رد دیون دولت خصوصی‌سازی نیست

جمشید پژویان - رییس شورای رقابت - در چهارمین همایش ملی ابعاد اجرایی سیاست‌های کلی اصل 44 به تفاوت در رفتار تولیدی مدیران بنگاه‌های دولتی و خصوصی براساس یک نظریه اقتصادی پرداخت و گفت: بارها عنوان می شود که مدیریت خصوصی بهتر از مدیریت دولتی است و این توهم را ایجاد می کند که مدیران خصوصی سواد بالاتری دارند این درحالی است که براساس این نظریه برای مدیر دولتی تغییرات سود بنگاه اثری ندارد و وقتی سود بنگاه افزایش پیدا می کند اثری در درآمد آن نخواهد داشت اما در مورد بخش خصوصی افزایش سود موجب افزایش درآمد می‌شود. رییس شورای رقابت با بیان این‌که باید براساس معیارهای تئوری و نظری بنگاه‌ها برای خصوصی شدن طبقه بندی کنیم به تجربیات سایر کشورها در رابطه با خصوصی سازی اشاره کرد و افزود: در دنیا به خصوص بعد از فروپاشی نظام کمونیستی اقتصادهای دولتی وجود داشت و بخش خصوصی در کار نبود که بخواهد مجموعه عظیم بنگاه‌های دولتی را به خود جذب کند.لذا این کشورها مشکل سمت تقاضا داشتند و راهکارهای متفاوتی را در پیش گرفتند تا تسهیلاتی برای تقویت سمت تقاضا ایجاد کنند. پژویان ادامه داد: از سوی دیگر برخی کشورها که امکان جذب سرمایه‌های خارجی را نداشتند بنگاه‌های دولتی به طور برابر بین جامعه تقسیم کردند و آن‌ها از درآمد گذشتند و سهام را بین مردم تقسیم کردند تا عده‌ای که دارای توانایی مدیریتی هستند به تدریج سهام را جمع‌آوری کرده و مدیریت را در اختیار بگیرند. وی به تجربه ایران در خصوصی سازی اشاره کرد و گفت: در ایران هم مشکل سمت عرضه و هم سمت تقاضا وجود داشت. زیرا ایران جزو کشورهای صنعتی نبود که بنگاه‌های دولتی را به بخش خصوصی منتقل کند. زیرا در بخش صنعت بیش از 80 درصد در اختیار دولت بود. رییس شورای رقابت خاطرنشان کرد: متاسفانه در طراحی این برنامه از آغاز توجه به سمت تقاضا نشد و سمت تقاضا مورد توجه قرار نگرفت. پژویان با بیان این‌که مشکل عرضه را با کار فشرده برطرف کردیم اضافه کرد: بدیهی است که وقتی تدبیر به سمت تقاضا را فراهم نکردیم چاره‌ای جز این نداشتیم که خصوصی سازی را به شبه دولتی‌ها منتقل کنیم. وی در ادامه واگذاری بابت رد دیون را مورد انتقاد قرار داد و گفت: من به هیچ عنوان رد دیون را به عنوان خصوصی سازی قبول ندارم. زیرا نوع مدیریت آن قطعا شبیه مدیریت دولتی خواهد بود و پاسخگوی کسانی است که او را آنجا قرار داده‌اند. رییس شورای رقابت تاکید کرد: ما باید آماده سازی را از قبل انجام داده وسمت تقاضا را فراهم می کردیم و نتیجه عدم انجام این کار یکسری اختلالات در خصوصی سازی بود. پژویان به راهکارهای حل این موضوع اشاره کرد و افزود:‌ باید مدیریت بنگاه‌هایی که به بخش خصوصی واقعی منتقل نشده‌اند را طوری ساماندهی کنیم که مشابه بخش خصوصی باشند. به صورتی که مدیرانی تعیین شود که پاسخگوی دیگر سهامداران و حتی سهامداران کوچک باشد و رفتار آن‌ها از رفتار مدیریت دولتی به سمت مدیریت خصوصی برود و بتواند سمت تقاضا را تعریف کنیم و در ادامه برنامه خصوصی سازی از بخش خصوصی واقعی استفاده کنیم. وی در پایان به صحبت‌های وزیر دادگستری که به دفاع از عملکرد شورای رقابت پرداخته بود اشاره کرد و گفت: متاسفانه دست و پای شورای رقابت را با زنجیر و طناب طوری بسته‌اند که در حال موت است و بودجه‌ای که به آن تعلق داده‌اند در حد بودجه دبستان هم نیست.