گویی زیست بوم این منطقه هم به تبعیت از موقعیت خاصش شکل گرفته است. در ادامه مسیر دره‌ها، جایشان را به کوه‌هایی می‌دهند که تنشان مملو از زخم‌های است که از زمان جنگ به یادگار مانده است. بالاخره دورنمایی از شهر نمایان می‌شود. در چند قدمی شهر در فاصله‌های مشخص، تانک‌های جنگی خودنمایی می‌کنند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از اعتماد، اینجا سرپل ذهاب است. شهری از توابع استان کرمانشاه، شهرستانی باستانی که قدمتش به 2هزار و 800 سال قبل از میلاد مسیح بازمی‌گردد. شهری مرزی با 6 دهستان و 163 روستا که از غرب با کشور عراق همجوار است و بارها مورد هجوم دشمنان و منافقان قرار گرفته است از این رو خصلت مقاومت، پایداری و تندخویی از جمله خصایص بارزمردم کرد این مرزوبوم به شمار می‌آید.
21 آبان ماه سال 1396 حوالی ساعت 9 شب در سرمای نیمه‌جان پاییز، زلزله‌ای به بزرگی 7.3 ریشتر در نزدیکی ازگله استان کرمانشاه در حوالی مرز ایران و عراق در 32 کیلومتری جنوب‌غربی شهر حلبچه عراق رخ داد. خسارت‌ها در شهرستان‌های کرمانشاه همچنین روستاهای مناطق زلزله‌زده بسته به شرایط اقلیمی و نیز تعداد جمعیت ساکن در مناطق مختلف متفاوت بود. تعداد کشته‌ها در ایران به 621 نفر رسید و بنا بر گزارش‌ها 9 هزار 388 نفر تحت تاثیر این زلزله مصدوم شدند و بیشترین آمار کشته‌ها، زخمی‌ها و ویرانی‌ها از شهرهای سرپل ذهاب، ثلاث باباجانی و قصرشیرین گزارش شد.
اکنون دو سال از زلزله‌ای که بیش از هزار پس‌لرزه داشته، می‌گذرد. زلزله‌ای که به 130 هزار و 879 واحد خسارت وارد کرد و موجب بی‌خانمانی و آوارگی بسیاری از مردم این مناطق شد. حالا بعد از دو سال، این شهر قدری آرام‌تر به نظر می‌رسد؛ دیگر خبری از کثرت کانکس‌های اسکان موقت که ساکنان شهر در آن زندگی می‌کردند، نیست اما هرازگاهی در میانه شهر و در بین خانه‌های در حال ساخت، کانکسی مقابل دیده ظاهر می‌شود. به ظاهر، شهر به حالت عادی خود برگشته و مردم در حال گذران زندگی‌شان هستند.
به محض ورود به سرپل ذهاب، ساختمان‌هایی دو، سه و بعضا چهار طبقه خودنمایی می‌کند به گونه‌ای که اگر پیش از زلزله به این شهر سفر کرده باشیم از این حجم از تغییر تراکم در زمان حال متحیر می‌شویم. ساختمان‌ها یکی بعد از دیگری در حال ساختند و عدم تکمیل بسیاری از آنها به چشم می‌آید.
تراکم در سرپل ذهاب از 1.2 به 3.8 رسیده است
شهردار سرپل ذهاب هم در این باره می‌گوید: ما با افزایش تراکم ساخت و ساز در منطقه مواجه هستیم؛ در حال حاضر تراکم در سرپل ذهاب از 1.2 به 3.8 رسیده است به گونه‌ای که از مجموع 6 هزار و 300 پروانه ساخت و ساز داخل شهر که شهرداری قبل از زلزله داده است امروز به 12 هزار و 300 پروانه رسیدیم. شما با نیم‌نگاهی به شهر متوجه این تغییر خواهید شد. از طرفی با افزایش تراکم بسیاری از افراد بدون تکمیل یک واحد شروع به افزایش تعداد طبقات کردند از این رو ما با واحد‌های تکمیل نشده‌ای در شهر مواجه هستیم که با توجه به تورم امروز جامعه، شرایط برای بهره‌برداری سریع از آنها قدری دشوار شده است.
