نفت باشد، هر لحظه می تواند آسیب پذیر و شکننده باشد و اکنون شرایط جدید ایران در منطقه و روند عادی شدن صادرات نفت ایران به عنوان یکی از محصولات صادراتی این کشور به مشتریان پرتعداد آسیایی و اروپایی خود، شرایط ناخوشایندی را برای اقتصاد عربستان فراهم کرده است. وزیر امور اقتصادی و دارایی سابق پاکستان با اشاره به نوسانات بهای نفت در بازارهای جهانی و به ویژه سیر نزولی شدید و بی سابقه آن در سال های اخیر، گفت: نوسانات بهای نفت، اقتصاد کشورهای وابسته به این کالا را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. وی اظهار داشت: عربستان برای مقطعی سعی کرد تا با افزایش تولید و کاهش بهای نفت در بازارهای جهانی، از آن به عنوان یک ابزار سیاسی علیه برخی کشورها بهره برداری کند اما ادامه یافتن سیر نزولی بهای نفت، موجب نگرانی هایی برای خود عربستان شد. اکنون با توجه به بازگشت دوباره ایران به صحنه تولید و صادرات نفت، به نظر می رسد بهای نفت در آینده نزدیک افزایش نخواهد یافت و عربستان ناچار درحال گام برداشتن به سمت تدابیر جدید و سخت برای نجات اقتصاد این کشور است. سلمان شاه افزود: اگر عربستان در سال های اوج قیمت نفت و در سال هایی که بهای نفت به بیش از یکصد دلار رسید، چنین تصمیمی می گرفت، قطعا می توانست موفق تر عمل کند اما حالا مجبور است این طرح های جدید رهایی از اقتصاد نفت را در شرایطی اتخاذ کند که قیمت این کالا بنا به دلایلی که خود عربستان هم در آن نقش داشته، به شدت کاهش یافته است. این شخصیت اقتصادی پاکستان گفت: عربستان در سال های اخیر و به دلیل تحولات سیاسی منطقه، تصور می کرد که پایین نگه داشتن بهای نفت، می تواند لطمه های جدی به برخی بزرگترین تولید کنندگان نفت از جمله روسیه و برخی دیگر کشورها وارد کند اما ادامه این روند اشتباه و انعکاس عواقب آن موجب شد تا اقتصاد عربستان نیز تحت تاثیر قرار گیرد و این کشور با کسری بودجه شدید مواجه شود. در همین حال، از عربستان خبر می رسد بسیاری از کارگران خارجی که با حقوق اندک برای بسیاری از شرکت های سعودی در این کشور کار می کنند، ماه ها است که حقوقی دریافت نکرده اند و در اعتراض به این مسئله، اقدام به تجمع های اعتراضی و آتش زدن اتوبوس ها کرده اند. کسری بودجه دولت عربستان سعودی در سال 2015 میلادی به رقم بیسابقه 367 میلیارد ریال سعودی، معادل 98 میلیارد دلار رسید. شورای امور اقتصادی و توسعه عربستان این میزان کسری بودجه را با توجه به سقوط قیمت نفت در ماههای اخیر 'رقمی قابل قبول' خوانده است. کل هزینههای دولت عربستان سعودی در سال 2015 میلادی 975 میلیارد ریال سعودی بوده که بیش از رقمی است که پیشبینی شده بود. به گفته یکی از مشاوران اقتصادی دولت عربستان، علاوه بر سقوط قیمت نفت، عوامل دیگری مانند پاداش به کارکنان دولت در زمان تفویض قدرت به ملک سلمان هم در افزایش هزینهها نقش داشته است. به گفته کارشناسان، دخالت نظامی عربستان در یمن هم در افزایش مخارج دولتی نقش داشته است.