به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، بر اساس تحقیقاتی که در دانشگاههای مختلف دنیا، از چین و پاکستان تا آلمان، ایتالیا و آمریکا انجام شده است، موضوع ارتباط میان میزان آلودگی هوا در شهرها و مناطق مختلف و شدت کشندگی ویروس کرونا بررسی شد. تعدادی از پژوهشها نشان از ارتباط مستقیم این دو دارد و برخی البته چنین ارتباطی را رد میکنند.چند روز پیش تحلیل جدیدی در دانشگاه هاروارد بهعنوان نخستین مطالعه کشوری در ایالات متحده انجام شد که نشان میدهد بین مرگومیر ناشی از کووید19 و سایر بیماریهای ناشی از قرارگرفتن طولانیمدت در معرض برخی آلایندههای خاص، نوعی پیوند آماری وجود دارد. این مقاله البته هنوز به هشت تأیید نهایی نرسیده و برای بازنگری دقیق و انتشار به نشریه
New England Journal of Medicine ارائه شده است.در این تحقیق، پژوهشگران مدرسه سلامت همگانی T.H.Chan در دانشگاه هاروارد، با تحلیل سههزارو 80 ناحیه در ایالات متحده، دریافتند هرچه سطح آلایندههای خطرناک موجود در هوا یا همان ذرات معروف به PM 2.5، بیشتر باشد، میزان مرگومیر ناشی از این بیماری نیز بیشتر است.این مقاله در ادامه میگوید حتی اگر میزان در معرض قرارگرفتن آلودگی فقط اندکی افزایش یابد، میتواند تبعات جدی ناگواری بر نتایج کروناویروس داشته باشد. این یافته حتی عوامل دیگری نظیر میزان مصرف دخانیات و سهم هر ناحیه از آلودگی را توضیح میدهد. مثلا اگر در 20 سال گذشته مقامات منهتن میانگین سطح این مواد خاص را در حد یک واحد یا یک میکروگرم به ازای هر مترمکعب کاهش میدادند، منهتن حالا در این نقطه از شیوع کووید19، به احتمال قوی شاهد 248 مورد مرگ کمتر بود.بخش دیگری از این پژوهش، نشان میدهد جماعتهای رنگینپوست بهطرز بیتناسبی تحت تأثیر آلودگی هوا قرار میگیرند و احتمال مواجهه با «فشار آلودگی» در آنها بیشتر است. این یافتهها بهویژه برای بیمارستانهای مناطق فقیر و رنگینپوست مهم است؛ مناطقی که نسبت به جماعتهای ثروتمند و سفیدپوست، معمولا در معرض سطح بالاتری از آلودگی هوا هستند.
درحالیکه فاصلهگیری اجتماعی از این حیث مؤثر بوده است و در سراسر جهان به کاهش آلودگی شهرهای بزرگ منجر میشود، احتمالا پس از برداشتهشدن محدودیتها و شروع دوباره فعالیتهای اقتصادی، کیفیت هوا باز هم کاهش مییابد؛ مگر اینکه قدمهای دیگر برداشته شود. هفته گذشته دولت ترامپ اعلام کرد قصد دارد همچنان از مقررات دوره اوباما درباره کاهش انتشار آلودگی خودروها بکاهد.پروفسور فرانچسکا دومینیچی که این تحقیق دانشگاه هاروارد زیر نظر او در حال انجام است، دراینباره میگوید: کروناویروس موجب میشود تصمیمات کنونی برای کاهشدادن مقررات و برگرداندن محیط زیست به وضع قبلی، حتی «نابخردانهتر و غیرمسئولانهتر» از همیشه باشد. او میگوید: «ما نمیتوانیم به گذشته برگردیم و هوا را تمیز کنیم، ولی از این پس میتوانیم هدفگذاری کنیم و مطمئن شویم در آن نواحی که آلودگی هوا بالاست، اقدامات زیستمحیطی جدیدی در پیش میگیریم تا این بیماری موجب مرگ این همه آدم نشود».همچنین بر اساس گزارشی که دویچهوله منتشر کرده است، تحقیقاتی که در دانشگاه مارتینلوتر شهر هاله - ویتنبرگ آلمان صورت گرفته، نشان میدهد در مناطقی که میزان آلودگی هوا دائما بالاست، شمار کسانی که پس از ابتلا به کرونا بر اثر این بیماری درگذشتهاند، در مقایسه با دیگر مناطق بیشتر است.یارون آوگه، محققی که در آلمان روی این مسئله کار میکند، برای تحقیقاتش دادههای ماهوارهای درباره آلودگی هوا در زمین، دادههای هواشناسی مربوط به جریانهای هوایی و اطلاعات مربوط به آمار مرگومیر را که با بیماری جدید در ارتباط هستند، از کشورهای ایتالیا، فرانسه، اسپانیا و آلمان تجزیهوتحلیل کرده است. نتیجه نشان میدهد که بیش از همه در مناطقی که بهشدت به «نیتروژن دیاکسید» آلودهاند و در جاهایی که به دلیل شرایط محیطی، گردش هوا بهسختی امکانپذیر است، انسانها پس از مبتلاشدن به ویروس جدید کرونا جان سپردهاند.