به گفته ایرج حریرچی، باتوجه به کمبود تخت‌های بیمارستانی و وضعیت کنونی تعرفه‌های درمان، این وزارتخانه چندان تمایلی برای گسترش گردشگری سلامت ندارد، هر چند به ادعای حریرچی، اکنون جمعیت زیادی از کشورهای اطراف ایران و حتی کشورهای اروپایی برای درمان راهی ایران می‌شوند. حریرچی افزون بر این از سهم 7.3درصدی سلامت ازGDP ایران گفت و در مورد طرح پزشک خانواده هم همه را دعوت به صبر کرد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، سخنگوی وزارت بهداشت گفت: «تولید تجهیزات پزشکی ارزشی معادل 550میلیون دلار سالانه برای کشور داشته است که این رقم از تولید باعث کاهش خروج ارز و وابستگی خارجی خواهد شد. در همین راستا توانسته‌ایم بیش از 50میلیون دلار تجهیزات پزشکی طی 3 سال صادر کنیم. این در حالی است که در حال حاضر میانگین اقلام کمبود دارو از بالای 250 مورد به کمتر از 30 مورد رسیده است و ارزبری دارو را 350میلیون دلار کاهش داده‌ایم.»
ایرج حریرچی سخنگوی وزارت بهداشت در نشست خبری صبح روز دوشنبه در تشریح عملکرد وزارت بهداشت در موضوع طرح تحول سلامت گفت: «21میلیون نفر جمعیت روستایی ما امروز 18هزار خانه بهداشت دارند و 6852 پزشک عمومی در روستاها فعالیت می‌کنند. در مورد بیمه سلامت همگانی هم در سه سالی که از آغاز طرح تحول سلامت می‌گذرد؛ 10میلیون و 200هزار نفر ثبت‌نام کرده‌اند که از این میان برای حدود 9میلیون نفر دفترچه بیمه صادر شده است.»
از حقوق‌های نجومی پزشکان چه خبر؟
حریرچی درباره حقوق‌های دریافتی پزشکان هم گفت: «باید توجه داشته باشیم که حقوق و دستمزد پزشکان مستقل از کارانه‌یی است که آنها دریافت می‌کنند، کارانه در سایر ارگان‌ها وجود ندارد. ما هم در زمینه حقوق تابع دولت و تابع سقف شورای حقوق و دستمزد هستیم و از مصوبات آنها تبعیت می‌کنیم.» حریرچی ادامه داد: «کارانه پرداختی به پزشکان حدود یک‌سوم تا نصف تعرفه‌یی است که وزارت بهداشت معین کرده است و می‌تواند برای جراحی، ویزیت و امثال آن به پزشکان تعلق بگیرد. موضوع این است که پزشکان تمایل دارند از ساعت کاری خود کم کنند، اما ما به دلیل کمبود پزشک از آنها می‌خواهیم بیشتر فعالیت کنند و در ازای آن کارانه دریافت کنند.
میزان کارانه به طرح تحول سلامت بستگی ندارد و پیش از اجرای این طرح نیز پزشکان کارانه دریافت می‌کردند.» سخنگوی وزارت بهداشت ادامه داد: «ما با اعمال سقف کارانه موافق نیستیم؛ چراکه انصاف نیست فردی که در یک منطقه محروم طی یک سال متناوب روزانه 15 عمل زایمان انجام می‌دهد مانند پزشک تهران‌نشین تعرفه دولتی دریافت کند.»
