شفافیت و کشف قیمت عادلانه؛ کارکرد اصلی بورس کالا/ ۶شرکت تابعه «وامید» امسال وارد بازار سرمایه می شود
یکی از شاخصهای اساسی در بحث توسعهیافتگی شرکتها به خصوص از منظر اقتصادی که نشاندهنده میزان توسعه یافتگی کشورها در حوزه اقتصاد است، موضوع شفافیت فعالیتهای اقتصادی است و هر مکانیزمی که بتواند منجر به بهبود این شفافیت شود، به کشور در رتبهبندی میزان توسعه یافتگی از بُعد اقتصادی کمک میکند.
اقتصادآنلاین – سارا محسنی؛ محرم رزمجویی مدیر سرمایهگذاری شرکت گروه مدیریت سرمایهگذاری امید در گفتوگوی اختصاصی با اقتصادآنلاین گفت: اصلیترین و ابتداییترین کارکرد بورس، ایجاد شفافیت است. یعنی هر معاملهای که در بورس انجام میشود، به شفافیت آن معامله کمک میکند. در بحث بورس کالا نیز به همین منوال است. حدود ۱۰ یا ۱۱ سال از شکلگیری بورس کالا در کشور ما میگذرد و به ایجاد شفافیت در تمام معاملاتی که مربوط به مجموعه محصولات یا کالاهایی مانند محصولات فلزی، کشاورزی، پتروشیمی و... است، کمک کرده است.
وی افزود: در بحث عرضه تولیدات یا محصولات زنجیره فولاد از ابتدا یعنی سنگآهن تا محصولات نهایی، این موضوع نیز کمک خواهد کرد. یعنی هر میزان که به سمت عرضه محصولات بالادست زنجیره فولاد پیش رویم، به شفافیت معاملاتی و کشف قیمت عادلانه در بورس منجر میشود.
مدیر سرمایهگذاری شرکت گروه مدیریت سرمایهگذاری امید اضافه کرد: علاوه بر شفافیت، مشخص کردن و تعیین قیمت عادلانه برای داراییهایی که در بورس معامله میشود، یکی دیگر از کارکردهای بورس است. بنابراین کشف قیمت عادلانه، دومین کارکرد بورس به خصوص بورس کالا است.
رزمجویی تصریح کرد: در مدت زمانی که کنسانتره، گندله و سایر محصولات زنجیره فولاد وارد بورس شده، مباحثی پیرامون میزان اثرگذاری این اقدام مطرح شده و موافقان و مخالفانی دارد. یکی از ایراداتی که به این موضوع وارد شده، محدود بودن تعداد خریداران کنسانتره سنگآهن، گندله یا سایر محصولات زنجیره فولاد و کم بودن تعداد اشخاص یا مصرفکننده این محصولات، به عنوان مواد اولیه در کشور است و چنین موردی در مکانیزم بورس، اختلال ایجاد میکند.
مدیر سرمایهگذاری شرکت گروه مدیریت سرمایهگذاری امید افزود: پاسخ من به منتقدان این است که ما در ابتدای امر، شفافیت و کشف قیمت عادلانه را از بورس کالا خواستاریم. اینکه در بورس تعداد خریداران و فروشندگان بالا باشد و بازار رقابتی شود، یک ویژگی ایدهآل محسوب میشود. پس از کشف قیمت باید به دنبال ایجاد رقابت رفت که در ادامه با توسعه واحدهای فولادساز، افزایش تعداد تولیدکنندگان و نیاز آنها به مواد اولیه، حالت ایدهآل و مطلوب در بورس کالا ایجاد خواهد شد. در حال حاضر باید اجازه داد که فرآیند کشف قیمت صورت بگیرد و شفافیت ایجاد شود و پس از آن، به دنبال موضوعات ایدهآل و مطلوب رفت.
به گفته رزمجویی، اگر ترتیب زمانی را نیز درنظر بگیریم، محصولات پایین دستی فولاد مانند شمش، ورقهای فولادی و ... از سالها قبل در بورس کالا مورد معامله قرار میگیرند. قیمت این محصولات در بورس کالا معادل قیمتهای جهانی یا حداقل معادل قیمتهای منطقهای مانند حوزه CIS است. طبیعی است که تولیدکننده یا مصرفکنندهای که برای مثال اقدام به خریداری ورق میکند، با قیمتهای جهانی محصول را به دست میآورد و سود نصیب شرکتهای فولادساز و سایر ذینفعان میشود.
