مصایب خریدهای نوروزی برای ایرانیان

معمولا رسم بر این است که در روزهای پایانی سال بازار ارزیابی‌های تحلیلی درباره دستاوردها و عملکردهای مشاغل گوناگون حسابی گرم می‌شود و رسانه‌های گروهی با کنار هم قرار دادن اعداد و ارقام اقتصادی تلاش می‌کنند تصویری از واقعیات معیشتی مردم در سال آینده را پیش‌بینی کنند. در این میان، برخی مشاغل و بنگاه‌های اقتصادی هستند که در فرآیند نیازمندی‌های شب عید ایرانیان جایگاه ویژه‌یی را به خود اختصاص داده‌اند و بخش قابل‌توجهی از تمرکز خریدهای نوروزی معطوف به آنان است.

به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تعادل ، مشاغلی مانند قنادی‌ها، اصناف پوشاک و کفش، تولیدکنندگان و فروشندگان لوازم خانگی، فرش فروشان، موبایل‌فروشان و... ازجمله اصنافی محسوب می‌شوند که در ماراتن خریدهای نوروزی آخر سال توجه بیشتری را به خود جلب می‌کنند. از آنجایی که ضربان این صفحه با نبض مخاطبان تنظیم شده است در روزهای پایانی اسفندماه، آخرین اخبار اقلام مهم نوروزی را روی میز ارزیابی‌های صفحه قرار می‌دهیم تا اهالی اقتصاد و مخاطبان در پایان تصویری از شمایل بازارهای نوروزی به‌دست آورند. در کنار این بررسی‌ها برای به‌دست آوردن تصویر واقعی از بازارهای نوروزی خبرنگار میان مردم رفته تا در گفت‌وگوی چهره به چهره با مردم و فروشندگان، نوری به ابعاد پنهان واقعیات اقتصادی و معیشتی مردم در آستانه نوروز95 بتاباند. رکودی که هنوز نفس می‌کشد بازار تهران از گذشته‌های دور تا به امروز نمادی از تحرکات اقتصادی پایتخت (و شاید سراسر ایران) محسوب می‌شود که با پیگیری وضعیت آن می‌توان تصویری از واقعیات کلان عرضه و تقاضا به‌دست آورد. یکی از کسبه‌های بازار تهران در جریان گفت‌وگویی درباره وضعیت بازار در فاصله یک هفته مانده به آغاز سال جدید می‌گوید: «من به آینده خوش‌بین هستم. هر چند هنوز مشکلات بسیاری در وضعیت تولید، تجارت و بازرگانی ایران به چشم می‌خورد و زنجیر رکود هنوز از دست و پای اقتصاد ایران باز نشده، اما همین که امیدواری‌ها در میان مردم و کسبه بیشتر شده، ما راضی هستیم. درباره وضعیت فروش هم در صنف ما (فرش‌فروشان) اوضاع بد نیست. از اول اسفندماه که مردم حقوق و عیدی‌های‌شان را وصول کردند بازار فرش نوروزی تکانی خورده، البته این نظر من است. ممکن است برخی همکاران من نظر دیگری داشته باشند، اما همین که فضای بین‌المللی به طرف بهبود حرکت کرده و مردم هم در داخل به آینده امیدوار هستند، جای خوشحالی دارد.» تاثیر برجام در بازار نوروزی اما برخلاف این فروشنده، فروشندگان دیگری هستند که بلافاصله بعد از اینکه متوجه شدند، درباره رونق بازارهای نوروزی صحبت می‌کنیم، وارد گفت‌وگو شدند و درباره مصایب و مشکلات‌شان صحبت کردند. عباسی یکی از کسبه‌های بازار که بیشتر از سه دهه در بازار فرش‌فروشان تهران فعالیت کرده، درباره حال و هوای این روزهای بازار تهران می‌گوید: «بعد