۰ نفر

زاینده رود جاری شد

۴ بهمن ۱۳۹۵، ۹:۱۴
کد خبر: 172270
زاینده رود جاری شد

نخستین اتفاق خشک شدن «زاینده رود» به سال 79 برمی گردد، یعنی 15 سال پیش این رودخانه همیشه زنده، نخستین خشکی خود را تجربه کرد، تا نشان دهد برداشت بی‌رویه حتی از رودخانه‌ای که محل زایش آب است هم می‌تواند آن را خشک کند.

  درهمان سال‌ها بود که شایعات در اصفهان دهان به دهان چرخید و هرکسی دلیل خشک شدن زاینده رود را در مسأله‌ای می‌دانست. در صورتی که راه‌اندازی خط اول انتقال آب زاینده رود به یزد نخستین عامل خشکسالی زاینده رود در دهه‌های اخیر بود. با انتقال آب به استان یزد هر روز به برداشت آب از زاینده رود افزوده شد و هر سال خشکی آن گسترش پیدا کرد، خط انتقالی که قرار بود پس از راه‌اندازی تونل سوم کوهرنگ اجرایی شود.‌ متأسفانه سیاست‌های اشتباه، تأثیرات خشکسالی را مضاعف کرده و در صورتی که چاره اندیشی نشود، این منطقه به زودی درگیر بحران‌های اجتماعی و اقتصادی جدی تری می‌شود که برون رفت از آن مشکل‌تر خواهد بود.

اوج اتفاق ناگوار خشک شدن زاینده رود در دولت‌های نهم و دهم

به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایران ، «اسفندیار امینی»، مدیرعامل کانون خبرگان کشاورزی استان اصفهان اوج اتفاق ناگوار خشک شدن زاینده رود را در دولت‌های نهم و دهم دانست وافزود: درحقیقت وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی با خشک کردن و قطع آب زاینده رود در دادن حقابه کشاورزان و محیط زیست استان اصفهان، کوتاهی کردند و این به لحاظ قانونی تخلف محسوب می‌شود. وزارت جهاد کشاورزی هم در چند سال اخیر با اجرای طرح‌های آبخیزداری زمینه را برای خشک شدن زاینده رود فراهم کرده است.

اجرای طرح‌های آبخیزداری مانع ورود آب به زاینده رود

 وی گفت: روان آب‌هایی که بر اثر بارندگی‌ها در زاینده رود جاری می‌شده اکنون با اجرای طرح‌های آبخیزداری مانع ورود آب به این رودخانه همیشه زنده شده است. ازطرفی دیگر، اکنون چرخش آبی در اراضی کشاورزی یا درسفره‌های زیرزمینی انجام نمی‌شود درحالی که در گذشته بخشی از روان آب‌ها وارد اراضی کشاورزی و بخشی هم از طریق زه آب‌ها به رودخانه‌ها می‌ریخت. امینی با اشاره به اینکه با خشک کردن زاینده رود آب از سرشاخه‌ها یا بالادست برداشت می‌شود، اظهار داشت: با این کار دیگر آب به تالاب پایین دست نمی‌رسد و از حالت چرخشی خارج می‌شود.

برداشت دل بخواهی آب از رودخانه‌ها

مدیرنظام صنفی کشاورزان استان اصفهان با تأکید براینکه برداشت آب از رودخانه‌ها به حالت دل بخواهی انجام می‌گیرد، متذکر شد: علت اینکه بیشتر تالاب‌ها در کشور در حال خشک شدن هستند، ناهماهنگی مدیریت در این بخش‌هاست. در سال 83 از طرف مجلس شورای اسلامی ماده واحده‌ای تصویب شد مبنی بر اینکه مدیریت آب، استانی شود، به عبارتی رودخانه‌ای که از چند استان می‌گذشت عده‌ای در یک استان آب را از سرشاخه، در استانی دیگر آب را از وسط رودخانه و تعدادی دیگر نیز از پایین رودخانه‌ها برداشت می‌کردند و این مسأله موجب شد هر بخشی از رودخانه در هر استان به دلخواه مدیریت شود و این منجر به خشک شدن رودخانه‌ها و تالاب‌ها شده است. وی تأکید کرد: تا زمانی که این ماده واحده لغو ومدیریت حوزه‌ای نیز احیا نشود، هیچ یک از مشکلات آبی کشور حل نخواهد شد. بنابراین گفتن اینکه کشور دچار خشکسالی شده جمله‌ای نادرست است زیرا خودمان این خشکسالی را ایجاد کرده‌ایم.

