بازتعریف لیزینگ پس از بحران اقتصادی دنیا

ارزیابی دوباره از صنعت لیزینگ پس از بحران جهان به تازگی در حال بهبود از بحران اقتصادی است. در این شرایط صنعت لیزینگ توانسته با رشدی کم اما پایدار به حیات خود ادامه دهد. درخصوص کاهش سود و ظهور مزایای مالیاتی لیزینگ این صنعت مجبور شده راه‌هایی نوین برای تأمین فاینانس تجهیزات فراهم کند و مرزهای میان صنعت لیزینگ و صنعت وسیع روش‌های سرمایه‌گذاری را زیر پا بگذارد. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از شهروند ، پس از سه ‌سال که روند بهبود اقتصاد جهانی آغاز شده، صنعت لیزینگ جهانی همچنان چشم‌اندازی مثبت دارد. ٥٠ کشور برتر فعال در این صنعت رشد ١,٧‌درصدی را در حجم تجارت‌های تازه ٢٠١٣ گزارش دادند. به این ترتیب ارزش این کسب‌وکارها به ٨٨٣.٩٦‌ میلیارد دلار در سراسر جهان رسید. دو منطقه اروپا و آمریکای‌جنوبی از رشدی مثبت در این راستا خبر داده‌اند. کاهش مشهود رشد صنعت لیزینگ در آمریکای‌شمالی نتیجه ارزیابی جدید از صنعت لیزینگ در شیوه تعبیر آمار و ارقام توسط بنیاد سرمایه‌گذاری و لیزینگ کانادا (CFLA) است. در کنار تغییرات مشابه، این منطقه شاهد رشد ٨‌درصدی در صنعت لیزینگ بوده است. با وجود رشد ١.٧‌درصدی صنعت لیزینگ در ‌سال گذشته، رشد آن نسبت به سال‌های ٢٠١١ و ٢٠١٢ بسیار کمتر بوده است. رشد جهانی صنعت لیزینگ در‌ سال ٢٠١١ میلادی ٢٠‌درصد و در‌ سال ٢٠١٢ حدود ٩‌درصد بوده است.

دلیل این میزان رشد کاهش سرمایه‌گذاری و تغییرات در بازار یک کشور در ٢٠١٣ بوده است. رشد بخش لیزینگ چین در میانه‌ سال با نوسان روبه‌رو شد. این امر پس از تغییرات VAT برای تراکنش‌های فروش بود. پس از انتشار آمار رشد ٤٣‌درصدی در سال‌های ٢٠١١ و ٢٠١٢ میلادی، این بخش در چین بسیار منقبض شد و در ٢٠١٣ میلادی فقط ٣‌درصد رشد کرد. البته براساس اخبار موجود هیچ آمار یا حجم دقیقی از بازار لیزینگ چین وجود ندارد؛ اما برخی منابع تعداد شرکت‌های لیزینگ این کشور را ٢هزار واحد عنوان کرده‌اند. سبد لیزینگ این کشور در پایان ٢٠١٤ میلادی بالغ بر ٥٢٠‌ میلیارد دلار می‌شد که نشان‌دهنده رشدی ٥٠‌درصدی نسبت به ٢٠١٣ است. حجم تجارت‌های تازه نیز در این کشور به ٥٠٠‌ میلیارد دلار رسیده است. این کشور در بخش خودرو بزرگترین بازار لیزینگ جهان را دارد. نوآوری مرزها را از بین می‌برد شرکت‌ها و بنیادهای تجاری که به‌طور سنتی خود را بخشی از تجهیزات صنعت لیزینگ می‌دانستند، طیف وسیعی از درآمدهای لیزینگ و سرمایه‌گذاری را به خود اختصاص دادند. در سال ٢٠١٣ انطباق گسترده عملکرد «اجاره به قصد خرید» (HP) به‌عنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری، کارشناسان را بر آن داشته تا حجم معاملات HP را نیز در گزارشات صنعتی خود