چرا شورای عالی مسکن را تعطیل کردند؟

پرویز داودی در نشست خبری با موضوع "رکود اقتصادی و مسکن" که در خبرگزاری تسنیم برگزار شد اظهار داشت: بخش مسکن همواره یکی از مهمترین بخش‌های اقتصاد در کشور است و در کشور ما بخش مسکن همراه با فعالیت 200 صنعت دیگر است و به عبارتی فعال شدن بخش مسکن به صورت مستقیم و همچنین با فعال شدن 200 صنعت وابسته اشتغالزایی گسترده‌ای در پیش خواهد داشت و در ایجاد درآمد ملی اثرگذار است. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از تسنیم، وی افزود: تا سال 1386 مشکلی که در بخش مسکن داشتیم این بود که قیمت‌های این بخش به صورت پله‌ای بالا می رفت به طوریکه یک تقاضایی جمع می‌شد و در فاصله چند سال یک جهش قیمتی را در بخش مسکن شاهد بودیم. این اقتصاددان تصریح کرد: در 10 سال منتهی به سال 1384 به طور متوسط سالانه 500 هزار واحد مسکونی در کشور ساخته شد در حالیکه نیاز ما به طور متوسط 700 هزار واحد مسکونی در سال بود؛ به عبارتی در این 10 سال سالی 200 هزار واحد کمبود داشتیم و در آغاز سال 1384 با 2 میلیون کمبود واحد مسکونی در کشور مواجه بودیم. داودی اضافه کرد: بالاترین رشد جمعیت بین سال‌های 57 تا 66 رخ داد به طوریکه نرخ رشد جمعیت بین 2.5 تا 3.9 درصد متغیر بود و نوزادان این سال‌ها در سال‌های 86 تا 88 به سن تقاضای کار و ازدواج رسیدند و هرم جمعیتی سال‌های 86 تا 88 که بررسی کنیم بیشتر جمعیت سنی بین 20 تا 30 سال داشتند یعنی تقاضای اصلی برای بخش مسکن در این سال‌ها وجود داشت. نامزد انتخابات مجلس دهم ادامه داد: با این وضع هر سیاستگذار اقتصادی عاقلی با توجه به وضعیت آمارهای جمعیت و ساخت مسکن باید به دنبال سیاست‌های اقتصادی می‌گشت که توامان ساخت مسکن و اشتغالزایی را در پی داشته باشد و طرح عظیم مسکن مهر در همین راستا تعریف شده بود. داودی تصریح کرد: اجرای طرح مسکن مهر با مشکلات زیادی مواجه شد چرا که ساختار بروکراتیک نظام بانکی و نظام اجرایی ما تحمل این حرکت عظیم را نداشت و برای اجرایی شدن طرح مسکن مهر تلاش‌های زیادی صورت گرفت. این اقتصاددان با بیان اینکه آثار این طرح به تدریج از سال 88 ظاهر شد گفت: 30 درصد هزینه خانوار در شهرها مربوط به مسکن است و این رقم در کلانشهرها به 70 درصد می‌رسد. وی افزود: از سال 60 تا سال 88 به طور متوسط تاثیر شاخص بهای اجاره مسکن و مسکن در نرخ تورم 21 درصد بود و در سال 86 به طور مشخص این تاثیر به 31.5 درصد رسید اما از سال 88 به بعد با تاثیر اجرای طرح مسکن مهر متوسط تاثیر شاخص بهای مسکن در تورم به 12.8 درصد رسید. داودی ادامه داد: اگر شوک ارزی سال 92 را کنار بگذاریم تاثیر مسکن در سال‌های بعد از 88 روی تورم به 11 درصد یعنی یک سوم سال 86 رسیده بود و مسکن مهر با ساخت و سازهایی که داشت توانست شاخص‌های تورم را تا حد زیادی تعدیل کند و این طرح نشان داد که چطور می‌توان با مدیریت بخش مسکن روی شاخص‌های تورم مدیریت کنترلی اعمال کرد. نامزد انتخابات مجلس دهم تصریح کرد: در حال حاضر سالانه بین یک میلیون واحد تا یک و