حال و هوای بازار در آستانه لغو تحریم‌ها
هرچه به موعد اجرای برجام و لغو تحریم‌ها بیشتر نزدیک می‌شویم، واکنش بازارهای مختلف به روزهای روشنی که برای خود پیش‌بینی می‌کنند، بیشتر می‌شود.
طبق گفته مسئولان قرار است روز جمعه (٢٥ دی) فصل تازه اقتصاد ایران رقم بخورد. روزی که در آن با اجرایی شدن برجام تحریم‌ها یکی پس از دیگری لغو می‌شود و به‌طور قطع آثار دنباله‌دار و پایداری روی بازارهایی چون بورس، کالا، ارز و طلا خواهد داشت.
بدین‌ترتیب درحالی‌که اثرگذاری قرارگرفتن در آستانه اجرای برجام از چند روز قبل در اقتصاد و بازار مشاهده می‌شود، اما روز گذشته این اثرگذاری دو چندان شد به‌طوری که روند حرکتی بازارها را به‌طور کامل تغییر داد. مهم‌ترین تأثیری که فضای جدید بر اقتصاد ایران گذاشت، جهش شاخص کل بورس بود که با رشد ٦٧٥ واحدی بالاترین رشد در سال‌جاری را به نام خود ثبت کرد و پس از دو ماه شاخص توانست به کانال بالاتری صعود کند. در بازارهای ارز و طلا نیز افت قابل توجه قیمت‌ها نشانگر لغو قریب‌الوقوع تحریم‌ها بود؛ به‌گونه‌ای که روز گذشته در بازار ارز و طلا شاهد افت دسته‌جمعی قیمت‌های شاخص این بازارها بودیم.
بورس دوباره رونق گرفت بازار بورس در دو سال گذشته به واسطه رکودی که بر اقتصاد حکمفرما بود از نظر بازدهی و رونق روزهای سختی را برای سهامداران خود رقم زد. درحالی‌که در سال‌های گذشته جهش‌های هزار واحدی شاخص امری طبیعی بود، ولی در این دو سال فعالان بازار به کمترین بازدهی بسنده کردند و همین عامل باعث شد تا بسیاری از سرمایه‌گذاران در جست‌وجوی بازاری پربازده‌تر از تالار شیشه‌ای خارج شوند. اما حتمی شدن اجرای برجام و انتشار اخبار مثبت از آینده اقتصاد یک‌بار دیگر سهامداران را به بورسی پررونق و پربازده دلگرم کرده است و تعداد خریداران سهام به‌طور محسوسی افزایش یافت. بر همین اساس در یک هفته اخیر شاخص کل میل به صعود داشته است. این درحالی است که دو روز مانده به موعد لغو تحریم‌ها شاخص بورس بلندترین جهش خود را انجام داد و در یک روز ٦٧٥ واحد رشد کرد. رشدی که پس از دو ماه توانست شاخص را به مدار ٦٣ هزار واحدی (٦٣هزار و ٥١٦) برساند.
بدین‌ترتیب بورس تهران در معاملات آخرین روز هفته خود، بیشترین افزایش خود را در نیمه دوم سال تجربه کرد. با نگاهی به میزان اقبال فعالان بازار به سهام‌های مختلف، در اولویت قرار گرفتن صنایعی که ارتباط مستقیمی با لغو تحریم‌ها دارند به‌خوبی نمایان است. به‌طوری که روز گذشته صنایع حمل‌ونقل، بانکی و خودرویی مورد توجه اهالی تالار شیشه‌ای قرار گرفتند و شرکت‌هایی مانند هلدینگ خلیج‌فارس، کشتیرانی، بانک ملت، مخابرات، نفت و گاز پارسیان، بانک تجارت، پالایشگاه بندرعباس، تاپیکو، بانک پاسارگاد، پالایشگاه اصفهان، بانک صادرات و سایپا بیشترین تأثیر را در رشد ٦٧٥ واحدی شاخص بورس گذاشتند. البته در این میان شرکت ملی مس به همراه شرکت‌های پتروشیمی به‌خصوص پتروشیمی خارک، شیراز و پردیس روند منفی را دنبال کردند و مانع از رشد بیشتر شاخص شدند.