سخنگوی وزارت بهداشت گفت: «دارو حوزه پرسودی است و در همه کشورها احتمال قاچاق آن وجود دارد. از منظر ما اگر دارویی هرچند از مبادی رسمی بیاید ولی تحت کنترل وارد نشده باشد قاچاق است چرا که ورود دارو شرایط استانداردی دارد که در مورد کالای قاچاق رعایت نمی‌شود.» سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به موضوع قاچاق دارو و شیر خشک از کشورهای غربی و پرونده هلال احمر در این باره، گفت: «خبر ندارم که موضوع قاچاق دارو و شیر خشک با پرونده هلال احمر مرتبط است یا خیر و خود هلال احمر باید موضوع را ارائه دهد و ما دخیل نیستیم. ما نمی‌توانیم بگوییم قاچاق دارو و شیر خشک و امثال آن صفر است ولی تا آنجا که به وزارت بهداشت مربوط می‌شود، قاچاق از کانال‌های رسمی صفر است و فروش کالای قاچاق از طریق داروخانه‌های دولتی هم به حداقل ممکن رسیده است.» سخنگوی وزارت بهداشت گفت: «سازمان غذا و دارو در آذرماه سال گذشته در مورد قاچاق دارو و مکمل‌ها هشدار داد و ما از مردم خواهش کردیم دارو و تجهیرات پزشکی را از مبادی رسمی آن تهیه کنند.»
سهم 7.3درصدی سلامت از GDP
سخنگوی وزارت بهداشت از ساخت حدود 20هزار تخت بیمارستانی با سرمایه‌گذاری خارجی گفت و ادامه داد: «انعقاد تفاهم‌نامه با سایر کشورها برای صادرات و واردات دارو همچنین ملزومات پزشکی بیشتر می‌شود.» حریرچی ادامه داد: «طول عمر افراد در جهان در حال افزایش است و این بدان معنی است که در آینده نیاز به خدمات درمانی افزایش خواهد داشت. به همین جهان نقش فعالان اقتصادی در این حوزه بسیار پر رنگ است. اکنون، از مجموع تمام تولید ناخالص جهانی، حدود 10.5درصد در زمینه سلامت و درمان هزینه می‌شود که این رقم بیش از 3 برابر حوزه انرژی و 4.5 برابر حوزه تسلیحات نظامی است.»
وی با اشاره به اینکه در کشور ما حدود 7.3درصد تولید ناخالص ملی در حوزه سلامت صرف می‌شود، گفت: «در ایران حدود صد‌هزار تخت بیمارستانی کم داریم و 57درصد تخت‌ها نیز فرسوده است. بنابراین سرمایه‌گذاری شرکت‌های خارجی و داخلی در این زمینه می‌تواند بسیار موثر واقع شود. البته کشورهایی همچون ژاپن، کره جنوبی، چین، ترکیه، ایتالیا، اتریش متمایل هستند که در این زمینه در کشور ما سرمایه‌گذاری کنند.»
سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به تعامل ایران با سایر کشورها در زمینه بهداشت و درمان، گفت: «تعداد قابل توجهی پزشک به صورت نیمه‌وقت در باکو و آذربایجان مشغول فعالیت بوده و تعدادی نیز که خواهان گذراندن مراحل تخصصی بوده‌اند در بیمارستان‌های ما دوره‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت را سپری کردند.»
وی در ادامه با اشاره به اشکالاتی که در حوزه ارائه خدمات سرپایی وجود دارد، گفت: «تلاش کرده‌ایم که طی سال‌های گذشته اقداماتی را در جهت رفع معضلات مربوط به ارائه خدمات سرپایی انجام دهیم بطوری که 6440 مطب راه‌اندازی شده و بیش از 4384 پزشک متخصص عضو هیات علمی تمام وقت برای خدمات سرپایی در کلینیک‌های ویژه در نظر گرفته‌ایم.» سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به اینکه 4330 پزشک متخصص و فوق‌تخصص در مناطق محروم مشغول فعالیت هستند، گفت: «1617 متخصص مقیم برای طول شب و ایام تعطیل برای بیمارستان‌های 214 شهر کشور در نظر گرفته‌ایم.»
سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به اینکه سال گذشته ۱۰ مورد عمل پیوند برای بیماران افغانستانی در کشور انجام شد، گفت: «با توجه به کمبود تخت بیمارستانی، همچون سایر کشورها اولویت درمان در رسیدگی به مردم خودمان است. البته در ارتباط با بیماران افغانستانی، وزارت بهداشت و جامعه دغدغه کمک به این بیماران را دارد و این مساله برای مهاجران قانونی تقریباً مشکل نیست، ولی تعدادی از این بیماران داخل کشور ساکن هستند و مجوز قانونی لازم را کسب نکرده‌اند.
