مرگ خاموش آبهای زیرزمینی
متاسفانه عدم برخورد با افراد متقلب و نبود نظارت کافی و افزایش برداشت بی رویه از آبهای زیر زمینی موجب شده تا وضعیت آبهای زیرزمینی در شرایط بحرانی قرار گیرد.
تداوم خشکسالی‌های چند سال اخیر، محدودیت منابع آبی و برداشت بی رویه از چاه‌های مجاز و غیرمجاز وضعیت منابع آبی کشور را در حالت هشدار قرار داده است بطوریکه سازمانهای مرتبط با بحث آب همواره در پیام‌های مختلف مشترکان را به استفاده درست از منابع آبی دعوت کرده اند.
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از ابتکار ، 90 درصد از مصرف آب مربوط به بخش کشاورزی است اما کشاورزان همواره معتقدند که کشت محصولاتشان به دلیل کم آبی با کاهش روبرو بوده است این امر درحالی است که سالهای اخیر برداشت از چاه‌های مجاز و غیر مجاز به بالاترین میزان خود رسیده است.گفتنی است که به دنبال افت شدید سطح آبهای زیرزمینی وزارت نیرو مدتهاست به دنبال مجهز کردن چاه‌های مجاز به کنتورهای حجمی است که این امر با حرکت لاک پشتی این وزارتخانه همراه بوده است موضوعی که می‌تواند از کاهش حجم آبهای زیرزمینی جلوگیری کند البته بنا بوده تا چاه‌های غیر مجاز هم با همکاری دادگستری و دادستانی شهرستان‌ها پلمپ شود. کشاورزان بیش از ظرفیت مجاز از دشت‌ها آب برداشت می‌کنند در همین خصوص محمد تقی توکلی نائب رئیس کمسیون کشاورزی در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار داشت: نصب کنتورهای هوشمند برعهده مالکین گذاشته شد و به همین خاطر باید گفت که این طرح تا کنون اجرایی نشده است.وی افزود: در واقع دولت 340 میلیارد تومان برای طرح تعادل بخشی این پروژه اختصاص داده اما این رقم در برابر تعداد حلقه چاه غیر مجاز چندان قابل توجه نیست.توکلی بیان کرد: متاسفانه عدم برخورد با افراد متقلب و نبود نظارت کافی و افزایش برداشت بی‌رویه از آبهای زیر زمینی موجب شده تا وضعیت آبهای زیرزمینی در شرایط بحرانی قرار گیرد.حال جای سوال است که چرا پس از سالها دست و پنجه نرم کردن با کم آبی و خشکسالی مسئولین مربوطه با وجود نقش حیاتی و پر اهمیت سفره‌های آب زیر زمینی آنطور که باید توجه چندانی نداشته‌اند و کشاورزان بیش از ظرفیت مجاز از دشت‌ها آب برداشت می‌کنند؟
در این راستا ابراهیم کارخانه عضو کمیسون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه افزایش سطح آبهای زیرزمینی زمان زیادی می‌طلبد، گفت: قرارگیری کشور در منطقه خشک و نیمه خشک و همچنین پایین بودن متوسط بارندگی شرایط ویژه‌ای را برای کشور ایجاد کرده است.وی افزود: منابع آبهای زیرزمینی مربوط به همه ملت است و نباید برداشت از آبها در دشت‌های کشاورزی بدون برنامه باشد و به همین خاطر لازم است که برای کنترل میزان مصرف، چاه‌ها به کنتورهای هوشمند مجهز شوند.
