بازتاب برکناری ناگهانی تنها وزیر زن کابینه

کابینه دولت دیگر وزیر زن ندارد. محمود احمدی‌نژاد که تمامی انتقادات را برای انتصاب اولین وزیر زن در دولت به جان خرید با کنار گذاشتن مرضیه وحید دستجردی از وزارت بهداشت گلایه‌های تازه‌ای را به خود جلب کرد. نقطه اشتراک برکناری دستجردی با دیگر معزولان دولت محمود احمدی‌نژاد انتشار شایعه این برکناری از چند هفته قبل و تکذیب متقابل مسوولان دولتی بود، اما تمایز دستجردی با دیگران این بود که وی جزو معدود اخراجی‌هایی بود که بعد از برکناری به پست مشاور رییس‌جمهور نیز منصوب نشد. رییس‌جمهور به نامه تقدیر از وی بسنده کرد و نوشت:‌ «از تلاش‌ها و خدمات جنابعالی در دوره وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قدردانی می نمایم. امیدوارم در سایه الطاف الهی و عنایات امام عصر (عج) در سایر عرصه‌ها در ارائه خدمات به ملت بزرگ ایران موفق و موید باشید.» (پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری) عزل دستجردی یک تغییر دیگر را هم در وزارت بهداشت به همراه داشت، چرا که محمدباقر لاریجانی، رییس دانشگاه علوم پزشکی تهران و رییس شورای سیاست‌گذاری وزارت بهداشت در واکنش به این امر از سمت خود استعفا داد. او البته اواسط آذرماه به دلیل فشارهایی که گفته می شد علیه او برقرار است، استعفا داد، اما از متن این استعفا همزمان با برکناری دستجردی در ظهر پنج‌شنبه رونمایی شد. به نظر می‌رسد یکی از دلایل اختلاف رییس‌جمهور و وزیر بهداشت، باقی ماندن باقر لاریجانی در مناصب خود به‌رغم خواست دولت بوده است. وزیر سابق بهداشت، در واکنش به شایعه برکناری اش عنوان کرده بود که «هر آمدنی یک رفتنی دارد.» به این ترتیب صندلی «تنها مرد کابینه» (تعبیر احمدی‌نژاد از دستجردی) در هیات دولت خالی شد تا با حکم رییس‌جمهور، محمد حسن طریقت منفرد سرپرستی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی را بر عهده گیرد. دستجردی تنها چند روز پس از آنکه محمدرضا رحیمی، معاون اول رییس‌جمهور قاطعانه اعلام کرده بود «تا احمدی‌نژاد هست خانم دستجردی هم هست» و یک روز بعد از اینکه غلامحسین الهام، سخنگوی دولت گفته بود «وزیر بهداشت هم اکنون با سیاست‌های دولت بر سر کار خودش است» اتاق کار خود را از دست داد. سابقه فعالیت جانشین موقت وی نیز به سازمان تامین اجتماعی برمی‌گردد. او در سال‌های گذشته عضو هیات مدیره و معاون درمان سازمان تامین اجتماعی، معاونت سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی وزارت رفاه و تامین اجتماعی، مدیر دفتر مطالعات اجتماعی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، مسوول بیمه و درمان کمیته امداد امام خمینی(ره)، مسوول بهداشت و درمان وزارت نفت، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی و هیات امنای دانشگاه سمنان و نیز ریاست بیمارستان امام حسین (ع) بوده است. تصمیم عزل دستجردی چگونه گرفته شد؟ ماجراهای منتهی به برکناری وزیر بهداشت با نوسانات ارزی نسبتی ناگسستنی دارد اما این امر تنها علت مصمم شدن رییس‌جمهور برای کنار گذاشتن وی نبود. بنابر آنچه که ارگان دولت در دو گزارش انتقادی علیه دستجردی به آنها اشاره داشته و همچنین اخباری که از گوشه و کنار درباره اختلاف وزیر با رییس خود به گوش می‌رسید، علاوه بر گلایه‌های ارزی خانم وزیر، دفاع از ماندگاری محمدباقر لاریجانی بر صندلی ریاست دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز پازل نهایی عزل دستجردی را تکمیل کرد. روزنامه ایران افزون بر اینکه دستجردی را به علت انتقادات گاه و بیگاهش به عدم تامین ارز داروی کشور خارج از دایره وفاداران به رییس‌جمهور توصیف کرد چند روز قبل نیز در گزارشی دیگر محمدباقر لاریجانی را «نفر اول تصمیم‌گیر در وزارت بهداشت» معرفی کرد تا اینگونه جلوه دهد که دستجردی بیش از وفاداری به احمدی‌نژاد به لاریجانی‌ها ارادت دارد. به نظر می‌رسد بازپس گیری صندلی وزارت بهداشت از اولین وزیر زن دولت به کارآمدی و دلایل مدیریتی مربوط نبود چه آنکه شخص رییس‌جمهور بارها از خدمات و زحمات وی تقدیر کرده بود. همین یک ماه پیش بود که محمود احمدی‌نژاد در مراسم افتتاح ساختمان جدید بیمارستان سینا گفته بود: «مدیریت خوب خانم دستجردی کار (درمان) را نور علی نور کرده است.» دستجردی در هفته‌های اخیر چندین مرتبه از عدم تخصیص کافی و به موقع ارز مرجع برای تامین داروی کشور گلایه کرده و گفته بود:‌ «بانک مرکزی تنها یک سوم ارز تخصیص‌یافته به واردات دارو را تامین کرده، که همین یک سوم هم از شهریور ماه در اختیار وزارت بهداشت قرار گرفته است.» با این وجود دیگر مسوولان دولتی از جمله رییس‌جمهور این موضوع را رد کردند چنانکه احمدی‌نژاد در گفت‌و‌گوی تلویزیونی اخیرش اعلام کرد که دولت تمام ارز مربوط به داروی کشور را پرداخت کرده است. همچنین دو روز بعد از آنکه احمدی‌نژاد در مصاحبه تلویزیونی خود گفت: «احدی حق ندارد قیمت دارو را بالا ببرد»، وزیر سابق بهداشت اعلام کرد: «به علت افزایش نرخ ارز، افزایش در قیمت دارو‌ها را خواهیم داشت.» همین امر باعث ورود دوباره روزنامه ایران شد تا تیتر یک خود را به اختلاف نظر دستجردی و رییس‌جمهور اختصاص دهد. ارگان دولت این ‌بار تاکید کرد که وزیر بهداشت می‌خواهد سوء مدیریت خود را به گردن ارز بیندازد و انتقادات ارزی دستجردی را به برکناری باقر لاریجانی نسبت داد. این روزنامه با استناد به سابقه او که رییس کمیته زنان ستاد مرکزی انتخاباتی علی لاریجانی در سال ۸۴ بوده است او را حامی لاریجانی‌ها معرفی کرد. همه اینها موجب شد تا دستجردی که در 17 مردادماه 88 از مجموع 286 رای ماخوذه نمایندگان، با 175 رای موافق، 29 رای ممتنع و 82 رای مخالف از مجلس کسب اعتماد کند جای خود را به سرپرست انتخابی وزارت بهداشت بدهد. محمدحسن طریقت منفرد از مدرک دکترای پزشکی برخوردار است و زمانی مدیر دفتر مطالعات اجتماعی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز بوده و آخرین سمتش نیز ریاست 3 دوره بیمارستان امام حسین(ع) بوده است. برادر کوچک لاریجانی‌ها از وزارت بهداشت رفت در همین حال، روز پنج‌شنبه پس از خبر تغییر وزیر بهداشت، روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران دو نامه به تاریخ 21 آذر ماه برسایت خود منتشر کرد که طی آن باقر لاریجانی چند هفته قبل در خصوص نحوه ادامه کار در دانشگاه علوم پزشکی تهران و شورای سیاست‌گذاری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی با دستجردی مکاتبه کرده بود. متعاقب مکاتبه لاریجانی در این مورد، دستجردی نیز ضمن مخالفت با تقاضای دکتر لاریجانی از وی خواسته بود تا انتهای دوران مسوولیت