با این حال، ما با وجود کمبود تخت بیمارستانی و لیست انتظار، خدمات را به آنها ارائه می‌دهیم و حتی در برخی از شهرها تا 35درصد ظرفیت تخت‌هایمان را به برادران و خواهران افغانستانی اختصاص می‌دهیم. نکته اینجاست که در کشورهای مشابه ما نیز برای پیوند به افراد غیر بومی، مشکلاتی وجود دارد.»
حریرچی با اشاره به حوادث رانندگی برای افغانستانی‌ها گفت: «هر هفته در محورهایی از کشور همچون محورهای سیستان و بلوچستان، کرمان و فارس حوادث رانندگی برای 10 تا 15 نفر از این افراد رخ می‌دهد که هرکدام از آنها می‌توانند 35میلیون تومان هزینه برای بحث بهداشت و درمان به همراه داشته باشند، ولی ما با وجود این موضوع، کار درمان‌شان را انجام می‌دهیم.»
داروهایی در پس پرده ابهام
وی با اشاره به اینکه گردشگری سلامت منبع مهم درآمدی برای کشورها به شمار می‌رود، افزود: «در ایران رویکردی دوگانه نسبت به این مساله داریم و با توجه به کمبود تخت بیمارستانی، همچون سایر کشورها اولویت نخست درمان، رسیدگی به مردم خودمان است، ولی به بخش خصوصی ماموریت داده‌ایم که از این پتانسیل گردشگری سلامت استفاده کنند.» سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به اینکه گردشگری سلامت در کشور ما تا حدودی مورد توجه قرار گرفته است، گفت: «بیمارانی از کشورهای عراق، حاشیه خلیج فارس، افغانستان، پاکستان و حتی اروپا برای درمان به ایران مراجعه می‌کنند. با این حال، سطح و نوع خدمات در حوزه گردشگری سلامت برای ما راضی‌کننده نیست و این موضوع جای توسعه بیشتر و بهتر دارد.» حریرچی البته توپ را به بیرون از زمین وزارت بهداشت انداخت و گفت: «من معتقدم بعضی موضوعات در حوزه گردشگری سلامت باید در خارج از حوزه سلامت رفع شود. در شرایط فعلی، چندان رغبت نداریم با توجه به محدودیت پزشک در حوزه توریسم‌درمانی، سطح قیمت‌گذاری و ذائقه کارکنان مراکز درمانی را تغییر دهیم و بازار را از یک قسمت به قسمت دیگر منتقل کنیم.»
سخنگوی وزارت بهداشت افزود: «روش جبران هزینه‌ها برای ما از طریق بیمه است و کسانی که بیمه ندارند، برای درمان آنها به مشکل می‌خوریم. البته برای مسائل اورژانس و حاد اقدامات لازم برای آنها با وجود مشکلات انجام می‌شود که متاسفانه برخی از دوستان در این زمینه با جنبه ژورنالیستی اظهارنظر می‌کنند در حالی که باید به جنبه کمک‌رسانی توجه داشت.» وی با اشاره به فوت لطیفه رحمانی گفت: «در تمام دنیا از جمله ایران برای پیوند کبد لیست انتظار طولانی وجود دارد، در ایران نیز به همین صورت است. لیست انتظار در اروپا نیز وجود دارد و پیوند، انجام آزمایش و ویزیت نیست که بتوان سریع آن را انجام داد.» سخنگوی وزارت بهداشت گفت: «ایران در حال حاضر 97 تا 98درصد از داروهای مورد نیاز خود را تولید می‌کند و از نظر ارزش ریالی هم این میزان به حدود 70درصد رسیده است.» حریرچی در ارتباط با انتشار خبری مبنی بر رونمایی داروی جدید برای درمان قطعی میگرن، گفت: «دارویی در زمینه درمان میگرن چند سالی است که با منشأ گیاهی در کشور تولید شده و تا حدودی در رفع مشکل میگرن موثر است. ولی آنچه در برخی از رسانه‌ها مبنی بر درمان قطعی میگرن توسط این دارو مطرح شده مورد تایید ما نیست چرا که این مساله باید مورد کارآزمایی بالینی قرار گیرد.» سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به اینکه کارآزمایی بالینی داروهای تولیدی باید توسط سازمان غذا و دارو و دانشگاه‌های علوم پزشکی مورد بررسی قرار گیرد، گفت: «در زمینه تاثیر یک دارو تنها نمی‌توان به صحبت‌های تولیدکننده دارو اکتفا کرد.»
