درآمد ورزشکاران غیرفوتبالی چقدر است؟
در بین ورزشکاران غیرفوتبالی، والیبالیست‌ها و بسکتبالیست‌ها بیشترین مبلغ را از باشگاه‌های خود دریافت می‌کنند؛ حتی بیشتر از کشتی و وزنه‌برداری.
این گزاره معروف که «ورزشکاران پول پارو می‌کنند» را بارها در جمع‌های خانوادگی، انظار عمومی و ... شنیده‌ایم. البته این جمله بیشتر درباره فوتبالیست‌ها به کار می‌رود، درحالی‌که در خیلی از رشته‌های دیگر نیز ورزشکاران مشهور درآمد بدی ندارند و می‌توانند در طول دوران حرفه‌ای ورزش خود آینده‌شان را بسازند. در این میان قطعاً میزان درآمد هر ورزشکار در وهله اول به کیفیت فنی او بستگی دارد اما رشته‌ای که در آن فعالیت می‌کند نیز قطعاً تأثیرگذار است. در آستانه شروع لیگ‌های رشته‌های مختلف و پایان کار اکثر باشگاه‌های غیرفوتبالی در نقل و انتقالات، سعی کردیم به صورت تقریبی میزان قرارداد ورزشکاران را انعکاس دهیم تا مشخص شود چه کسانی بیشتر و چه کسانی کمتر از حد خود درآمد دارند. حساب فوتبال جداست تقریبا در یک دهه اخیر میزان درآمد بازیکنان فوتبال در لیگ برتر ایران به شکل تصاعدی افزایش یافت و چند سالی می‌شود که صحبت از قراردادهای میلیاردی فوتبالیست‌ها کاملا عادی شده است. حتی کار به انتشار قرارداد بازیکنان هم رسیده و به اذعان مسئولان، قراردادهای بالای ٢میلیارد نیز در فوتبال ایران بسته شده است. با این‌که برخی باشگاه‌ها هم در لیگ حضور دارند که قراردادهای نجومی امضا نمی‌کنند اما اکثر فوتبالیست‌های مطرح دیگر به زیر یک‌میلیارد راضی نمی‌شوند. این اتفاق به خاطر سوابودن حساب فوتبال از سایر رشته‌هاست که همواره با استقبال مردم و رسانه‌ها همراه بوده است. والیبال و بسکتبال، سایه فوتبال ابتدا بسکتبال و دو - سه سالی هم هست که والیبالی‌ها خودشان را از نظر مبلغ قرارداد به فوتبال نزدیک کرده‌اند. بعد از درخشش تیم‌ملی والیبال در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری بیشتری از سوی باشگاه‌ها در لیگ این رشته انجام شده و توقع ملی‌پوشان نیز بالا رفته است. طبق شنیده‌ها در لیگ پیشروی والیبال حتی قراردادهای نزدیک به دو میلیارد نیز امضا شده است. از طرفی بسکتبال ایران بعد از چند دوره قهرمانی در آسیا و حضور در المپیک ٢٠٠٨ پکن با افزایش میزان قراردادها و سرمایه‌گذاری عظیم چند باشگاه مواجه شد. در واقع چند سالی می‌شود که قراردادهای چند صد میلیونی در بسکتبال مسأله عجیبی نیست. در این میان به نظر می‌رسد هندبال مظلوم واقع شده چون ثامن‌الحجج که در چند سال اخیر بیشترین میزان پرداختی را به بازیکنان داشت، سقف قرارداد خود را ١٥٠میلیون تعریف کرده بود اما در باشگاه‌های دیگر حتی میزان قراردادها به ١٠میلیون نیز می‌رسد. فوتسال را هم نباید فراموش کنیم که شرایطی مشابه بسکتبال دارد و تک‌ستاره‌ها در لیگ این رشته قراردادهای چند ١٠٠ میلیونی امضا می‌کنند. رزمی‌کاران به ١٠٠ میلیون هم نمی‌رسند رشته‌های رزمی که اکثراً در میادین بین‌المللی برای کشورمان افتخارآفرینی کردند، از لیگ حرفه‌ای سود نمی‌برند. بالاترین میزان قراردادها در رشته‌های رزمی مختص به تکواندو است. ملی‌پوشان این رشته که خیلی هم در لیگ به خودشان زحمت نمی‌دهند و نهایتا دو - سه مبارزه می‌کنند با قراردادهای ٤٠، ٥٠ میلیونی کارشان را دنبال می‌کنند. ووشو در رده بعدی قرار دارد؛ با حضور چند اسپانسر خوب در لیگ این رشته میزان قراردادها به ٣٠، ٤٠ میلیون رسیده است. کاراته و جودو نیز سقف قراردادشان برای ملی‌پوشان تا ٣٠ میلیون تومان است. البته نباید