از تمام شدن پرونده تحریم‌ها مردم و کسبه انتظار بیشتری داشتند تا از شر رکود دامنه‌دار اقتصادی رها شوند، اما آنچه این روزها اتفاق می‌افتد، هیچ نشانه‌یی از بهبود کسب‌‌وکار ندارد. به هرحال نتیجه مشخص برجام باید روی کسب‌وکار و تجارت اثرگذار باشد وگرنه چه دلیلی داشت تا این همه وقت و انرژی برای آن صرف شود. این فقط مربوط به صنف فرش‌فروشان نیست بسیاری از اصناف دیگر هم که توقع داشتند بعد از برجام رونق بیشتری را در فعالیت‌های‌شان شاهد باشند، هنوز نشانه‌یی از رونق را مشاهده نکرده‌اند.» عباسی در پاسخ به این مطلب که نتایج عینی برجام در میان‌مدت و بلندمدت موثر خواهد بود، می‌گوید: «به هرحال مردم و فعالان صنفی از دولت توقع دارند زمینه‌های لازم برای رونق تولید را فراهم کند. زمانی که مالیات برای کسبه تعیین می‌شود، توجهی به رکود و وضعیت بازار نمی‌شود و بیشترین مالیات را از کسبه دریافت می‌کنند.» نبود ضابطه مشخص در قیمت‌گذاری‌ها در شرایطی که کسبه بازار تهران مشکلاتی مانند رکود را برای وضعیت‌شان مطرح می‌کنند، مردم کوچه و بازار دیدگاه‌های دیگری را درباره مصایب خریدهای نوروزی مطرح می‌کنند. یکی از اصنافی که در فضای نوروز مورد توجه قرار می‌گیرد، صنف کیف و کفش و پوشاک است که بخشی از سهم خریدهای نوروزی خانواده‌های ایرانی را به خود اختصاص می‌دهد. خانمی که برای خرید پوشاک به بازار تهران مراجعه کرده در پاسخ به این پرسش که اوضاع بازار نوروزی را چطور می‌بینید، می‌گوید: «مهم‌ترین مشکلی که به‌نظرم برای خانواده‌ها در جریان خرید مشکل ایجاد می‌کند، نبود ضابطه مشخص در روند قیمت‌گذاری کالاهاست. به‌نظرم باوجود تمام تبلیغاتی که درباره کنترل بازار شب عید و مهار گرانی می‌شود، باز هم نوسان قیمت‌ها نشان می‌دهد یک قانون مشخص در بازارهای نوروز دنبال نمی‌شود. بارها برای شخص من اتفاق افتاده که جنسی را خریدم، بعد چند مغازه بالاتر همان جنس را با قیمت دیگری دیده‌ام. این موضوع اطمینان مردم را به بازار از بین می‌برد و شما هر خریدی کنید، نگران این مطلب هستید که نکند، فروشنده گران به شما فروخته است، ضمن اینکه برخی فروشنده‌ها هم کالاهای بنجل خود را برای این دوره زمانی عرضه می‌کنند.» مردم منتظر کاهش قیمت خودرو هستند یکی از بازارهایی که در آستانه نوروز95 بیشترین ابهام‌ها درباره آن وجود دارد، بازار خودرو است که بعد از فراز و نشیب‌های فراوانی که در سال94 بر سر راه فعالیت‌هایش به‌وجود آمد، یک خانه تکانی جدی را برای آن در سال آینده می‌توان متصور شد. ماجرای خودرو ایرانی در سال94 با کلید خوردن کمپین نخریدن خودروهای بی‌کیفیت ایرانی آغاز شد که نهایتا منجر به فروش نرفتن بیش از 80هزار خودرو تولیدی شد. نسخه دولت برای خروج خودروسازان از بحران طرحی بود که بازار به کما رفته خودرو ایرانی را دوباره احیا کرد تا شاید آخرین فرصت خودروسازان برای جلب‌توجه مشتری کلید بخورد. بعد از این سال پرفراز و