به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، اما آمار صعودی ابتلا در استان خوزستان تا امروز، خط باطلی بر تمام پیشبینیها کشیده است. بنا بر آخرین اعلام مسوولان دانشگاه علوم پزشکی جندیشاپور اهواز از آمار تجمیعی این استان جنوبی و در حالی که بنا بر پیشبینی سازمان هواشناسی، بیشینه دمای هوا تا 10 روز آینده در اغلب نقاط این استان، تا مرز 50 درجه هم افزایش خواهد یافت، تعداد مبتلایان کووید 19 در استان خوزستان به 11 هزار و 48 نفر افزایش یافته که از این تعداد، 465 نفر فوت کرده و 9 هزار و 831 نفر بهبود یافتهاند که این اعداد نشان میدهد نرخ فوت به ازای کل مبتلایان کووید 19 در این استان، 4.2 درصد است. این نرخ، خاص استان خوزستان و البته حتی ظرف 24 ساعت هم، ناپایدار است و در هیچیک از دیگر استانهای کشور، چنین نرخی حتی با فرض یکسان بودن آمار ابتلا به دست نمیآید. این نرخ حتی برای مابهازای فوتیها از کل مبتلایان کشور هم قابل تعمیم نیست. دیروز سخنگوی وزارت بهداشت در اعلام روزانه از آخرین وضعیت ابتلا، بهبود و فوت مبتلایان کووید 19 در کشور گزارش داد که «با شناسایی 2 هزار و 23 مورد جدید کووید ۱۹در کشور ظرف 4 تا 5 خرداد، مجموع مبتلایان این بیماری در کشور به 137 هزار و 724 نفر رسید. در همین بازه زمانی، ۳۴ بیمار کووید۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جانباختگان این بیماری به ۷ هزار و ۴۵۱ نفر رسید. تا امروز ۱۰۷ هزار و ۷۱۳ نفر از بیماران، بهبود یافته و 2 هزار و 585 نفر از مبتلایان، در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند.»
با استناد به آمار اعلام شده از سوی کیانوش جهانپور، نرخ فوت کووید 19 در کشور، حالا و در آغاز ششمین روز خرداد ماه به 5.4 درصد رسیده در حالی که روز 25 فروردین که تعداد کل ابتلا در کشور، 73 هزار و 303 نفر و تعداد فوتیها، 4 هزار و 585 نفر بود، نرخ فوت به ازای ابتلا 6.25 درصد بود. از روز 25 اسفند هم بگوییم که تعداد کل ابتلا در این روز 13 هزار و 938 نفر و تعداد کل فوت، 724 نفر بود اما نرخ فوت به ازای ابتلا، 5.19 درصد بود. این مابهازاها، یک پیام ساده دارد؛ «کرونا» ویروسی با رفتار غیرقابل پیشبینی است و بنابراین، هیچ دستورالعمل واحد یا هیچ نسخه سراسری و ثابتی برای مصونیت از این ویروس وجود ندارد.
البته باید توجه داشت که وزارت بهداشت، از روز 4 فروردین ماه، رویه خودداری از اعلام استانی ابتلا و فوت و بهبودی را در پیش گرفت و احتمالا این وظیفه- غیر از چند استان - به روسای دانشگاههای علوم پزشکی کشور که نمایندگان وزیر بهداشت در استان هستند، واگذار شد. حالا آنچه به عنوان گزارشهای استانی از وضعیت شیوع بیماری بر خروجی خبرگزاریها قرار میگیرد، نمایهای از عملکرد ساکنان آن استانها هم هست. آمار بسیاری استانها، کامل است و روسا یا سخنگوی دانشگاهها، این وظیفه را در قبال ساکنان استان و باقی شهروندان دارند که آمار را بهطور منظم اعلام کنند. اما در برخی دیگر از استانها، این مسوولان، نه تنها از اعلام آمار شانه خالی میکنند، حتی زحمت بهروزرسانی اعداد و ارقام را هم به خود نمیدهند چنانکه آمار استانی از وضعیت ابتلا و فوت یا بهبودی در برخی استانها، مربوط به اواخر اردیبهشت است. بیاهمیت فرض کردن آمار توسط یک مقام مسوول، نمایه بیاهمیت فرض کردن توصیههای مسوولان برای مردم آن استان است. قطعا ملاحظات امنیتی یکی از دلایل حذف اعلام تفکیکی از سوی وزارت بهداشت بوده و شنیدهها حاکی از آن است که در بعضی استانها همچون قم، به دلایل خاص، اعلام آمار کل مبتلایان یا متوفیان کووید 19، ممنوع شده اما در برخی استانها هم، رفتار و منش شخصی مسوولان و از جمله رقابتها و مواضع شخصی، مانع از آن شده که حساسیت شهروندان و ساکنان استان نسبت به اطلاع از آمار بومی را نادیده گرفته یا کماهمیت فرض کنند.
