اما و اگرها بر سر قیمت بنزین پابرجاست

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از اعتماد ، در چهار دهه اخیر، قیمت بنزین در ١٠ مقطع زمانی دستخوش افزایش شده است. قیمت یک تومانی بنزین در سال ١٣٥٧ در سال ١٣٥٩ به ٣ تومان رسید. این قیمت تا پایان دوره جنگ تحمیلی اعتبار داشت اما در سال ١٣٦٩ قیمت بنزین از پس یک دهه ثبات با ٢ تومان افزایش روبه‌رو شد. پیش از این در دوره جنگ تحمیلی کوپن بنزین برای خرید بنزین در اختیار دارندگان خودرو قرار می‌گرفت و امکان تامین بنزین آزاد از جایگاه‌ها فراهم نبود. قیمت بنزین در سال‌های پس از آن با شیبی ملایم به ١٠٠ تومان رسید اما از پس سه سال ثبات قیمت، با اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها قیمت این فرآورده استراتژیک ناگهان با رشدی ٤٥٠ درصدی روبه‌رو شد. هر چند با رشد ٤٥٠ درصدی قیمت بنزین قاچاق بنزین ارزان ایران به آن سوی مرزها متوقف شد اما با در رفتن لنگر نرخ ارز، در حالی که مصرف‌کننده ایرانی تورم ناشی از افزایش قیمت‌ها را متحمل شده بود، قاچاق بار دیگر از سر گرفته شد تا دستاوردهایی که در این قالب ایجاد شده بود از میان برود.

هر چند تصمیمی برای افزایش نرخ بنزین اتخاذ نشده است اما بررسی‌ها نشان می‌دهد احتمال رشد قیمت حامل‌های انرژی در سال آینده منتفی نیست. نوبخت، در آستانه سال ١٣٩٤ نیز اعلام کرد قیمت بنزین افزایش نمی‌یابد اما در این سال بنزین نیمه یارانه‌ای از سبد سوختی خداحافظی کرد و بنزین با قیمت تک‌نرخی هزار تومان عرضه شد از این رو برخی با استناد به این پیشینه افزایش نرخ بنزین را محتمل می‌دانند. نوبخت تاکید کرده است بنزین گران نمی‌شود اما احتمال افزایش قیمت نفت سفید و گازوییل وجود دارد.

بنزین یکی از استراتژیک‌ترین کالاها در اقتصاد ایران تلقی می‌شود که سرنوشت آن به سیاست نیز دوخته شده است. در بسیاری از دوره‌ها مجلس شورای اسلامی با ملاحظات سیاسی از تصویب پیشنهاد دولت‌ها مبنی بر افزایش نرخ بنزین خودداری کرده است. بررسی‌ها نیز نشان می‌دهد جناح‌های سیاسی برای حفظ موقعیت خود در میان مردم از عدم افزایش قیمت بنزین دفاع کرده‌اند. پیش از این نمایندگان اصولگرای مجلس هفتم نسبت به ارایه طرحی تحت عنوان طرح تثبیت قیمت‌ها اقدام کردند و در قالب این طرح سه سال قیمت حامل‌های انرژی و خدمات دولتی افزایش نیافت. همین امر سبب شد در سال‌های پس از آن بحران شدت بالای مصرف انرژی در ایران تشدید شود و رشد قیمت‌ها در قالب هدفمندی یارانه‌ها افزایشی چشمگیر داشت. جدول بالا نشان‌دهنده نرخ بنزین در ٣٨ سال اخیر است.