نشیب مردم منتظر تغییرات کیفی و خدماتی در فرآیند فعالیت‌های خودروسازان هستند و خریداران باتوجه به اجرای برجام منتظر کاهش بیشتر قیمت خرید و افزایش کیفیت خودروهای ایرانی هستند. در همین خصوص غلامحسین قاسمیان نایب‌رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران اتومبیل در گفت‌وگو با میزان بااشاره به ادامه رکود در بازار خودرو می‌گوید: «هنوز بازار از رکود خارج نشده و مردم منتظر کاهش بیشتر قیمت خودرو هستند.» قاسمیان تصریح می‌کند: «قیمت خودرو‌های وارداتی تابع قیمت دلار است و قیمت خودرو‌های داخلی نیز توسط وزارت صنعت تعیین می‌شود.» نایب‌رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران اتومبیل بااشاره به تداوم رکود در بازار می‌گوید: «عدم اطمینان مردم به خودروهای ایرانی کاملا مشهود است و همین امر، منجر به تعطیلی بسیاری از واحد‌های این صنف شده است.» افزایش کیفیت در بازار آجیل و خشکبار براساس این گزارش آجیل و خشکبار نیز یکی از کالاهایی است که در روزهای پایانی سال مصرف بالایی پیدا می‌کند. رییس اتحادیه آجیل و خشکبار تهران، بازار فروش این محصول را در آستانه نوروز95 همراه با رکود نسبی ارزیابی می‌کند. مصطفی احمدی بااشاره به کاهش قیمت آجیل و خشکبار در سال جاری گفت: «در روزهای پایانی سال هیچ مشکلی در عرضه خشکبار وجود ندارد و در بازار کالا به وفور یافت می‌شود و هیچ کمبودی نیست ضمن اینکه کیفیت اجناس در مقایسه با سال گذشته بهتر شده است.» ثبات قیمت شیرینی در روزهای پایانی سال علی بهره‌مند رییس اتحادیه شیرینی‌فروشان تهران نیز بااشاره به ثبات قیمت شیرینی‌های پرمصرف گفت: «قیمت شیرینی در شب عید افزایش نمی‌یابد.» بهره‌مند با بیان اینکه مشکلی درخصوص مصرف شیرینی شب عید نداریم، افزود: «قیمت هر کیلوگرم شیرینی گل‌محمدی ۱۲‌هزار تومان، شیرینی برنجی ۱۲‌هزار و ۵۰۰‌تومان، شیرینی تر ۱۵هزار تومان، شیرینی پاپیون و زبان ۱۲هزار و ۵۰۰تومان و کیک یزدی ۹هزار تومان است.» بازارها در تسخیر میوه‌های قاچاق امسال میهمان ناخوانده بازارهای نوروزی، میوه‌های قاچاق هستند که طی روزهای پایانی سال سر و صدای زیادی را در رسانه‌های گروهی به‌پا کردند. در شرایطی که میوه یکی از اقلام اصلی خریدهای نوروزی ایرانیان را تشکیل می‌دهد، مسوولان این صنف اوضاع و احوال عرضه میوه‌های شب عید را آرام ارزیابی می‌کنند و می‌گویند کمبودی در بازار نیست و قیمت میوه نیز باتوجه به تحولات در حال کاهش است. در ماه‌های پایانی سال برخورد با میوه‌های قاچاق بیشتر شده و مسوولان نسبت به وجود میوه‌های قاچاق در میادین و سطح شهر واکنش نشان دادند و این‌طور که به‌نظر می‌رسد، دولت یازدهم برخلاف دولت قبلی حاضر نیست هیچ سهمی از بازار را به اقلام قاچاق اختصاص دهد. در کنار این موارد بازارهایی مانند گوشت، ماهی و مرغ، لوازم خانگی و... از ثبات نسبی برخوردار هستند و قرار نیست افزایش قیمتی در آنها اتفاق بیفتد.