اما نکته دیگر که باید مورد توجه باشد؛ در اولین روزهای ورود ویروس کرونا به کشور و در حالی که مهمترین توصیه تمام متخصصان سلامت این بود که «تنها راه پیشگیری، شستوشوی مکرر دستها با آب و صابون است»، یکی از متخصصان عفونی تاکید کرد که «مردم ایران چندان به رعایت بهداشت فردی توجه نمیکنند و شاید ورود این ویروس، راهی باشد برای افزایش توجه به این مهم.»
حالا آمارهای وحشتناک از شمار مبتلایان در کشورهایی همچون ایالات متحده امریکا، روسیه، انگلستان، اسپانیا و آلمان این سوال را پیش میآورد که آیا رعایت بهداشت فردی و شستوشوی مکرر دستها با آب و صابون، در این کشورها هم مورد بیتوجهی بوده که آمار مبتلایان اینطور تصاعدی و بیوقفه رو به افزایش است؟ در پاسخ به این سوال میتوان گفت که شستوشوی مکرر دستها با آب و صابون، عامل مهم و پیشگیرانه است اما از آنجا که ویروس کرونا، برای ورود خود خبر قبلی نمیدهد و حتی نمیتوان گفت تمام کسانی که تا امروز مبتلا شدهاند، افراد بیتوجه به رعایت بهداشت فردی بودهاند، پس فقط یک جمله باقی میماند؛ با ویروسی طرف هستیم که هر طور بخواهد، هر وقت بخواهد و هر جا بخواهد، حاضر میشود و هیچ راه گریزی از آلودگی به «کرونا» وجود ندارد.
مصداق سردرگمیهای تمام کارشناسان سلامت در اقصا نقاط دنیا، نوشتههای دیروز سخنگوی وزارت بهداشت است که خاصیت حفاظتی دستکش برای پیشگیری از آلودگی به ویروس کرونا را رد میکرد.
جهانپور در صفحه توییتر خود نوشته بود: « ماسک فیلتردار، نام غلطی است که به ماسکهای سوپاپدار اطلاق شده و بهرغم اینکه بارها در رسانهها توضیح داده شده، هنوز افراد عادی با هزینه گزاف آن را با شبهفیلتردار بودن تهیه میکنند، این ماسک برای جمعیت عادی نیست و حتی ریسک انتقال ویروس از مصرفکننده مبتلا را افزایش میدهد. توصیه WHO (سازمان جهانی بهداشت) به عموم مردم؛ دستکش کارایی لازم ندارد؛ دستها را مکرر بشویید. ویروس کرونا روی دستکش میماند، بنابراین اگر صورت خود را لمس کنید، ویروس به شما منتقل خواهد شد. کماکان شستن مکرر دستها، بهترین اقدام در مقابله با کووید۱۹ است و اثر بیشتری نسبت به استفاده از دستکش دارد.»
حالا فقط یک فرضیه به قطعیت نزدیک شده است: «ویروس کرونا وارد زندگی ما شده، با ما زندگی میکند و باید حضور ناخواستهاش را مثل هوایی که تنفس میکنیم، بپذیریم.» روز یکشنبه، رییسجمهوری به وزیر کشور دستور داد در استانها و شهرهایی که ظرف روزهای گذشته با افزایش آمار ابتلای کووید 19 مواجه بودهاند، مراقبتها تشدید شود. تشدید مراقبتها البته در 96 روز گذشته نشان داده که اغلب مردم ایران، تا وقتی پای جریمه و توبیخ ریالی در کار نباشد، حتی به سلامت خودشان هم توجه چندانی ندارند و اهل زندگی در «حال» هستند.