کارخانه با اشاره به نصب کنتورهای هوشمند بیان کرد: از دو سال گذشته قرار شد که نصب کنتورهای هوشمند توسط کشاورزان انجام شود اما طبیعی است که این امر به سبب پرداخت هزینه آن از سوی کشاورزان تا کنون صورت نگرفته و از طرفی هم در بودجه سال 94 مقرر شده بود که هزینه‌های نصب از سوی دولت پرداخت شود و کشاورزان آن را به صورت اقساط پرداخت کنند اما تا کنون این روش هم اجرایی نشده و حال لازم است که موانع این طرح بررسی و مدیریت منابع آبی کشور فراهم شود.عضو کمیسیون انرژی یادآورشد: با توجه به محدودیت منابع آبی کشور و برداشت بی‌رویه کشاورزان در دشت‌ها باید با برنامه‌ریزی، مدیریت و نظارت این طرح اجرا شود. نقشه جامع کشاورزی در کشورعملیاتی شود وی با اشاره به سیاست‌های کاشت گفت: سیاست‌های کاشت محصولات با در نظر گرفتن شرایط اقلیمی منطقه بایستی همواره مورد توجه قرار گیرد و لازم به ذکر است که وزارت جهاد کشاورزی باید برای کشت محصولات آب بری همچون هندوانه و سیب زمینی و...اقدامات لازم را به عمل آورد.کارخانه در خصوص نقشه جامع کشاورزی نیز گفت: تا زمانی که نقشه جامع کشاورزی در کشورعملیاتی نشود مطمئنا نا به سامانی‌هایی در کاشت و برداشت وجود داشته به گونه‌ای که نمی‌توانیم منابع آب را به صورت هدفمند اجرا کنیم .شکی نیست که بحران آب در سالهای اخیر بیش از پیش تشدید شده و نیازمند به برنامه ریزی و مدیریت دقیق مسئولان امر است اما نباید فراموش کرد که نصب کنتورهای هوشمند و اجرای نقشه جامع کشاورزی علاوه بر درمان بی‌آبی کشورمی تواند افزایش بهره وری محصولات و درآمد کشاورزان را نیز به دنبال داشته باشد لذا لازم است که بیش از این اجرای این طرح به تعویق نیافتد. مقابله با مصرف بی رویه آب، از مقابله با حمله نظامی دشمنان به شمار می‌رود عیسی کلانتری چندی پیش در جلسه شورای فرهنگی و اجتماعی ستاد احیا دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی گفت: با بارش 201 میلی متری، قدرت تجدید پذیری آبهای زیر زمین کشور به 33 میلیارد مترمکعب می‌رسد در حالی که برداشت در زمان حاضر 61 میلیارد متر مکعب است. وی گفت: کل آبهای شیرین فسیلی کشور که از میلیون‌ها سال پیش در زیرزمین ذخیره شده است، 180 میلیارد مترمکعب است که تا به حال 130 میلیارد مترمکعب آن را مصرف کرده ایم. وی با اشاره به اینکه ما مجوز مصرف حدود 33 میلیارد مترمکعب از این آبها را داشتیم، افزود: چیزی از آبهای زیرزمینی باقی نمانده است و امروز در مسدود کردن چاه‌های غیرمجاز و جلوگیری از مصرف بی رویه آب نباید کوتاهی کرد. کلانتری بیان کرد: کشور در اثر مصرف بی رویه آب در حال از دست رفتن است و مقابله با آن مهم تر از مقابله با حمله نظامی دشمنان به شمار می‌رود.
وی افزود: سقف برداشت از آبهای تجدید پذیر در کشور 40 درصد است اما در زمان حاضر به جای برداشت 27 میلیارد متر مکعب به میزان 97 میلیارد مترمکعب برداشت می‌کنیم و مصرف بی رویه همچنان ادامه دارد. دبیر و مجری ستاد احیای دریاچه ارومیه گفت: در دنیا رتبه اول را در تخریب تمدن داریم و رئیس جمهور قبلی ساخت دو میلیون هکتار خانه باغ را صادر کرده بود که 20 میلیارد مترمکعب مصرف آب را در پی داشت. عیسی کلانتری افزود: در حوضه دریاچه ارومیه در مدت 10 سال گذشته، 190 هزار هکتار سطح زیر کشت آبی افزایش پیدا کرده است.
وی گفت: ما اکنون 4.7 میلیارد مترمکعب آب ورودی داریم که 500 میلیون متر مکعب آن در شهرها و بخش صنعت و 4.2 میلیارد متر مکعب آن در بخش کشاورزی مصرف می‌شود. وی افزود: طبق اعلام وزارت نیرو دو میلیارد و567 میلیون مترمکعب حق آبه زیست محیطی دریاچه ارومیه است که در زمان حاضر حدود 600 میلیون مترمکعب آب وارد دریاچه می‌شود. وی با اشاره به اینکه 18 درصد از کاهش آب دریاچه مربوط به کاهش بارندگی است، گفت: حق آبه دریاچه را طی سالهای گذشته قطع کرده ایم و امروز باید آن را پس بدهیم. وی افزود: عمق دریاچه شش متر بود و به سادگی می‌توان خشک شدن آن را ظرف 9 سال محاسبه کرد، بنا براین حق آبه این دریاچه را تحت هر شرایطی باید به آن پس بدهیم و این موضوع دل بخواهی نیست.
