۰ نفر

کنترل ریسک چیست و نحوه عملکرد آن چگونه است؟

۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۲، ۱۸:۱۰
کد خبر: 713597
کنترل ریسک چیست و نحوه عملکرد آن چگونه است؟

کنترل ریسک مجموعه روش هایی است که به وسیله آن شرکت ها زیان های احتمالی را ارزیابی و برای کاهش یا حذف چنین تهدیداتی اقدام می کنند. این روش شیوه‌ای است که در آن از یافته های ارزیابی ریسک استفاده می‌شود.

کنترل ریسک همچنین شامل ایجاد تغییرات پیشگیرانه ای را برای کاهش ریسک در این زمینه ها می‌شود. بنابراین کنترل ریسک به شرکت ها کمک می کند تا دارایی ها و درآمدهای از دست رفته خود را محدود سازند. کنترل ریسک یکی از اجزای کلیدی پروتکل مدیریت ریسک سازمانی (ERM) یک شرکت است.

نحوه عملکرد کنترل ریسک

کسب و کارهای مدرن با مجموعه متنوعی از موانع، رقبا و خطرات احتمالی روبرو هستند. کنترل ریسک یک استراتژی تجاری مبتنی بر برنامه‌ریزی است که هدف آن شناسایی، ارزیابی و آماده سازی شرکت برای هر گونه ریسک، خطر و سایر فاجعه‌های بالقوه (در هر دو معنای واقعی و مجازی) است که ممکن است در عملیات و اهداف سازمان تداخل ایجاد کنند. مفاهیم اصلی کنترل ریسک عبارتند از:

اجتناب بهترین روش کنترل ضرر است. به عنوان مثال، پس از کشف خطر یک ماده شیمیایی استفاده شده در روند تولید کالاهای یک کارخانه برای کارگران آن، صاحب این کارخانه برای محافظت از سلامت کارگران ماده شیمیایی جایگزین و امنی را برای آن پیدا می‌کند.

در فرآیند پیشگیری از ضرر ریسک پذیرفته می‌شود اما تلاش می‌شود تا به جای از بین بردن کامل احتمال ضرر، احتمال آن به کمترین میزان ممکن کاهش داده شود. به عنوان مثال، موجودی کالایی که در یک انبار ذخیره شده است در خطر سرقت قرار دارد. از آنجایی که هیچ راهی برای جلوگیری از آن وجود ندارد، از برنامه پیشگیری از ضرر استفاده می‌شود. این برنامه شامل گشت زنی نگهبانان امنیتی، استفاده از دوربین های ویدئویی و امکانات ذخیره سازی ایمن می‌شود. بیمه نمونه دیگری از پیشگیری از ریسک است که در طی آن خطر ضرر بر اساس قرارداد به شخص ثالث محول می شود.

در فرآیند کاهش ضرر ریسک پذیرفته می‌شود اما این فرآیند به دنبال محدودسازی ضرر در هنگام وقوع تهدید است. به عنوان مثال، شرکتی که مواد قابل اشتعال را در یک انبار ذخیره می کند، آبپاش های پیشرفته‌ای را برای به حداقل رساندن آسیب در صورت وقوع آتش سوزی در انبار نصب می کند.

جداسازی شامل پراکنده‌سازی دارایی های کلیدی است به طوری که رویدادهای فاجعه بار در یک مکان تنها در آن مکان بر کسب‌وکار تأثیر بگذارد به طوری که اگر همه دارایی ها در یک مکان قرار گرفته بودند، کسب و کار با مشکلات جدی تری مواجه می شد. به عنوان مثال، یک شرکت از نیروی کار با تنوع جغرافیایی استفاده می کند تا در صورت بروز مشکلات در یک انبار، تولید ادامه یابد.

موازی‌کاری شامل ایجاد یک طرح پشتیبان اغلب با استفاده از فناوری‌ها می‌شود. به عنوان مثال، از آنجا که خرابی سرور سامانه اطلاعاتی باعث توقف عملیات شرکت می شود، سرور پشتیبانی ایجاد می‌شود تا در صورت خرابی سرور اصلی به راحتی در دسترس باشد.

تنوع‌بخشی، منابع کسب و کار را برای ایجاد چند خط کسب و کار مختلف به منظور ارائه محصولات یا خدمات متنوع در صنایع مختلف تخصیص می دهد. بدین ترتیب، از دست رفتن بخش قابل توجهی از درآمد یک خط تجاری آسیب جبران ناپذیری به درآمد شرکت وارد نمی‌کند. برای مثال، یک رستوران علاوه بر سرو غذا، خواربارفروشی‌هایی نیز تاسیس می‌کند که مجموعه‌ای از سس‌های سالاد، مارینادها و سس‌های دیگر را به فروش می‌رسانند.

هیچ یک از شیوه‌های کنترل ریسک نمی تواند هم‌چون گلوله طلایی راه ساده‌ای برای دور نگه داشتن شرکت از آسیب احتمالی ارائه دهد. این شیوه‌ها در عمل در کنار یکدیگر و به درجات مختلف استفاده می‌شوند و با رشد شرکت، تغییر اقتصاد و تغییر چشم انداز رقابتی تغییر می کنند.

نکات کلیدی

هدف این فرآیند شناسایی و کاهش عوامل خطر بالقوه در عملیات یک شرکت مانند جنبه های فنی و غیر فنی کسب و کار، سیاست های مالی و سایر موارد احتمالی است که بر سلامت شرکت تأثیر می‌گذارند.

روش های کنترل ریسک شامل اجتناب، پیشگیری از ضرر، کاهش ضرر، جداسازی، موازی‌کاری و تنوع‌بخشی می‌شوند.

نمونه ای از کنترل ریسک

شرکت سومیتومو الکتریک به عنوان بخشی از تلاش‌های مدیریت ریسک، برنامه‌های تداوم کسب‌وکار (BCPs) خود را در سال مالی 2008 به عنوان ابزاری برای اطمینان از ادامه فعالیت‌های تجاری اصلی در صورت وقوع فاجعه توسعه داد. برنامه‌های تداوم کسب‌وکار در پاسخ به مشکلات ناشی از زلزله بزرگ شرق ژاپن که در مارس 2011 رخ داد، نقش مهمی داشتند. از آنجا که این زمین لرزه خسارات عظیمی را در مقیاس بی سابقه ای ایجاد کرد که بسیار بیشتر از خسارت فرض شده در برنامه‌های تداوم کسب‌وکار بود، برخی مناطق این برنامه‌ها به اهداف خود نرسیدند.

مدیران اجرایی این شرکت بر اساس درس هایی که واکنش پیشین خود به زلزله آموختند، به ترویج تمرین های عملی و برنامه های آموزشی، تایید اثربخشی برنامه‌ها و بهبود آنها در صورت نیاز، ادامه می دهند. علاوه بر این، شرکت سومیتومو به تلاش‌های خود برای راه اندازی سامانه‌ای برای مقابله با خطراتی مانند شیوع بیماری های عفونی از جمله ویروس آنفولانزای همه گیر ادامه می دهد.