حیدری با اشاره به اینکه در منطقه سرپل ذهاب حدود 700 خانوار هستند که در حال حاضر در کانکس زندگی می‌کنند، می‌گوید: ما در سرپل ذهاب با چند دسته افراد مواجه هستیم که هنوز در کانکس به سر می‌برند؛ دسته اول افرادی هستند که صاحب خانه بودند، خانههایشان در زلزله تخریب شده و تسهیلات لازم جهت بازسازی را دریافت کرده‌اند اما به دلیل افزایش تعداد طبقات ساخت برخلاف گرفتن تسهیلات، موفق به اتمام ساختمان خود نشده‌اند و این درحالی است که اگر یک طبقه از ساختمان خود را تکمیل می‌کردند اکنون در کانکس ساکن نبودند. دسته دوم مستاجرین واحد‌های تخریبی هستند که به دنبال شنیده‌های خود که به مستاجران زمین رایگان می‌دهند، منتظرند و حاضر به اجاره خانه نمی‌شوند تا دولت به آنها زمین رایگان دهد. دسته سوم افراد سودجویی‌اند که از شهر و روستاهای اطراف، جهت گرفتن تسهیلات چون زمین رایگان به این منطقه آمده‌اند و عده دیگر نیز کانکس‌ها را در محل و حریم خانه‌های در حال ساخت خود قرار داده‌اند و تا زمان تکمیل خانههایشان در آن زندگی می‌کنند.
تورم بازار مسکن، معضل بزرگ کانکس نشینان
کانکس‌نشین‌ها در سرپل ذهاب را بیشتر مستاجران تشکیل می‌دهند، افرادی که بنا به شرایط موجود و تورم ناشی از شرایط اقتصادی کشور، متاسفانه موفق به اجاره خانه نشده‌اند.افران، یکی از همان مستاجرانی است که تا امروز نتوانسته خانه‌ای اجاره کند. او می‌گوید: قبل از زلزله من با مادر و همسرم در یک خانه 80 متری زندگی می‌کردیم و مستاجر بودیم. آن خانه در زلزله تخریب شد و ما مانده‌ایم بی‌خانه. پول هم برای اجاره نداریم. زمان زلزله برخی از مسوولان به ما مستاجران قول زمین رایگان دادند اما الان همه ما را فراموش کردند.
او در جواب اینکه چرا با کمک‌های معیشتی دولت خانه‌ای اجاره نکرده، می‌گوید: زمان زلزله بیشتر خانه‌ها خراب شده بود و از ترس جانمان در کانکس‌ها ماندیم. پول را نگه داشتیم تا بعد از تکمیل خانه‌های در حال ساخت، خانه‌ای اجاره کنیم اما حالا باید حداقل 30 میلیون پول پیش داشته باشیم که ما نداریم متاسفانه رهن و اجاره خانه‌ها در سرپل ذهاب یک دفعه بالا رفت.
مریم زنی جوان که 4 بچه قد و نیم‌قد در کنارش ایستاده هم از اهالی کانکس‌نشین است. او هم می‌گوید: پولی که به ما دادند این دو سال خرج زندگی شد. همسرم افسردگی گرفته و کار نمی‌کند، من با این 4 بچه مانده‌ام بی‌خانه. مجبورم در کانکس زندگی کنم چون نه پولی برای اجاره خانه دارم و نه خرجی برای گذران زندگی.
