بازار آتی، آرام‌تر شد
دادوستدهای بازار آتی بورس کالای ایران دیروز در شرایط آرامی به سر برد؛ این در حالی بود که قیمت‌های ثبت شده روی تابلوی معاملاتی نسبت به روز پنج‌شنبه هفته گذشته در سطح بالاتری قرار گرفته بود.
درهمین حال پدرام زادنو عزیزی مدیر قراردادهای مشتق کالایی بورس کالای ایران گفت: با ارتقای نرم‌افزار معاملات آتی سکه از ابتدای امسال، رضایت معامله‌گران بورس کالای ایران از این نرم‌افزار افزایش یافته است. وی با بیان این مطلب گفت: در سال گذشته به دلیل افزایش رونق معاملات سکه در بورس کالا و رشد قابل‌توجه حجم سفارش‌ها در یک روز، نیاز به ارتقای نرم‌افزاری جدید برای این معاملات احساس شد که از ابتدای امسال هیچ یک از معامله‌گران اعتراضی به نرم‌افزار جدید معاملات نداشته‌اند. عزیزی در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: در روز 8 مهر سال‌جاری به دلیل نوسانات قیمت نقدی سکه، تعداد قراردادهای سکه در بورس به ۲۶ هزار و ۷۲۱ قرارداد رسید که این رقم رکوردی جدید در بازار آتی به حساب می‌آمد، اما در آن روز سیستم معاملات حتی یک ثانیه هم تاخیر نداشت و این موضوع باعث رضایت معامله‌گران از نحوه خرید و فروش سکه آتی شد. اگرچه اختلاف قیمت سررسیدها در دادوستدهای روز گذشته کم بوده، اما به نظر می‌رسد یکی از دلایل افزایش قیمت‌ها در سررسیدهای نزدیک افزایش قیمت طلای جهانی و کاهش قیمت‌ها در سررسیدهای دور، جبران قیمت‌ها بوده است. بازار آتی بورس کالای ایران در شرایطی روز گذشته شاهد جبران تفاوت قیمت‌ها بود که پیش بینی می‌شد به دلیل اختلاف قیمت‌ها در مبادلات روز پنج شنبه، بازار دیروز تا حدودی اصلاح شود. سیاوش سلیمانی از کارشناسان بازار آتی با اشاره به آرامش نسبی در دادوستدهای دیروز درباره میزان وجه تضمین اولیه قراردادها اظهار کرد: میزان وجه تضمین اولیه فراتر از قانون است و طریقه محاسبه تخفیف میزان وجه تضمین اولیه براساس اطلاعیه جدید مدیریت قراردادهای مشتقه بورس در مهرماه به این ترتیب است که برای هر مشتری، جمع موقعیت‌های تعهدی باز فروش و جمع موقعیت‌های تعهدی باز خرید در نظر گرفته می‌شود و اگر هر کدام از این موقعیت‌ها در سطح بالاتری قرار داشت به تعداد همان موقعیت‌های بیشتر میزان وجه تضمین اولیه برایش محاسبه می‌شود. سلیمانی با تبیین این مساله خاطرنشان کرد: به عنوان مثال اگر مشتری 13 موقعیت باز خرید و 9 موقعیت باز فروش داشته باشد میزان کل وجه تضمین اولیه پرداختی مشتری، تعداد 13 موقعیت باز خرید در میزان وجه تضمین اولیه (7 میلیون تومان) ضرب و حاصل به عنوان وجه تضمین پرداختی مشتری در نظر گرفته می‌شود، این در حالی است که دیگر میزان وجه تضمین اولیه موقعیت‌های تعهدی باز فروش در نظر گرفته نمی‌شود. براساس قوانین و مصوبات جدید در شرایط فعلی هر مشتری به ازای هر سررسید 10 موقعیت خرید و 50 موقعیت فروش می‌تواند داشته باشد که در مجموع می‌تواند 30 موقعیت خرید و 150 موقعیت تعهدی باز فروش داشته باشد. به اعتقاد سلیمانی، موضوع کم شدن محدودیت‌ها در بازار آتی به تصمیم‌گیری مدیریت بورس کالای ایران و سازمان بورس بر می‌گردد، این در شرایطی است که برخی گمانه‌زنی‌ها حاکی از این است تا دو هفته آینده قرار است افتتاح کد جدید معاملاتی آزاد شود که در صورت اتخاذ چنین تصمیمی، مشتریان می‌توانند با کدهای جدید، موقعیت‌های جدید بازخرید و فروش جداگانه بگیرند. تحلیلگران بابت اینکه روند قیمت‌ها در بازار قراردادهای آتی چگونه خواهد شد، بر این باورند با توجه به موضوعات مطرح شده پیرامون تغییر رویکرد سیاست خارجی ایالات متحده در مقابل ایران احتمال اینکه قیمت‌ها نزولی شود امکان پذیر است، اما مساله اساسی این است که این تغییرات در سیاست خارجی تا چه میزان تحقق پیدا کند و چقدر بتوان به صحبت‌های غرب پیرامون بهبود روابط و حل مساله صلح‌آمیز هسته‌ای کشورمان از طریق گفتوگو دل‌خوش کرد. در هر صورت به نظر می‌رسد یکی از گره‌های اصلی تغییر معادلات بازارها در کشور و کاهش التهاب‌ها، همان عوامل برون‌زای سیاسی باشد که در صورت تحقق می‌تواند مسیر بهتر و روشنی داشته باشد و در صورت عدم تغییر، احتمال ادامه افت‌و‌خیزها به صورت مکرر، ممکن خواهد بود. در همین حال برخی اخبار از تقویت عرضه ارز در بازارها و شروع پیش فروش‌ها خبر می‌دهد که در هر صورت هر دو عامل می‌تواند در کوتاه‌مدت تاثیر قابل‌توجهی در بازارها بگذارد. در مجموع روز گذشته قیمت سکه سررسید آبان‌ماه با افزایش 24/2 درصدی در محدوده یک میلیون و 206 هزار تومان تا یک میلیون و 230 هزار تومان، سررسید آذرماه با افزایش 83/1 درصدی در مبادلات صبح و کاهش 94/0 درصدی در مبادلات عصر در محدوده یک میلیون و 236 هزار تومان تا یک میلیون و275 هزار تومان، سررسید دی‌ماه با افزایش 94/2 درصدی در دادوستدهای صبح و کاهش 52/0 درصدی در مبادلات عصر در محدوده یک میلیون و 305 هزار تومان تا یک میلیون و 352 هزار تومان قرار گرفت.
