املاک، کارخانه و تجهیزات اقلام استاندارد سرمایه ثابت هستند.
دارایی های سرمایه ثابت معمولاً اقلامی فاقد قدرت نقدشوندگی هستند و در طول زمان مستهلک می شوند.
نقطه مقابل سرمایه ثابت، سرمایه متغیر است.
شناخت سرمایه ثابت
مفهوم سرمایه ثابت اولین بار در قرن هجدهم توسط اقتصاددان سیاسی دیوید ریکاردو مطرح شد. به نظر ریکاردو، سرمایه ثابت به هر نوع دارایی فیزیکی قابل اطلاق است که در تولید محصول مصرف نمی شود. این نوع سرمایه با ایده ریکاردو مبنی بر سرمایه در گردش مانند مواد خام، هزینه های عملیاتی و نیروی کار مخالف بود. در اقتصاد مارکسیستی، سرمایه ثابت ارتباط نزدیکی با مفهوم سرمایه مداوم دارد.
سرمایه ثابت بخشی از کل سرمایه یک کسب و کار است که در داراییهای فیزیکی مانند کارخانهها، وسایل نقلیه و ماشینآلات سرمایهگذاری شده است که تقریباً بهطور دائم یا به بیان دقیقتر برای مدتی بیش از یک دوره حسابداری در آن کسبوکار باقی میمانند. کسبوکارها میتوانند دارایی های ثابت را خریداری کنند یا برای بلندمدت اجاره کنند.
در طرف دیگر معادله سرمایه همان چیزی قرار دارد که مدام در گردش است یا شرکتها در فرآیند تولید خود مصرف میکنند. این اقلام شامل مواد اولیه، نیروی کار، هزینه های عملیاتی و غیره می شوند. مارکس تأکید داشت که تمایز بین سرمایه ثابت و در گردش نسبی است زیرا به زمان گردش نسبی انواع مختلف دارایی های سرمایهای فیزیکی اشاره دارد.
سرمایه ثابت نیز «در گردش» است، با این تفاوت که زمان گردش بسیار طولانیتر دارد، زیرا یک دارایی ثابت قبل از اینکه ارزش مورد انتظار خود را ایجاد کند ممکن است چندین سال یا چندین دهه نگهداری شود و برای ارزش اسقاط آن کنار گذاشته شود. یک دارایی ثابت ممکن است در هر زمانی قبل از پایان عمر مفید خود مجدداً فروخته شود و مجددا استفاده شود، که این وضعیت اغلب در مورد وسایل نقلیه و هواپیماها اتفاق می افتد.
سرمایه ثابت را می توان با سرمایه متغیر که هزینه و سطح آن در طول زمان و با مقیاس تولید شرکت تغییر می کند مقایسه کرد. به عنوان مثال، ماشین آلات استفاده شده در فرآیند تولید سرمایه ثابت در نظر گرفته می شوند، زیرا بدون توجه به سطح تولید فعلی، در یک شرکت باقی می مانند. از سوی دیگر میزان مواد خام بسته به سطح تولید تغییر میکند.
الزامات سرمایه ثابت
مقدار سرمایه ثابت مورد نیاز برای راه اندازی یک کسب و کار در هر موقعیتی و به ویژه از صنعتی به صنعت دیگر کاملا تغییر میکند. برخی از مشاغل به مقادیر زیادی دارایی سرمایه ثابت نیاز دارند. نمونه های رایج این کسبوکارها شامل تولید کنندگان صنعتی، ارائه دهندگان مخابرات و شرکت های اکتشاف نفت است. صنایع مبتنی بر خدمات، مانند شرکت های حسابداری، نیاز محدودتری به سرمایه ثابت دارند. این سرمایهها ممکن است شامل ساختمان های اداری، رایانه ها، دستگاه های شبکه و سایر تجهیزات اداری استاندارد باشد.
در حالی که کسب و کارهای تولیدی اغلب دسترسی آسان تری به موجودی انبار لازم برای ساخت کالاهای تولید شده دارند اما تهیه سرمایه ثابت ممکن است زمان زیادی به طول بکشد. ممکن است جمعآوری بودجه لازم برای خریدهای بزرگتر مانند تأسیسات تولید جدید برای یک کسب و کار به زمان زیادی نیاز داشته باشد. اگر شرکتی از روشهای تامین مالی استفاده کند، دریافت وام مناسب نیز ممکن است زمان زیادی ببرد. این مسئله زمانی که شرکتی با خرابی تجهیزات مواجه میشود اما قطعات یدکی اضافی را برای تعمیر این تجهیزات در اختیار ندارد ممکن است خطر زیان های مالی ناشی از تولید کم را افزایش دهد.
استهلاک سرمایه ثابت
سرمایه گذاریهای شرکت در ابزارهای سرمایهای ثابت معمولاً به روش یکسانی که در صورت سود و زیان نشان داده میشود، مستهلک نمی شوند. برخی از این سرمایهگذاریها به سرعت ارزش خود را از دست می دهند، در حالی که برخی دیگر عمر مفید تقریبا بی نهایت دارند. به عنوان مثال، یک وسیله نقلیه جدید هنگامی که به طور رسمی از نمایندگی به مالک جدید منتقل می شود، بخش قابل توجهی از ارزش خود را از دست می دهد. در مقابل، ساختمان های متعلق به شرکت ممکن است با نرخ بسیار کمتری مستهلک شوند. روش استهلاک به سرمایه گذاران اجازه میدهد تا میزان نقش موثر سرمایه گذاری های شرکت در ابزارهای سرمایهای ثابت در عملکرد فعلی آن به طور تقریبی برآورد کنند.
قدرت نقدشوندگی سرمایه ثابت
در حالی که سرمایههای ثابت اغلب بخشی از ارزش خود را حفظ می کند اما این دارایی ها معمولا به عنوان داراییهای دارای قدرت نقدشوندگی در نظر گرفته نمیشود. علت این است که برای اقلام خاصی مانند تجهیزات تولیدی بازار بسیار محدودی وجود دارد و قیمت معمولا بالای آنها زمان لازم برای فروش این داراییها را به شدت افزایش میدهد.