از دید کارشناسان تصاویری که ظرف روزهای گذشته از جادههای منتهی به شهرهای شمالی کشور در صفحات خبرگزاریها منتشر شد، واقعا باعث تاسف بود. تا لحظه تنظیم این گزارش هم خبرها از پلیس راهور این مضمون را داشت که محورهای هراز و چالوس و فیروزکوه، مثل ایام «بیکرونا»، با تراکم سنگین ترافیک مواجه است و حتی گفته شد که به دلیل حجم بالای خودروها در این جادهها، در ساعات عصرگاهی آخرین روز تعطیلات، قرار است برخی محورها به سمت تهران، یکطرفه شود. تعداد بسیار زیادی از رانندگان و مسافران خودروهایی که ظرف 5 روز گذشته، باربندها را از چمدان و چادر مسافرتی و زیرانداز و وسایل پیکنیک پر کردند، همان کسانی بودند که در اولین روزهای اسفند، برای خرید فلهای دستکش و ماسک به داروخانهها هجوم بردند و قفسه سوپرمارکتها را از مواد غذایی اولیه خالی کردند و با رفتارهای خجالتآور، خاطره تاسفباری از مواجهه با یک بحران برجای گذاشتند، اما به جای شرمندگی از رفتارهای خود، در نقد بیتوجهی دولت، با رسانههای فارسیزبان خارج از کشور همزبان و همصدا شدند و نمایش مظلومیت اجرا کردند. ظرف هفته گذشته، مسوولان وزارت بهداشت و تمام دستاندرکاران امنیت و سلامت کشور، این تاکید را داشتند که «این ایام، ایام سفر نیست. به شهرهای دیگر سفر نکنید تا بیماری را برای شهرهای سفید سوغات نبرید. به شهرهای دیگر سفر نکنید تا موج جدید بیماری را با خود برنگردانید.»
ولی تصاویر ثبت شده از تراکم سنگین خودروهای عازم سفر تفریحی در این 5 روز نشان داد که بسیاری از ایرانیها؛ همانهایی که در این روزها، بیتوجه به تمام توصیهها و خواهشها و التماسهای مسوولان حوزه امنیت و سلامت، عازم سفرهای تفریحی و گشت و گذار در شهرهای دیگر شدند، نه فقط برای سلامت خودشان ارزش قائل نیستند، بلکه فقط در شعار و نمایشهای بشردوستانه، فریاد «ایران، ایران» سر میدهند اما پای عمل که میرسد، به هیچ یک از این شعارها کمترین باور و اعتقادی ندارند. این جماعت که تعدادشان هم کم نیست، به دولت ثابت کردند که «قرنطینه و محدودیت تردد» در ایران، برخلاف بسیاری از کشورهای دنیا و با وجود بیمیلی دولت به چنین رفتاری، اتفاقا برای این آدمها باید تبدیل به قانون و جریمه با ضمانت اجرایی ریالی شود تا جدیت و ضرورت آن را «باور» کنند.
به همین دلیل بود شاید که رییسجمهوری هم روز یکشنبه در گفتوگویی که با وزیر خود داشت، این هشدار را خطاب به همین مردم داد که «به استانداران استانها و مسوولان شهرهایی که در روزهای اخیر شاهد رشد تعداد مبتلایان به ویروس کرونا بودهاند، ابلاغ کنید که مراقبتها را افزایش داده و با توجیه افکار عمومی و اطلاعرسانی دقیق، مردم را به رعایت کامل اصول بهداشتی دعوت کنند. مردم برخی استانها و چند شهر کشور که به دلیل رعایت نکردن اصول بهداشتی از سوی مردم، ابتلا به ویروس کرونا رشد داشته باید توجه داشته باشند که اگر اصول و مقررات بهداشتی را رعایت نکنند، ممکن است مجبور به بازگرداندن برخی محدودیتها شویم.» حالا مسوولان وزارت بهداشت هشدارهایی درباره وخامت دوباره شرایط برخی استانها از جمله مازندران میدهند و از پایداری وضعیت قرمز در استان خوزستان میگویند.
محمدمهدی گویا، رییس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت هشدار داده که «مسافرتهای اخیر در سطح استان مازندران احتمال بروز موج جدید بیماری را افزایش خواهد داد.» ایرج حریرچی، قائممقام وزیر بهداشت هم در توضیح آخرین وضعیت شیوع کووید 19 در خوزستان گفته که «تعداد افرادی که از یک بیمار، مبتلا میشوند به طرز قابل توجهی کاهش یافته اما همچنان این رقم بالای یک نفر است و فکر میکنیم افزایش نسبی در چند روز آینده در استان خوزستان خواهیم داشت.»