به گزارش اقتصادآنلاین،در زنان، دیواره جلوی واژن از مثانه حمایت می‌کند. این دیوار با افزایش سن می‌تواند ضعیف یا شل شود. استرس جسمی قابل‌توجهی مانند زایمان نیز می‌تواند به این قسمت از دیواره واژن آسیب برساند. اگر به‌اندازه کافی خراب شود، مثانه می‌تواند افتاده شود، یعنی دیگر پشتیبانی نمی‌شود و به داخل واژن فرود می‌آید. این جریان ممکن است مشکلاتی مانند مشکلات ادراری، ناراحتی و بی‌اختیاری استرس را ایجاد کند (برای مثال، نشت ادرار ناشی از عطسه، سرفه و فشار).
مثانه‌های افتاده (که سیستول یا مثانه افتاده نیز نامیده می‌شوند) بر اساس میزان سقوط مثانه به داخل واژن به چهار درجه تقسیم می‌شوند:
درجه ۱ (خفیف): فقط بخش کوچکی از مثانه به داخل واژن فرومی‌رود.
درجه ۲ (متوسط): مثانه آنقدر افت می‌کند که بتواند به دهانه واژن برسد.
درجه ۳ (شدید): مثانه از طریق دهانه واژن از بدن بیرون می‌زند.
درجه ۴ (کامل): کل مثانه کاملاً بیرون از واژن بیرون‌زده است. معمولاً با اشکال دیگر افتادگی اندام لگن (افتادگی رحم، رکتوسل، انتروسل) همراه است
مثانه افتاده معمولاً با یائسگی همراه است. بدن زنان قبل از یائسگی، هورمون استروژن را ایجاد می‌کند که به قوی نگه‌داشتن ماهیچه‌های داخل و اطراف واژن کمک می‌کند. بدن زنان بعد از یائسگی به همان میزان استروژن متوقف می‌کند و در نتیجه این ماهیچه‌ها ضعیف می‌شوند.
علل افتادگی مثانه:
عوامل زیر معمولاً با ایجاد افتادگی مثانه در ارتباط هستند:
- زایمان: این شایع‌ترین علت افتادگی مثانه است. روند زایمان بر بافت‌ها و ماهیچه‌های واژن که از مثانه زنان حمایت می‌کند، استرس‌زا است.
- یائسگی: استروژن، هورمونی که به حفظ قدرت و سلامت ماهیچه‌های واژن کمک می‌کند، پس از یائسگی تولید نمی‌شود.
- فشار آوردن: بلندکردن اجسام سنگین، فشار آوردن هنگام دفع، داشتن یک وضعیت طولانی‌مدت که شامل سرفه می‌شود یا یبوست طولانی‌مدت ممکن است به ماهیچه‌های کف لگن آسیب برساند.
علائم افتادگی مثانه:
اولین علامتی که معمولاً زنان مبتلا به افتادگی مثانه متوجه آن می‌شوند وجود بافتی در واژن است که بسیاری از زنان آن را به‌عنوان چیزی شبیه توپ توصیف می‌کنند. علائم دیگر افتادگی مثانه شامل موارد زیر است:
- ناراحتی یا درد در لگن
- بافت بیرون‌زده از مهبل (بافت ممکن است حساس باشد و ممکن است خونریزی کند.)
- مشکل در ادرار کردن
- احساس خالی شدن مثانه بلافاصله پس از ادرار کردن (تخلیه ناقص)
- بی‌اختیاری استرس (نشت ادرار در هنگام عطسه، سرفه یا فشار)
- عفونت‌های مکرر مثانه
- مقاربت دردناک (دیسپارونیا)
- کمردرد
برخی از زنان ممکن است علائم افتادگی مثانه خفیف (درجه 1) را تجربه نکنند یا متوجه آن نشوند.
چه موقع برای درمان افتادگی مثانه به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشید:
هر زنی که متوجه علائم افتادگی مثانه شود باید به پزشک خود مراجعه کند. مثانه افتاده معمولاً با افتادگی اندام‌های دیگر داخل لگن زنان همراه است؛ بنابراین، مراقبت‌های پزشکی به‌موقع برای ارزیابی و جلوگیری از علائم و عوارض مشکل‌ساز ناشی از ضعیف شدن بافت و ماهیچه‌های واژن توصیه می‌شود.
اندام‌های افتاده نمی‌توانند خود را ترمیم کنند و بیشتر باگذشت زمان بدتر می‌شوند. چندین روش درمانی برای اصلاح افتادگی مثانه در دسترس است.
