جت‌های مسافربری در انتظار ورود به ایران

خرید ایرباس‌های مدرن و چراغ سبزی که مدیران کمپانی بزرگ هواپیماسازی آمریکا، بوئینگ، برای مذاکره با ایران دریافت کرده‌اند، دورنمای خوبی از صنعت حمل و نقل هوایی کشورمان ترسیم می‌کنند، ولی تا رسیدن این هواپیماهای مدرن به کشورمان، هنوز زمان زیادی باقی ا‌ست؛ بنابراین، چه باید کرد؟ به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تابناک، پس از آنکه دولتمردان ایرانی در دوران پسابرجام با خرید بیش از صد فروند انواع هواپیماهای ایرباس، نشان دادند که برنامه‌ای ویژه برای تبدیل کشورمان به هاب هوایی منطقه دارند و علاوه بر اهداف تجاری و البته استراتژیک، با خرید سوخوهای مدرن روسی ثابت کردند که توجه ویژه‌ای به توان دفاع و رزم هوایی کشورمان هم دارند، زمان آن رسیده که شاهد پیگیری اهداف میان مدتی در این خصوص باشیم. از جمله این اهداف، تجهیز ناوگان هواپیمایی مسافربری کشورمان به هواپیماهایی مدرن از نوع سبک و جایگزینی آن‌ها با هواپیماهایی همچون فوکر ۱۰۰ و مکدانل داگلاس‌ام دی ـ که به اشتباه بوئنیگ‌ام دی خوانده می‌شوند ـ است که مدت هاست باید از خدمت مرخص شوند؛ اما تحریم‌های هوایی کشورمان مانع از این اتفاق شده است. این جابجایی البته قید فوریت دارد، چون به رغم برداشته شدن تحریم‌های هوایی کشورمان و سرعت عملی که مسئولان کشورمان در نوسازی این ناوگان با خرید انواع ایرباس و ابراز تمایل به تکرار قرارداد مشابهی با بوئینگ از خود نشان داده‌اند، تا سال های سال این خریدهای مدرن به کشورمان نخواهند رسید، چون غول‌های هواپیماساز جهان فهرستی از سفارش‌ها دارند که پیش از سفارش‌های کشورمان به ثبت رسیده است.

ای-120، ای-135، ای-140، ای-145 پیشگیری از سرنوشت تلخ توپولف های روسی این در حالی است که نشانه‌های فرسودگی ناوگان هوایی کشورمان از مدت‌ها قبل خود را نشان داده و حتی به نوعی زنگ هشدار تعویض برخی هواپیمای فرسوده در حال خدمت رسانی به صدا درآمده است. نمونه آن اتفاقات شومی بود که توپولف‌های روسی رقم زدند تا پایان کار این هواپیماهای بردکوتاه و کم سرنشین در آسمان کشورمان، بسیار ناخوش باشد. پایانی که باید از تکرار آن برای انواع فوکر که سال‌ها پیش کمپانی تولید کننده آن ورشکست شده و بقایای آن به دیگر کمپانی‌ها پیوسته، جلوگیری شود. بر این اساس جای خوشحالی دارد که می‌بینیم برخی از مدیران صنعت هوایی کشورمان، از مذاکره با کمپانی‌های تولید کننده هواپیماهای برد کوتاه و کم سرنشین برای تأمین نیازهای کشورمان در این خصوص خبر می‌دهند. از جمله مدیران دو شرکت هواپیمایی کشورمان که از مذاکره با شرکت‌های کانادایی و برزیلی تولید کننده چنین هواپیماهایی خبر داده‌اند. البته در این بین، عقد قرارداد با کمپانی برزیلی ظاهرا جدی‌تر دنبال می‌شود؛اینقدر جدی که مدیر فروش هواپیماسازی امبرائر برزیل به کشورمان سفر کرده تا مذاکراتی با برخی شرکت‌های هواپیمایی کشورمان داشته باشد؛ اتفاقی که پیشتر «رویترز» به نقل از یکی از دستیاران رئیس جمهور برزیل از آن خبر داده و از علاقه مندی کشورمان به خریداری ۵۰ فروند هواپیما از این شرکت پرده برداشته بود.