منظور کنند. نرخ سود کم مدت‌هاست که مزایای مالیاتی مربوط به لیزینگ را از بین می‌برد. به همین منظور مدل‌های تجاری تغییر کرده‌اند تا بتوانند چالش‌های تازه را حل کنند. بسیاری از سازمان‌ها که خود را یک موسسه کاملا لیزینگی می‌دانستند، فعالیت‌های خود را امتداد داده‌اند تا شامل محصولات سرمایه‌گذاری غیرلیزینگی نیز بشوند که این موضوع به‌خصوص در بازار آمریکا شیوع یافته است. البته آمار این شرکت‌ها از گزارشات حذف شده است. آمریکا بزرگترین بازار لیزینگ جهان آمریکای‌شمالی که شامل آمریکا، کانادا و مکزیک است، همچنان بزرگترین بازار لیزینگ جهان به شمار می‌آید؛ به‌طوری که حجم تجارت‌های تازه صنعت لیزینگ این منطقه به ٣٣٥,١‌ میلیارد دلار می‌رسد. این رقم شامل ٣٧.٩‌درصد سهم تجارت جهانی در بخش تجهیزاتی است که با سرمایه‌گذاری از طریق لیزینگ و اجاره به قصد خرید، خریده شده‌اند. در این منطقه، آمریکا به‌عنوان بزرگترین بازار لیزینگ جهان محسوب می‌شود که حجم تجارت تازه آن در ٢٠١٣به ٣١٧.٨٨‌میلیارد دلار رسید. این رقم از ترکیب عملکرد چهار بازار بزرگ لیزینگ (چین، آلمان، انگلیس و ژاپن) بیشتر است. بخش‌های اصلی لیزینگ آمریکا برحسب نوع تجهیزات شامل حمل‌ونقل، قطعات کامپیوتر، کشاورزی و ساختمان‌سازی بوده‌اند. بدین‌ترتیب حدود دوسوم تجارت‌های تازه نیز در این بخش‌ها اتفاق افتاده‌اند. هرچند حجم تجارت تازه این منطقه کمی کاهش یافته است، اما می‌توان رشد واقعی این منطقه را ٨‌درصد بیش از رشد‌ سال گذشته تخمین زد. تغییر در چشم‌انداز کسب‌وکار سرمایه‌گذاری مبتنی بر دارایی در آمریکا سبب شده ELFF (بنیاد صنعت لیزینگ آمریکا) تمرکز خود را صرفا از لیزینگ و اجاره به قصد خرید گسترده‌تر کند و شامل طیف وسیع‌تری از ابزارهای مالی می‌شود. رشد ٦,٣‌درصدی لیزینگ اروپا سهم اروپا و آمریکای‌شمالی از بازار جهانی تقریبا یکسان است. حجم تجارت‌های تازه در منطقه اروپا در ٢٠١٣ میلادی نیز ٣٣٣,٦‌میلیارد دلار تخمین زده شده است. اروپا ٣٧.٧‌درصد بازار جهانی لیزینگ را به خود اختصاص داده است. با وجود آن‌که اتحادیه اروپا بخش اعظم ٢٠١٣ را در رکود گذراند، اما عملکرد کلی آن قدرتمند بود و صنعت لیزینگ منطقه ٦.٣‌درصد رشد کرد و این امر به تثبیت بازارهای جنوب اروپا منجر شد. در ٢٠١٢ میلادی ایتالیا، اسپانیا، پرتغال و یونان هرکدام از کاهش حدودا ٢٠‌درصدی حجم تجارت‌های تازه خود خبر دادند. آمار مربوط به این روند در ‌سال ٢٠١٣ کمی نویدبخش‌تر بود. کاهش حجم تجارت‌های تازه در ایتالیا ٠.٢٧درصد، یونان ٦.١٠درصد، پرتغال ٢.٢٦‌درصد و یونان ١٠.٦٣‌درصد اعلام شده است. همچنین آلمان و انگلیس ٤٢.