انتخاب گردشگران جهان؛ مالدیو یا کیش!

مسعود سلطانی‌فر معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در همایش «تقسیم کار ملی و منطقه‌ای برای افزایش تولید در راستای اجرای اقتصاد مقاومتی» رتبه ایران را در حوزه گردشگری در میان کشورهای جهان چهل و ششمین کشور دنیا اعلام کرد و گفت: برای اولین بار ایران جزو 50 کشور اول دنیا قرار گرفته است. به گفته وی در سال 93، پنج میلیون گردشگر وارد کشور شده اند که بین هفت تا هفت و نیم میلیارد دلار درآمد ارزی برای کشور به ارمغان آورده اند. البته براساس سند چشم‌انداز باید تعداد گردشگران خارجی تا ده سال آینده به 20 میلیون نفر در سال افزایش یابد. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از مانا، در این میان یکی از موانع توسعه گردشگری در ایران فقدان اقامتگاه های مناسب مانند هتل ها، کاروانسراها و مهمانپذیرهای قابل پذیرش برای گردشگران داخلی و خارجی بوده است. در عین حال اقامتگاههای موجود نیز خدمات متوسط خود را با نرخ نسبتا گرانی عرضه می کنند. تا جایی که در برخی نقاط پر طرفدار گردشگری مانند جزیره کیش مسئولان برای جذب بیشتر گردشگران در ایام مختلف سال مانند ایام نوروز سعی داشته اند که نرخ هتل ها افزایش صورت نگیرد. در این راستا مسیح الله صفا رئیس جامعه هتلداران کیش در آخرین روزهای سال گذشته اعلام کرد: «نرخ اقامت در هتلهای جزیره کیش در15 روز ایام نوروز با روزهای دیگر سال تفاوتی نخواهد داشت و افزایش نمی یابد.» همزمان در جهت رفع موانع توسعه گردشگری در جزیره کیش شرکت یکتا نگین کیش در راستای جذب گردشگری داخلی و خارجی و در پی سیاست ها و الویت های برنامه ششم توسعه به ساخت و بهره برداری از هتلی با 102 سوئیت وبا مساحت60 هزار متر مربع در آبهای خلیج فارس اقدام کرد که در ذات خود خبر امیدوارکننده ای است اما به نظر می رسد در اجرای این طرح به نوعی سهل انگاری سهوی صورت گرفته است ؛ به اعتقاد کارشناسان حوزه محیط زیست، با احداث این هتل اکوسیستم دریا تحت فشار قرار گرفته و حتی آسیب دیده است. از سوی دیگر آبزیان نیز با پروژه هتل «ترنج» بعضا در فضاهای بسته محبوس شده و حتی مورد آزار قرار می گیرند. اشغال 60 هزار متر مربع منابع ملی، خارج شدن از سیاست های مصوب جامعه هتلداران کیش تنها با عنوان جذب توریست، نیز از دیگر معضلات این پروژه عنوان شده است.

