به گزارش اقتصاد آنلاین؛ بحران مدیریتی سالیان اخیر در دو باشگاه بزرگ ایران یعنی استقلال و پرسپولیس، سبب واکنش‌‌‌های بعضا تند هواداران آبی و قرمز شده است. در سالیان اخیر، کمتر هوادار استقلال و پرسپولیس از روند مدیریت و مدیران حاضر در این دو باشگاه راضی بوده است. تا جایی که گاهی اوقات کار به تجمعات خیابانی کشیده شده و خبرسازترین نمونه‌های آن، تجمع هواداران پرسپولیس در زمان مدیریت ایرج عرب و تجمع اخیر هواداران استقلال در اعتراض به مشی کاری احمد مددی مدیرعامل سابق آبی‌ها بوده است. حال در اقتصاد آنلاین، ساز و کار مدیریتی در این دو باشگاه را به صورت کلی بررسی نموده‌ایم تا مشخص شود روند انتخاب مدیرعامل و هیات مدیره در این دو باشگاه - که البته سالیان سال است به صورت تیم اداره می‌شوند و نه باشگاه - باید به چه شکل باشد.
مجمعی که دیگر وجود ندارد
درست است که وزارت ورزش متولی اصلی استقلال و پرسپولیس محسوب می‌شود اما مطابق قانون حق دخالت مستقیم در امورات مدیریتی این دو باشگاه را ندارد. به همین دلیل در چارت سازمانی، نهادی به نام مجمع برای رسیدگی به این موضوع تعیین شده است. مجمعی که باید وظیفه انتخاب هیات مدیره و به اصطلاح سر و سامان دادن به وضعیت باشگاه را داشته باشد، سالیان سال است دیگر وجود خارجی ندارد. به همین دلیل هم هست که وزیرسابق ورزش و جوانان و البته وزیر فعلی، شخصا برای انتخاب اعضای هیات مدیره و گاهی اوقات مدیرعامل این دو باشگاه وارد عمل شده‌اند. موردی که کاملا خلاف قانون است.
وظیفه هیات مدیره
ابتدا سوالی که مطرح می‌شود این است که اصولا کاربرد هیات مدیره در این دو باشگاه چیست؟ مطابق با قانون تجارت، اصولا انتخاب مدیرعامل در تمامی ارگان‌ها و نه تنها باشگاه‌های فوتبال، به عهده هیات مدیره است. بدین شکل که پس از انتخاب اعضا - که در استقلال و پرسپولیس انجام این مهم برعهده مجمع است – جلسه هیات مدیره تشکیل می‌شود و براساس آن، مدیرعامل از میان یکی از اعضا یا فردی خارج از هیات مدیره، انتخاب و معرفی می‌شود تا کارهای اجرایی را عملیاتی کند. یکی دیگر از خروجی‌های مهم هیات مدیره که به نوعی از وظایف اصلی آنها هم محسوب می‌شود، تفویض اختیار به مدیرعامل است. بدین صورت که در جلسه انتخاب مدیرعامل، بازه اختیارات به وی تفویض می‌شود که تا چه اندازه مسئولیت‌های مستقیم را با یا بدون هماهنگی با رییس هیات مدیره پیش ببرد. به عنوان مثال، در تمامی سالیانی که مدیران عامل استقلال و یا پرسپولیس در حال مذاکره با مربی، بازیکن و ... برای به اصطلاح بستن تیم بوده‌اند، این اختیار به آنها داده شده که به صورت مستقیم وظیفه مذاکره و انعقاد قرارداد با کادرفنی، مدیریتی، خدماتی یا افرادی از این دست که قرار است تحت قرارداد با باشگاه فعالیت کنند، را برعهده داشته باشند. تبصره‌هایی در این زمینه وجوددارد که به هماهنگی میان هیات مدیره و مدیرعامل مربوط می‌شود. یعنی اعضا این اختیار را دارند که همه یا بخشی از فعالیت‌ها را به مدیریت بسپارند و یا تعیین کنند که بدون برگزاری جلسه با آنها، مدیرعامل حق بستن قرارداد با شخصی را ندارد. که البته این مورد آخر، کمتر در باشگاه‌های ایرانی اجرا شده و می‌شود. ذکر این نکته هم ضروری به نظر می‌رسد که در تفویض اختیار به مدیرعامل، باید قوانین تجارت و چارت اساسنامه‌ای باشگاه که پیش تر تصویب شده، رعایت شود چراکه در غیر این صورت، این موضوع وجاهت قانونی خود را از دست خواهد داد.
جلسه اول معرفی، جلسه دوم بررسی
پس از اینکه اعضای هیات مدیره توسط مجمع انتخاب شدند، نخستین جلسه خود را به انتخاب مدیرعامل سپری می‌کنند و اصولا همه اتفاقات برای انجام امورات جاری باشگاه، موکول به جلسه دوم به بعد می‌شود. نکته قابل ذکر این است که اصولا زمان در جلسات محدودیت خاصی ندارد و می‌تواند حتی در 15 دقیقه موضوعی مطرح شده و به آن رسیدگی شود اما همه اینها منوط به زمانی است که مدیرعامل انتخاب شده باشد. مصوبات مورد نیاز و نقشه راه، در هیات مدیره مطرح می‌شود اما بازهم باید تاکید کنیم که هیچکدام از این اتفاقات، در جلسه نخست شکل نمی‌گیرد و برای انجام آن به زمان و برگزاری جلسات متعدد نیاز است.
مورد عجیب استقلال؛ تخلف یا چشم پوشی؟
با ذکر همه این تفاسیر، اولین سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا در انتخاب تیم مدیریتی جدید باشگاه استقلال قانون رعایت شده است؟ مسلما پاسخ منفی است. با نگاهی به فعالیت‌های این چند هفته اخیر، ابهامات بزرگی به وجود می‌آید. از جمله اینکه مدیرعامل این باشگاه، توسط شخص وزیر انتخاب شده و حتی اگر از عدم وجود نهادی به نام مجمع هم چشم پوشی کنیم، بازهم وزیر ورزش حق انتخاب مدیرعامل به صورت مستقیم را ندارد. در سالیان اخیر، همواره این مورد وجود داشته که مدیران عامل استقلال و پرسپولیس به توصیه وزرای وقت و به صورت غیر مستقیم انتخاب می‌شدند اما اینکه ابتدا خبر مدیریت مصطفی آجرلو در باشگاه استقلال منتشر و سپس اعضای هیات مدیره معرفی شوند، از اتفاقات حاشیه‌ای بزرگی است که هضم آن بسیار دشوار می‌نماید. یعنی هیات مدیره‌ای که باید جلسه تشکیل دهد، مدیرعامل را انتخاب و معرفی نموده و اختیاراتش را مطابق قانون به وی تفهیم و تفویض کند، هنوز یک جلسه هم برگزار نکرده اما هم استقلال مدیرعامل دارد و هم مدیرعامل قرارداد سرمربی تیم را به مدت سه سال دیگر تمدید می‌کند! قطعا اگر سازمان بازرسی کل کشور قصد ورود به این مورد را داشته باشد، با بی قانونی‌های فاحشی مواجه خواهد شد که شاید عموم مردم از آن بی اطلاع باشند. این انتصابات هرچند که در شرایط فعلی باعث آرامش و خوشحالی هواداران استقلال شده اما با توجه به وظایف و عملکرد هیات مدیره که در فوق به آن اشاره کردیم، تمامی اتفاقات اخیر در این باشگاه ردپای بی قانونی را در خود گنجانده و مشخص نیست کسی از آن اطلاع دارد یا خیر.
