تغییرات بازارها یک هفته پس از لغو تحریم؟
برجام کدام بازارها را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد؟ قیمت خودرو افزایش می‌یابد یا کاهش، سرنوشت بازار مسکن پس از اجرایی شدن برجام چیست؟ بورس تحت فشار کاهش قیمت نفت از اجرای برجام چه تاثیری می‌گیرد؟
اینها سوالات پرتکراری است که در محافل خصوصی و عمومی به وفور شنیده می‌شود. هر چند حال و هوای بازار در نخستین روزهای پس از لغو تحریم حال و هوایی امیدوارانه بود اما بررسی‌ها نشان می‌دهد سایه رکود هنوز از سر بازارها کم نشده است.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از اعتماد ، بازار ایران در دو سال اخیر، با آغاز مذاکرات هسته‌ای و آشکار شدن سیگنال‌های اولیه توافق، رکودی سخت و سنگین را به جان خرید. وزیر امور اقتصادی و دارایی پیش از این در توضیح شرایط رخ داده اعلام کرد اکثریت مردم تقاضای خرید خود را برای روشن شدن اوضاع به تعویق انداختند و این اقدام با انتظار برای ارزانی دست به دست هم داد و سبب شد تقاضا در ایران با کاهشی قابل توجه روبه‌رو شود. به نظر می‌رسد مورد دوم، یعنی انتظار برای ارزانی همچنان نقشی اساسی را در این بازار بازی می‌کند، نقشی که سبب شده است تقاضاهای بالقوه همچنان در این قالب باقی بمانند و بالفعل نشوند. بازار خودرو؛ افزایش عرضه توافق هسته‌ای بیش از هر چیز بازار خودرو را در روزهای اخیر تحت‌تاثیر خود قرار داده است. خودرویی‌ها روزهای سختی را در سال ١٣٩٤ پشت‌سر گذاشتند. کمپین نه به خرید خودروی صفر کیلومتر که واکنش بالاترین مقامات اجرایی کشور را نیز به همراه داشت در حقیقت عکس‌العملی بود به شرایط موجود در بازار خودروی ایران. گران و بی‌کیفیت؛ صفاتی است که از سوی مصرف‌کننده ایرانی به خودروی تولید داخل داده می‌شود. روند حرکت قیمتی خودرو در دو سال اخیر نیز عکس انتظار روانی بود چرا که با جهش قیمت خودرو در آخرین سال‌های مسوولیت دولت دهم، مصرف‌کنندگان ایرانی بر این باور بودند که قیمت‌ها با گشایش هسته‌ای با کاهش روبه‌رو شوند. انتظاری که از سوی بسیاری از کارشناسان این صنعت و فعالان این بخش بیهوده توصیف شده است. به نظر می‌رسد اجرایی شدن برجام اما بازار خودرو را با تغییراتی جدی روبه‌رو کند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد بازار خودرو در حالی با رکودی سنگین روبه‌روست که تقاضا برای خرید خودرو وجود دارد. به عنوان مثال طرح شش‌ماهه دولت برای فروش صد‌هزار دستگاه خودرو در شش روز اجرایی شد و همین امر نشان می‌دهد تقاضا برای این کالا در بازار ایران وجود دارد اما بسیاری از کارشناسان معتقدند انتشار اخباری مبنی بر انعقاد قراردادهای تازه در صنعت خودروسازی و ورود خودروهای جدید به بازار ایران در دو سال آینده سبب شده است رکود در این حوزه تشدید شود. یکی از فعالان بازار خودرو در منطقه مرکزی شهر در این خصوص به خبرنگار ما گفت: بازار این روزها بیشتر خریدار است تا فروشنده. بسیاری نگرانند با ورود خودروهای جدید به بازار قیمت خودروهای فعلی کاهش یابد از این رو برای جلوگیری از ضرر وارد میدان شده‌اند. وی پیش‌بینی کرد در صورت تداوم این روند قیمت‌ها در بازار خودرو بیش از پیش ریزش داشته باشد. بازار مسکن؛ افزایش تقاضا هر چند بازار خودرو با رشد عرضه در روزهای اخیر روبه‌رو شده اما بازار مسکن، مهم‌ترین کالایی که در سبد خانوار‌های ایرانی خودنمایی می‌کند، این روزها در جهتی معکوس با افزایش تقاضا روبه‌روست. بررسی‌های میدانی خبرنگار نشان می‌دهد در روزهای اخیر مراجعه برای یافتن واحد مسکونی از سوی شهروندان در شهر تهران و به گفته برخی فعالان بازار در شهرهای بزرگ افزایش یافته است چرا که بسیاری معتقدند اجرایی شدن برجام در ماه‌های آینده می‌تواند رونق بازار مسکن را سبب شود. بازار مسکن نیز چند سالی است با رکودی سخت و سنگین روبه‌روست و همین امر سبب کوچ سرمایه‌ها از این صنعت و کاهش ساخت و سازها به شکلی محسوس شده است. بیت‌الله ستاریان با استناد به همین آمار پیش‌بینی می‌کند قیمت مسکن می‌تواند در سال‌های پیش‌رو به دلیل کمبود عرضه افزایش یابد. دولت در دو سال اخیر طرح‌های متعدد و متنوعی را در بازار مسکن به مرحله اجرا گذاشته است. افزایش سقف وام مسکن از یک سو و راه‌اندازی صندوق سرمایه‌گذاری مسکن برای تجهیز مالی خریداران با استفاده از سپرده‌گذاری از سوی دیگر از جمله مهم‌ترین اقدامات صورت گرفته در این عرصه تلقی می‌شود.