در این روز در کنار افزایش خرید سهامداران حقیقی بسیاری از سهامداران بزرگ حقوقی نیز به جمع خریداران پیوستند و سبد دارایی خود را با سهم‌هایی که پس از لغو تحریم‌ها ارزنده‌تر می‌شوند، پر کردند.
روند مثبت بورس تهران همچنین ارزش و حجم معاملات را به‌شدت افزایش داد و رکوردشکنی جدیدی را در این حوزه بعد از مدت‌ها ثبت کرد؛ به‌طوری که در مجموع بیش از ١٢٧ میلیون سهم به ارزش ٣١٦ میلیارد تومان دادوستد شد و ارزش بازار سرمایه نیز تا سطح ٢٧٥ هزار میلیارد تومان رشد کرد. همچنین در این روز شاخص کل هم وزن نیز با رشد ٤٩ واحدی عدد ١٠هزار و ٢٧٥ واحد را ثبت کرد. شاخص سهام آزاد شناور هم با افزایش ٨٠٨ واحدی عدد ٧٠ هزار و ٧٤٣ واحد را به نمایش گذاشت. از سوی دیگر شاخص بازار اول با رشد ٤١٢ واحدی به رقم ٤٣ هزار و ٦٦٢ واحد و شاخص بازار دوم با هزار و ٨٣٣ واحد افزایش عدد ١٤٣هزار و ٤٨٢ واحد را برای خود ثبت کرد.
١٧٠ هزار کد سهامدار جدید در آذر ماه آمار ارایه شده از کدهای سهامداری جدیدی که در آذرماه امسال صادرشده نیز از چشم‌انداز مثبت بازار بورس و همچنین تحلیل‌های مثبت سهامداران حکایت می‌کند. به‌طوری که شرکت سپرده‌گذاری مرکزی ماه گذشته، ١٧١ هزار کد سهامداری جدید در بازار سرمایه صادر کرد تا تعداد کدهای سهامداران بازار سرمایه ایران به رقم ٨ میلیون و ٧٣٦ هزار کد برسد. براساس گفته‌های مطهره مروج، مدیر امور ناشران شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه (سمات) درحال حاضر بیش از ٤ میلیون و ٤٤٤ هزار مرد و ٢ میلیون و ٤٢ هزار زن در بازار سرمایه کد سهامداری دریافت کرده‌اند؛ ضمن این‌که بیش از ٣٥ هزار کد حقوقی و ٥٠٤ کد سهامدار خارجی نیز صادر شده است.
حجم معاملات فرابورس ٤٠٢ میلیون ورقه معاملات فرابورس ایران در آخرین روز کاری هفته جاری با خرید و فروش ٤٠٢ میلیون اوراق بهادار به پایان رسید. در معاملات چهارشنبه، ٢٣ دی‌ماه بالغ بر ٤٠٢ میلیون ورقه بهادار در ٤٢ هزار و ٨٩٩ دفعه معاملاتی دادوستد شد و ارزش آن به یک‌هزار و ٦٨ میلیارد ریال رسید. در همین حال با رشد ٤/٩ واحدی شاخص فرابورس ایران، آیفکس توانست رقم ٧١١ واحد را در کارنامه فعالیت خود به ثبت برساند. این میزان رشد نسبت به روز سه‌شنبه معادل ٣٤/١درصد و بیشترین افزایش شاخص از ٢١ شهریورماه تاکنون به شمار می‌رود.
دلار ٢٤ تومان عقب نشست درحالی‌که اخبار مثبت از لغو تحریم‌ها و آزادسازی ٣٠ میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه شده ایران در هفته آینده رنگ تازه‌ای به بازار سرمایه ایران داد و باعث رونق بی‌سابقه تالار شیشه‌ای در سال‌جاری شد، بازار ارز نیز بی‌تأثیر از این موج نبود. روز گذشته عمده ارزهای معتبری که متقاضی زیادی در ایران دارد، در بازار آزاد با افت قابل توجهی مواجه شد. دلار آمریکا که طی هفته‌های گذشته از ٣٧٠٠ تومان هم عبور کرده بود، در چند روز اخیر پله‌پله عقب نشست به‌طوری که دیروز به ٣٦٦٩ تومان رسید که در مقایسه با روز قبل از آن (سه‌شنبه) ٢٤ تومان کاهش نشان می‌دهد. یورو نیز به‌عنوان دومین ارز پرتقاضا در بازار آزاد روز چهارشنبه ٤٠١٣ تومان قیمت‌گذاری شد که حاکی از افت ١٢ تومانی آن است. همچنین پوند با ثبت نرخ ٥٣٢٠ تومان بالاترین افت یعنی ٣٠ تومان در یک روز را تجربه کرد. حتی درهم امارات نیز ٢ تومان کاهش یافت و ١٠٠٦ تومان ارزش‌گذاری شد.
