آمبولی ریه چیست؟

به گزارش اقتصادآنلاین؛ انسداد نیزمی تواند تهدید‌کننده زندگی باشد. طبق گفته کلینیک مایو، انسداد منجر به مرگ یک‌سوم افرادی می‌شود که تشخیص داده نمی‌شوند یا درمان نمی‌شوند. با این حال، درمان فوری شانس شما را برای جلوگیری از آسیب دائمی ریه بسیار افزایش می‌دهد. 

علت آمبولی ریه چیست؟ 

لخته‌های خون می‌توانند به دلایل مختلف ایجاد شوند. آمبولی ریه اغلب در اثر ترومبوز ورید عمقی ایجاد می‌شود، شرایطی که در آن لخته‌های خون در رگ‌های عمیق بدن ایجاد می‌شوند. لخته‌های خونی که اغلب باعث آمبولی ریه می‌شوند از ناحیه پا‌ها یا لگن شروع می‌شوند. لخته شدن خون در رگ‌های عمیق بدن می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، 

از جمله: 

• جراحت یا آسیب: صدماتی مانند شکستگی استخوان یا پارگی ماهیچه می‌تواند باعث آسیب به عروق خونی شده و منجر به لخته شدن خون شود. 

• عدم تحرک: در طولانی‌مدت و عدم تحرک، گرانش باعث می‌شود خون در پایین‌ترین نقاط بدن شما رکود کند که ممکن است منجر به لخته شدن خون شود. این اتفاق می‌تواند در صورتی رخ دهد که شما برای یک سفر طولانی نشسته‌اید یا اگر در رختخواب در حال بهبودی از بیماری دیگری هستید. 

• شرایط پزشکی: برخی از شرایط سلامتی باعث می‌شوند که خون به‌راحتی لخته شود که این امرمی تواند منجر به آمبولی ریه شود. درمان شرایط پزشکی مانند جراحی یا شیمی‌درمانی برای سرطان نیز می‌تواند باعث لخته شدن خون شود. 

عوامل خطر آمبولی ریه چیست؟ 

عواملی که خطر ابتلا به ترومبوز ورید عمقی و آمبولی ریه را افزایش می‌دهند عبارتند از: 

• سرطان

• سابقه آمبولی در خانواده

• شکستگی پا یا لگن

• حالات بیش از حد انعقادی یا اختلالات ژنتیکی لخته شدن خون، از جمله فاکتور V لیدن، جهش ژن پروترومبین و افزایش سطح هموسیستئین

• سابقه حمله قلبی یا سکته مغزی

• جراحی بزرگ

• چاقی

• شیوه زندگی بی‌تحرک

• سن بالای ۶۰ سال

• مصرف استروژن یا تستوسترون

علائم آمبولی ریه چه هستند؟ 

علائم آمبولی ریه بستگی به‌اندازه لخته و محل قرارگیری آن در ریه دارد. شایع‌ترین علامت آمبولی ریه تنگی نفس است که ممکن است تدریجی یا ناگهانی باشد. 

علائم دیگر آمبولی ریه عبارتند از: 

• اضطراب

• پوست مات یا مایل به آبی

• درد قفسه سینه که ممکن است در بازو، فک، گردن و شانه شما گسترش یابد

• غش کردن

• ضربان قلب نامنظم

• سبکی سر

• تنفس سریع و پی‌درپی

• ضربان قلب سریع

• بی‌قراری

• خون ریختن

• نبض ضعیف

در صورت مشاهده یک یا چند مورد از این علائم، به‌ویژه تنگی نفس، باید فوراً به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید. 

چگونه آمبولی ریه تشخیص داده می‌شود؟ 

در برخی موارد، تشخیص آمبولی ریه دشوار است. این امر به‌ویژه درصورتی‌که بیماری زمینه‌ای ریه یا قلب دارید، مانند آمفیزم یا فشارخون بالا صادق است. هنگامی که برای علائم خود به پزشک مراجعه می‌کنید، وی در مورد سلامت کلی شما و هرگونه شرایط قبلی که ممکن است داشته باشید سؤال می‌کند. پزشک شما معمولاً یک یا چند آزمایش زیر را برای کشف علت علائم شما انجام می‌دهد: 

• اشعه ایکس قفسه سینه: این آزمایش استاندارد و غیرتهاجمی به پزشکان اجازه می‌دهد تا قلب و ریه‌های شما را با جزئیات مشاهده کنند، و همچنین مشکلات استخوان‌های اطراف ریه‌ها را مشاهده کنند. 