محصولات کشاورزان کیفیت گذشته را ندارد

امینی که نماینده کشاورزان استان در شورای هماهنگی حوزه زاینده رود نیز است، درباره جاری شدن مقطعی آب به مدت چند روز دراین رودخانه و ضرری که به کشاورزان وارد می‌شود، گفت: زاینده رود در گذشته همیشه پرآب بوده اما دراین چند سال که آب به‌طورمحدود در آن جاری می‌شود، موجب شده محصولات کشاورزان کیفیت گذشته را نداشته باشد. در این مدت در فصل‌های پاییز و بهار آب زاینده رود برای شرق استان اصفهان جاری می‌شود و کشاورزان این خطه از استان که به غله کاری مشغول هستند، برای آبیاری از آن استفاده می‌کنند که این محصولات کیفیت چندانی هم ندارند. کشاورزان شرق استان هم که اغلب صیفی کارهستند در فصل‌های بهار و تابستان از آب این رودخانه برای کشت خود بهره می‌برند.

کشاورزان، شاکی و معترض به دستگاه قضایی

به گفته امینی، با تمام این اوصاف، کشاورزان همچنان نسبت به خشک بودن زاینده رود شاکی و معترض به دستگاه قضایی هستند. البته قرار شده از این پس مدیریت و حفاظت از رودخانه را به کشاورزان واگذار کنند که این موضوع هم‌اکنون دردست برنامه‌ریزی است.نماینده کشاورزان استان در شورای هماهنگی حوزه زاینده رود یادآور شد: طبق ماده 44 قانون توزیع عادلانه آب، مقرر شده خسارت هر میزان آبی را  که دولت و وزارت نیرو از حقابه‌ها برای مصارف شرب یا صنعت برداشت می‌کنند به کشاورزان پرداخت کنند درغیر این صورت دادگاه صالحه باید در این مورد نظر دهد.

دریچه‌های سد زاینده رود باز شد

«مسعود میرمحمدصادقی»، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اصفهان هم  از بازگشایی دریچه‌های سد زاینده رود از ساعت 6 صبح دیروز یکشنبه خبر داد و افزود: اکنون حجم خروجی آب از دریچه‌های سد زاینده رود به 60 مترمکعب در ثانیه افزایش یافته و امید است که آب رودخانه تا روز سه‌شنبه 5 بهمن ماه به کلانشهر اصفهان و پس از آن به شرق شهرستان اصفهان برسد.کمیته5 نفره تصمیم گیر برای استفاده بهره برداران از آب زاینده رود متشکل از مدیرعامل آب منطقه‌ای استان، نماینده استاندار، فرماندار اصفهان، نماینده کشاورزان و نماینده جهاد کشاورزی استان اصفهان است.

وی دلیل تأخیر در زمان جاری شدن آب زاینده رود را درخواست صنف کشاورزان برای تکمیل عملیات ساماندهی بندها و شیب ‌بندی‌های رودخانه زاینده رود، عنوان کرد و اظهار داشت: امسال به دلیل اینکه بارش‌ها کم بوده و حجم آب سد زاینده رود هم کاهش داشته آب پاییزه‌ای که اواسط آبان ماه باید جاری می‌شد، جاری نشد. اما بارش‌های خوب در آذر و دی ماه وضعیت حجمی روان آب‌ها را افزایش داد و موجب شد تا بتوانیم آب پاییزه دوم را در اختیار کشاورزان قرار دهیم.میرمحمدصادقی مدت زمان جاری بودن آب زاینده رود را 22 روز بیان کرد و یادآور شد: این آب برای مصارف کشاورزان شرق اصفهان جاری می‌شود. دوره بعدی جاری شدن آب این رودخانه هم در صورت تحقق بارش‌های مناسب در فصل بهار برای مصرف کشاورزان غرب و شرق اصفهان اتفاق می‌افتد.وی در پاسخ به این سؤال که جاری شدن موقتی آب در زاینده رود تا چه زمانی ادامه می‌یابد و چه موقع به شرایط اول خود یعنی جاری بودن دایمی آب برمی گردد، گفت: تا وقتی که مصارف منابع آبی این رودخانه متعادل نشود، این وضعیت نیز تکرار خواهد شد.