سکه با کانال ٩٢٠ هزار تومان بازگشت همان‌گونه که رشد قیمت دلار در هفته‌های اخیر بازار طلا را صعودی کرده بود، با نزولی شدن بازار ارز قیمت‌ها در بازار طلا و سکه هم کاهشی شد. البته دیروز این افت بیشتر بود و باعث شد تا سکه تمام بهار آزادی به کانال ٩٢٠ هزار تومان بازگردد. بر این اساس سکه تمام بهار طرح قدیم با ١٢ هزار تومان کاهش به ٩٢٨ هزار تومان رسید. سکه تمام طرح جدید با ٩٥٠٠ تومان افت به ٩٢٩ هزار تومان رسید. نیم سکه نیز که دیروز ٤٧٠ هزار و ٥٠٠ تومان قیمت‌گذاری شد ٤٥٠٠ تومان کمتر از روز سه‌شنبه شد. ربع سکه هم با ٢ هزار تومان افت قیمت به ٢٥٥ هزار تومان رسید؛ ولی سکه گرمی مانند روز سه‌شنبه روی نرخ ١٧١ هزار تومان باقی ماند. در این بازار هر گرم طلای ١٨ عیار ٩٤ هزار و ٨٦٠ تومان قیمت خورد که نسبت به روز قبل از آن ٦ هزار تومان کمتر بود.
رئیس اتاق بازرگانی تهران: رکود بازار، اجازه افزایش نرخ ارز را نمی‌دهد
رئیس اتاق بازرگانی تهران با بیان این‌که ارز باید تک‌نرخی شود، گفت: رکود بازار اجازه افزایش نرخ ارز را نمی‌دهد. مسعود خوانساری در مورد تأثیر نرخ ارز بر جذب سرمایه‌گذاری خارجی اظهار داشت: آنچه مسلم است هیچ‌یک از فعالان اقتصادی به ارز دو نرخی اعتقادی ندارد و ما در اتاق بارها اعلام کرده‌ایم که ارز باید تک‌نرخی شود. وی در مورد نحوه تعیین قیمت ارز نیز اظهار داشت: ارز هم یک نوع کالاست که بازار باید قیمت آن را تعیین کند و اختلاف قیمت ٧٠٠ تومانی بین ارز دولتی و ارز آزاد معنا ندارد و باید آسیب‌شناسی کرد که چرا قیمت ارز دولتی پایین و ارز آزاد بالاتر است. خوانساری با اشاره به تورم ٤٠ و ٢٠درصدی در دو سال گذشته، تصریح کرد: در سال ٩٢ قبل از دو دوره تورم، قیمت دلار ٣ هزار و ٦٥٠ تومان بود و اکنون با گذراندن دو سال تورم و کاهش ارزش پول ملی، باز نرخ دلار تقریبا همان قیمت است و فکر می‌کنم رکود موجود در بازار علت این امر است.
وی تزریق ارز ارزان‌قیمت به بازار را یکی دیگر از عواملی برشمرد که اجازه نمی‌دهد ارز قیمت واقعی خود را در بازار پیدا کند. به اعتقاد رئیس اتاق بازرگانی تهران، اگر مکانیزم‌های بازار را در تعیین نرخ ارز دخالت دهیم و نظارت مدیریت شناور شده را بر ارز حاکم کنیم، هم به نفع اقتصاد و هم به نفع سرمایه‌گذاری خواهد بود. خوانساری در پاسخ به این سؤال که برخی کارشناسان می‌گویند که با برداشته شدن تحریم و افزایش عرضه ارز در بازار قیمت‌ها شکسته خواهد شد، اظهار داشت: اگر رکود همچنان ادامه داشته باشد، وضع به همین منوال است. همان‌طور که در ١٠ سال دولت گذشته، ٧٠٠میلیارد دلار ارز را به بازار تزریق کردیم تا قیمت ارز ثابت نگه داشته شود و این فنر در سال ٩٠ به یک مرتبه بالا رفت.