طرح اولیه این هتل دریایی در سال 1389 به سازمان منطقه آزاد کیش پیشنهاد شد و پس از چندین سال مطالعه و تحقیق، در سال 92 پروانه فعالیت مجموعه گردشگری پنج ستاره هتل ترنج کیش صادر شد. این هتل در مساحت 60 هزار مترمربع ، دارای 102 سوئیت به همراه یک رستوران روی آب قرار گرفته است . راه دسترسی به اتاق ها از طریق اسکله های چوبی است که این اتاق ها را به هم مرتبط می سازد. همچنین مسیری که از خشکی به هتل متصل می شود از طریق یک اسکله شیشه ای است که نمونه مشابه این هتل تنها در جزایر مالدیو و کارائیب مورد بهره برداری قرار گرفته است. علی صدوق مجری و سرمایه‏ گذار هتل ترنج طی گفتگویی در مهرماه سال 92 گفته بود: «برای حفاظت کامل محیط زیست دریایی یک هزار شمع یا پایه دریایی در ساحل و آب کوبیده شده و به دلیل جریان آب در زیر ویلا‏ها و عرشه ساختمان، به هیچ عنوان به محیط زیست دریایی آسیبی نخواهد رسید.» همچنین وی به کیفیت مصالح در این طرح اشاره کرد و گفت: «مصالح این طرح مطابق با استاندارد‏های روز دنیاست که علاوه بر زیبایی و استحکام، کاملا دوستدار محیط زیست است. همچنین هر اتاق یک کف شیشه‌ای با مساحت یکسان دارد که در طول شب هم نور‌پردازی می‌شود و سطح آب که کاهش می‌یابد ماهی‌های کوچک وارد فضا می‌شود و ماهی‌های بزرگ به این ماهی‌ها حمله می‌کنند و صحنه جالبی برای تماشا می‌آفرینند.» وی در پاسخ به چگونگی دریافت مجوز محیط زیست گفت: «یکی از دلایل ما برای انتخاب این منطقه این بود که در این بخش از جزیره، عمق آب در زمان جزر به 80 سانت می‌رسد. بنابراین هیچ مرجانی نمی‌تواند زنده بماند و دراین سایت مرجان زنده وجود ندارد. از سویی دیگر باتوجه به شمع کوبی‌ها، عملیات خاکریزی انجام نشد، جلوی آب بسته نشد و آب همواره در جریان بود و ساخت و ساز تغییری در اکوسیستم منطقه ایجاد نکرد. اتفاقا مزیتی که بعد از ساخت اتفاق افتاد این بود که با ساخت این مجموعه سایبانی برای ماهیان ایجاد شد و ماهی‌های زیادی جذب این منطقه شدند. بنابراین دلیلی برای مخالفت محیط زیست برای اجرای این پروژه وجود نداشت.» این در حالی بود که حجت الاسلام والمسلیمن محمد صادق اکبری رئیس کل دادگستری و رئیس شورای حفاظت از اراضی ملی و منابع طبیعی استان هرمزگان در آبان ماه سال گذشته از اجرای حکم توقف ساخت هتل پنج ستاره با نام ترنج در بستر مرجانی جزیره کیش خبر داده بود. وی با اعلام این مطلب که ساخت و ساز در حریم، بستر دریا و عدم رعایت حریم 60 متری در پروژه هتل پنج ستاره ترنج کیش مشهود است، افزود: «براساس گزارشات واصله، این هتل پنج ستاره در حریم و بستر دریا در جزیره کیش و منطقه موسوم به کشتی یونانی در دست احداث است». پس از آن،رئیس کل دادگستری استان هرمزگان با اشاره به برخی از پیامدهای زیست محیطی احداث این پروژه، گفت: «در نتیجه ساخت این هتل‌ها، مساحتی بیش از 60 هزار متر مربع از حریم و بستر دریا اشغال شده است.» وی توجیح منطقه آزاد کیش و پیمانکاران هتل پنج ستاره ترنج کیش را مبنی بر اینکه احداث و بهره‌برداری از این هتل موقتی است، قابل قبول ندانست و خاطرنشان کرد: «حجم تأسیسات احداث شده در منطقه به هیچ وجه نشانگر موقتی بودن این مجتمع نیست.» حجت الاسلام محمد صادق اکبری تاکید کرد: «این در حالی است که در قانون اراضی مستحدث و ساحلی مصوب 1354 صراحت قانون بر عدم ساخت و ساز در حریم و به طریق اولی، بستر دریا است و