آزمایشات و بررسی‌های مربوط به افتادگی مثانه:
برای تشخیص افتادگی مثانه، معاینه دستگاه تناسلی و لگن زنان، معروف به معاینه لگنی، ضروری است. مثانه‌ای که وارد واژن شده است، تشخیص را تأیید می‌کند. در موارد کمتر آشکار، پزشک ممکن است از سیستوروترروگرام خالی برای تشخیص کمک کند. cystourethrogram تخلیه‌ای مجموعه‌ای از اشعه ایکس است که در هنگام ادرار گرفته می‌شود. این‌ها به پزشک کمک می‌کند تا شکل مثانه و علت مشکلات ادراری را تعیین کند. پزشک همچنین ممکن است از قسمت‌های مختلف شکم آزمایش یا عکس‌برداری با اشعه ایکس انجام دهد تا سایر علل احتمالی ناراحتی یا مشکلات ادراری را رد کند.
پس از تشخیص، پزشک ممکن است اعصاب، ماهیچه‌ها و شدت جریان ادرار را آزمایش کند تا در مورد نوع درمان مناسب تصمیم‌گیری کند.
ممکن است آزمایشی به نام آئرودینامیک تصویری به تشخیص پزشک انجام شود. این آزمایش‌ها گاهی اوقات با عنوان "EKG مثانه" نیز شناخته می‌شوند. آئرودینامیک روابط فشار و حجم در مثانه را اندازه‌گیری می‌کند و ممکن است در تصمیم‌گیری اورولوژیست بسیار مهم باشد.
سیستوسکوپی (نگاه‌کردن به مثانه با محدوده) نیز ممکن است برای شناسایی گزینه‌های درمانی انجام شود. این آزمایش یک عمل مطب سرپایی است که گاهی اوقات روی صفحه تلویزیون انجام می‌شود تا فرد بتواند آنچه اورولوژیست می‌بیند را ببیند. سیستوسکوپی خطرات کمی دارد و برای اکثر قریب به‌اتفاق افراد قابل‌تحمل است.
درمان افتادگی مثانه:
مثانه خفیف (درجه 1) افتاده که بدون درد و ناراحتی ایجاد می‌کند، معمولاً نیازی به درمان پزشکی یا جراحی ندارد. پزشک ممکن است توصیه کند که زنانی با افتادگی مثانه درجه 1 از بلندکردن یا فشار آوردن زیاد اجتناب کنند، اگرچه شواهد کمی برای حمایت از این توصیه وجود دارد.
برای موارد جدی‌تر، پزشک عوامل مختلفی مانند سن زن، سلامت عمومی، ترجیح درمان و شدت مثانه افتاده را در نظر می‌گیرد تا مشخص شود کدام درمان مناسب است.
درمان‌های غیر جراحی برای افتادگی مثانه شامل موارد زیر است:
- پساری: پساری وسیله‌ای است که در داخل واژن قرار می‌گیرد تا مثانه را در جای خود نگه دارد. پساری‌ها باید در فواصل منظم برداشته و تمیز شوند تا از عفونت جلوگیری شود. برخی از پساری‌ها طوری طراحی شده‌اند که به زن اجازه دهند خود این کار را انجام دهد.
پزشک باید انواع دیگر را برداشته و تمیز کند. کرم استروژن معمولاً همراه با پساری برای جلوگیری از عفونت و فرسایش دیواره واژن استفاده می‌شود. برخی از زنان متوجه می‌شوند که پساری‌ها ناراحت‌کننده هستند یا به‌راحتی می‌افتند.
- درمان جایگزینی استروژن: بسیاری از زنان مبتلا به افتادگی مثانه ممکن است از این درمان سود ببرند. استروژن به تقویت و حفظ ماهیچه‌های واژن کمک می‌کند.
مراقبت از مثانه افتاده در خانه:
در موارد خفیف تا متوسط افتادگی مثانه، پزشک ممکن است اصلاح فعالیت‌هایی مانند اجتناب از بلندکردن وزنه یا فشار را توصیه کند. همچنین ممکن است پزشک تمرینات کگل را توصیه کند. این تمرینات برای سفت کردن عضلات کف لگن استفاده می‌شود. تمرینات کگل ممکن است برای درمان پرولاپس‌های خفیف تا متوسط یا برای تکمیل سایر درمان‌های پرولاپس که جدی‌تر هستند استفاده شود.
دارو‌هایی برای افتادگی مثانه:
درمان جایگزینی استروژن ممکن است برای افتادگی مثانه مورداستفاده قرار گیرد تا به بدن در تقویت بافت‌های داخل و اطراف واژن کمک کند. درمان جایگزینی استروژن را همه نمی‌توانند استفاده کنند (مانند افراد مبتلا به انواع خاصی از سرطان).
بدن زنان بعد از یائسگی به میزان طبیعی استروژن متوقف می‌کند و در نتیجه ماهیچه‌های واژن ضعیف می‌شوند. در موارد خفیف افتادگی مثانه، استروژن ممکن است در جهت معکوس کردن علائم افتادگی مثانه، مانند ضعف واژن و بی‌اختیاری، تجویز شود. برای درجات شدیدتر افتادگی، درمان جایگزینی استروژن ممکن است همراه با سایر انواع درمان استفاده شود.