سیف، یکی از مشاوران املاک در منطقه گلبرگ در خصوص تغییرات بازار در یک هفته گذشته گفت: در این منطقه مراجعه برای خرید مسکن افزایش یافته است البته بیشتر متقاضیان درصدد خرید خانه‌های وام‌دار، کوچک و همچنین دارای مستاجر هستند. همه این مولفه‌ها نشان می‌دهد افراد به فکر آن هستند که سرمایه اندک‌شان را به مسکن تبدیل کنند تا در صورت افزایش قیمت ناگهان زیان چندانی را تحمل نکنند. او گفت: خانه‌های ٣٠ متری تا ٦٠ متری این روزها مشتریان زیادی دارد. همچنین یک مشاور املاک در منطقه پیروزی در گفت‌وگوی تلفنی با خبرنگار درباره وضعیت بازار گفت: این روزها از هر ١٠ مراجعه‌کننده حداقل یک نفر دست به خرید قطعی می‌زند و فکر می‌کنم در سه ماه آینده تعداد معاملات افزایش محسوس داشته باشد. وی با تاکید بر اینکه ماه‌های پایانی سال غالبا ماه‌های فروکش کردن تقاضای خرید مسکن است، گفت: وضعیت نشان می‌دهد بازار پس از لغو تحریم‌ها امیدوار‌تر از قبل است و بسیاری از مشتریان با خوش‌بینی به آینده دست به خرید می‌زنند. ناصری، یک مشاور املاک نیز در منطقه ظفر به خبرنگار گفت: در این منطقه شرایط چندان تغییر نکرده است. خانه‌های کوچک همچنان مشتریان بیشتری را دارد و آنگونه که همکاران می‌گویند تقاضا برای خرید واحدهای مسکونی با قیمت‌های تا چهار میلیون تومان در هر متر این روزها بالاتر از دیگر واحدهای مسکونی است. وی نیز پیش‌بینی کرد رکود در بازار مسکن در سال آینده به شکل ملموسی کاهش یابد. بورس؛ در انتظار رونق بورس تهران پس از سپری کردن روزهایی سخت، در هفته بدون تحریم شرایط مساعدی را تجربه کرده است. با این حال کاهش قابل توجه قیمت نفت برخی از صنایع مرتبط با نفت را تحت تاثیر قرار داده است اما با این وجود بسیاری از کارشناسان و دست‌اندرکاران بازار معتقدند بورس برای روزهای بهتر آماده می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد بورس به رونق در نیمه اول سال ١٣٩٥ امیدوار است در حالی که بسیاری معتقدند چند سالی طول می‌کشد تا تاثیر تحریم‌ها از سیمای بورس رخت بربندد. با این حال برخی فعالان و کارشناسان بورس از جمله محمد رضا رهبر، کارشناس بازار سرمایه، آینده مساعدی را پیش‌روی برخی صنایع بورس مرتبط با تحریم‌ها نظیر خودروسازی‌ها، بانک‌ها و... می‌دانند. آنچه از لابلای صحبت‌های سهامداران در بورس شنیده می‌شود بر سیاست دولت در سال آتی دلالت دارد. تصمیم دولت برای بازپرداخت بدهی‌هایش یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی است که ماندگاری رونق در بورس را تضمین خواهد کرد. ارز؛ نگاه پرابهام به آینده مراجعان حافظ این روزها به‌طور محسوسی از فردوسی پیشی گرفته است. با اینکه برخی افزایش نرخ دلار در ماه‌های آتی را پیش‌بینی می‌کنند اما تقاضا برای خرید دلار به عنوان یک کالا جهت حفظ قدرت خرید پول کاهش یافته است. این اتفاق تاثیرات ویرانگرش را بر اقتصاد ایران در سال‌های ابتدایی دهه نود نشان داد. در این دوره زمانی بسیاری برای حفظ قدرت خرید پول‌شان نسبت به خرید دلار اقدام می‌کردند تا از موج تورم در امان بمانند. همین امر سبب شد فشاری سنگین بر اقتصاد ایران وارد شود اما به نظر می‌رسد نگاه مثبت سرمایه‌گذاران به آینده سبب شده است دلار مشتری بیشتری از حالت معمول نداشته باشد. امین رمضانی، یکی از صرافان منطقه فردوسی در این زمینه به خبرنگار گفت: ما هنوز نمی‌دانیم چه می‌شود از این رو از معامله بزرگ پرهیز می‌کنیم. البته که رییس کل بانک مرکزی وعده تک نرخی شدن ارز را داده است اما بسیاری از همکاران به دیده تردید به آینده می‌نگرند و معتقدند با این وصف نمی‌شود ریسک‌های بزرگ کرد. ما فعلا محتاطانه حرکت می‌کنیم.