• نوار قلب (ECG): این آزمایش فعالیت الکتریکی قلب شما را اندازه‌گیری می‌کند. 

• MRI: در این اسکن از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی برای تولید تصاویر دقیق استفاده می‌شود. 

• سی‌تی‌اسکن: این اسکن به پزشک شما این امکان را می‌دهد که تصاویر مقطعی از ریه‌های شما را مشاهده کند. ممکن است یک اسکن ویژه از طرف پزشک به نام اسکن V/Q سفارش داده شود. 

• آنژیوگرافی ریوی: این آزمایش شامل ایجاد یک برش کوچک است تا پزشک شما بتواند ابزار‌های تخصصی را از طریق رگ‌های شما هدایت کند. پزشک یک رنگ مخصوص تزریق می‌کند تا رگ‌های خونی ریه دیده شوند. 

• سونوگرافی وریدی دوطرفه: این آزمایش از امواج رادیویی برای تجسم جریان خون و بررسی لخته شدن خون در پا‌ها استفاده می‌کند. 

• ونوگرافی: این یک اشعه ایکس تخصصی از رگ‌های پا‌های شما است. 

• آزمایش D-dimer: نوعی آزمایش خون است. 

چگونه آمبولی ریه درمان می‌شود؟ 

درمان شما برای آمبولی ریه بستگی به‌اندازه و محل لخته شدن خون دارد. اگر مشکل جزئی باشد و زود تشخیص داده شود، پزشک ممکن است دارو را به‌عنوان درمان توصیه کند. برخی از دارو‌ها می‌توانند لخته‌های کوچک را تجزیه کنند. دارو‌هایی که پزشک ممکن است تجویز کند عبارتند از: 

• دارو‌های ضد انعقاد خون: دارو‌های هپارین و وارفارین که رقیق‌کننده خون نیز نامیده می‌شوند، از تشکیل لخته‌های جدید در خون شما جلوگیری می‌کنند. این دارو‌ها می‌توانند جان شما را در شرایط اضطراری نجات دهند. 

• حل‌کننده لخته (ترومبولیتیک): این دارو‌ها تجزیه لخته را تسریع می‌کنند. دارو‌ها معمولاً برای شرایط اضطراری محفوظ هستند زیرا عوارض جانبی ممکن است شامل مشکلات خطرناک خونریزی باشند. 

ممکن است جراحی برای ازبین‌بردن لخته‌های مشکل‌ساز، به‌ویژه آن‌هایی که جریان خون را در ریه‌ها یا قلب محدود می‌کنند، ضروری باشد. برخی از روش‌های جراحی که ممکن است پزشک شما در مورد آمبولی ریه از آن‌ها استفاده کند عبارتند از: 

• فیلتر ورید: پزشک یک برش کوچک ایجاد می‌کند، سپس از یک سیم نازک برای نصب یک فیلتر کوچک در ورید اجوف تحتانی استفاده می‌کند. ورید اجوف رگ اصلی است که از پا‌ها به سمت راست قلب شما منتهی می‌شود. فیلتر از حرکت لخته‌های خون از پا‌ها به ریه جلوگیری می‌کند. 

• برداشتن لخته: یک لوله نازک به نام کاتتر لخته‌های بزرگ را از شریان شما خارج می‌کند. به دلیل مشکلاتی که وجود دارد، این روش کاملاً مؤثر نیست، بنابراین همیشه یک روش درمانی ترجیحی نیست. 

• جراحی باز: پزشکان از جراحی باز فقط در مواقع اضطراری که فردی در شوک است یا دارو‌ها برای ازبین‌بردن لخته استفاده نمی‌کنند، استفاده می‌کنند. 

مراقبت‌های بعدی:

پس از دریافت درمان مناسب برای آمبولی ریه در بیمارستان، به شما توصیه می‌شود که علت اصلی را درمان کنید که معمولاً ترومبوز ورید عمقی است. به‌احتمال زیاد برای جلوگیری از بازگشت لخته‌های خون، دارو‌های ضد انعقاد خون مانند هپارین و وارفارین را شروع خواهید کرد.

 همچنین ممکن است لازم باشد از جوراب‌های فشاری (شبیه جوراب‌های تنگ) یا وسیله دیگری برای جلوگیری از ایجاد لخته در پا‌های خود استفاده کنید. 

ورزش منظم پا‌ها نیز جزء اصلی درمان پس از آمبولی ریه است. پزشک دستورالعمل کاملی در مورد نحوه مراقبت از خود برای جلوگیری از لخته شدن خون در آینده به شما خواهد داد.