٣‌درصد و بازار اروپا ١٦‌درصد بازار جهانی را به خود اختصاص داده‌اند. آلمان بزرگترین کشور این منطقه درخصوص لیزینگ تجهیزات به شمار می‌رود. این کشور در ‌سال ٢٠١٣ توانست ژاپن را پشت سر گذاشته و پس از آمریکا و چین به‌عنوان سومین کشور بزرگ در زمینه حجم تجارت‌های تازه صنعت لیزینگ مطرح شود. از سوی دیگر انگلیس طی‌ سال ٢٠١٣ میلادی در صنعت لیزینگ رشد چندانی نداشت. حجم تجارت‌های تازه آن به ٦٩.٧٩‌میلیارد دلار رسید که ١٢.٦١‌درصد نسبت به‌ سال گذشته رشد کرده است. انگلیس یک بازار تثبیت شده برای صنعت لیزینگ به حساب می‌آید و جزو نخستین کشورهایی بود که اجاره به قصد خرید را به‌عنوان ابزاری برای دارایی سرمایه‌گذاری به کار برد. بهبود آرام و آهسته در ژاپن در سال ٢٠١٣ حجم تجارت‌های تازه در منطقه آسیا ١,٦‌درصد کاهش یافته و به ١٧٧.٣‌میلیارد دلار رسید. این امر به کاهش سهم جهانی آسیا در بازار جهانی لیزینگ منجر شد و سهم آسیا از ٢٠.٨ به ٢٠.١‌درصد رسید. چین به‌عنوان مهم‌ترین کشور این منطقه در صنعت لیزینگ از کاهش بی‌سابقه حجم تجارت‌های تازه خود گزارش داده است. با وجود آن‌که صنعت لیزینگ چین شاهد رشد سالانه ٦١‌درصد نسبت به‌ سال ٢٠١٢ بوده است، اما میزان تجارت‌های تازه آن به‌شدت کاسته شده است. با وجود این چین لقب خود را به‌عنوان دومین بازار بزرگ لیزینگ و خرید دارایی از طریق لیزینگ و اجاره به قصد خرید حفظ کرد. حجم کسب‌وکارهای تازه این کشور ٨٨.٩٠‌میلیارد دلار بوده است. صنعت لیزینگ ژاپن نیز در اوایل ٢٠١١ میلادی با روندی آرام در مسیر بهبود قدم گذاشت. در ٢٠١٣ حجم تجارت‌های تازه این کشور به ٦٧.٢٦‌میلیارد دلار رسید که این رقم نشان‌دهنده رشد ٣٠‌درصدی نسبت به‌ سال ٢٠١٢ است. لیزینگ تجهیزات صنعتی، ساختمانی، بهداشتی و درمانی و قطعات سخت‌افزار کامپیوتری همه دارای رشدی دو رقمی بودند. بخشی از برنامه اقتصادی «شینزو آبه» نخست‌وزیر ژاپن به نام «استراتژی احیای ژاپن» در ‌سال ٢٠١٣ معرفی شد که در آن لیزینگ به ابزاری مهم برای ترویج فناوری پیشرفته به کار گرفته می‌شود. بنابراین طی سال‌های آتی شاهد رشد فناوری و البته صنعت لیزینگ در تمام بخش‌های صنعتی این کشور خواهیم بود. آفریقایی‌ها جزو ٥٠ شرکت برتر لیزینگ جهان شش کشور آرژانتین، برزیل، شیلی، کلمبیا، پرو و پورتوریکو در آمریکای لاتین، چهار کشور در آفریقا شامل مصر، مراکش، نیجریه و آفریقای‌جنوبی همراه با استرالیا و نیوزلند جزو ٥٠ کشوربرتری هستند که درصنعت لیزینگ فعالند. منطقه استرالیا و نیوزلند حدود ١,٤‌درصد حجم صنعت لیزینگ جهان را به خود اختصاص می‌دهند. به این ترتیب پس از آمریکای لاتین در رده‌بندی جهانی مکان پنجم را ازآن خود کرده‌اند. به‌هرحال حجم تجارت تازه این منطقه به ١٢.٥‌میلیارد دلار رسیده که نشانگر ٢٢.٣‌درصد کاهش است. دلیل عمده این کاهش، افت ارزش دلار استرالیا در مقابل دلار آمریکا بوده است.

