اقتصاد آنلاین- طاهره گودرزی؛ فرشید طیبی رییس خانه معدن استان تهران در گفت و گو با اقتصاد آنلاین گفت: غالب معادن موجود در تهران مصالح ساختمانی است از جمله شن و ماسه، سنگ لاشه، گچ، سنگ آهک و تعداد محدودی هم معادن فلزی وجود دارد.
وی افزود: از300 معدنی که در استان تهران وجود دارد، 210 معدن فعال و با 40درصد ظرفیت کار می‌کنند و 90 معدن باقی مانده یا در حال سلب صلاحیت هستند یا منابع طبیعی و محیط زیست جلوی فعالیتشان را گرفته است یا به علت ترس از معارضین محلی کار را متوقف کردند . با توجه به شرایط خاص استان تهران که ارزش زمین بالا است، عمدتا معادن با معارضین محلی بیشترین مشکل را دارند، همچنین واحدهای مسکونی به معادن نزدیک شده و مشکلاتی گریبانگیر معادن شده است. مناطق مسکونی که در منطقه شهریار ساخته شده در فاصله 600 الی 700 متری برخی معادن آمده که امنیت سرمایه گذاری را زیر سوال برده است.
وی در ادامه تاکید کرد: با توجه به اینکه بیشتر ادارات معدنی و وابسته به معدن مثل منابع طبیعی و محیط زیست در داخل تهران هستند، لذا مشکلات رنگ و بوی دیگر ی در تهران دارد. معادن شن و ماسه آبرفتی یا رودخانه ای در استان تهران شرایط خاص خود را دارد که غالبا در دو منطقه شهریار و پاکدشت واقع شده اند. تعداد این نوع از معادن تقریبا 80 تا است که 28 معدن در پاکدشت و 52 تا در شهریار است. طیبی ادامه داد: این معادن بر اساس اصلاح قانون در آذرماه سال 90 از استانداری کل کشور به وزرات صنعت، معدن و تجارت منتقل شدند. متاسفانه معادن در زمانی که زیر مجموعه استانداری فعالیت داشتند، براساس ضوابط و قانون معادن استخراج نشده بودند.
رییس خانه معدن تهران به گودهای 30الی 40 متری ایجاد شده در کنار معادن اشاره کرد و گفت: بزرگترین معضل این معادن ناامنی است و در این شرایط هم نمی‌شود معادن را تعطیل کرد، لذا با یک طرح و پلتفرم باید معادن را به سمت اصلاح ببریم. یکی از پیشنهادات خانه معدن تهران تجمیع این معادن بود. معادن بزرگی در کشور وجود دارد که به صورت پیت طراحی و استخراج هم به صورت کاملا اصولی انجام شده است. یک طرح مقدماتی از سوی خانه معدن ایران برای وزارت صمت ارسال شد که می‌توانیم چند پیت را در شهریار طراحی کنیم، که دیوارهای ایمن، طرح‌های زیست محیطی و چاه های پس آب مشکلاتشان حل شود.
وی افزود: ما نمی‌توانیم مصالح مورد نیاز تهران را از سمنان یا قم تامین کنیم و باید از خود این شهر تامین شود. امروز حمل و نقل در قیمت تمام شده محصول تاثیر به سزایی می‌گذارد، لذا باید راهکاری اندیشه شود که معادن را فعال و ایمن نگه‌داریم تا مسایل زیست محیطی و منطقه‌ای را رعایت کنند.
طیبی افزود: ما در شورای معادن که به ریاست استاندار برگزار می‌شود پیشنهاد تجمیع معادن را ارایه کردیم که درکارگروه زیرمجموعه شورای معادن در حال بررسی شدن است، که می‌تواند بخش را از یک معضل رها کند.
رییس خانه معدن استان تهران عمده معادن استان تهران را کوچک مقیاس خواند و گفت: معادن کوچک با ظرفیت‌های کم و با شرایط خاص کار می‌کنند. معضلات اصلی این معادن در تهران راه‌های دسترسی به جاده،آب و برق است.
