نیش و کنایه اوباما به اعراب

اوباما در مقر پنتاگون از استراتژی کشورش در مبارزه با داعش دفاع کرد. اگرچه ترکش‌های سخنرانی او برخی متحدان عرب این کشور را هم هدف قرار داد اما استخوان‌بندی سخنرانی ساکن کاخ سفید دفاع از استراتژی کشورش در مبارزه با خلافت خودخوانده اسلامی در عراق و سوریه بود. به گزارش نیویورک‌تایمز، اوباما در سخنرانی خود اعلام کرد که داعش 40 درصد از مناطقی در عراق را که روزگاری در کنترل داشت، از دست داده است. در عین حال او افزود که تلاش علیه این گروه از سوی ائتلاف غرب به رهبری آمریکا باید «سرعت بیشتری بگیرد». معنای این سخن این است که اوباما می‌پذیرد رویکرد کشورش و ائتلاف در برابر داعش «کند» بوده که اکنون خواستار تسریع تلاش‌ها برای مبارزه با داعش شده است. اوباما که جو بایدن، معاون و اشتون کارتر، وزیر دفاع او را همراهی می‌کردند، اعلام کرد که متحدان منطقه‌ای هم باید تلاش‌های خود برای مبارزه با داعش را بیشتر کنند. به گزارش ایندیپندنت، اوباما گفت: «حملات جنگنده‌های ائتلاف، مبارزان ما، هواپیماهای بدون سرنشین تا امروز 9 هزار مورد بوده که باعث وارد آوردن خساراتی به داعش شده است.» این گزارش می‌افزاید: اوباما در این سخنرانی چیز جدیدی در مورد استراتژی کشورش اعلام نکرد، جز حملات لفظی تند.» ایندیپندنت می‌افزاید: «اوباما چیز جدیدی در مورد استراتژی کشورش ارائه نداد جز اعلام اینکه اشتون کارتر را به منطقه می‌فرستد تا کشورهای بیشتری را برای کمک به مبارزه علیه داعش بسیج کند.» کارتر ابتدا به عراق خواهد رفت تا تلاش‌ها برای بازپس‌گیری موصل را که بارها به تعویق افتاده هماهنگ کرده و سپس به ترکیه برود.

اوباما افزود: «همان‌طور که آمریکا و متحدان غربی‌اش همچون بریتانیا، فرانسه، آلمان، استرالیا و ایتالیا تلاش زیادی در مبارزه به خرج داده‌اند دیگران هم باید تلاش خود را در این زمینه بیشتر کنند.» این «دیگران» اشاره دارد به متحدان عرب که میزان حملات خود را به دلیل فعال شدن در جنگ یمن کاهش داده‌اند. رئیس‌جمهور آمریکا انتظار بیشتری از متحدان عرب و سنی خود دارد. رئیس‌جمهور آمریکا در سخنانش در پنتاگون افزود: «درست پس از این سخنرانی، کارتر به خاورمیانه خواهد رفت تا با شرکای ائتلاف‌مان در زمینه تضمین کمک‌های نظامی بیشتر در این نبرد همکاری کند.» به گزارش نیویورک‌تایمز، هیچ‌کس در دولت آمریکا نمی‌گوید عربستان یا سایر کشورهای عربی باید نیروی زمینی به سوریه گسیل دارند اما مقام‌های دولت اوباما از متحدان عربی می‌خواهند تا به آمریکا در زمینه عضوگیری و کنار هم نشاندن «نیروی سوری عربی» که در قالب نیروی زمینی عمل خواهد کرد،کمک کنند. این گزارش می‌افزاید: سفر کارتر در بحبوحه بحث‌های داغ در مورد این مساله است که‌ آیا دولت اوباما در تلاش خود برای نابودی داعش جدی است یا خیر. اوباما افزود: «داعش علاوه بر اینکه سرزمین‌هایی در عراق را از دست داده در سوریه هم سرزمین‌هایی را از دست خواهد داد.» ساکن کاخ سفید با اشاره به اینکه دولتش متحدان سوری خود را تقویت خواهد کرد، افزود: «ما به حملات هوایی و تقویت نیروهای محلی - کردهای سوری، اعراب، مسیحیان و ترکمن‌ها- ادامه خواهیم داد و آنها در حال موفقیت هستند. آنها علاوه بر اینکه داعش را از کوبانی و تل ابیض خارج کردند، این گروه را از مرز با ترکیه هم خارج کرده و ما هم با ترکیه برای بیرون کردن بقیه نیروهای داعش همکاری داریم.»