درباره صنعتی که به رشد اقتصادی کمک می‌کند لیزینگ؛ صنعتی برای حفظ جریان نقدینگی

ریشه‌های کنونی صنعت لیزینگ در زمان حال به تاریخ ١٨٧٧ میلادی برمی‌گردد؛ یعنی زمانی که شرکت «تلفن بل» در آمریکا تصمیم گرفت به جای فروش، تلفن‌های خود را اجاره دهد. به این ترتیب شرکت‌های دیگر نیز همین روند را دنبال کردند. نمونه نوین آن شرکت IBM است که ماشین‌های «پانچ کارد» خود را به‌طور لیزینگی در اختیار مشتریان قرار می‌داد. حجم کلی صنعت لیزینگ برای دهه‌های متمادی بسیار ناچیز بود. به ‌هرحال نخستین شرکت لیزینگی آمریکا در‌ سال ١٩٥٣ میلادی در سانفرانسیسکو به وجود آمد. پس از آن شرکت‌های لیزینگی دیگر که اغلب وابسته به یک شرکت تولید‌کننده بودند در سراسر آمریکا ظهور کردند. در این نقطه لیزینگ به‌عنوان یک ابزار تجاری مجزا و کارآمد شناخته شد.

در دهه ١٩٦٠ لیزینگ درکشور انگلیس به وجود آمد و سپس در آلمان پایه‌هایش را محکم‌تر کرد. درحقیقت می‌توان لیزینگ را نوع خاصی از سرمایه‌گذاری به حساب آورد که در آن اجاره‌دهنده به طرف قرارداد اجازه می‌دهد از کالاهای قابل حمل مانند خودرو، ماشین‌آلات یا تجهیزات دفتری و صنعتی یا املاک مانند آپارتمان و هتل استفاده کند. این روش خاص به کاربر اجازه می‌دهد که روی ماهیتی خارجی سرمایه‌گذاری کند. در لیزینگ تأکید اصلی روی جنبه استفاده از کالا است و نه مالکیت آن. درخصوص استفاده از دارایی نیز موجر باید علاوه بر مبلغی وجه، نرخ سود و هزینه‌های اجرایی را محاسبه و پرداخت کند. این موارد شامل بخش بازپرداخت می‌شوند. لیزینگ مزایای بسیاری بر اشکال سنتی سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی دارد. مهم‌ترین مزیت لیزینگ در این حقیقت نهفته که از جریان نقدینگی محافظت می‌کند. دارایی مورد نظر را می‌توان بدون استفاده از سرمایه شخصی یا وام به دست آورد؛ زیرا شرکت‌های لیزینگ تمام سرمایه‌گذاری را انجام می‌دهند. این هزینه‌ها را می‌توان برای فرآیندهای عملیاتی و پروژه‌های تجاری دیگر به کار برد. چنین روندی به‌خصوص برای گسترش سرمایه‌گذاری مانند تجهیزات تولیدی و تجاری مفید است.

هنگامی که از لیزینگ برای پروژه‌های گسترش ظرفیت استفاده می‌شود، دارایی‌های جاری را می‌توان برای سرمایه‌گذاری‌های دیگر مانند توسعه محصولات جدید یا روش‌های بازاریابی به کار برد که روی درآمد تأثیرخواهند داشت. به دلیل ساختار یگانه قراردادها، لیزینگ در مقایسه با خرید یک دارایی فرصت تجاری فراهم می‌کند. هنگام خرید فقط انتخاب میان خریدن یا نخریدن یک دارایی وجود دارد، اما در لیزینگ صاحب کسب‌و‌کار می‌تواند اختیارات بیشتری داشته باشد. علاوه برآن به گسترش کارآمدی و نوآوری در شرکت‌ها کمک می‌کند. به هرحال مزایای لیزینگ بر روش‌های سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی آن وابسته به شرایط عملیاتی شرکت و بازار سرمایه و شرایط مرتبط با دارایی است. طی بحران اقتصادی، حوزه صنعت لیزینگ در بسیاری از کشورهای پیشرفته مانند سوییس کاهش یافت. به همین دلیل بسیاری از شرکت‌هایی که در این حوزه فعال بودند، مجبور شدند به روش‌های جایگزین سرمایه‌گذاری رو بیاورند و به همین دلیل از حوزه لیزینگ خارج شدند. به‌هرحال باتوجه به روند آهسته و پیوسته بهبود اقتصاد جهانی، وضع صنعت لیزینگ جهانی نیز در حال بهبود است.