فرهاد فقیهی، معاون بازسازی و مسکن روستایی بنیاد مسکن استان کرمانشاه اظهار می‌کند: اعتبارات دولت برای زمان خودشان پاسخگوی نیاز منطقه بوده و در صورتی که بسیاری از واحد‌ها همان روزهای اوایل زلزله، ساخت و ساز را آغاز می‌کردند؛ قبل از فصل تورم واحدهایشان به بهره‌برداری می‌رسید اما متاسفانه ما در منطقه سرپل ذهاب شاهد هستیم که افراد، کار بازسازی خانههایشان را بنا به دلایلی از جمله افزایش متراژ ساخت یا تعداد طبقات به تاخیر انداختند و در نتیجه برای تکمیل با مشکلات مالی مواجه شدند. در واقع باید گفت ما در سرپل ذهاب بسیار شاهد بودیم که فرد، یک واحد تخریبی داشته است اما شروع به ساخت واحدی 3 طبقه کرده یا متراژ80 متر را تبدیل به 120متر کرده است؛ همین زیاده‌طلبی‌ها و عدم مدیریت شرایط اقتصادی موجود باعث شده تا واحدهایی در منطقه سرپل ذهاب تکمیل نشده، باقی بماند و این در حالی است که در روستاها ما شاهد عملکرد خوب مردم در این قضیه بوده‌ایم. اکثر افراد بین 80 تا 100 متر ساخت و ساز کرده و حدود 15 هزار واحد از اسکلت پیچ و مهره‌ای 85 متری استفاده کردند. همین امر موجب شد که ساخت و سازها در روستاها با قیمت مناسب و بنا به شرایط، بسیار سریع اتفاق بیفتد و ما امروز در این مناطق شاهد کانکس‌نشینی نباشیم. در واقع باید منصفانه اعتراف کرد که اعتبارات دولت برای زمان خودشان پاسخگوی بازسازی مناطق زلزله‌زده کرمانشاه بوده و در صورتی که مردم سرپل ذهاب نیز طبق گذشته و در همان متراژ سابق خود ساخت‌وساز می‌کردند، امروز تمامی واحد‌ها تکمیل شده بود و ما واحد نصف نیمه نداشتیم.
واحد‌های نصفه نیمه سرپل ذهاب امروز نیازمند تامین اعتباری دوباره هستند تا جهت تکمیل آنها قدمی برداشته شود. به گفته مدیرکل بحران استانداری کرمانشاه، زلزله در مجموع به 108هزار و 839 واحد در استان کرمانشاه خسارت رسانده که از این تعداد 41هزار و 291 واحد تخریبی و 67 هزار و 548 واحد تعمیری بوده‌اند.
پرداخت کمک هزینه به مردم سرپل ذهاب
جلیل بالایی می‌گوید: تا امروز با کمک تسهیلاتی که دولت در اختیار مناطق زلزله‌زده گذاشته بیش از 31 هزار واحد تخریبی تکمیل و تمام 67 هزار و 548 واحد تعمیری تکمیل و به بهره‌برداری رسیده است. برای واحدهایی هم که تا امروز تکمیل نشده است طبق رایزنی‌ها، تسهیلات ویژه‌ای در نظر گرفته‌ایم به طور مثال برخی از افرادی که در کانکس‌ها هستند، افرادی هستند که خانههایشان هنوز تکمیل نشده و یا واحد‌های احداثی داشته‌اند. طبق رایزنی‌های صورت گرفته، باقیمانده اعتبارات تعمیری به مبلغ حدود 158 میلیارد تومان با پیگیری‌های استاندار و هماهنگی‌های صورت گرفته با بانک مرکزی، مقرر شده تا مبلغ 12 میلیون تومان به ازای هر واحد مسکونی موجود در شهرهایی چون سرپل ذهاب به افراد پرداخت شود که این مهم از هفته گذشته آغاز و به حدود هزار نفر تا امروز پرداختی داشته‌ایم و امیدواریم این مبلغ کمک هزینه‌ای شود تا افراد واحد خود را تکمیل و به جای کانکس در خانه‌های خود ساکن شوند.