وی گفت: درمعادن سنگ لاشه دسترسی به جاده معدن یک معضل است، سنگ لاشه ارزش افزوده ندارد و غالبا فعالیت در آن‌ها دستی است و با توجه به هزینه‌های بالای کارگری، در توانشان نیست که یک جاده طولانی را زیرسازی یا بهسازی کنند. باید به نیازهای استان تهران که بیشتر در هزینه‌هاست، کمک شود. مخصوصا در منطقه بولان هفت الی 8 منطقه معدنی است که به دلیل بارندگی جاده‌ها از بین رفته و صعب العبوری شده اند که باعث بالا رفتن قیمت حمل و نقل می‌شود و اگر قیمت از حدی بالاتر رود معدن دیگر توجیه اقتصادی ندارد.
طیبی تاکید کرد: در معادن مخروطه کوهی که در منطقه دماوند و پاکدشت وجود دارند، جاده دسترسی به این معادن هم با مشکل روبرو است و برای تامین برق حدود 10الی 12 سال پیش هزینه شده است اما با توجه به کمبود بودجه این پروژه ادامه پیدا نکرد. در معادن شن و ماسه پاکدشت بحث آبرسانی باید رسیدگی شود. مطرح شد از سد ماملو به این معادن آب اختصاص داده شود. حق السهم معادن در آن منطقه هزنیه بالایی دارد که پرداخت آن از توان معدندار خارج است. امیدواریم در راستای طرح احیا معادن کوچک، دولت هزینه‌های آبرسانی به این معادن را تامین کند.
رییس خانه معدن تهران درمورد چالش‌های موجود ماشین الات و تجهیزات، گفت: یکی از بزرگترین معضلات معادن کشور ماشین آلات مستهلک است و در این شرایط نیاز است راهکاری برای برون رفت معادن کشور از این چالش دیده شود. طی سال‌های گذشته دستوراالعمل واردات ماشین الات دسته دوم صادر شد، که معدنداران بر اساس ظرفیت معدن و فروش سه سال قبل‌شان و میزان حقوق دولتی که پرداخت کرده‌اند،این امکان را داشتند تا ماشین آلات دسته دوم وارد کنند که مقدار خیلی کمی از مشکلات را برطرف کرد.
وی به نیاز معادن کشور به واردات ماشین الات روز دنیا اشاره کرد و گفت: هزینه تعمیر ماشین آلات مستهلک به قدری بالاست که به صرفه نیست.لذا باید ماشین آلات را وارد کنند. وقتی ماشین آلات معدنی وارد می‌شود، در جایی به غیر از معدن قابل استفاده نیست لذا نیاز به اصلاح قانون است.
وی افزود: مشکلاتی که برای هپکو پیش آمد مزید بر علت شد، لذا این معضل در بخش ماشین آلات معدنی بسیار است و باید اجازه دهند شرکت‌های برند، ماشین آلات معدنی را وارد و خدمات ارایه دهند.
فرشید طیبی اظهار کرد: معادن استان تهران عمدتا مصالح ساختمانی است و به غیر از یک یا دو معدن، هیچکدام صادرات ندارند اما در کل وضع عوارض بر صادرات محصولات معدنی شوک بزرگ و خود تحریمی جدیدی بود که بار سنگینی را بر دوش معدندار و سرمایه‌گذار این بخش تحمیل کرد و باعث شد معدن دار کمترین بارقه‌های امیدی را که برای نجات از شرایط سخت تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی داشت را از دست دهد. امیدواریم بعد از جلسه بازنگری، این عوارض را حذف کند و اگر عوارض قرار است وضع شود باید با درایت و تدبیر انجام شود تا باعث رشد در حوزه فرآوری شود نه باعث از کاهش و تضعیف بخش.
وی در پایان به نقش خانه معدن ایران در حمایت از بخش خصوصی و معادن کوچک اشاره کرد و افزود: طی ده سال گذشته خانه معدن ایران بیش از انتظار عمل کرده و با درگیر کردن سرمایه‌گذار در سیاست‌های کلان و اظهار نظر در سیاست های مدیریتی باعث شده فعالان و سرمایه‌گذاران بخش معدن خیلی امیدوار شوند. این تفکر در دنیا یعنی درگیر کردن صاحبان حرفه و سرمایه‌گذاران صنعت در سیاست گذاری‌ها امتحانش را پس داده و راهکار درستی است.