استروژن را می‌توان به صورت خوراکی به‌عنوان قرص یا موضعی به‌عنوان وصله یا کرم تجویز کرد. این کرم جذب سیستمیک بسیار کمی دارد و در محلی که استفاده می‌شود تأثیر قوی دارد. مصرف موضعی خطر کمتری نسبت به دارو‌های خوراکی دارد. استفاده از استروژن‌ها در واژن قدامی و ناحیه مجاری ادرار ممکن است در تسکین علائم ادراری مانند فوریت و دفعات، حتی در صورت افتادگی مثانه بسیار مفید باشد.
جراحی افتادگی مثانه:
مثانه‌های شدید افتاده که با پساری قابل‌کنترل نیستند معمولاً برای اصلاح آن‌ها نیاز به جراحی دارند. جراحی افتادگی مثانه معمولاً از طریق واژن انجام می‌شود و هدف این است که مثانه را در موقعیت صحیح خود ثابت نگه دارد. مثانه با برشی در دیواره واژن ترمیم می‌شود. ناحیه افتاده بسته شده و دیوار محکم شده است.
بسته به روش عمل، جراحی می‌تواند در حالی انجام شود که زن تحت بیهوشی عمومی، منطقه‌ای یا موضعی است. برای جراحی‌های کوچک‌تر، بسیاری از زنان همان روز جراحی به خانه می‌روند. از مواد مختلفی برای تقویت ضعف لگن در ارتباط با افتادگی مثانه استفاده شده است. بااین‌حال، استفاده از مش ممکن است در برخی شرایط مناسب باشد.
جراح باید به طور مفصل خطرات، مزایا و عوارض احتمالی این مواد را توضیح دهد و قبل از انجام عمل جراحی باید در مورد خود عمل توضیح دهد. پس از جراحی، اکثر زنان می‌توانند انتظار داشته باشند که بعد از شش هفته به سطح طبیعی فعالیت خود بازگردند. بااین‌حال، جراحان ممکن است کاهش یا حذف فعالیت‌هایی را که باعث ایجاد فشار می‌شوند تا شش ماه توصیه کنند.
سایر درمان‌های افتادگی مثانه:
فیزیوتراپی مانند تحریک الکتریکی و بیوفیدبک ممکن است برای افتادگی مثانه مورداستفاده قرار گیرد تا به تقویت ماهیچه‌های لگن کمک کند.
- تحریک الکتریکی: پزشک می‌تواند پروب را روی ماهیچه‌های هدف داخل واژن یا کف لگن اعمال کند. کاوشگر به دستگاهی متصل است که جریان‌های الکتریکی کوچکی را که ماهیچه‌ها را منقبض می‌کند اندازه‌گیری و ارائه می‌دهد.
این انقباضات به تقویت عضلات کمک می‌کند. یک نوع تحریک الکتریکی کمتر مزاحم در دسترس است که به طور مغناطیسی عصب پودندال را از خارج بدن تحریک می‌کند. این کار عضلات کف لگن را فعال می‌کند و ممکن است به درمان بی‌اختیاری کمک کند.
- بیوفیدبک: یک سنسور برای نظارت بر فعالیت ماهیچه‌ها در واژن و کف لگن استفاده می‌شود. پزشک می‌تواند تمریناتی را توصیه کند که می‌تواند این ماهیچه‌ها را تقویت کند. این تمرینات ممکن است به تقویت ماهیچه‌ها کمک کند تا برخی علائم مربوط به افتادگی مثانه را معکوس یا تسکین دهند.
این سنسور می‌تواند انقباضات عضلانی را در حین تمرینات کنترل کند و پزشک ممکن است بتواند تعیین کند که آیا عضلات موردنظر از تمرینات سود خواهند برد یا خیر.
پیگیری مثانه افتاده:
زنی که تحت درمان است باید برای ارزیابی پیشرفت، ویزیت‌های بعدی را با پزشک خود برنامه‌ریزی کند. پساری‌ها باید در فواصل منظم برداشته و تمیز شوند تا از عوارض جلوگیری شود.
پیشگیری از افتادگی مثانه:
برای جلوگیری از افتادگی مثانه، رژیم غذایی با فیبر بالا و مصرف روزانه مایعات فراوان می‌تواند خطر ابتلا به یبوست را در فرد کاهش دهد. در صورت امکان باید از فشار در حرکات روده اجتناب شود. زنان مبتلا به یبوست طولانی‌مدت باید به دنبال مراقبت‌های پزشکی باشند تا احتمال ابتلا به مثانه افتاده کاهش یابد.
بلندکردن سنگین با افتادگی مثانه همراه است و در صورت امکان باید از آن اجتناب کرد. چاقی یک عامل خطر برای ایجاد مثانه افتاده است. کنترل وزن ممکن است به جلوگیری از پیشرفت این بیماری کمک کند.
نتیجه مثانه افتاده:
افتادگی مثانه به‌ندرت یک وضعیت تهدید‌کننده زندگی است. اکثر موارد خفیف را می‌توان بدون جراحی درمان کرد و اکثر افتادگی مثانه‌ها را می‌توان با جراحی به طور کامل اصلاح کرد.