وی خاطرنشان کرد: زمانی که یک شرکت فولادساز، محصولات خود را با قیمتهای جهانی در بورس کالا عرضه میکند، نمیتواند این انتظار را برای خود ایجاد کند که قیمت مواد اولیه با نصف قیمتهای جهانی معامله شود. در بسیاری از نقاط دنیا شرکتهای تولیدکننده سنگآهن، حاشیه سود بیشتری نسبت به شرکتهای فولادی دارند. در کشور ما نیز باید چنین روندی، اجرایی شود. نمیتوان با بهانههایی مانند اینکه فولاد، صنعت پاییندستی محسوب میشود، به این منوال عمل نکرد.
مدیر سرمایهگذاری شرکت گروه مدیریت سرمایهگذاری امید تصریح کرد: یکی از مشکلات اساسی که در این حوزه وجود دارد، کاهش ذخایر سنگآهن کشور است و یکی از دلایلی که ما در حوزه ذخایر معدنی به خصوص سنگآهن به این نقطه رسیدهایم، انگیزه نداشتن شرکتهای سنگآهنی برای اکتشافات بوده است. برای اینکه فولادسازان به عنوان شرکتهای بالاتر برای آنها محسوب میشوند که اقدام به قیمتگذاری و تعیین تکلیف برای شرکتهای سنگآهن کرده و انگیزه اکتشاف ذخایر جدید را از بین بردهاند.
رزمجویی اظهار داشت: به دلیل شرایط موجود، این الزام وجود دارد که شرکتهای فولادساز به دنبال اکتشاف معادن و ذخایر جدید باشند چراکه ممکن است با پایان یافتن ذخایر،به مشکل بربخورند و در حال حاضر اولویت با سنگآهن است.
مدیر سرمایهگذاری شرکت گروه مدیریت سرمایهگذاری امید در پاسخ به ادعای فولادسازان که مشکلی با جهانی شدن قیمتهای مواد اولیه ندارند اما به شرطی که همه موارد اعم از تسهیلات، پرسنل و ... هم جهانی باشد، افزود: در مرحله اول باید اجازه دهیم که در زنجیره فولاد، این موضوع حل شود و پس از آن به بهانههایی مانند هزینههای تامین مالی، نیروی انسانی و... بپردازند.
وی درخصوص بالا بودن حاشیه سود شرکتهای معدنی درمقایسه با شرکتهای فولادی گفت: اگر زنجیره ارزش و حوزه فولاد را درنظر بگیریم، به هر میزان که به سمت انتهای زنجیره حرکت کنیم، حاشیه سود کاهش مییابد. در اقتصاد، یک اصل ثابتشده بر این مبنا وجود دارد که به هر میزان که از صنعت بالادستی به سمت پایین حرکت کنیم، حاشیه سود کاهش مییابد.
مدیر سرمایهگذاری شرکت گروه مدیریت سرمایهگذاری امید بیان کرد: یکی از اقدامات خوبی که بهانهای برای پذیرش کنسانتره و گندله در بورس کالا شد، عرضههایی بود که شرکت ایمیدرو انجام داد. ایمیدرو به دلیل موضوعاتی مانند بهره مالکانه و دیگر مباحثی که وجود دارد، بهره مالکانه خود را از شرکت گهرزمین با این فرمول انجام میدهد که درصدی از سنگ استخراجشده را دریافت میکند و بهره مالکانه این شرکت را به صورت نقدی یا به شکلی دیگر محاسبه نمیکند.
وی اضافه کرد: ایمیدرو، سنگآهن دریافتی را برای فروش در بورس عرضه میکند و میتوان گفت قیمتهای بالایی برای آن تعریف شده است. یکی از مشکلات و بحثهایی که به خصوص در مجامع گهرزمین وجود داشت و سهامداران حقیقی ایراداتی به آن وارد میکردند، فروش سنگآهن با قیمتی بالاتر توسط ایمیدرو نسبت به قیمت فروش گهرزمین بود و این موضوع، بهانهای برای عرضه در بورس شد.
رزمجویی تصریح کرد: به طور کلی نفس کلمه قیمتگذاری، موضوع خوبی نیست. این امر به مساله قیمتگذاری دستوری باز میگردد که متاسفانه، کلیت اقتصاد کشور ما را تحت شعاع قرار داده و اثرات منفی ایجاد کرده است و به طور حتم قیمتگذاری دستوری در همه حوزهها باید محدود و درنهایت حذف شود.
مدیر سرمایهگذاری شرکت گروه مدیریت سرمایهگذاری امید اظهار داشت: در حوزه سنگآهن نیز ایمیدرو سال گذشته، سنگ را با برگزاری تالار حراج باز به فروش میرساند و قیمت تعیینشده برای آن به عنوان مبنا برای خریداران قرار میگرفت. نکته جالب این است که ایمیدرو از مکانیزم عرضه محصولات در بورس کالا حمایت میکند و حتی در دستورالعملهایی که در بورس برای عرضه محصولات حوزه سنگآهن ایجاد شده است، ورود کرده و با ایجاد مکانیزمهایی امتناع شرکتهای فولادساز را از این موضوع سخت کرده است. در دستورالعمل ایمیدرو و بورس کالا آمده است، در صورتی که محصول دو مرتبه در بورس عرضه شود و هیچ تقاضایی برای آن ثبت نشود، امکان صادرات آن وجود دارد و تولیدکننده فولاد در داخل نمیتواند به صادرات مواد اولیه محصولات اعتراض کند.