وی، به کار خود ادامه دهد. به گزارش خبرگزاری فارس، در نامه لاریجانی به وزیر بهداشت آمده است: «از آنجا که به‌رغم تمامی تلاشی که جنابعالی برای ثبات مدیریتی این مجموعه به عمل آوردید، تدبیر دیگری برای اداره این نهاد علمی ارزشمند در نظر گرفته شده است، ضمن سپاس و عرض تسلیم در برابر تقدیرات الهی و با رخصت از سرکارعالی... و با توجه به شرایط، مسوولیت اداره دانشگاه علوم پزشکی تهران و شورای سیاست‌گذاری وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی را به همکاران محترم دیگری که مجموعه را اداره خواهند کرد می‌سپارم.» با این وجود استعفای باقر لاریجانی در آن زمان مورد موافقت دستجردی قرار نگرفت، چنانکه وی در پاراف نامه لاریجانی نوشت:‌ »بنده اصرار دارم که این مجموعه مدیران بالاخص حضرتعالی تا پایان مسوولیت اینجانب با وزارت بهداشت همکاری نمایید. اینجانب فشارهای وارده از جانب مدیریت اجرایی کشور برای تغییر ریاست دانشگاه علوم پزشکی تهران را که به تعبیر مقام معظم رهبری نماد آموزش عالی کشور است به مصلحت نظام سلامت نمی‌دانم...» با این وجود رسانه‌ای شدن این نامه پس از چند هفته و همزمان با عزل دستجردی نشان از آن دارد که باقرلاریجانی در سمت‌های خود در وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی تهران باقی نماند. لزوم رای‌گیری مجدد برای کابینه؟ تصمیم محمود احمدی‌نژاد برای برکناری مرضیه وحید دستجردی، وزیر سابق بهداشت واکنش‌های متعددی را از سوی نمایندگان مجلس برانگیخت. با وجود آنکه نمایندگان به مانند دیگر اقشار جامعه در تعطیلات پایانی هفته به سر می‌بردند، اما موضوع آنقدر برایشان اهمیت داشت که واکنش به تصمیم رییس‌جمهور را به شنبه و آغاز هفته موکول نکردند. در این زمینه نایب رییس مجلس اعلام کرد هیات رییسه میزان تغییرات وزرای دولت دهم را مورد بررسی قرار می‌دهد تا در صورت تغییر نیمی از کابینه، رییس‌جمهور مجددا برای وزرایش از مجلس رای اعتماد بگیرد. محمدرضا باهنر در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس با انتقاد از تغییرات کابینه اظهار کرد: «هم‌اکنون به نظر می‌رسد تغییرات وزرای کابینه به مرز نصف رسیده و طبق قانون اساسی در این شرایط دولت موظف می‌شود مجددا برای کل وزرایش از مجلس رای‌گیری کند.» البته از 18 وزیر کنونی کابینه، دست کم 10 نفر آنها رای اعتماد خود را در آغاز دوره دولت دهم از مجلس گرفته‌اند. ردپای جریان انحرافی جواد جهانگیرزاده نیز در واکنش به برکناری وزیر بهداشت، از سوی رییس‌جمهور، به سایت خبری خانه ملت گفت: به راحتی می‌توان ردپای جریان انحرافی را در صدور دستور این برکناری مشاهده کرد؛ چرا که وزیر بهداشت همواره مخالف این جریان و نفوذ آن در درون دولت بود. احمد توکلی، نماینده تهران در مجلس هم اقدام رییس‌جمهور را «از لحاظ مدیریتی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی» با منافع ملی در تضاد دانست. او به خبرگزاری مهر گفت: روش تحقیرآمیز عزل بسیار مخرب است. گرچه در این روش زشت خانم دکتر دستجردی با دفاع از حقوق مردم در اعمال مدیریت ارزی، عزت یافت، ولی این نتیجه چیزی از زشتی رفتار رییس‌جمهور نمی کاهد. روش این فرد چنان است که افراد را حتی به شکل غلوآمیز می‌ستاید، ولی وقتی از آنان ناخرسند شد، به طرز بسیار بدی آنان را کنار می‌گذارد.