نیم واحد مسکن نیاز داریم و این نیاز برمبنای آمار 700 هزار تا 800 هزار ازدواجی است که در طول سال به طور متوسط انجام می‌شود و باید آمار طلاق‌ها را نیز برخلاف گذشته به تقاضای مسکن اضافه کنیم چرا که امروزه هر زوجی که جدا می‌شوند هر کدام به طور مجزا یک تقاضای مسکن محسوب می‌شوند. داودی با بیان اینکه در حال حاضر 40 هزار واحد فرسوده داریم که باید برای آنها فکری کنیم گفت: همچنین سکونت‌گاه‌های غیررسمی به فراوانی در حاشیه شهرها وجود دارند و با محاسبه تمامی نیازها برای 10 سال آینده لازم است تا سالانه یک تا یک و نیم میلیون واحد مسکونی تولید کنیم. وی افزود: طرح مسکن مهر یک کلان‌طرح اقتصادی بود که اگر ادامه پیدا می‌کرد بسیاری از نیازها را جوابگو بود. این اقتصاددان خاطر نشان کرد:‌قرار بود در طر مسکن مهر 2 میلیون و 150 هزار واحد شهری و 2 میلیون واحد روستایی تکمیل و به مردم تحویل شود که یک میلیون و 150 هزار واحد شهری تحویل شد و یک میلیون واحد شهری با پیشرفت فیزیکی 70 درصدی تحویل دولت یازدهم شد که اگر ماهانه یک درصد پیشرفت داشتند اکنون این واحدها نیز تکمیل شده بود. داودی ادامه داد: از مجموع واحدهای روستایی نیز یک میلیون و 700 هزار واحد تکمیل شده و 200 هزار واحد همچنان بلاتکلیف مانده‌اند. این اقتصاددان با بیان اینکه در دولت‌های گذشته جمعا 40 هزار میلیارد تومان در مسکن مهر سرمایه‌گذاری شده بود، گفت: در دولت یازدهم مجموعا 10 هزار میلیارد تومان در طرح مسکن مهر هزینه شد ولی همچنان مشکلات زیادی در واحدهای مسکن مهر وجود دارد و واحدهایی داریم که تکمیل شده و به فروش اقساطی هم رسیده‌اند اما به ددلیل عدم تکمیل مسائل زیربنایی آنها از جمله آب، برق و گاز که عمدتا این مسائل در شهرک‌های جدید دیده می‌شود متقاضیان نمی‌توانند در واحدهای خود سکوت کنند. وی افزود: در گذشته شورای عالی مسکن وجود داشت و مسائل و مشکلات این بخش در این شورای عالی مطرح و بررسی می‌شد اما در دولت یازدهم شورای عالی مسکن تاکنون تشکیل جلسه نداده است و لازم است که این شورا تشکیل شود و مشکلات واحدهای مسکن مهر را بررسی و رفع کند. داودی با اشاره به اینکه در دولت یازدهم طرح مسکن اجتماعی ارائه شد گفت: در این طرح تا امروز هیچ واحدی ساخته نشده و همچنین طرح صندوق مسکن و زمین که به صورت پروژه‌های خرید مسکن در بورس است ارائه شده که فقط 100 هزار واحد را در بر می‌گیرد و تاکنون هم از این طرح استقبال چندانی نشده است؛ همچنین طرح نوسازی 300 هزار واحد فرسوده اعلام شد که فقط تاکنون 10 هزار واحد موفق به گرفتن تسهیلات نوسازی شده‌اند. همچنین وام خرید مسکن از 25 میلیون تومان به 80 میلیون افزایش یافت اما به دلیل سود زیاد این طرح نیز نتوانست تحرکی در بخش مسکن ایجاد کند. این اقتصاددان با بیان اینکه تکمیل واحدهای مسکن مهر به کندی پیش می‌رود گفت: مقام معظم رهبری در بخشی از سخنان خود به مسکن مهر اشاره کردند و فرمودند که با با وجود تمام انتقاداتی که به مسکن مهر دارید برای مردم آن را به سرانجام برسانید. *حذف بهای زمین