چهار دیواری دیگر اختیاری نیست!
رشد جمعیت شهری و گذر زمان در دهه‌های گذشته عاملی بود تا تغییرات بنیادی و اساسی در نحوه و شکل زندگی مردم به وجود آید. مدتی است که دیگر چهاردیواری اختیاری نیست و هر اقدامی در خانه ها مستلزم رعایت حقوق همسایگان است.
در دهه‌های اخیر به دلیل تغییر در سبک زندگی و کوچ انسان‌ها از خانه‌های حیاط‌دار به سمت آپارتمان‌ها دیگر از شدت و حدت ارتباطات اجتماعی در بین افراد کاسته شده است. در چند سال اخیر بیشتر شاهد برگزاری میهمانی‌ها در رستوران‌ها هستیم که این امر می‌تواند به دلایل گوناگونی مربوط باشد. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از آرمان ، رشد جمعیت روستایی و شهری و مهاجرت سریع مردم به سوی شهرهای بزرگ، ضرورت ایجاد مجتمع‌های مسکونی، افزایش ساختمان‌ها و در نتیجه آپارتمان‌نشینی را ایجاب کرده است. طبقه متوسط جامعه که قبلا در خانه‌های زمینی و سنتی و گاه ویلایی با حیاط کوچک یا بزرگ در کنار ایوان، باغچه، حوض، حیاط خلوت و اتاق‌های متعدد زندگی می‌کردند، اکنون نمی‌توانند به راحتی و بدون هیچ چالشی با زندگی در شکل جدید در آپارتمان‌های کوچک با همسایگان ناآشنا، محدودیت جا و مکان، پله‌های زیاد، وجود آسانسور و رعایت قوانین حاکم بر زندگی آپارتمان‌نشینی کنار بیایند و به همین دلیل پیدایش مشکلات و چالش‌های مستمر و آسیب‌های احتمالی می‌تواند از نتایج روبهرو شدن با این محیط جدید، کم شدن امکانات، ایجاد نگرانی و دلواپسی برای ادامه زندگی در شرایط جدید
باشد. کاهش نسبی ارتباطات و وابستگی‌های اجتماعی، کم شدن حمایت و پشتیبانی اجتماعی از سوی آشنایان و همسایگان جدید، بی‌پناهی روانی، بالا رفتن هزینه‌های روزمره و عدم دسترسی به اقوام و فامیل در مواقع ضروری، اضطراب و استرس سازگاری با شرایط تازه، مسائل مالک و مستاجر، خرید یا اجاره آپارتمان، نوسان غیرقابل پیش‌بینی قیمت‌ها و دیگر مسائل می‌تواند بهداشت روانی افراد را به هم زده و در درازمدت امنیت روانی فرد را به مخاطره افکند و سلامت روانی و جسمی افراد را مختل کند. دیوار‌هایی به نازکی پوست پیاز سعید در آپارتمان ۷۰ متری در محله شهدا زندگی می‌کند. او که به تازگی این آپارتمان را خریداری کرده است، می‌گوید: آپارتمان‌ها غیراستاندارد و با دیوار‌های نازک ساخته شده است و می‌توان به راحتی صدای همسایه کناری را به وضوح شنید. به گفته او برای مثال همسایه طبقه اول به تازگی صاحب فرزند شده است. شب‌ها صدای نوزاد تا طبقه چهارم شنیده می‌شود و این موضوع آسایش را از همسایگان سلب کرده است. این مشکلات فقط به دلیل عدم رعایت اصولی در ساخت و سازها بروز کرده است. سعید درباره نحوه برگزاری میهمانی در خانه
خود می‌گوید: در دعوت میهمان هیچ محدودیتی ندارم، اما به دلیل جای کم و فضای محدود مجبور هستیم تعداد افراد در میهمانی‌ها را محدود کنیم و این امر برای صاحبخانه با هزینه‌های گران و چند باره همراه است. از سوی دیگر، به دلیل عدم دعوت برخی از بستگان به میهمانی زمینه بروز کدورت در بین دیگر اعضای فامیل به وجود می‌آید. او می‌گوید: به دلیل شرایط کنونی میهمانی‌ها هم محدود شده است و برای برگزاری میهمانی‌ها اغلب افراد یا از این قضیه طفره می‌روند یا به عنوان توفیق اجباری در رستوران‌ها آن را برگزار می‌کنند. میهمانی‌های از سر باز کنی خارج شدن خانه‌ها از فضایی که وسعت آن امروزه برای نسل جدید کمتر در تخیل می‌گنجد و تبدیل شدن آنها به خانه‌هایی در ابعاد کوچک‌تر، به گونه‌ای که هر خانه روی خانه‌ای دیگر بنا شده، مدلی از زندگی را در خانه‌هایی به نام آپارتمان به وجود آورده است. سهیل به همراه مادرش در آپارتمان ۴۰ متری زندگی می‌کند. او با بیان اینکه فضای این آپارتمان نقلی برایش دلگیر است، به «آرمان» می‌گوید: برای مثال در دید و بازدید عید نوروز با هر رفت و آمد میهمانان باید خانه نظافت
