اثر معکوس بسته ضد رکود بر رکود بازار!

دولت چندی پیش در حالی دومین بسته خروج از رکود را منتشر کرد که در این بسته صرفا بر تحریک تقاضا تمرکز کرده بود. با وجود کمبود نقدینگی بانک مرکزی و مشکلات تامین اعتبار وام، اما دولت مقرر کرد دو وام 25 و 10 میلیونی برای خرید خودرو و کالا تعیین شود تا به این ترتیب حداقل بازار لوازم خانگی و خودرو از رکود چند ساله خارج شود. اما شواهد و گزارش‌ها حاکی از آن است که وام خودرو فعلا تاثیری بر رکود بازار خودرو نداشته و انتظار برای پرداخت وام کالا، خریدهای خرد بازار کالا را هم به صفر رسانده است. به این ترتیب به نظر می‌رسد دو وامی که برای دولت حواشی بسیاری به همراه داشته، نه تنها به هدف اولیه نرسیده بلکه فعلا تاثیر معکوس گذاشته و باعث واکنش فعالان بازار شده است. به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از اقتصاد، دو ماه از انتشار بسته خروج از رکود گذشته است. بسته‌ای که به موجب آن قرار شده بود بانک‌ها حداکثر 10 میلیون تومان وام با نرخ سود 12 درصد به کارمندان دولتی، بخش خصوصی و کسانی که درآمد مشخص دارند ارائه کنند تا صرف خرید محصولات بادوام از شرکت‌های تولیدی داخلی شود. بیش از 40 روز از انتشار این بسته گذشته است اما نه‌تنها هنوز هیچ کارتی توسط نظام بانکی صادر نشده بلکه زمینه متوقف شدن درخواست‌های حداقلی خرید کالا توسط مشتریان با طولانی‌شدن انتظارها برای اجرای این طرح و رکود بیشتر بازار را فراهم کرده است. تعلل بانک مرکزی در عدم پرداخت وام کالا موجب شد تولید‌کنندگان لوازم خانگی در نامه‌ای به وزیر صنعت، معدن و تجارت از توقف اجرای این طرح و تشدید رکود بازار گلایه کنند. در نامه محمدرضا دیانی، رئیس هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی آمده است: «به‌رغم عزم جدی وزارت صنعت برای اجرای پروژه خروج از رکود صنایع داخلی، متأسفانه اما و اگرهایی که از گوشه و کنار به گوش می‌رسد، معضلی خارج از تصور را برای تولیدکنندگان پدید آورده و رکود حاکم بر بازار که ناشی از انتظار مردم برای کاهش قیمت‌ها در پساتحریم بود، این بار دست به‌دست انتظار خریداران برای عملیاتی‌شدن کارت‌های اعتباری داده و تقاضا برای خرید لوازم خانگی را به فاجعه‌آمیزترین حد ممکن کاهش داده است.» بر این اساس وام کالا که قرار بود زمینه رونق بازارکالا و خروج هزار میلیارد تومان کالا از انبارهای واحدهای تولیدی لوازم خانگی را فراهم کند به مشکلی جدید برای تولیدکنندگان تبدیل شده است. در نهایت چند روز پیش خبر رسید که بالاخره قرار است از 25 آذر طرح کارت خرید کالا اجرایی شود. اما به گفته مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی «اگرچه پیش از این قرار بود تنها کالای ایرانی با این کارت خریداری شود اما با تغییر در این موضوع قرار شد کالاهای خارجی نیز با این کارت قابل خرید باشد. » که این مساله هم ممکن است مشکلاتی را در مسیر اجرا ایجاد کند. البته به گفته حکیمی نرخ سود خرید کالای ایرانی با کارت اعتباری ۱۲ درصد و خرید کالای خارجی طبق عقود مبادله‌ای ۲۱ درصد خواهد بود. تاثیر وام خودرو بر بازار خودرو به گزارش اقتصادنیوز، به نظر می‌رسد وام 25 میلیون تومانی خودرو هم تنها در فروش محصولات دپو شده خودروسازان موثر بود اما نتوانست بازار راکد خودرو را دچار تحریک تقاضا کند. البته گزارش‌ها نشان می‌دهند در مدت چند روزه‌ ثبت‌نام وام خودرو، بازار فروش خودروهای دست دوم داغ شده و قیمت این خودروها تا حدودی کاهش یافت چون مردم به دلیل نیاز به نقدینگی برای شرکت در طرح فروش خودرو از طریق تسهیلات اقدام به فروش خودروهای دست دوم خود کردند. اما به نظر می‌رسد بازار خودروهای صفر همچنان در رکود به سر می‌برد. اما پرداخت وام 25 میلیون تومانی هم مانند وام کالا تا حدودی بازار را دچار رکود بیشتر کرد. چون اخیرا خرید و فروش وام‌ 25 میلیون تومانی خودرو در شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های اینترنتی داغ شده است. افرادی که نتوانسته‌اند در طرح وام خودرو ثبت‌نام کنند، در انتظار این هستند که شاید بتوانند از دلالان بازار وام خودرو بخرند و از این طریق اقدام به خرید خودروی جدید کنند. به همین دلیل به نظر می‌رسد باز هم عده‌ای از خرید جدید دست کشیده‌اند و بازار باز هم در حالت انتظار است. شاید بتوان گفت اگرچه دولت برای تحریک تقاضا تلاش کرد اما فعلا این طرح به جای تحریک تقاضا تاثیر معکوس از خود بر جای گذاشت و تقاضاهای اندک بازار را کمتر کرده است.