ای-170، ای-175، ای-190، ای-195 جت هایی از سرزمین قهوه و فوتبال با لهجه فرانسوی! شاید با شنیدن این خبر از خودتان بپرسید، مگر برزیلی ها هواپیما هم دارند؟ پاسخ این پرسش زمانی براتان جالب خواهد بود که بدانید امبرائر (Embraer) یکی از مشهورترین تولید کنندگان جت های کوچک در جهان است که در سایه نرخ های مطلوبش توانسته محصولات خود را به بسیاری از کشورهای جهان صادر کند. کافی است، سری به فهرست مشتریان این کمپانی برزیلی بزنید تا دریابید که تنوع فراوان جت های ظرفیت پایین تولیدی امبرائر که چند شرکت سرشناس فرانسوی و چند ملیتی در اروپا، مانند ایرباس در آن سهم دارند، چه سهم خوبی از بازار این نوع هواپیماهای مسافربری برای این کشور فراهم آورده و چه افق وسیعی پیش روی قدرتمندترین اقتصاد آمریکای جنوبی قرار داده است. این را می‌شود از فروش بیش از هزار فروندی امبرائر-170، یکی از جت های متوسط تولیدی این کمپانی غربی فهمید که تنها یکی از محصولاتی است که در امبرائر تولید انبوه می‌شود. هواپیمایی با ظرفیت 70 سرنشین که از جت های امبرائر «ای-175»، «ای-190» و «ای-195» کوچکتر است و از ای‌آرجی ۱۳۵/۱۴۰/۱۴۵، بزرگتر. زنجیره ای از هواپیماهای با ظرفیت کم تا متوسط که می‌توانند بسیاری از نیازهای هوایی کشورهای مختلف جهان را برآورده کنند. بماند که انواع جت های توربوپراپ هم در این کمپانی برزیلی تولید می‌شوند که مشتریان ویژه ای دارند.

امبرائر برای مدیران صنعت هوایی کشورمان غریبه نیست به این نکات، آشنا بودن مدیران صنعت هوایی کشورمان با این کمپانی برزیلی را هم باید افزود که در نتیجه خرید انواع جت‌های توربوپراپ (نوعی موتور جت که مجهز به ملخ است و برخی شرکت‌های هواپیماسازی جهان مانند آنتونوف بر استفاده از آن اصرار زیادی دارند، چون نگهداری و تعمیرات آن بسیار کم هزینه و مقرون به صرفه است) تولیدی این شرکت حاصل آمده و البته قرارداد جدیدی است. البته مقوله خرید هواپیماهای مسافربری کمی متفاوت است و جت‌های توربوپراپ امبرائر غالبا کوچک‌تر از آن هستند که به درد استفاده در خطوط هوایی کشورمان بخورند؛ اما کیست که نداند کمبود هواپیماهای کوچک مسافربری تا چه اندازه در کشورمان احساس می‌شود و در توسعه این صنعت در کشورمان به چه میزان اهمیت دارد. نقصانی که اگر وجود نمی‌داشت، چه بسا بسیاری از فرودگاه‌های کوچک در کشورمان بسیار پر رونق‌تر از حال حاضر فعالیت می‌کردند و شرایط برای تبدیل کشورمان به هاب هوایی منطقه و رونق گرفتن گردشگری و تجارت در آن، بسیار مهیا‌تر می‌شد؛ اتفاقی که امید می‌رود در سایه مذاکره با امبرائر و امثال این شرکت هواپیماسازی، محقق شود.

مذاکره در سطح مدیران شرکت ها؛ نه! ‌ همان گونه که گفتیم، امبرائر به دلیل تنوع محصولات و مناسب بودن این محصولات برای نیازهای کشورمان، گزینه خوبی به نظر می‌رسد، اما این موارد تنها دلیل برتری این جت‌های برزیلی نیستند. از جمله مزیت‌های همکاری با این کمپانی، نرخ پایین‌تر محصولات این کارخانه (با توجه به تکنولوژی بالای این هواپیما‌ها) به نسبت محصولات کمپانی‌های بزرگ هواپیماسازی در جهان و از آن مهم‌تر، سرعت بالای در اختیار گرفتن محصولات ثبت سفارش شده در امبرائر است. این مزیت برای مایی که باید تا سال ۲۰۱۹ میلادی در انتظار تحویل ایرباس‌های خریداری شده باشیم، بسیار مهم و حائز اهمیت به نظر می‌رسد؛ اما اگر قصد خرید از امبرائر داشته باشیم، به نظر می‌توان مزیت‌های دیگری هم در این خصوص برای خود ایجاد کنیم. مزیت‌هایی که وقتی بدانیم بخشی از سهام این کمپانی برزیلی متعلق به دولت این کشور است، خود را نشان می‌دهد و مجابمان می‌کند به جای مذاکرات جاری میان مدیران این شرکت برزیلی و شرکت‌های هواپیمایی ایرانی، در سطح مقامات عالی دو کشور در این ماجرا ورود کرده و تلاش کنیم که بخشی از تکنولوژی امبرائر را هم به کشورمان وارد کرده و در قالب‌هایی مانند همکاری مشترک با این کمپانی جهت در اختیار گرفتن بازار منطقه، با ایشان فعالیت کنیم. رویکردی که می‌تواند رفع کننده مشکلاتی در این خصوص هم باشد؛ مشکلاتی از جنس اخبار تأیید نشده در خصوص موکول شدن فروش جت‌های امبرائر به کشورمان به دریافت چراغ سبز از طرف آمریکایی‌ها که با ورود دولتمردان کشورمان به ماجرا، ممکن است رفع شده و راه را برای انجام مبادلات دیگر با کشورهای آمریکای جنوبی، باز کند.