اقتصاد آنلاین - سپیده قاسمی ؛ ۲۰ آذر ماه سالجاری، شاهپور علایی، رییس سازمان دامپزشکی کشور، در سفر به استان کرمانشاه از آغاز صادرات دام بعد از مدت‌ها به چهار کشور عمان، عراق، قطر و کویت خبر داد. به گفته وی، صادرات دام زنده می‌تواند سبب افزایش انگیزه دامداران و عشایر و تأمین امنیت غذایی کشور در آینده شود. وی تصریح کرد: در مرحله نخست ۱۵۰ هزار رأس دام زنده با قیمت ۶۲ هزار تومان از عشایر خریداری و صادر می‌شود و علاوه بر قیمت خرید اولیه سود ناشی از صادرات نیز به عشایر بازمی‌گردد. علایی عنوان کرد: بعد از صادرات به تبع هر اندازه که سود و ارزآوری داشته باشد به طور مجدد به عشایر بازمی‌گردد. وی همچنین گفت: یکی از برنامه‌های که در زمینه کمک به عشایر در شرایط خشکسالی می‌توان انجام داد توزیع علوفه‌های مدت دار است که پس از اینکه دام هایشان پروار شد دام خود را فروخته و بدهی خود را بدهند.
یک روز پس از آن، در ۲۱ آذر ماه دولت سیزدهم لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ کشور را به مجلس تحویل داد، در یکی از بندهای لایحه بودجه، دولت اعلام کرد که تا به ازای صادرات هر راس دام سبک به مبلغ ۵۳ هزار و ۷۰۰ تومان و به ازای صادرات هر کیلوگرم وزن زنده دام سنگین، ۱۶ هزار و ۷۰۰ تومان از صادرکنندگان دام دریافت می کند. از نظر کارشناسان، این بند از بودجه سال آینده به معنی صدور اجازه رسمی صادرات دام زنده است.
در پایان همان ماه جواد ساداتی نژاد، وزیر جهاد کشاورزی و رییس شورای قیمت گذاری و اتخاذ سیاست های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی، خطاب به معاونت امور دام این وزارت خانه، مدیرعامل شرکت پشتیبانی امور دام و رییس سازمان امور عشایر ایران، صادرات ۵۰ هزار راس دام سنگین نر پرواری را مجاز اعلام کرد. این نامه به معنی تایید نظر کارشناسان مبنی بر مجاز بودن صادرات دام زنده بود.
تصمیم به ممنوعیت صادرات دام زنده در سال ۹۷ از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت به دلیل افزایش قیمت حاصل از شوک قیمتی چندمرحله‌ای به بازار گوشت قرمز گرفته شد.
اولین شوک بزرگ قیمتی در سال ۹۷ نتیجه افزایش یکباره قیمت ارز بود. در آن سال هر کیلوگرم گوشت گوسفند از حدود ۴۰هزار تومان یکباره به کیلویی ۹۰هزار تومان رسید. در سال ۹۷ دولت برای تعدیل قیمت، با تخصیص ارز دولتی اقدام به واردات گوشت یخ‌زده و واردات دام زنده به کشور کرد تا از روند صعودی قیمت‌ها در این بازار جلوگیری کند، اما این سیاست موثر واقع نشد و نوسان قیمت در بازار گوشت ادامه پیدا کرد.
دومین شوک بزرگ قیمتی در سال ۹۹ به دلیل کمبود و گرانی نهاده‌های خوراک دام اتفاق افتاد. اختلال در تخصیص ارز ترجیحی به واردات نهاده های خوراک دام موجب شد، این کالاها با قیمت مناسب و به میزان کافی به دامدارن نرسد.
نتیجه شوک‌های وارده به بازار گوشت قرمز، آن شده است که به اعلام شورای تامین دام کشور؛ امروز میزان مصرف گوشت قرمز نسبت به مدت مشابه سال قبل ۵۰ درصد کاهش یابد.
