اقتصاد آنلاین – مهسا نجاتی؛ چین قرار است اولین کاهش جمعیت خود را از زمان قحطی ناشی از کمپین "جهش بزرگ به پیش" به عنوان سیاست اقتصادی فاجعهبار مائو زدونگ در اواخر دهه 1950 که باعث مرگ دهها میلیون نفر شد، گزارش دهد.
سقوط کنونی در جمعیت به رغم ملایمسازی سختگیری سیاستهای تنظیم خانواده که به منظور معکوس کردن کاهش نرخ تولد پرجمعیتترین کشور جهان بود، اتفاق میافتد.
به گفته افراد آشنا با تحقیق، انتظار میرود آخرین سرشماری مردم چین که در ماه دسامبر به پایان رسید اما هنوز علنی نشده، جمعیت کل را کمتر از 1.4میلیارد نفر گزارش کند. در سال 2019 گزارش شد که جمعیت چین از مرز 1.4میلیارد نفر عبور کرده است.
با این حال، به این افراد هشدار داده شد که این رقم بسیار حساس تلقی شده و تا زمانی که چندین اداره دولتی در خصوص دادهها و پیامدهای آن به توافق نرسند، منتشر نمیشود.
هوانگ ونجنگ، یکی از اعضای مرکز برای چین و جهانیسازی، یک اندیشکده مستقر در پکن گفت: "نتایج سرشماری تاثیر قابل توجهی در دیدگاه مردم چین در خصوص کشورشان و نحوه کار ادارات مختلف دولتی خواهد داشت." "آنها باید با دقت بسیار اداره شوند."
قرار بود دولت در اوایل ماه آوریل این سرشماری را منتشر کند. لیو آیهوا، سخنگوی اداره ملی آمار در تاریخ 16آوریل اعلام کرد که این تاخیر تا حدودی به دلیل نیاز به "کارهای آمادهسازی بیشتر" پیش از اعلامیه رسمی بود. این تاخیر در شبکههای اجتماعی به طور گسترده مورد انتقاد قرار گرفته است.
مقامات محلی نیز برای انتشار دادهها مقاومت نشان دادند. چن لانگن، معاون اداره آمار استان آنهوئی در نشست این ماه گفت که مقامات باید دستور کار تفسیر سرشماری تنظیم کنند و به واکنش عموم توجه زیادی نشان دهند.
به گفته تحلیلگران، کاهش نشان میدهد که جمعیت هند به زودی میتواند از چین پیشی بگیرد، تخمین زده میشود جمعیت چین به 1.38میلیارد نفر رسیده باشد. کاهش جمعیت میتواند عوارض گستردهای را برای بزرگترین اقتصاد آسیا به وجود آورد و همه چیز را از مصرف گرفته تا مراقبت از سالمندان را تحت تاثیر قرار دهد.
هوانگ اذعان داشت: "سرعت و مقیاس بحران جمعیتی چین سریعتر و بزرگتر از تصور ما است. این موضوع میتواند آثار مخربی بر کشور داشته باشد."
نرخ زاد و ولد چین، حتی پس از آنکه پکن سیاست تنظیم خانواده خود برای یک دهه را در سال 2015 کاهش داد، ضعیف شد و به همه زوجها اجازه میدهد که به جای یک فرزند، دو فرزند داشته باشند. جمعیت، تحت سیاست تک فرزندی که در اواخر دهه 1970 ارائه شد، به لطف افزایش جمعیت جوان پس از انقلاب کمونیست و همچنین افزایش امید به زندگی، گسترش یافت.
محققان مستقل بر این باورند که دهها میلیون نفر در دوره "جهش بزرگ به پیش" بین سالهای 1959 و 1961، زمانی که مائو به کل ملت دستور ساخت فولاد در کورههای حیاط خلوت را صادر کرد و در حالی که میلیونها نفر از گرسنگی رنج میبردند، محصولات صادر میشد، جان خود را از دست دادند.
اما حزب کونیست حاکم هنوز انتشار جزئیات بحثهای آن دوره را ممنوع کرده و بیشتر آمار در دسترس عموم، کاهش جمعیت در آن زمان را پنهان میکند.
ارقام دولتی نشان میدهد که جمعیت بین سالهای 1959 تا 1961، حدود 13.5میلیون نفر کاهش یافت، اگرچه تصور میشد این موضوع دست کم گرفته شده است.
دادههای رسمی نشان داد شمار نوزادان تازه متولد شده در چین در سال 2016 افزایش یافته اما پس از آن برای سه سال متوالی کاهش را تجربه کرده است. مقامات علت این مسئله را کاهش شمار زنان جوان و افزایش هزینههای پرورش کودکان دانستند.
تصویر واقعی حتی میتواند بدتر از این نیز باشد. در گزارشی که هفته گذشته منتشر شد، بانک مرکزی چین تخمین زد که نرخ باروری کل یا متوسط تعداد فرزندان یک زن در طول زندگی خود در مقایسه با تخمین رسمی 1.8، کمتر از 1.5 بوده است.
بانک مرکزی چین اذعان داشت: "این موضوع تقریبا یک واقعیت است که چین نرخ زاد و ولد خود را بیش از حد ارزیابی کرده است. چالشهای ایجاد شده توسط تغییر جمعیتی چین میتواند بزرگتر از حد انتظار باشد."
یک مشاور دولتی مستقر در پکن که از افشای هویت خود امتناع ورزید، گفت که چنین تخمینهای بیش از حد ناشی از استفاده سیستم مالی از ارقام جمعیت برای تعیین بودجه، از جمله برای آموزش و امنیت عمومی است.
وی در ادامه اذعان داشت: "انگیزهای برای دولت محلی وجود دارد که ارقام جمعیت خود را بزرگ جلوه دهد تا بتواند منابع بیشتری را به دست آورد."
این وضعیت منجر به درخواست برای اصلاح اساسی قوانین کنترل زاد و ولد در چین شده است. گزارش بانک مرکزی چین حاکی از آن است که دولت باید کاملا "نگرش انتظار برای مشاهده نتیجه" را کنار بگذارد و برنامهریزی خانواده را به طور کامل بردارد.
در این مقاله آمده: "زمانی که هیچ کس تمایل به داشتن فرزند بیشتر نداشته باشد، تسهیل سیاستها فایده چندانی نخواهد داشت."
این گزارش اصلاح شده تا منعکسکننده این حقیقت باشد که کاهش جمعیت کنونی در چین برای نخستین بار از زمان جهش بزرگ به پیش در اواخر دهه 1950 که دهها میلیون نفر جان خود را از دست دادند، اتفاق افتاده است. در نسخه قبلی آمده بود که اولین کاهش از زمان ثبت در سال 1949 آغاز شده است.