اقتصاد آنلاین - پریسا شاکری؛ تهاتر نفت با کالا موضوعی است که این روزها بیشتر از همیشه در نشست‌های کابینه سیزدهم شنیده می‌شود. دولت ابراهیم رئیسی که در ابتدای ورود به پاستور بنا را بر آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران گذاشته بود، حالا با کمرنگ شدن امیدها برای احیای برجام، دست فرمان را به تهاتر نفت با کالا تغییر داده است.
چندی پیش محسن رضایی، معاون اقتصادی رییس‌جمهوری اعلام کرد که تهاتر نفت در برابر کالا در دستور کار دولت قرار گرفته و در همین زمینه ابلاغیه‌ای برای حمایت از صادرات و تهاتر نفت با کالا صادر شده است. به جز او فرهاد نوری، معاون سازمان توسعه تجارت هم از تهاتر نفت با چای از سریلانکا به مهر خبر داده و گفته است که تهاتر نفت ایران در برابر چای سریلانکا فعال شده است.
علاوه بر این موضوع تهاتر نفت با برنج هندی هم مطرح شده است و حالا به نظر می‌رسد که رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی هم اشاره‌ای تلویحی به تهاتر نفت و مسکن با چینی‌ها داشته است. او در پاسخ به انتقاداتی در خصوص تورم زا بودن ساخت یک میلیون مسکن گفته بود که این طرح با مطالعه کارشناسی و با برنامه‌ریزی آماده شده است و اینکه برخی می‌گویند ساخت یک میلیون واحد مسکونی، تورم ایجاد خواهد کرد،اینطور نیست چراکه برای احداث این واحدها از منابع دولتی استفاده نمی‌شود و روش‌هایی برای تأمین منابع مالی این برنامه پیش‌بینی شده است که تورم‌زا نیستند.
صحبت سربسته وزیر راه و شهرسازی درباره نحوه تامین مالی مسکن حمایتی در شرایطی انجام شد که اقبال شاکری، عضو شورای عالی مسکن از ساخت مسکن حمایتی توسط چینی‌ها به تسنیم گفته بود. هرچند که او ادعای اولیه خود را اصلاح کرد و گفت که چینی‌ها برای ساخت مسکن حمایتی نمی‌آیند و وزارت راه و شهرسازی برای «کارهای خودش» با آنها در حال مذاکره است! اما ایسنا با نقل قولی از محمود محمودزاده، معاون مسکن وزیر راه و شهرسازی نوشت که حضور چینی‌ها در پروژه مسکن حمایتی تائید شد. این رسانه به نقل از محمودزاده نوشت که چینی‌ها در ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن یا همان مسکن حمایتی مشارکت می‌کنند اما مذاکراتی با کشور چین و سایر کشورها انجام شده در حوره ساخت نیست بلکه مذاکره با چینی‌ها به منظور ورود تکنولوژی‌های جدید ساخت است که منطبق با معماری و هویتی که در ایران وجود دارد، بتوانیم سرعت، کیفیت و قیمت تمام شده را مدیریت کنیم.
به جز این بهروز محبی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هم در گفتگو با اقتصاد آنلاین تائید کرده است که بسیاری از وزرا در حال مذاکره با کشورهایی مثل چین و روسیه هستند تا پروژه های اقتصادی از طریق تهاتر با نفت خام عملیاتی شود.
او البته تاکید کرده است که در صورت اجرای این ایده، می توان بخشی از منابع کشور را در سایر ردیف های بودجه را آزاد کرد.
چینی‌ها مسکن حمایتی را ارزان‌تر نمی‌سازند
ایرج رهبر، رییس هیات مدیره کانون سراسری انبوه سازان اما معتقد است که با روش تهاتر نفت نمی‌توان انتظار داشت که چینی‌ها مسکن حمایتی را ارزان بسازند.
او به اقتصاد آنلاین توضیح می‌دهد: تهاتر نفت با کالا در دولت محمود احمدی‌نژاد هم برای انواع کالا مطرح شد اما توفیقی نداشت و حالا دوباره این طرح پرهزینه در دستور کار دولت سیزدهم قرار گرفته است و قرار است چینی‌ها همچون گذشته در قبال دریافت نفت ارزشمند ایران با قیمت نازل، کالاها و خدمات خود را با بهای گزاف در اختیار ایران بگذارند.
رییس هیات مدیره کانون سراسری انبوه سازان در ادامه تاکید می‌کند: جزئیات توافق با چینی‌ها برای پروژه مسکن حمایتی مشخص نیست اما شرکت‌های چینی مسکن را در کشورهای دیگر متری ۳۵۰ تا ۴۰۰ دلار می‌سازند که اگر بخواهیم آن را با قیمت ۲۷ هزار تومانی دلار تبدیل کنیم بهای ساخت هر مترمربع مسکن توسط چینی‌ها تقریبا بین ۹.۵ تا ۱۱ میلیون تومان تمام می‌شود که به برای مسکن حمایتی به هیچ عنوان به صرفه نیست.
رهبر ادامه می‌دهد: این نرخ ساخت در شرایطی است که بهای دلار در ایران ثابت بماند و البته چینی‌ها هم به بهانه اینکه ایران تحریم است، نخواهند قیمت ساخت مسکن در ایران را گران‌تر از سایر کشورها محاسبه کنند.
ماجرای حضور چینی‌ها در پروژه مسکن حمایتی در حالی مطرح می‌شود که پیش از این در دولت محمود احمدی‌نژاد برخی پروژه‌های مسکن مهر پردیس و پرند به شرکت ترکیه‌ای کوزو سپرده شد اما در نهایت این مساله به سرانجام نرسید و کار ایران و شرکت کوزو به دادگاه کشید.
