دستفروشی در تهران دشوارتر میشود
بعد از دستفروشان بازار تهران حالا نوبت به دستفروشان مرکز شهر رسیده است. شهرداری تهران گفته افرادی که در مناطق مرکزی تهران دستفروشی میکنند از این پس نمیتوانند در سطح شهر به این کار ادامه بدهند؛
اما برای آنها یک راهکار جایگزین وجود دارد حضور در جمعه بازار و دیگر بازارهایی که قرار است برای ساماندهی فعالیت دستفروشان در تهران فعالیت کنند. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از شهروند ، در روزهایی که آسیبهای اجتماعی دستور کار جدیدی برای شهرداری تهران است، مسایل اجتماعی روبنایی و آشکارتر در زندگی روزمره تهرانیها، ازجمله دستفروشی در معابر و نیز ایستگاههای مترو در اولویت برنامهریزی و اقدام قرار گرفته است. در سالهای اخیر دستفروشان چه در محدوده بازارهای تهران مثل بازار تجریش و بازار بزرگ و چه در میدانها و مراکز اصلی برای خود جایگاهها و محل استقرار ثابت پیدا کرده بودند. افزایش فشارهای اقتصادی و نیز بیکاری عاملی برای مماشات با دستفروشانی بوده که با بساطهای کوچک و جنسهای دم دستی ارزان برای خودشان کسبوکاری به راه انداخته و روزی به خانه میبردند. حالا اما روزگار مماشات با دستفروشی و دورهگردی در تهران به پایان رسیده و مدیران شهری میگویند ادامه این شرایط ممکن نیست. این بار اما با دفعههای قبل فرق میکند اگر در همه سالهای گذشته سیاست اصلی در ارتباط با دستفروشان جمعآوری و برخورد با آنها بوده حالا مدیریت شهری، رویکرد و ادبیات دیگری را در این زمینه انتخاب کرده است و آن اینکه از دستفروشان خواسته تا بساط خرید و فروش اجناسشان را به جمعه بازار یا بازارهای دیگری که قرار است بهزودی در تهران آغاز به کار کند، منتقل کنند. هشدار به دستفروشان هفتتیر، انقلاب و ولی عصر(عج) دیروز سعید محسنی، رئیس اداره ساماندهی شهرداری منطقه ٦ یعنی همان منطقه مرکزی تهران با بیان اینکه میدانهای هفت تیر، انقلاب، ولی عصر(عج) و چهارراه ولی عصر(عج) جزو نقاط پرتردد عابران پیاده و تجمع دستفروشان هستند، از برنامههایی خبر داد که درنهایت به راهاندازی یک بازار جدید در تهران منجر میشود. این بازار قرار است جایی برای فعالیت دستفروشان تهران باشد؛ اما نه دیگر به صورت موقت بلکه با شرایطی پایدار. رئیس اداره ساماندهی شهرداری منطقه ٦ دراینباره گفت: با برنامهریزیهای انجام شده، جمعه بازاری در تقاطع بزرگراه شهید همت و خیابان شیخ بهایی، در میدان دانشجو تشکیل شده است تا دستفروشان به این روز بازار منتقل شوند.
او میگوید این درخواست مکرری از سوی شورایاران و اهالی منطقه بوده که دستفروشان فعال در این میدانها و نیز چهار راه ولی عصر تهران ساماندهی و از خیابانها و میادین جمعآوری شوند و حالا هم به گفته او تصمیمی که درباره دستفروشان گرفته شده هم قطعی است: «به همه شهرداریهای نواحی ٦ گانه ابلاغ شده که دستفروشان را روانه جمعه بازار کنند تا دیگر شاهد تجمع دستفروشان در اطراف میدانهای یادشده و چهار راه ولی عصر(عج) و چهره زشتی که برای این نقاط پدید میآورند، نباشیم.» رئیس اداره ساماندهی منطقه ٦ دیروز حرفهای دیگری هم زده است؛ او از همه دستفروشانی که مایل به فعالیت در جمعه بازار هستند خواست برای دریافت مجوز لازم به اداره ساماندهی شهرداری منطقه ٦ مراجعه کنند. اقدام شهرداری تهران برای ساماندهی دستفروشان درحالی است که چند هفته پیش ماموران شهرداری با تعدادی از دستفروشان در همین منطقه ٦ درگیر شدند و ماموران شهرداری کتک سختی از دستفروشان خوردند. بعد از آن بود که خیلیها فکر میکردند دستکم جمعآوری دستفروشان از میدانهای ولی عصر(عج) و هفت تیر با سابقه این حادثه و احتمال بالا گرفتن تنشها و درگیریهای اجتماعی متوقف میشود اما آنطور که پیداست شهرداری منطقه ٦ قرار نیست از برنامهای که برای ساماندهی دستفروشان پیشبینی کرده، عقبنشینیکند. از نگاه غلامرضا انصاری، عضو شورای شهر تهران، دستفروشی طبق قانون جرم است و افراد نباید در میدانها و دیگر مراکز عمومی شهری ازجمله مترو دستفروشی کنند؛ اما راهکارهای مواجهه با این آسیب هم باید به گونهای باشد که در جامعه تنش ایجاد نشده و زمینه ارتشا و سوءاستفاده برای عدهای فراهم نشود. مقصود انصاری از ارتشا تخلفات تعدادی از پیمانکاران شهرداری تهران است که گفته میشد در سالهای گذشته در جریان برخورد با سد معبر یا مواجهه با دستفروشان از آنها پول دستی میگرفتند.