وی به تاثیر عرضههای مواد اولیه زنجیره فولاد بر سهام شرکتهای معدنی در بازار سرمایه خاطرنشان کرد: همه فعالان بازار سرمایه باید از ایجاد شفافیت در این حوزه استقبال کنند. باوجود اینکه سازمان بورس و اورق بهادار در چند سال گذشته تلاش بسیاری برای ایجاد شفافیت اطلاعات کرده، اما عرضه در بورس به افزایش میزان آن کمک بسیاری کرده است. اگر بخواهیم تنها از دید سهامداران شرکتهای سنگآهن صحبت کنیم، اگر عرضهها در بورس کالا تداوم یابد، میتوان انتظار داشت که تا یک سال آینده، سود شرکتهای سنگآهن رشد بسیاری کند.
مدیر سرمایهگذاری شرکت گروه مدیریت سرمایهگذاری امید گفت: البته باید تاکید کنم که رشد سود شرکتهای تولیدکننده سنگآهن در کشور، از افزایش تولید و تنوع بخشی به محصولات نشات میگیرد. برای مثال در شرکتهایی مانند چادرملو، گهرزمین و گلگهر طرحهای عظیمی در چند سال گذشته به بهرهبرداری رسیده است و در حال تداوم است. به عنوان نمونه در یک سال مالی گذشته در دو شرکت زیرمجموعه گلگهر(توسعه آهن و فولاد گلگهر و جهان فولاد سیرجان)، ۱۰هزار میلیارد تومان سود خالص وجود داشته و درواقع این دو شرکت به میزان شرکت مادر یعنی گلگهر، سود داشتهاند.
وی افزود: من قصد ندارم بر موضوع سود ناشی از افزایش قیمت کنسانتره یا گندله تاکید کنم. زیرا شرکتهای تولیدکننده سنگآهن به دلیل طرحهای توسعه که در سالهای گذشته انجام دادهاند و حمایت سرمایهگذاری امید از افزایش سرمایه، تامین مالی، انتشار اوراق و... سود داشتهاند و این سود از محل طرحهای توسعه و سرمایهگذاری که به بهره برداری رساندهاند، به دست آمده و طبیعی است که چنین موضوعی نیز به رشد سود آنها کمک خواهد کرد.
رزمجویی اظهار داشت: اما ما به دنبال افزایش شفافیت و کشف قیمت عادلانه هستیم. شرکتهای تولیدکننده سنگآهن و سایر شرکتهای بورسی و فرابورسی در زنجیره فولاد، سهامداران و منافع خاص خود را دارند و بایستی منافع به شکل عادلانه تامین شود. اگر قیمتها به میزان بیشتری عادلانه شوند، سهامداران و خود شرکتها راضی خواهند بود.
مدیر سرمایهگذاری شرکت گروه مدیریت سرمایهگذاری امید در مورد ورود ۶ شرکت تابعه این هلدینگ چندرشتهای به بازار سرمایه، بیان کرد: یکی از نقاط قوت و مزیتهایی که شرکت گروه مدیریت سرمایهگذاری امید دارد، شفاف بودن سبد سرمایهگذاریهای آن است. ۸۰درصد از کل داراییهای ما، شرکتهای بورسی و فرابورسی بوده و بر روی تابلوی در حال معامله هستند. برای افزایش میزان شفافیت و شناسایی سود ناشی از عرضه بخشی از سهام، از سال ۱۳۹۹ شروع به پذیرش و عرضه ۶ شرکت زیرمجموعه خود در بورس و فرابورس کردیم. از میان این شرکتها، پرونده پذیرش شرکت آسیانما که تولیدکننده مخازن CNG است، هفته آینده در فرابورس مطرح شود و در مراحل بعد عرضه اولیه آن انجام میشود.
به گفته وی، شرکت آسیانما ۹۰درصد مخازن که در خودروهای دوگانه سوز مورد استفاده قرار میگیرد، توسط این شرکت تولید میشود. البته این مساله، بخشی از فعالیتهای این شرکت است و برنامههای خوبی برای ایجاد تنوع در سبد محصولات خود و ورود به حوزه محصولات دیگر دارد.
