به علت تکرار آن در سالیان بیشمار و کم توجهی غیرقابل توجیه ما ایرانیان به زیباییهای خلقت، زیباییهای این رویداد زیست محیطی نیز از نظر اغلب ما پنهان مانده است. ورود دستههای پرتعداد مرغابی، اردک، غاز، قو، درنا سانان، فلامینگو، چنگر، لک لک و بسیاری دیگر از پرندگان آبزی و کنارآبزی جلوه خیرهکنندهای از زیباییهای خلقت را در صفحات شمالی و جنوبی کشور به نمایش میگذارد که در صورت توجه مسئولان محیط زیست فرصتی مناسب برای راهاندازی تورهای اکوزیستی و دعوت از ایران گردان، محققان و جهانگردان بینالمللی برای بازدید از این پدیده مسحورکننده است.
جمعیت پرندگان مهاجر به کشور رو به کاهش است
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از کسب و کار ، مجتبی شاهملکی، کارشناس و فعال حوزه محیط زیست در این باره میگوید: مهاجرت پاییزی صدها هزار قطعه انواع پرنده از مناطق سردسیر روسیه و دیگر مناطق مدار شمالی اروپا به تالابها و پایاب سدهای استانهای شمالی و جنوبی کشور اتفاقی است که به جای پرداختن به ابعاد زیست محیطی این رویداد و مراقبت همهجانبه از معجزه زیبای خلقت، متاسفانه برای برخی هموطنان ما به معنی شروع فصل شکار غیرقانونی پرندگان مهاجر با انواع و اقسام وسایل و ادوات دام افکنی و کشتار از تورها و تلههای صیادی گرفته تا انواع تفنگها و گلولههای مختلف است. این در حالیست که برخی از انواع پرندگان مهاجر از قبیل قوهای گنگ و درناهای سیبری از گونههای بسیار نادر و در خطر انقراض به شمار میآیند و قوانین سخت گیرانهای برای حفظ حیات این گونهها در سطح بینالمللی وضع شده است. وی میافزاید: بررسیهای صورت گرفته توسط سازمان حفاظت از محیط زیست و مشاهدات عینی نشان میدهد طی سالهای اخیر از تراکم جمعیت پرندگان مهاجر که عمدتا میانههای فصل پاییز تا اواسط زمستان مهمان کشور ما هستند، کم شده است و این کاهش همچنان ادامه دارد. این فعال محیط زیست با بیان اینکه تا چند سال قبل گمان نمیرفت جمعیت پرندگان مهاجر با این سرعت رو به کاهش بگذارد، میگوید: به همین دلیل محدودیت شکار این مخلوقات شگفتانگیز خداوند نیز با جدیت در دستور کار قرار نداشت اما روند فاجعهبار تخریب زیستگاههای پرندگان و شکار بیرویه با اسلحههایی که دقت و برد بیشتری دارند، تراکم جمعیت پرندگان و تنوع زیستی آنها را با کاهش مواجه کرده و حتی برخی گونهها را به سوی انقراض سوق داده است. طبق قانون حفاظت از پرندگان مهاجر از وظایف و مسئولیتهای سازمان حفاظت محیط زیست است اما منابع محدود انسانی و امکانات ناکافی این سازمان از یک سو و گستردگی جغرافیایی مناطق مورد حفاظت از سوی دیگر موجب میشود اقدامات حفاظتی این سازمان به هیچ عنوان مانع تخلفات روی داده و خصوصا شکار غیرقانونی نباشد و گونههای مختلف پرندگان و حتی گونههای کمیاب نیز با خطر شکار غیرقانونی روبهرو باشند.
انتقاد فعالان محیط زیست از واگذاری وظایف سازمان به بخش خصوصی
عبدالکریم حسینزاده، نایبرئیس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی نیز ضعف امکانات و کمبود نیروی انسانی را پاشنه آشیل سازمان محیط زیست میداند و میگوید: قبلا طرحی برای واگذاری قسمتهایی از وظایف سازمان محیط زیست به بخش خصوصی بر اساس اصل 44 قانون اساسی در این سازمان تهیه و به مجلس ارائه شده است که در صورت تصویب بخشهایی از وظایف حفاظتی سازمان محیط زیست به بخش خصوصی منتقل خواهد شد اما این طرح با انتقادات گسترده کارشناسان و علاقهمندان محیط زیست و حامیان حقوق حیوانات روبهرو شده است چرا که به زعم آنها این طرح نه تنها به خسارتهای زیست محیطی و تضییع حقوق حیوانات پایان نمیدهد بلکه موجب تخریب هرچه بیشتر زیستگاههای طبیعی و نابودی حیوانات توسط بخش خصوصی منجر خواهد شد. نکته قابل ذکر اینکه شکار پرندگان مهاجرعموما توسط برخی ساکنان بومی این مناطق برای کسب درآمد و شاید تنوع بخشیدن به سبد غذایی آنها صورت میگیرد و در کنار این افراد، برخی شکارچیان حرفهای نیز از مناطق مختلف کشور به این استانها عزیمت کرده و به شکار فصلی پرندگان مهاجر مبادرت میکنند. دسته دوم اغلب از طبقات ثروتمند اجتماع هستند که از شکار پرندگان قصد انتفاع مالی ندارند و بیجان کردن مخلوقات زیبای خداوند تنها برای آنها جنبه تفنن و تا حدودی تنوع خوراکی دارد.
وی میافزاید: در کشورهایی که حفظ حقوق حیوانات رشد درخور توجهی داشته و همزیستی پایدار انسان و سایر موجودات جایگاه مطلوبی یافته است طبقات بهرهمند و فرادست اجتماع بزرگترین یاری رسان و حامی حیوانات به شمار میروند و کمکهای مالی داوطلبانه این افراد سهم بزرگی در توسعه فرهنگ حمایت از حیوانات و ایجاد محیط امن برای همزیستی مسالمتآمیز انسانها و حیوانات دارد در کشور ما ثروتمندان و طبقات بهرهمند اجتماع تلاش موثری در حوزه حمایت از حقوق حیوانات از خود بروز نمیدهند و - ضمن احترام به تمامی افراد مرفهی که دوستدار طبیعت و حیوانات هستند - با کمال تاسف باید اذعان کرد این طبقات از مشوقان و ارکان فرهنگ شکار حیوانات به شمار میآیند. جلوگیری از شکار پرندگان مهاجر مستلزم اجرای طیف گستردهای از برنامههای جامع و طرحهای مدیریتی، حفاظت پررنگتر قانونی، تشدید هرچه بیشتر جرایم و مجازاتها و همچنین اجرای اقدامات و برنامههای فرهنگی است.