حالا اما اگر قرار باشد دستفروشان از میدانهای اصلی و مراکز پربازدید تهران جمع شده به بازارچههای جدیدی منتقل شوند، اتفاقات بهتری میافتد؛چرا که هم دستفروشان محل کار ثابتی پیدا میکنند و هم اینکه شهرداری و مردم راضیتر خواهند بود. اگرچه دستفروشان تهرانی در میدانها و نیز حاشیه بازارها، مشتریان خاص خود را دارند اما اکثریت مردم در رفت و آمد هر روزه بهویژه در ساعات پیک از باریک شدن عرض پیاده راهها و نیز ازدحام جمعیتی که برای خرید گردهم میآیند رضایت ندارند. به این مسأله باید مجموعه مشکلات ناشی از دستفروشی در متروی تهران و واگنهای باریک را هم اضافه کرد. اگرچه در سالهای اخیر به واسطه دستفروشی زنان، کم نبودند شهروندانی که میگفتند اگر این افراد نیازمند و بیکار در مترو دستفروشی کنند بهتر است تا اینکه فقر آنها را به انواع راههای پرآسیب دیگری بکشاند؛ اما حالا با افزایش تعداد دستفروشان چه در سطح شهر و چه در متروهای زیرزمینی، طاقت خیلیها را طاق کرده و از سوی دیگر به ایجاد آسیبهای دیگری هم منتهی شده است. فارغ از اینکه ممکن است بسیاری از دستفروشان صرفا در خیابانهای تهران یا در مترو دستفروشی کنند اما شواهدی هست که نشان میدهد مافیای مواد مخدر با نفوذ در میان شماری از دستفروشان درحال شبکهسازی و توزیع مواد مخدر از این طریق است. این نکتهای است که علیرضا جزینی، قائممقام ستاد مبارزه با مواد مخدر به آن اشاره میکند. به گفته او مواردی از توزیع و فروش مواد مخدر از طریق دستفروشان مترو و البته برخی از آنها و نه همه آنها گزارش شده است. نکته مهم این است که اساسا مافیای مواد مخدر عمدتا از توزیع مواد مخدر در جایگاههایی که امکان تغییر سریع آن وجود داشته باشد، استقبال میکند چون امکان ردیابی آنها دشوار میشود.
با جمعآوری و ساماندهی دستفروشان در تهران البته کسبه و مغازهداران و بازاریان هم قدردان شهرداری تهران خواهند بود؛ چرا که آنها جزو گروههایی هستند که مستقیم به دلیل فعالیت دستفروشان، کسب و کارشان آسیبدیده است. با وجود همه اینها و پیامدهای دستفروشی اما عامل اقتصاد و نیز وابستگی زندگی بسیاری از دستفروشان به درآمد روزانه حاصل از دستفروشی موضوعی است که به احتمال زیاد برنامههای شهرداری تهران را برای ساماندهی دستفروشان با مشکلاتی مواجه خواهد کرد و درواقع اجرای طرح و برنامههای ساماندهی و جمعآوری دستفروشان پیامدهای اجتماعی خواهد داشت. این پیامدهای اجتماعی آنجا بروز میکند که دستفروشان برای انتقال به بازارهای جدید به آن شیوهای که شهرداری تهران میخواهد، مقاومت کنند یا اینکه از منطقهای به منطقه دیگر منتقل شوند.