پس از آنکه جواد ساداتی نژاد، وزیر جهاد کشاورزی و رییس شورای قیمت گذاری و اتخاذ سیاست های حمایتی محصولات اساسی کشاورزی، از آزادسازی صادرات دام خبر داد، این نگرانی ایجاد شد که شوک سوم بر بازار گوشت قرمز وارد شود و بار دیگر شاهد افزایش قابل توجه قیمت این کالای اساسی و حذف آن از سبد تعداد بیشتری از خانوارهای ایرانی باشیم.
در همان هفته علی اصغر ملکی، رییس اتحادیه گوشت گوسفندی، به اقتصاد آنلاین گفت: شوک سوم قیمتی بر بازار در صورت اجرایی شدن صادرات بی قاعده دام زنده اجتناب ناپذیر است.
وی با تاکید بر اینکه تنها انتشار خبر آزادسازی صادرات دام زنده قیمت‌ها را افزایشی کرد، اظهار کرد: این خبر موجب شده در همان روز انتشار خبر، قیمت دام زنده در میادین عرضه ۳ تا ۴ هزار تومان در هر کیلوگرم افزایش داشته باشد.
به گفته ملکی؛ با توجه به اینکه دولت برای متعادل کردن بازار داخلی گوشت قرمز راهکاری ارائه نداده است، انتظار می‌رود این افزایش قیمت ادامه داشته باشد.
وی با اشاره به بالا رفتن کشتار دام‌های مولد در یکسال اخیر، آن را دلیل دیگری دانست که دولت باید با احتیاط بیشتری نسبت به صدور مجوزهای صادرت اقدام کند.
ملکی بر این باور بود؛ صادرات بی قاعده می تواند آشفتگی بیشتر برای بازار گوشت قرمز به همراه داشته باشد که زیان آن متوجه هم تولیدکننده و هم مصرف کننده خواهد شد.
وی همچنین از رونق حواله فروشی صادرات دام در جنوب کشور خبر داد و آن را نشانه ای از بی قاعدگی در صادرات دام زنده عنوان کرد.
ملکی با یادآوری اینکه بازار نوروز و ماه رمضان را در پیش رو داریم، از دولت خواست با احتیاط بیشتری نسبت به صدور مجوزهای صادرات اقدام کند.
پیش بینی رییس اتحادیه گوشت گوسفندی درست از آب در آمد و قیمت گوشت قرمز در هفته های اخیر روند صعودی داشت.
صادرات دام بار دیگر متوقف شد
حالا منصور پوریان، رییس شورای تامین دام کشور، در گفت و گو با اقتصاد آنلاین خبر از توقف صادرات دام می دهد.
وی با یادآوری اینکه کمبودی در دام زنده و گوشت قرمز مورد نیاز کشور نداریم، عدم ثبات در بازار گوشت قرمز را بر گردن قصابان و دلالان انداخت که از نظر وی اخلالگران بازار این کالا هستند.
پوریان اعلام کرد: اکنون با ۷۱ میلیون رأس جمعیت دام سبک روبرو هستیم که این میزان باید به محدوده ۶۵ میلیون رأس برسد، بنابراین 6 میلیون جمعیت دام مازاد است.
رییس شورای تأمین دام کشور تصمیم دولت برای توقف یکباره صادرات دام را ناشی از جو روانی حاکم بر بازار دانست و نسبت با آن انتقاد کرد.
پوریان معتقد است؛ بی ثباتی در سیاستگذاری‌های اقتصادی تبدیل به مانع بزرگ برای رشد و توسعه کشور شده است .
بر اساس این گزارش؛ عدم برقراری تعادل میان میزان صادرات و میزان نیاز داخلی کشور همواره از مشکلات سیاستگذاران کشور در بخش کشاورزی بوده که متضرر آن تولیدکننده و مصرف کننده بوده اند، ضمن اینکه این بی ثبات در سیاستگذاران بازار محصولات کشاورزی موجب از دست رفتن اعتبار بین المللی ایران نیز در حوزه تجارت شده است.