با این حال در درون دولت آمریکا افرادی هستند که نسبت به شراکت متحدان عرب- ترک انتقاد دارند. به گزارش دنیای اقتصاد به نقل از نیویورک‌تایمز، برخی مقام‌های دولتی در خفا می‌گویند انتظار شراکت و کمک بیشتری از عربستان، امارات، قطر و حتی ترکیه دارند. برخی دولتمردان و نظامیان ارشد سابق هم می‌گویند دولت آمریکا باید تلاش بیشتری برای مقابله با داعش انجام دهد. با توجه به نزدیک شدن تعطیلات سال نو «نشست نادر» شورای امنیت ملی در پنتاگون به گونه‌ای بود که بسیاری از مقام‌های دولتی، نظامی، اطلاعاتی و ضد تروریسم در آن حضور داشتند. هدف از این نشست ارسال این پیام بود که «همه گزینه‌ها روی میز است» و «تمام دست‌ها در کنار هم است». مقام‌های شرکت‌کننده در این نشست به نیویورک‌تایمز می‌گویند: امیدوارند دولت بتواند کشور را امن نگه دارد. جاش ارنست، سخنگوی مطبوعاتی کاخ سفید می‌گوید: «سخنان رئیس‌جمهور ضرورتا جدید نیست.» در میان بسیاری از مقام‌های آمریکایی و حتی در اظهارات اوباما سخن از این است که «آمریکا باید تلاش بیشتری کند» یا «متحدان باید تلاش بیشتری کنند». برخی منتقدان می‌گویند کلماتی از این دست نشان می‌دهد که مبارزه با داعش هنوز به مرحله «برخورد جدی» نرسیده است. بنابراین دولت اوباما می‌کوشد بر متحدان ترک و عرب خود فشار وارد آورد تا کمک‌های بیشتری در زمینه مبارزه با داعش از خود نشان دهند. از گزارش‌های نیویورک‌تایمز و ایندیپندنت چنین بر می‌آید که «آبی از اعراب گرم نمی‌شود». استدلال نیویورک‌تایمز این است که عربستان و شرکای عرب این کشور توجه خود را به یمن معطوف داشته‌اند. عربستان به تاسی از «ائتلاف غرب برای مبارزه با داعش» دست به ائتلاف‌سازی زده است. این کشور «ائتلاف ضدترور اسلامی» را برای مبارزه در یمن تشکیل داده است.

به گزارش الجزیره، این ائتلاف متشکل از 34 کشور است. حال 34کشور جمع شده و ائتلافی تشکیل داده‌اند که اگرچه هدف آن مبارزه با تروریسم در عراق، لیبی، سوریه و جاهای دیگر است اما اهل فن می‌دانند که عربستان و متحدانش در باتلاق یمن گرفتار شده‌اند. این کشور برای خروج آبرومندانه از یمن و ممانعت از فروپاشی اعتبارش دست به تشکیل چنین ائتلافی زده که با «جیبی پر» یمن را ترک کند. حال، کشوری که در یمن گیر افتاده چگونه می‌تواند به یاری غرب در سوریه بیاید؟ نیویورک‌تایمز به‌طور ضمنی می‌نویسد مقام‌های دولت آمریکا انتظار ندارند که اعراب نیروی زمینی به سوریه بفرستند اما آیا نمی‌توانند کمک مالی هم بکنند؟

به گزارش نیویورک‌تایمز، اکنون که داعش تلاش دارد تا از عراق و سوریه به‌عنوان سکویی برای حمله به اروپا و آمریکا استفاده کند، اوباما و همتایان اروپایی‌اش به صرافت افتاده‌اند تا اعراب را هم وارد میدان کنند؛ چرا که داعش را به‌عنوان گروهی افراطی از جهان عرب می‌دانند. این گزارش می‌افزاید: «منتقدان می‌گویند اکنون چیزی بیش از تلنگر لازم است.» مایکل ویکر، مدیر برنامه اطلاعاتی در پنتاگون در زمان بازنشستگی‌اش در آوریل، در هفته‌نامه پولیتیکو چنین نوشت: «با هر معیاری که حساب کنید، استراتژی ما در عراق و سوریه موفق نبوده است. ما یک بازی طولانی را شروع کردیم که در آن به یک استراتژی سریع تر و ویرانگرتر نیازمندیم.»