شکل ساخت و ساز و خاکریزی یا عدم آن، در این ممنوعیت تأثیری ندارد». رئیس کل دادگستری استان هرمزگان گفت: «به نظر کارشناسان محیط زیست، تابش نور خورشید بر بستر مرجانی، ضامن حیات این موجودات آبزی و زنده است و ایجاد هر سازه‌ای که مانع از تابش نور خورشید شود، منجر به نابودی مرجان‌ها و موجودات زنده خواهد شد و با احداث ساختمان‌های مسکونی در بستر دریا معضل فاضلاب و آلودگی‌های انسانی نیز به آن افزوده خواهد شد که بر تصرف بستر و حریم دریا افزوده می‌شود.» اما مجری و سرمایه‏ گذارهتل ترنج در پاسخ به معضل فاضلاب و آلودگی های انسانی گفته است: «معضل فاضلاب و آلودگی‌های انسانی موضوع بسیار مهمی که برای اجرای این پروژه در نظر گرفته شد که با جمع آوری فاضلاب توسط پمپ و تخلیه آن در مخزنی وهمچنین انتقال به خشکی توسط پمپ دیگری حل شود.» به رغم تمامی موانع موجود هتل دریایی ترنج به عنوان اولین هتل دریایی کشور، 22 بهمن ماه سال94 به طور رسمی با حضور معاون رئیس جمهورو رییس سازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری افتتاح شد. سپس علی صدوق با اشاره به مدت برگشت سرمایه و همچنین نرخ اقامت هر شب در این هتل افزود: «به بازه زمانی مشخصی برای برگشت سرمایه فکر نمی‌کنیم و اگر قرار بود این فاکتور‌ها را در نظر بگیریم در ملک استیجاری متعلق به دولت و بر روی آب سرمایه گذاری نمی‌کردیم. بنابراین نرخ استهلاک هتل‌هایی که بر روی آب ساخته می‌شوند بسیار بالا است، چراکه آهن آلات در آب زود‌تر پوسیده می‌شوند و باید به صورت مداوم عملیات لکه گیری انجام شود و نرخ اقامت در این هتل‌ها در جزیره مالدیو شبی ۱۸۰۰ دلار است یعنی تقریبا ۶ الی ۷ میلیون تومان اما هزینه اقامت در هتل ترنج را به طور میانگین شبی یک میلیون و ۳۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان برآورد کرده‌ایم.» همچنین مسیح الله صفا رئیس جامعه هتلداران کیش در مصاحبه خبری با این سایت در آخرین روزهای سال گذشته اعلام کرد: نرخ اقامت در هتل های جزیره کیش در 15 روز ایام نوروز با روزهای دیگر سال تفاوتی نخواهد داشت و افزایش نمی یابد. نرخ هتل ترنج بعد از ایام نوروزدرج شده در شبکه رزرواسیون هتل های ایران (هتل یار)

با توجه به اینکه در گذشته مجری و سرمایه‏ گذار هتل ترنج در سخنان خود مدعی شده بود که : "برای جذب مسافر از آژانس‌ها استفاده نخواهیم کرد. آژانس‌ها معمولا چار‌تر می‌کنند و زمانی که مسافر کم باشد قیمت‌ها را می‌شکنند و هتل ترنج هتلی نیست که مخاطب این تور‌ها قرار بگیرد.» وهمچنین در همین مصاحبه اضافه کرده بود «بخشی از مشتریان ما گردشگران خارجی خواهند بود که در این مدت هم سفیر آذربایجان، گروهی از ایتالیا و فرانسه در واحد‌های آماده به افتتاح اقامت داشتند. هدف ما هم این است که بتوانیم توریست‌های منطقه را که برای تجربه این جاذبه به مالدیو و... سفر می‌کنند را جذب کنیم.» حال باید پرسید که آیا حقیقتا گردشگران با این نرخ بالای اقامت ،کیفیت و استاندارد خدمات دهی موجود این هتل، سیاحت و تفرج در کیش را به جزایر مالدیو ترجیح خواهند داد؟ این درحالی است که احداث هتل دریایی با چنین ساز و کاری کمک به اقتصاد ملی است یا تحمیل زیان های خسارت بار به محیط زیست دریایی و از سوی ضربه به پیشینه و برند صنعت گردشگری ملی که در شرایط کنونی کشورـ نرخ پایین جهانی نفت و رکود کشورـ نیازمند درآمدزایی از سوی آن است.