از یک نکته غافل شویم؛ در رشته‌های رزمی ورزشکاران ملی با حضور در مسابقات جایزه بزرگ می‌توانند به جایزه‌های چند‌هزار دلاری هم برسند. مثلا در تکواندو که بیشتر از سایر رشته‌ها حضور در چنین مسابقاتی مرسوم است، ملی‌پوشان در صورت قهرمانی می‌توانند تا ٥هزار دلار جایزه دریافت کنند. کشتی و وزنه‌برداری در یک سطح با این‌که کشتی و وزنه‌برداری به‌عنوان مدال‌آورترین رشته‌های ایران در المپیک و بازی‌های آسیایی مطرح هستند اما سطح قرارداد تک‌ستاره‌های ورزش ایران نیز نهایتا ١٠٠ تا ٢٠٠ میلیون تومان است. به‌عنوان مثال بهداد سلیمی امسال قرارداد ١٥٠ میلیونی با یاسین پیشروی قم امضا کرده است. در کشتی نیز با وجود استقبال نه‌چندان زیاد ملی‌پوشان سقف قراردادها به ١٠٠ میلیون می‌رسد. این مبالغ فقط مربوط به حضور ورزشکاران در لیگ است و آنها با مدال‌آوری در عرصه‌های بین‌المللی نیز پاداش‌هایی از سوی ارگان‌های مختلف دریافت می‌کنند. تفاوت‌هایی با آن سوی مرزها بیشتر علاقه‌مندان به ورزش از میزان بالای قرارداد فوتبالیست‌ها در تمام دنیا خبر دارند اما جالب است بدانید در رشته‌های تیمی دیگر نیز ارقام کمی به ورزشکاران خارجی پرداخت نمی‌شود. مثلا در NBA ستاره‌ها تا سقف ٢٠ میلیون دلار هم پول می‌گیرند که این مبلغ در بسکتبال اروپا به پنج میلیون یورو می‌رسد. درواقع در تمام دنیا این اختلاف میان فوتبال و سایر رشته‌ها از نظر میزان قرارداد وجود دارد و یک موضوع حل شده است. با این حال در هیچ‌کدام از رشته‌ها نمی‌توان میزان قراردادهای بازیکنان خارجی را با داخل کشور مقایسه کرد. به همین دلیل هم هست که در رشته‌های مختلف شاهد حضور ورزشکاران لیگ‌های خارجی حتی عربی هستیم. صاحب‌پناه: ورزشکاران انفرادی رانت بیشتری دارند کامران صاحب‌پناه، مدیرعامل سابق باشگاه پیکان و رئیس هیأت‌مدیره سابق باشگاه استقلال درباره تفاوت‌هایی که در میزان درآمد ورزشکاران مختلف وجود دارد، به «شهروند» می‌گوید: «چیزی که مشخص است، سه رشته فوتبال، والیبال و بسکتبال خودشان را از سایر رشته‌ها از نظر میزان قراردادها جدا کرده‌اند و حالا شاید فوتسال را نیز بتوان در سطح آنها دانست. نکته جالب اینجاست که نسبت معکوسی در رشته‌های انفرادی وجود دارد. ورزشکارانی که در رشته‌های انفرادی فعالیت می‌کنند، هم فشار بیشتری را تحمل می‌کنند و هم پول کمتری می‌گیرند. این یک قانون نانوشته در تمام دنیا است اما باید مسائل دیگری را در نظر گرفت.» وی همچنین می‌افزاید: «حتی می‌توان گفت عمر قهرمانی در رشته‌های انفرادی هم کمتر است اما رانت‌هایی وجود دارد که شاید صرفا این ورزشکاران بتوانند از آن استفاده کنند. همین حالا در شورای شهر رضازاده، دبیر، ساعی و جدیدی ستاره‌های سابق رشته‌های انفرادی بوده‌اند. درواقع قهرمانان رشته‌های انفرادی به صورت غیرمستقیم هم درآمد کسب می‌کنند و از موقعیت اجتماعی بهتری هم برخوردار می‌شوند.» حرفه‌ای نیستیم شاید مقایسه میزان درآمد ورزشکاران در رشته‌های مختلف با یک متر و معیار خیلی صحیح نباشد چون باید شاخصه‌های زیادی را در نظر گرفت تا وضع آن ورزشکار را قبل و بعد از دوره قهرمانی خود ارزیابی کرد. با این حال چیزی که مشخص است در یکسری از رشته‌ها مبلغ قراردادها بی‌رویه بالا رفته و در رشته‌های دیگر نیز باشگاه‌ها حتی حاضر نیستند به قهرمانان المپیک و جهان بیشتر از ١٠٠ میلیون پرداخت کنند. البته اگر ورزش ما حرفه‌ای بود و هر ورزشکاری می‌توانست با اسپانسرهای شخصی قرارداد ببندد، شاید هیچ‌وقت چنین گلایه‌هایی هم مطرح نبود.
