مرور سال 2015 به روایت اکونومیست
جهان در سالی که گذشت، صحنه اتفاقات بسیار مهمی بود. از آغاز فعالیتهای انتخاباتی آمریکا در غرب گرفته تا کندی رشد اقتصادی چین در شرق و همینطور توافق هستهای میان ایران و 6 قدرت جهان، گوشهای از اتفاقاتی هستند که در سال 2015 شاهد آن بودیم.
مجله معتبر اکونومیست، در شماره ویژه کریسمس خود که نسخه چاپی آن فردا (19 دسامبر) منتشر میشود، بر اتفاقات مهم سال 2015 جهان مروری گذرا داشته است. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از اقتصاد، اکونومیست این مقاله را با کثیفترین و سیاهترین چهره سال یعنی گروه تروریستی داعش شروع کرده است. گروه تروریستی داعش، دامنه خونین جنایات خود را به فراتر از مقر اصلی خود در سوریه و عراق گسترش داده است. ماشین مخوف تبلیغاتی داعش، ویدئوهای متعددی از جنایات این گروه تروریستی منتشر کرد که از مهمترین آنها میتوان به زنده سوزی یک خلبان اردنی در داخل یک قفس فلزی و سربریدن 21 مصری مسیحی در لیبی اشاره کرد. این گروه تروریستی ماه گذشته در شهر پاریس با حمله به یک کنسرت موسیقی و چند رستوران، 130 تن را کشته و صدها نفر را زخمی کردند، که این اقدام گروه تروریستی داعش، به طور خاص بهانهای شد تا دولتهای غربی ناچار به متحد شدن و مقابله با داعش شوند و «فرانسوا اولاند» رئیسجمهور فرانسه علیه داعش اعلان جنگ کند. پس از آنکه ادعا شد که یک فروند هواپیمای روسی توسط داعش در مصر سرنگون شده، روسیه نیز به ائتلاف جهانی ضد داعش پیوست و جنگندههای خود را به سوریه فرستاد. در کالیفرنیا نیز 14 نفر توسط یک زوج سرسپرده به داعش به رگبار بسته شدند. پس از این اتفاق، باراک اوباما با اعلام اینکه ائتلاف ضد داعش به رهبری ایالات متحده ضربه مهلکی بر داعش وارد خواهد آورد، عملیات نظامی خود را در عراق و سوریه تشدید کرد. به گزارش اکونومیست، پس انفجار بمبی در یک تجمع دانشجویی در شهری نزدیک مرز سوریه، پای ترکیه نیز کمکم به نزاع باز شد. اما ترکیه همچنین کردهای پ.ک.ک را نیز هدف حملات خود قرار داد. یک حمله انتحاری در آنکارا به تجمع صلح آمیزی که خواستار پایان اقدام نظامی علیه کردها بودند، منجر به مرگ 102 تن شد. این هرج و مرجها تنها منجر به تقویت حزب حاکم عدالت و توسعه در انتخابات نوامبر شد که در نهایت نیز این حزب پیروز انتخابات شد. بحران پناهجویان حدود نیمی از صدها هزار پناهجویی که روانه قاره اروپا شدند و بزرگترین موج پناهندگی پس از جنگ بالکان را رقم زدند، پناهجویان سوری بودند. پخش تصاویری از جسد یک کودک خردسال سه ساله سوری در سواحل ترکیه که به دنبال واژگونی قایق پناهجویان غرق شده بود، سبب بر افروختن خشم جهانیان شد. به دنبال انتشار این تصاویر، چندین و چند نشست جهانی برای حل معضل پناهجویان جنگی برگزار شد که درنهایت، آلمان با گشودن مرزهای خود به روی پناهجویان از اشتیاق خود برای پذیرفتن بیش از یک میلیون پناهجو خبر داد. بازار سهام در چین در تابستان سالی که گذشت، شاهد سقوط بازار سهام چین بودیم که این اتفاقات امواج بزرگی را روانه بازارهای جهان کرد. تلاشهای دولت چین برای توقف فروش کلی و ارزانفروشی در بازار سهام، نظیر الزام دولت به سرمایه گذاران کلان دولتی برای خرید سهام هم نتوانست این ناآرامیها را تقلیل دهد. حتی کاهش ارزش یوآن هم نتوانست کاری از پیش ببرد. تمامی این اتفاقات، تردیدها را نسبت به وضعیت اقتصاد چین و کند شدن دومین اقتصاد قدرتمند جهان افزایش داد. در صنعت تکنولوژی، شاهد چندین نقطه عطف بزرگ بودیم. خرید کمپانی EMC ازسوی کمپانی «دل»، تا امروز بزرگترین اتفاق تاریخ صنعت تکنولوژی بوده است. «فیسبوک»، نیز با اعلام ورود یک میلیارد نفر طی تنها یک روز به حساب کاربریشان، رکورد جدیدی را ثبت کرد. با اینحال، نگرانیها نسبت