و ارائه تسهیلات ارزان دو ویژگی مهم مسکن مهر بود معاول اول دولت نهم با اشاره به اینکه یکی از مزیت‌های بازار مسکن مهر حذف قیمت زمین و کاهش هزینه‌های ساخت مسکن بود، خاطر نشان کرد: قیمت زمین در بخش مسکن حرف اول را می‌زند، مهمترین مسئله مسکن مهر این بود که قیمت زمین در آن خارج شد. وی با اشاره به اینکه برای ساخت 4 میلیون واحد مسکونی شهری روستایی در طرح مسکن مهر برنامه‌ریزی شد یادآور شد: مسکن مهر در شهرک‌هایی جانمایی شد که مسئولان کنونی در آن زمان (17 سال پیش)‌ مسئولیت‌ها را برعهده داشتند. این اقتصاددان با تاکید بر اینکه یکی دیگر از ویژگی‌های طرح مسکن مهر پرداخت تسهیلات ارزان‌قیمت بود گفت: نرخ سود وام بانکی برای مسکن روستایی 4 درصد و برای شهرهای کوچک، شهرهای بزرگ و کلانشهرها به ترتیب 4، 7 و 9 درصد بود که در مقایسه با سود بانکی رایج آن زمان یعنی 12 تا 14 درصد دولت مابه‌التفاوت نرخ سود را در بودجه جبران می‌کرد. داوودی با بیان اینکه دولت با این کار مشکل زمین و اعتبارات ساخت را برطرف کرد افزود: همزمان 20 تا 25 میلیون تومان وام در طرح مسکن مهر پرداخت می‌شد که در آن زمان هزینه متوسط ساخت یک واحد 25 تا 30 میلیون تومان بود یعنی متقاضی با نقدینگی حدود 5 میلیون تومان صاحب خانه می‌شد. وی با اشاره به اینکه دولت با انبوه‌سازان قرارداد می‌بست و آنها پس از ساخت واحد مسکن مهر آن را به متقاضیان واگذار می‌کردند تصریح کرد: صرفنظر از اینکه چه کسی مسکن مهر را انجام داد این طرح جامع و به نفع محرومان بود. این طرح، طرحی بود که می‌توانست معضل مسکن را حل کند. این اقتصاددان با تاکید بر اینکه انتظار داشتیم دولت یازدهم طرح مسکن مهر را با قدرت ادامه دهد، بیان کرد: اگر دولت این کار را انجام می‌داد باعث تقویت سرمایه اجتماعی می‌شد که این مسئله به اجرای سیاست‌های دولت کمک می‌کرد قطعا با توجه به اینکه این طرح ادامه نیافته است دولت در اجرای سیاست‌هایش با مشکل مواجه خواهد شد. وی ادامه داد: طرح مسکن مهر می‌توانست نقطه قوتی برای سیاست‌های دیگر دولت باشد نسبت به برخورد دولت به این طرح تعجب کردم. *800 هزار میلیارد تومانی نقدینگی سرگردان در کشور داریم معاون اول دولت نهم با اشاره به اینکه در حال حاضر حدود 800 هزار میلیارد تومانی نقدینگی سرگردان در کشور داریم گفت: این نقدینگی هیچ نقشی در تولید نداشته است چه چیزی بهتر از اینکه این میزان نقدینگی وارد مسکن شده و اشتغال را تضمین کند. داودی با بیان اینکه تعجب کردم طرح به این خوبی مورد بی‌مهری دولتی‌ها قرار گرفت خاطر نشان کرد: هنوز دیر نشده و می‌توان با نظارت بخشی از 800 هزار میلیارد تومان نقدینگی را وارد حوزه ساخت و ساز و مسکن کرد. از سوی دیگر دولت باید راه طرح مسکن مهر را ادامه دهد و یک میلیون واحد نیمه‌تمام را تکمیل کند. این مسئله به نفع دولت تمام خواهد شد. وی با بیان اینکه تاکنون 8500 میلیارد تومان از تسهیلات پرداختی مسکن مهر وصول شده است، گفت: البته این میزان وصولی به مسکن مهر تزریق نشده و به جاهای دیگر تزریق می‌شود.