رزمجویی تصریح کرد: شرکت بعدی، شرکت پترو امید آسیا است که با سهم حدود ۴۰درصدی، بزرگترین شرکت بخش خصوصی در حوزه مخازن ذخیرهسازی نفت خام در کشور است. با پذیرش دو شرکت آسیانما و پترو امید در فرابورس و پس از آن ارتقاء به تابلوی بورس، دو صنعت جدید به طبقهبندی قبلی صنایع بورسی و فرابورسی در کشور اضافه خواهد شد و نمونه مشابه آنها در تنها در بازار سرمایه، بلکه در کل کشور وجود ندارد و ورود آنها امتیازی برای بازار سرمایه محسوب میشود.
مدیر سرمایهگذاری شرکت گروه مدیریت سرمایهگذاری امید خاطرنشان کرد: شرکت سرمایهگذاری ساختمانی، شرکت بعدی است که وارد بازار سرمایه خواهد شد و یکی از بزرگترین شرکتهای ساختمانی در کشور محسوب میشود. سرمایه اسمی این شرکت، ۶۰۰ میلیارد تومان است. در ادامه و تا پایان سال جاری، سه شرکت دیگر به نامهای یزد سفالین، چاپ و نشر سپه و قطعات نسوز، فرآیند پذیرش را طی میکنند و امیدوار هستیم که شرایط بازار بهگونهای پیش رود که عرضه سهام این شرکتها طی ماههای آینده به طور حتم انجام شود.
وی درخصوص افزایش سرمایه شرکت که اسفند سال گذشته پس از هفت سال اتفاق افتاد، گفت: شرکت سرمایهگذاری امید به عنوان یکی از شرکتهای بزرگ چندرشتهای و بزرگترین هلدینگ معدنی در کشور به دلیل محدودیتهایی که در سالهای گذشته وجود داشت، موفق به افزایش سرمایه نشد و به این دلیل از منظر مطالبات سهامداران عمده، مشکلاتی وجود داشت. اما با همکاری بانک سپه به عنوان سهامدار ۷۰درصدی و موافقت شورای پول و اعتبار، اقدامات در سال ۱۳۹۹ انجام و درنهایت در اسفندماه، مجمع افزایش سرمایه ۲۳۳درصدی برگزار شد.
رزمجویی گفت: برنامه ما این است که افزایش سرمایه بعدی را که ۱۰۰درصد خواهد بود، تا ۲۰هزار میلیارد تومان در سال ۱۴۰۰ انجام دهیم.بانک سپه که سهامدار عمده شرکت است با افزایش سرمایه موافقت کرده و منتظر هستیم تا مرحله اول آن به سرانجام برسد و ثبت شود. سپس مرحله دوم که اقدامات مطالعاتی و شناسایی منابع آن است، وارد فاز عملیاتی خواهد شد.
مدیر سرمایهگذاری شرکت گروه مدیریت سرمایهگذاری امید اظهار داشت: از مردادماه سال گذشته، بازار سرمایه با روندی نزولی مواجه شد. اما از زمانی که چنین شرایطی ایجاد شد، شرکت سرمایهگذاری امید به عنوان یکی از بزرگترین شرکتهای بورسی تا حد زیادی توانست در قامت یک شرکت بزرگ به فعالیت بپردازد.
وی در ادامه افزود: شرکت سرمایهگذاری امید پیش از آییننامه مرتبط با حفظ و صیانت از منافع سهامداران که شرکتها را ملزم به داشتن بازارگردان میکند، بازارگردان اختصاصی ایجاد کرده بود. درواقع صندوق گوهرفام امید که از صندوقهای تابع شرکت است، به فعالیت بازارگردانی میپردازد.
رزمجویی بیان کرد: ۷۵۰ میلیارد تومان تنها از طریق صندوق گوهرفام امید به عنوان صندوق اختصاصی بازارگردانی شرکت و بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان نیز از طریق شرکتهای زیرمجموعه در یک سال گذشته به شکل سنتی صرف خرید و حمایت از سهم امید شده است. یعنی مجموع خریدهایی که در نماد «وامید» از سوی سهامدار عمده یا صندوق بازارگردانی صورت گرفته، حدود هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان است. این موضوع در کنار عملکرد خوبی که شرکت در یک سال مالی گذشته داشت، سود خالص را دو و نیم برابر کرد و شاخصهای مالی درمقایسه با سال قبل، شرایط بهتری را ثبت کردند.
مدیر سرمایهگذاری شرکت گروه مدیریت سرمایهگذاری امید اضافه کرد: از سوی دیگر، فعالیتهای مربوط به بازارگردانی موجب افزایش بازدهی ۳۸۳درصدی «وامید» در یک سال مالی گذشته شد. یعنی بیش از دو برابر شاخص کل بازار و به مراتب بیشتر از شرکتهای همگروه خود در بازار سرمایه، بازدهی داشته است. اما برای بازارگردانی سهم «وامید»، همه شرکتهای تابع خود را از همان روزهای اول ملزم به داشتن بازارگردان کردیم.