می‌شد، چون خانه‌های کوچک به نسبت زود هم کثیف می‌شود. او درباره برگزاری میهمانی در این خانه‌ها می‌گوید: برگزاری میهمانی و دعوت فامیل‌ها در این آپارتمان نقلی امکان‌پذیر نیست و به نسبت در مناسبت‌های مختلف میهمان‌ها را به رستوران یا سفره‌خانه دعوت می‌کنیم. این امر به ظاهر و از نظر برخی افراد شیک به نظر می‌رسد، اما در برگزاری میهمانی در رستوران اصلا شور و حال صله رحم وجود ندارد. در این نوع برگزاری میهمانی انگار فقط شکم میهمان مورد احترام قرار گرفته است نه شخصیت او. این در حالی است که صله رحم یعنی گفت‌وگو و اطلاع از حال و روز یکدیگر. همسایه، صدای موزیک را کم کن ظهر جمعه است. یکی از واحد‌ها برای چندین بار در این ماه میهمانی برگزار کرده است. صدای موزیک از سر کوچه به گوش می‌رسد. این امر با اعتراض همسایه واحد کناری روبهرو شده است. صاحبخانه می‌گوید: بعد از چندین سال پسرم از خارج از کشور به خانه آمده است و در این آپارتمان ۶۰ متری همه بستگان را نمی‌توانم با هم دعوت کنم و هر روز تعدادی از آنها را دعوت می‌کنم. این امر مورد اعتراض همسایگان است. او می‌گوید: با اینکه حق همسایه
را همیشه رعایت می‌کنم و نمی‌گذارم کدورتی بین ما بروز کند، اما همسایه‌ها هم باید شرایط من را درک کنند. در ضمن فرهنگ، جزو لاینفک زندگی آپارتمان‌نشینی است و نادیده گرفتن این بخش مهم در زندگی آپارتمانی به وجود آورنده بخش بزرگی از مشکلات اجتماعی و معضلات روانی است. به گفته او رسیدن به یک فرهنگ واحد در هر مجموعه آپارتمانی در حالی است که هر خانواده ساکن در هر واحد مسکونی فرهنگ آپارتمانی خاص خودش را دارد و همسو و همراه کردن همه فرهنگ‌ها با یکدیگر در یک فرهنگ در عرصه عمل کاری غیرممکن به حساب می‌آید. هر کس به فکر خویش است یونس ۶۰ ساله از زندگی در آپارتمان کلافه شده است و معتقد است زندگی به این سبک آزادی افراد را از بین برده است و باعث تنزل صمیمت‌ها شده است. او به «آرمان» می‌گوید: برای مثال پرداخت آب بها جزو هزینه‌های مشترک در بین همسایگان محسوب می‌شود و به نسبت برگزاری میهمانی و مصرف بیش از حد این امکانات مشکلات فراوانی را به دنبال دارد. او زندگی آپارتمان‌نشینی را همچون زندگی در مسافرخانه می‌داند و معتقد است: با اینکه در آپارتمان همه امکانات در این محدوده جمع شده است، اما
همین امر برای شخصی مثل من که هفت فرزند دارم و آخر هفته‌ها اکثر آنها به همراه خانواده شان به منزل ما می‌آیند می‌تواند سر هر مساله‌ای از جمله جای پارک خودرو، سر و صدا و تردد بیش از حد دردسرساز باشد. به گفته او در گذشته در نشست‌های شبانه افراد به دور هم جمع می‌شدند و این میهمانی‌ها نیز به‌طور دوره‌ای برگزار می‌شد، اما هم‌اکنون به دلیل عدم گنجایش خانه‌ها و تغییر سبک زندگی دیگر هر کسی به دنبال کار خود است. تغییر امیال و آرزوها یک جامعه‌شناس درباره تغییر سبک زندگی در میهمانی‌ها به «آرمان» می‌گوید: امروزه شاهد تغییر سبک زندگی در میهمانی‌ها هستیم. در اصل این عوامل تحت تاثیر «حکومت تکنیک‌ها» در جامعه‌شناسی قرار گرفته است. در این شرایط با دگرگونی تکنیک سبک زندگی در امیال، آرزوها، شیوه زندگی و... تغییر ایجاد می‌شود. امان‌ا... قرایی‌مقدم می‌افزاید: از ابتدای خلقت بشر متاثر از تئوری تغییر بوده است. بنابر این سبک زندگی بشر تحت تاثیر تکنولوژی است. این تکنولوژی، خوراک، پوشاک و دیگر نیازهای افراد را تحت تاثیر خود قرار داده است. آپارتمان‌نشینی یک شیوه زندگی صنعتی است و به این ترتیب
نوع ارتباط‌های خانوادگی و فامیلی نیز تحت تاثیر شیوه‌ای از زندگی صنعتی قرار گرفته است. به گفته او هم‌اکنون به دلیل تغییر در شیوه زندگی با افزایش تعداد خانواده‌های هسته‌ای و خانواده‌های تک نفره روبهرو هستیم. این جامعه‌شناس تاکید می‌کند: سبک زندگی افراد در کره زمین تحت تاثیر تکنیک است و این سبک تعیین‌کننده زندگی است. او درباره تغییر سبک زندگی در برگزاری میهمانی‌ها در رستوران‌ها به جای خانه می‌گوید: این نوع تغییر باعث تضعیف روابط می‌شود و به نسبت روابط معنوی به‌جای روابط صوری بروز می‌کند. در چنین شرایطی مصلحت‌گرایی در بین افراد افزایش می‌یابد و رفت و آمدها و به نوعی همبستگی اجتماعی نیز تنزل پیدا می‌کند. به گفته این جامعه‌شناس با تغییر در سبک خانه‌ها در فضای آپارتمان‌ها دیگر آزادی عمل از بین رفته است و افراد مجاز به اعمال برخی رفتارها نیستند، چون در غیر این صورت مورد نقد و تذکر همسایگان قرار خواهند گرفت. در جامعه کنونی دیگر چهاردیواری اختیاری نیست و دیوارها فرو ریخته است. در خانه‌های کنونی به ناچار باید میهمانی‌ها را از خانه به رستوران منتقل کرد و همه این عوامل تحت تاثیر فناوری بوده است.
ارسال نظرات