این محقق با تکیه بر دادههای مناطقی مانند شمال ایتالیا، مادرید در اسپانیا یا ووهان در چین میگوید: «همه این مناطق در محاصره کوهها هستند؛ این مسئله این موضوع را محتملتر میکند که هوا در این مناطق ساکن است و میزان آلایندهها بالاتر».در بخش دیگری از گزارش دویچهوله آمده است: برتهولد یانی، مدیر پیشین انجمن پولمونولوژی آلمان، میگوید چنین موضوعی ثابت نشده است. به گفته او آلودگی شدید هوا الزاما دلیل شدت بیماری و بروز بیشتر عفونت نیست. یانی معتقد است هرچند ارتباط میان مرگومیر و آلودگی هوا انکارنشدنی است و برای مثال نرخ مرگومیر در کسانی که در کنار جادههای بسیار پررفتوآمد زندگی میکنند، بیشتر است، اما بر سر این مسئله اتفاق نظر وجود ندارد. به نظر او ارتباطدادن آلودگی هوا با وخیمشدن روند بیماری کرونا در بیماران، گمانهزنی است. دلیلی که یانی برای ضعیفکردن این فرضیه میآورد، این است که فاکتورهایی که روی روند بیماری کووید۱۹ تأثیر میگذارند، تنها به وضعیت ریه بیمار خلاصه نمیشوند. به گفته او، سن بیمار و پیشینه بیماریهای دیگر، دو مسئلهای هستند که بیشترین تأثیر را در روند بیماری دارند.از سویی دیگر، شیوع کرونا نتایج دیگری را هم رقم زد که سالها بود تعدادی از رهبران جهان، البته با فشار طرفداران محیط زیست، تلاش میکردند انجام دهند ولی راه به جایی نمیبردند. این مسئله کاهش تولید گازهای گلخانهای و آلایندههای جوی بودند.
بر اساس خبری که بیبیسی منتشر کرده است، نتایج اولیه تحقیقات پژوهشگران آمریکایی نشان میدهد که امسال (میلادی) میزان تولید دیاکسیدکربن که باعث گرمشدن کره زمین میشود، کاهش چشمگیری داشته است، اما بعد از پایان این همهگیری میتواند افزایش شدیدی پیدا کند. مونواکسیدکربن، گازی که عمدتا خودروها تولید میکنند نیز در مقایسه با سال گذشته کمتر شده است. همهگیری ویروس کرونا باعث کاهش فعالیتهای اقتصادی در دنیا شده و گازهایی که در حملونقل و بخش انرژی تولید میشوند، کاهش زیادی داشته است. به عقیده دانشمندان، در ماه می امسال تولید دیاکسیدکربن به کمترین میزان خود در 10 سال گذشته، یعنی از زمان آغاز بحران جهانی اقتصاد قبلی خواهد رسید.آمارهای اولیه در نیویورک نشان میدهند منع رفتوآمدهای غیرضروری تأثیر زیادی دارد و در مقایسه با سال گذشته، امسال ترافیک ۳۵ درصد کم خواهد شد. محققان دانشگاه کلمبیا گفتهاند دو روز در هفته اخیر، مونوکسیدکربن ناشی از خودرو و کامیون ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده و دیاکسیدکربن نیز پنج تا ۱۰ درصد کم شده است. تولید گاز متان هم کاهش چشمگیری داشته است.پروفسور رویسین کامین از دانشگاه کلمبیا که مسئول نظارت بر هوای نیویورک است، میگوید: «در یک سال و نیم گذشته، مونوکسیدکربن در شهر نیویورک بسیار بالا بوده ولی درحالحاضر به کمتر از نصف کاهش پیدا کرده و به تمیزترین حدی رسیده که تا به حال در ماه مارس دیدهام».همچنین تحقیقی که برای وبسایت «کربنبریف» انجام شده است، نشان میدهد در چین در طول دو هفته مصرف انرژی و تولید گازها ۲۵ درصد کم شده که به عقیده محققان، ممکن است امسال منجر به کاهش یکدرصدی کل گازهای کربنی در چین شود.با کاهش بیسابقه پروازها و کارکردن میلیونها نفر از خانه، میزان تولید گازها در بسیاری از کشورها میتواند کاهش مشابهی داشته باشد. با اینکه کارکردن افراد از خانه میتواند منجر به افزایش مصرف برق و انرژی برای گرمایش شود، اما توقف رفتوآمد و سیر نزولی فعالیتهای اقتصادی میتواند تأثیر بسزایی بر تولید این گازها داشته باشد.تاکنون در ایران تحقیق مشخصی در رابطه با ارتباط آلودگی با میزان مرگومیر و همچنین میزان اثرگذاری آن بر کاهش آلایندگی هوا انجام نشده است. برای اطلاع از چنین آماری میتوان میزان مرگومیرهای مرتبط با کرونا در شهرهایی با هوای آلوده مانند تهران، اصفهان و اهواز را مورد بررسی قرار داد. در تهران اگرچه از ابتدا تا امروز اعلام شد بیشترین میزان قربانیان و مبتلایان کرونا ثبت شده است، اما این آمار بیشتر از آنکه به مسئله آلودگی هوا ارتباط داشته باشد، میتواند تابعی از جمعیت زیاد در پایتخت حدودا 10میلیونی ایران باشد.