حریرچی اضافه کرد: «برخی اعلام می‌کنند که یک دارو و واکسن جهت درمان بیماری‌ها تولید کرده‌اند ولی اینکه این داروها چقدر تاثیر دارد باید روال علمی و منطقی خود را طی کند. به عنوان مثال این دارو و واکسن‌ها ابتدا باید در نمونه‌های حیوانی کوچک، سپس حیوانی بزرگ و بعد از آن در نمونه‌های انسانی در محدوده کم و بعد در محدوده بالا مورد بررسی و تایید قرار داده شود و پس از آن از طریق منابع رسمی نتیجه آن به اطلاع مردم برسد.
اینکه داروسازان ما را داروهای مشابه خارجی را تولید می‌کنند، قدم بسیار مهمی است، ولی هر ادعایی برای تولید دارو و واکسن می‌تواند اثرات اجتماعی ویژه خود را داشته باشد، لذا ادعای تولید آن باید از منابع رسمی اعلام شود.»
حریرچی درباره تولید دارو در داخل کشور هم گفت: «برخی از داروهای داخلی توان صد‌درصد برای تامین نیاز دارویی داخل داشته و حتی می‌توان آن را صادر کرد ولی به دلیل مشکلات فرهنگی و اجتماعی گاهی پزشک و بیمار ناخودآگاه وارد مسائلی می‌شوند که سبب آسیب به تولیدات داخلی خواهد شد.» حریرچی در پاسخ به این پرسش که آیا در دنیا کشوری وجود دارد که تمام داروهای خود را بطور کامل تولید کند، گفت: مدتی قبل نشستی در تهران برگزار شد که وزیر بهداشت سابق سوئیس نیز در آن شرکت کرده بود. این فرد مدعی بود که اکثر داروهای سوئیس وارداتی است، درحالی که درآمد ناخالص این کشور از اختراعات به دست می‌آید. بنابراین، با توجه به مثال سوئیس می‌بینیم که لذا هیچ کشوری در دنیا همه داروهای موردنیاز را تولید نمی‌کند و این امر اصلاً از نظر اقتصادی به صرفه نیست.»
طرحی که باید برایش صبر کرد
حریرچی معتقد است برای اجرایی شدن طرح پزشک خانواده باید صبور بود. «طرح پزشک خانواده جزو طرح‌هایی نیست که طی یک تا دو سال بتوان آن را اجرا کرد و حتی آقای وزیر هم در زمان گرفتن رأی اعتماد از مجلس گفت که اجرای کامل آن 10 تا 12 سال طول می‌کشد.»
سخنگوی وزارت بهداشت در مورد با موضوع اجرای طرح پزشک خانواده گفت: «وزارت بهداشت این طرح را در شهرهای 50 تا 100هزار نفر گسترش می‌دهد و در 4 استان دیگر به غیراز فارس و مازندران که اکنون به صورت آزمایش اجرا می‌شود، اجرایی خواهند شد.»
حریرچی با اشاره به اجرای طرحی مشابه طرح تحول سلامت در انگلستان گفت: «اجرای طرحی مشابه طرح تحول سلامت در این کشور حدود 40 سال طول کشید و افرادی مانند تاچر به بانوی آهنین حامی سیستم سلامت انگلستان ملقب بودند.»
