95، سال ساخت و ساز کشور میشود؟
گذاشتن آمارها در کنار یکدیگر از سال 1393 که اولین بودجه دولت یازدهم اجرایی شد، نشان از آن دارد که دولت یازدهم از اولین تا سومین بودجه خود، بودجه طرحهای عمرانی 29.8 درصد افزایش داده است.
در حالی که به نظر میرسید با کاهش قیمت، بودجه طرحهای عمرانی نیز آب برود، اما گزارش اخیر رییس سازمان مدیریت و برنامهریزی از بودجه سال آینده، حاکی از رشد 20.5 درصدی منابع بودجه طرحهای عمرانی است.
بنا به گفته محمدباقر نوبخت، «برای سال آینده 57 هزار میلیارد تومان برای طرحهای عمرانی گذاشته شده است.» این در حالی است که برای بودجه عمرانی سال 1394، 47.3 هزار میلیارد تومان تصویب شده بود. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از خبرآنلاین، این دو رقم نشان میدهد که دولت برنامه افزایش 20.5 درصدی بودجه عمرانی را دارد.
البته گذاشتن آمارها در کنار یکدیگر از سال 1393 که اولین بودجه دولت یازدهم اجرایی شد، نشان از آن دارد که دولت یازدهم از اولین تا سومین بودجه تدوین کرده خود، بودجه طرحهای عمرانی 29.8 درصد افزایش داده است. پرداختهای عمرانی برای سال 1393 حدود 43.9 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود.
این در شرایطی است که کاهش قیمت نفت همچنان ادامه دارد و براساس گزارش بلومبرگ، بهای نفتخام به کمترین قیمت خود از سال 2004 رسیده است. در واقع برخلاف اینکه دولتهای نهم و دهم در اوج درآمدهای نفتی قرار داشت، اما تمامی دریافتیهای نفتی دولت یازدهم در حداقل ممکن قرار گرفته است. این موضوع را نوبخت نیز تایید کرده و گفته است؛ «کاهش قیمت نفت، دریافتی را تحتتاثیر قرار داده است.»
کاهش پی در پی قیمت نفت باعث شده که دولت در بودجه سال 1395 قیمت نفت را در مقایسه با قانون بودجه 1394 کاهش دهد. نرخ نفت در بودجه سال آینده 35 تا 40 دلار اعلام شده است؛ این در حالی است که در قانون بودجه سال 1394 قیمت نفت 53 دلار و در قانون بودجه سال 1393 پیشبینی قیمت نفت 100 دلار بود.
با این وجود، ادامهدار بودن کاهش قیمت نفت، نگرانیهایی را درباره احتمال کسری بودجه دولت در سال آینده ایجاد کرده است، اما با این حال، دولت تصمیم دارد که بودجه طرحهای عمرانی را افزایش دهد و به گفته رییس سازمان مدیریت و برنامهریزی، «عدم تحقق منابع با استفاده از مکانیزم تخصیص جبران خواهد شد.»
گزارش بانک مرکزی از دریافتها و پرداختهای مالی دولت در سال 1393 نشان میدهد که دولت در این سال از 43.9 هزار میلیارد تومان مصوب شده برای پرداختهای عمرانی، تنها توانست 29.9 هزار میلیارد تومان به پروژههای عمرانی اختصاص دهد. در سال 1394 نیز عملکرد هزینهای دولت نشان میدهد که از 47.3 هزار میلیارد تومان مصوب بودجه برای پرداختهای عمرانی، فقط 8.6 هزار میلیارد تومان پرداخت شده است. البته رییس سازمان مدیریت و برنامهریزی پنجم آذرماه امسال اعلام کرد که «از ابتدای امسال تا 28 آبانماه 25 هزار میلیارد تومان برای تحرکبخشی به اجرای پروژههای عمرانی کشور پرداخت شده است.»
در این میان، آخرین آماری که از تعداد پروژههای نیمهتمام اعلام شده، حدود 2906 پروژه است که بنا به گفته رییس سازمان مدیریت و برنامهریزی در هجدهم شهریورماه سال گذشته، «برای اتمام این پروژهها اگر میخواستیم براساس زمانبندی مشخص پیش برویم، 200 هزار میلیارد تومان بودجه نیاز داشتیم، اما با توجه به تعویقی که در این طرحها وجود دارد، اتمام آنها به 400 هزار میلیارد تومان منابع مالی نیاز دارد.»
مرکز پژوهشهای مجلس نیز در گزارشی اعلام کرده بود؛ برای اتمام ۲۹۰۶ طرح نیمهتمام، دولت نیاز به 200 هزار میلیارد تومان بودجه دارد، اما با توجه به اینکه این میزان بودجه در حال حاضر در اختیار دولت نیست و اجرای طرح های عمرانی معمولا بیش از یکسال زمان نیاز دارد، برای پایان یافتن این طرحها در یک دوره ۸ تا ۱۰ ساله با در نظر گرفتن رشد هزینهها و ضریب تعدیل، این عدد به 400 هزار میلیارد تومان میرسد. یعنی دو برابر زمان فعلی.
با توجه به این اعداد و ارقام و در عین حال، کاهش مداوم قیمت نفت، به نظر میرسد اجرایی کردن پروژههای عمرانی بزرگترین چالش دولت یازدهم خواهد بود؛ اما با این حال، رشد بودجه طرحهای عمرانی حاکی از آن است که سال آینده، سال ساختوساز و عمران کشور است.