به افزایش بیش از اندازه ارزش بسیاری از استارتآپهای خصوصی که با عنوان «یونیکورن» شناخته میشوند، احتمال وقوع یک حباب دیگر در این حوزه را افزایش داد. رسواییها همچنین، سال 2015 را باید سالی ملالتانگیز برای «فولکس واگن» دانست. کشمکش در هیات مدیره این غول خودروسازی آلمانی به برکناری «فردیناند پیچ»، رییس هیات مدیره منجر شد. بحران فولکس واگن به همین ماجرا ختم نشد چراکه در پاییز، در یک رسوایی بزرگ که گریبانگیر این کمپانی شده، مشخص شد که خودروهای دیزلی تولیدی فولکسواگن، با کمک یک نرمافزار مخصوص، تست آلایندگی آمریکا را پشت سر گذاشتهاند. این اتفاقات وجهه بینالمللی فولکسواگن را در جهان خدشه دار کرد و فروش محصولات این شرکت در اروپا به شدت کاهش یافت. این تخلف فولکسواگن، با تحقیقات دقیق آمریکاییها برملا شد؛ پلیس فدرال ایالات متحده همچنین پرده از یک فساد دیگر، این بار در یک موسسه اروپایی فوتبالی برداشت و اتهاماتی را علیه برخی مقامات فیفا اعلام کرد. برملا شدن فساد گسترده در فیفا و کنفدراسیونهای زیرمجموعه این نهاد فوتبالی جهان، که در نهایت به استعفای «سپ بلاتر» از ریاست فیفا و دستگیری برخی از مقامات ارشد فیفا منجر شد، دل بسیاری از فوتبالدوستان را خنک کرد. در اواخر امسال، همچنین اجلاس جهانی «آب و هوا» در شهر پاریس برگزار شد که این اجلاس در نهایت به توافقنامهای منجر شد که در آن کشورهای حاضر متعهد شدند میزان افزایش دمای کره زمین ، کمتر از 2 درجه سانتیگراد باقی بماند. همچنین کشورها تلاش خواهند کرد این افزایش از سقف ۱.۵ درجه سانتیگراد فراتر نرود که در اینصورت میانگین افزایش دمای جهان، کمتر از دودرجه فراتر از دمای هوا در عصر پیش از صنعتی شدن است. حصول این توافق تاریخی نشان دهنده عزم جهان و به رسمیت شناختن ریسکهای ناشی از گرمای جهانی هوا ازسوی سیاستمداران است گرچه بسیاری از طرفداران محیط زیست و سازمانهای مرتبط بر این تردید دارند که دولتها در این راه موفق باشند. انتخابات مهم به گزارش اکونومیست، در سال 2015، همچنین شاهد دو انتخابات بزرگ در آمریکای لاتین بودیم که نشان میدهد جریان موسوم به «موج صورتی» در آمریکای لاتین درحال تغییر است. در آرژانتین، شاهد پیروزی «مائوریسیو ماکری» در انتخابات ریاستجمهوری بودیم که وی توانست نامزد مورد حمایت «دانیل سیولی» نامزد مورد حمایت «کریستینا فرناندز کرشنر» را پشت سر بگذارد و به 12 سال نقش پوپولیست خاندان «کرشنر» در آرژانتین پایان دهد. در ونزوئلا نیز، رای دهندگان که از سالها بی برنامگی و هرج و مرج اقتصادی به تنگ آمده بودند، در انتخابات پارلمانی به حزب رئیسجمهور، «نیکلاس مادورو»، پشت کردند. از اتفاقات مهم انتخاباتی دیگر میتوان به برگزاری انتخابات عمومی در انگلیس، که به پیروزی حزب محافظهکار انجامید و همینطور انتخابات کانادا و لهستان اشاره کرد. نیجریه نیز شاهد انتخاب رئیسجمهور جدید خود، «محمدو بوهاری» بود ضمن اینکه «مالکولم ترنبول» در استرالیا، بهعنوان چهارمین نخستوزیر این کشور طی 5 سال اخیر برگزیده شد. یکی از پر سرو صداترین انتخابات سال گذشته، انتخابات یونان بود که در این انتخابات حزب چپگرای «سیریزا»، به رهبری الکسیس سیپراس»، به پیروزی رسید و چند ماه بعد به برگزاری یک همهپرسی علیه سیاستهای مداخلهجویانه صندوق بینالمللی پول (IMF) و اتحادیه اروپا رای داد. توافق تاریخی اما در پایان، دوباره به خاورمیانه برمیگردیم که در آنجا، پس از سالها بحث و مذاکره، ایران و 6 قدرت جهانی در نهایت بر سر فعالیتهای هستهای این کشور به یک توافق تاریخی دست یافتند. بسیاری بر این باورند که با انعقاد این تفاهم و لغو تحریمها، ایران رفتهرفته از انزوا خارج خواهد شد، اما برخی دیگر به سرکردگی رژیم صهیونیستی، این توافق را یک اشتباه بزرگ خواندند.